Plant Protection
 Υπηρεσία Φυτοπροστασίας $sitename

Δασικα δεντρα: οι κυριοτεροι εχθροι

Συμπτώματα και Αντιμετώπιση

Πιτυοκάμπι
( Thaumetopoea wilkinsonii Tams )


Η πιτυοκάμπη, με την επιστημονική ονομασία Thaumetopoea wilkinsonii Tams, ή κοινώς κάμπια της πεύκης, είναι ένα έντομο που προκαλεί σοβαρά προβλήματα στα δάση, αλλά και στον άνθρωπο, αν έρθει σε απευθείας επαφή μαζί της

Ξενιστές: προσβάλλεται περισσότερο η τραχεία (P. brutia) και λιγότερο η μαύρη πεύκη (P. nigra ssp. Pallasiana). Επίσης τα ξενικά είδη πεύκης P. canariensis, P. halepensis, συνήθως αποφεύγουν να προσβάλλουν την ημεραρή πεύκη (P.pinea). [1]

Η πιτυοκάμπη, προσβάλει τα πεύκα και δημιουργεί προβλήματα κυρίως όταν οι νεαρές κάμπιες τρώνε τις πευκοβελόνες για να αναπτυχθούν. Αλλά γενικά παρατηρούνται τα εξής:

  1. Μειώνεται προσωρινά η ανάπτυξη των δέντρων (απώλεια της τάξης 20-45%).
  2. Μπορεί να προκαλέσει έως και νεκρώσεις πεύκων κυρίως στα νεαρά αλλά και “αδύναμα” άτομα.

Προβλήματα στον άνθρωπο : Η κάμπια προκαλεί σοβαρά δερματολογικά προβλήματα στον άνθρωπο καθώς προκαλεί φαγούρα και εξανθήματα στο δέρμα.Επίσης η επαφή μας με τις κάμπιες ή τις νύμφες τους μπορεί να προκαλέσει ελάττωση, διάφορες εκδηλώσεις, ακόμα και προβλήματα στην αναπνοή ή την όραση.

Διάγνωση: Η έγκαιρη διάγνωση για την παρουσία κάμπιας στα πεύκα είναι σχετικά δύσκολη, και περιορίζεται (στα αρχικά στάδια) σε ελάχιστες μισοφαγωμένες πράσινες πευκοβελόνες πάνω στα πεύκα. Λίγο αργότερα παρατηρούνται κάποιες ακριανές πευκοβελόνες ξερές οι οποίες όμως δεν πέφτουν, αφού έχουν ξεκινήσει οι κάμπιες να υφαίνουν κουκούλια, συγκρατώντας τες έτσι πάνω στο δέντρο. Όταν τα κουκούλια γίνουν εμφανή, τότε η προσβολή βρίσκεται σε προχωρημένο επίπεδο , και έχει ήδη γίνει αρκετή ζημιά στη φυλλική επιφάνεια του πεύκου.

Καταπολέμηση:  Η πιο κατάλληλη περίοδος καταπολέμησης της αλιείας είναι η περίοδος Νοεμβρίου -Δευρίου, μερικές εβδομάδες μετά την εκκόλαψή της [3].


Βαμβακάδα ή Βαμβακίαση των πεύκων 
( Marchalina hellenica )

βαμβακίαση των πεύκων είναι μια σημαντική προσβολή των πεύκων που οφείλεται στο έντομο Marchalina hellenica. Το έντομο αυτό κατά το παρελθόν έχει αναπτύξει πολύ υψηλούς πληθυσμούς προκαλώντας σοβαρά προβλήματα στα αστικά και περιαστικά πεύκα των διαφορών περιοχών της Ελλάδας όπως Αττικής Κορινθίας, Εύβοιας, Βοιωτίας, Φθιώτιδας, Χαλκιδικής και τα νησιά του Αιγαίου, ενώ μικρότερη είναι η προσβολή στις περιοχές της Δυτικής Ελλάδας. Τα προσβεβλημένα πεύκα έχουν εμφάνιση υποβαθμισμένη και καχεκτική με τα μελιτώματα που αποβάλλονται από το έντομο, να καλύπτουν τον κορμό τους κλάδους και τις βελόνες των πεύκων.

Πάνω στα μελιτώδη εκκρίματα του εντόμου, τα οποία μπορεί να καλύψουν τον κορμό, τους κλάδους, τις βελόνες των πεύκων ή ακόμα και τα πεζοδρόμια/πλάκες των σπιτιών, αναπτύσσονται μύκητες (καπνιά) με μαύρο χρωματισμό, υποβαθμίζοντας την αισθητική του δέντρου και του χώρου. Η επιστημονική ονομασία του εντόμου είναι Marchalina hellenica (γένος κ είδος), της οικογένειας Margarodidae και της τάξης Hemiptera. Προσβάλλει αποκλειστικά και μόνο τα πεύκα.

 

Καταπολέμηση

  • Η καλύτερη μέθοδος είναι «ολοκληρωμένη καταπολέμηση», στην οποία αποφεύγεται η επέμβαση με χημικά στην Άνοιξη, που είναι η κύρια περίοδος της αρπακτικής δραστηριότητας του ωφέλιμου εντόμου Ν. kartliana και ακολουθεί η επέμβαση με τα εγκεκριμένα εντομοκτόνα τον Ιούνιο (ανάλογα με την περιοχή) κατά την εποχή εκκόλαψης των ερπουσών προνυμφών. [7]
  • Τρόπος αντιμετώπισης αποτελεί επίσης η πλύση των δέντρων με νερό, αλλά κάτι τέτοιο περιορίζεται σε αστικές / εύκολα προσβάσιμες περιοχές. [6]
  • Στην αντιμετώπιση του εντόμου μπορούν να βοηθήσουν και οι καλλιεργητικές ενέργειες που στοχεύουν στην ευρωστία του δέντρου και την αποφυγή τραυματισμών.
  • Η αφαίρεση των προσβεβλημένων κλάδων, τον περιορισμό του κόμης του πεύκου και ανανεωτικά κλαδέματα την κατάλληλη εποχή.

 

 


Μεγάλο βλαστόφάγο / φλοιοφάγο έντομο του κυπαρισσιού
( Phloeosinus armatus Reitt )

 

Ταξινόμηση: Coleoptera

Οικογένεια: Scolytidae

Ξενιστής: Ο κύριος ξενιστής του στην Κύπρο είναι το κυπαρίσσι (Cupressus sempervirens L.) το οπο ίο είναι αυτοφυές φυτό ενώ επίσης προσβάλλει και το καλλωπιστικό φυτό χρυσοκυπάρισσο (goldcrest).

Επιπτώσεις: Κατά την περίοδο ωρίμανσης των τέλειων εντόμων προσβάλλει και νεκρώνει τα νεαρά βλαστάρια των ξενιστών του προκαλώντας σημαντική μείωση της ετήσιας προσαύξησης. Επίσης τα τέλεια έντομα και οι προνύμφες του προσβάλλουν τον εσωτερικό φλοιό του κορμού, αλλά πολύ σπάνια προκαλείν νεκρώσεις. [1]

 
Πηγές και Βιβλιογραφία:
[1] Προστασία Δασών -  moa.gov.cy
[2] -  kykpee.org
[3] Πιτυοκάμπη, η κάμπια της πεύκης - lemnosnature.gr
[5] - Προσοχή στην πιτυοκάμπη -  publications.gov.cy
[6]  Για να σωθούν τα πεύκα από τη βαμβακίαση - Πανος Πετρακης, Βασηλιου Πουσεση, Κωνσταντινου Βαγια
[7] Βαμβακάδα των πεύκων (Marchalina hellenica) και η αντιμετώπισή της - Δρ. Α. Μιχαηλάκης, Δρ. Π. Μυλωνάς και Δρ Κ. Σουλιώτης Ερευνητές Μπενακείου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου - bpi.gr
[8] Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων
[9]  ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΠΙΤΥΟΚΑΜΠΗΣ ΤΩΝ ΠΕΥΚΩΝ