οροβαγχη

Πληροφορίες για τo ζιζάνιο οροβάγχη

Orobanche spp. (Οροβάγχη, Λύκος, Λουλούδι)

Η οροβάγχη είναι ένα ευρέως διαδεδομένο, υποχρεωτικά παρασιτικό ζιζάνιο που στερείται χλωροφύλλης και αναπτύσσεται αποκλειστικά εις βάρος καλλιεργούμενων φυτών, από τα οποία απορροφά νερό και θρεπτικά συστατικά μέσω ειδικών οργάνων προσκόλλησης (μυζητήρων).

Στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί 24 είδη, με τα σημαντικότερα να περιλαμβάνουν:
🔹 O. crenata: παρασιτεί κυρίως τα όσπρια.
🔹 O. ramosa: προσβάλλει καπνό, τομάτα και μελιτζάνα.
🔹 O. minor: συναντάται στη μηδική.
🔹 O. aegyptiaca: εμφανίζεται σε καπνό και πεπόνια.
🔹 O. cernua: παρασιτεί ηλίανθο, τομάτα και μελιτζάνα.

Η παρουσία της προκαλεί σοβαρές απώλειες στην παραγωγή και υποβάθμιση της ποιότητας, π.χ. στον καπνό επηρεάζει δυσμενώς το άρωμα και την εμφάνιση. Οι ζημιές είναι εντονότερες όταν η προσβολή εκδηλωθεί νωρίς στην καλλιεργητική περίοδο. Οι σπόροι της μπορούν να παραμείνουν σε λήθαργο στο έδαφος για πολλά χρόνια, περιμένοντας κατάλληλες συνθήκες και την παρουσία φυτού-ξενιστή για να βλαστήσουν.

Ιδιαίτερα Χαρακτηριστικά:
🔹 Δεν φωτοσυνθέτει, λόγω έλλειψης χλωροφύλλης.
🔹 Παχύς, σαρκώδης βλαστός, συνήθως κοντός, με χρώμα κίτρινο, κοκκινωπό ή μωβ.
🔹 Αντί για φύλλα φέρει μικρά λέπια.
🔹 Τα άνθη είναι σωληνοειδή, σε ταξιανθίες, με χρώμα από λευκορόδινο έως κιτρινωπό ή μωβ.
🔹 Στο υπόγειο τμήμα σχηματίζονται βολβώδεις διογκώσεις που συνδέονται με τις ρίζες του ξενιστή.
🔹 Ο βιολογικός της κύκλος εξαρτάται πλήρως από την ανάπτυξη του φυτού-ξενιστή.
🔹 Αναπτύσσει υπόγεια βολβώδη όργανα που συνδέονται με τις ρίζες του ξενιστή.

Διασπορά:
🔹 Με πολύ μικρούς σπόρους (μέγεθος σκόνης), οι οποίοι μεταφέρονται εύκολα με τον άνεμο, το νερό, τα μηχανήματα ή το πολλαπλασιαστικό υλικό.
🔹 Οι σπόροι παραμένουν βιώσιμοι για δεκαετίες.
🔹 Βλασταίνουν μόνο όταν βρίσκονται σε απόσταση λίγων χιλιοστών από ρίζα ξενιστή, η οποία εκκρίνει χημικές ουσίες διεγερτικές της βλάστησης.

Οικολογικές και γεωπονικές παρατηρήσεις:
🔹 Η υπερβολική ξηρασία ή υγρασία και η αλκαλική αντίδραση του εδάφους περιορίζουν το φύτρωμα.
🔹 Η έλλειψη χλωροφύλλης καθιστά την οροβάγχη πλήρως εξαρτημένη από τον ξενιστή.
🔹 Μπορεί να παραμένει λανθάνουσα στο έδαφος μέχρι την καλλιέργεια κατάλληλου φυτού-ξενιστή.