Captan (ΜΥΚΗΤΟΚΤΟΝΑ): Δραστικη Ουσια

Πληροφορίες και τρόπος λειτουργίας της δραστικής ουσίας Captan

Προστατευτικό μυκητοκτόνο επαφής - Ομάδα Phthalimides (FRAC M04)

Το Captan είναι ένα από τα πιο κλασικά, παλιά αλλά εξαιρετικά αποτελεσματικά μυκητοκτόνα επαφής. Ανήκει στα Phthalimides, έχει πολυτοπική δράση, και αποτελεί βασικό εργαλείο πρόληψης σε πολλές καλλιέργειες.

Χημική ταυτότητα:
🔹 Χημική ομάδα: Phthalimides
🔹 FRAC Group: M04 - Multi-site contact activity
🔹 Χημική ονομασία: N-trichloromethylthio-4-cyclohexene-1,2-dicarboximide
🔹 Μοριακός τύπος: C₉H₈Cl₃NO₂S
🔹 Μορφές σκευασμάτων: WP, WG, SC
🔹 Ιδιότητες: Εξαιρετική προσκόλληση στον φυτικό ιστό, καλή φωτοσταθερότητα

Μηχανισμός δράσης:
Το Captan δρα σε πολλά σημεία ταυτόχρονα, προκαλώντας:
🔹 Αναστολή ενζύμων που περιέχουν ομάδες θειόλης (-SH)
🔹 Παρεμπόδιση αναπνευστικών αντιδράσεων των μυκήτων
🔹 Διαταραχή σύνθεσης πρωτεϊνών και λιπιδίων
🔹 Αναστολή της βλάστησης των σπορίων
🔹 Αδυναμία εγκατάστασης του μυκηλίου στον ιστό

Είναι αποκλειστικά προληπτικό και δεν παρουσιάζει συστηματική ή θεραπευτική δράση.
Πολυστοχική δράση ➨ πολύ χαμηλός κίνδυνος ανάπτυξης ανθεκτικότητας.

Φάσμα δράσης:
Το Captan είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό σε:
🔹 Botrytis cinerea (βοτρύτης)
🔹 Monilinia spp. (μονίλια)
🔹 Alternaria spp.
🔹 Venturia inaequalis (φουζικλάδιο)
🔹 Colletotrichum spp. (ανθράκωση)
🔹 Phomopsis spp.
🔹 Gnomonia spp.
🔹 Rhizoctonia solani (κυρίως σε επεξεργασία σπόρου)
🔹 Fusarium spp. (μερικώς, ως seed treatment)

Συμπεριφορά στο φυτό:
🔹 Δεν εισέρχεται στους ιστούς - παραμένει στην επιφάνεια δημιουργώντας προστατευτικό φιλμ
🔹 Πολύ καλή αντοχή στην έκπλυση από βροχή
🔹 Δράση περιορισμένη στην επιφάνεια ➨ απαιτεί καλή κάλυψη ψεκασμού
🔹 Δεν προκαλεί συστηματική φυτοτοξικότητα, αλλά είναι ευαίσθητο όταν:
      🔸 οι θερμοκρασίες είναι πολύ χαμηλές
      🔸 τα φυτά έχουν έντονη νεαρή βλάστηση
      🔸 γίνεται υπερδοσολογία

Φυσικοχημικά χαρακτηριστικά:
🔹 Υδροδιαλυτότητα: χαμηλή
🔹 Πτητικότητα: χαμηλή
🔹 Φωτοσταθερότητα: καλή
🔹 DT₅₀ στο έδαφος: 1-3 ημέρες
🔹 Δέσμευση στο έδαφος: Ισχυρή
🔹 Log Kow: 2.7

Οικοτοξικολογικό προφίλ:
Θηλαστικά ➨ Χαμηλή ➨ LD₅₀ > 9000 mg/kg
Πτηνά ➨ Χαμηλή ➨ Όχι ιδιαίτερα επικίνδυνο
Μέλισσες ➨ Μη τοξικό ➨ Βαθμολογία ασφαλείας
Ψάρια ➨ Μέτρια έως υψηλή ➨ Αποφυγή απορροής
Έδαφος ➨ Ταχεία αποικοδόμηση ➨ Χαμηλό υπολειμματικό φορτίο

Πλεονεκτήματα:
🔹 Πολυστοχικό ➨ σχεδόν μηδενικός κίνδυνος ανθεκτικότητας
🔹 Υψηλή αποτελεσματικότητα σε ευρύ φάσμα ασθενειών
🔹 Ιδανικό προληπτικό μυκητοκτόνο
🔹 Πολύ καλή κάλυψη και προσκόλληση
🔹 Σημαντικό εργαλείο σε προγράμματα διαχείρισης Botrytis και Venturia

Περιορισμοί:
🔹 Αποκλειστικά προληπτικό
🔹 Μπορεί να προκαλέσει φυτοτοξικότητα σε νεαρά φύλλα (ροδακινιά, τομάτα)
🔹 Όχι κατάλληλο για εφαρμογές κατά την πλήρη ανθοφορία σε ευαίσθητες ποικιλίες
🔹 Τοξικό σε υδρόβιους οργανισμούς

---