Φυλλορυκτες

Οι φυλλορύκτες είναι μικρά λεπιδόπτερα, των οποίων οι προνύμφες τρέφονται εσωτερικά από τους ιστούς των φύλλων, δημιουργώντας χαρακτηριστικές στοές που αποτελούν το κύριο σύμπτωμα της προσβολής.

Χαρακτηριστικά συμπτώματα:
🔹 Στοές στα φύλλα: Οι προνύμφες σκάβουν στοές στον ιστό των φύλλων, οι οποίες μπορεί να είναι μακρόστενες, οβάλ, στικτές ή φιδωτές, ανάλογα με το είδος.
🔹 Αποκόλληση ή ανασήκωση της επιδερμίδας: Σε πολλά είδη, η άνω επιδερμίδα των στοών παραμένει άθικτη, ενώ σε άλλα μπορεί να αποκολληθεί, δίνοντας την εμφάνιση λεπτού «παπλώματος» ή πτυχής.
🔹 Νεκρώσεις και χλωρώσεις: Τα φύλλα μπορεί να εμφανίζουν κίτρινες ή καστανές κηλίδες γύρω από τις στοές, οι οποίες μπορούν να ενώνονται σε μεγαλύτερες νεκρωτικές περιοχές.
🔹 Πτώση φύλλων: Στις σοβαρές προσβολές, ιδιαίτερα σε νεαρά φυτά ή με έντονη δραστηριότητα προνυμφών, μπορεί να παρατηρηθεί πρόωρη πτώση φύλλων.
🔹 Μωσαϊκό: Οι μικρές υποεπιδερμικές κηλίδες που προκαλούνται από τις προνύμφες δημιουργούν ένα χαρακτηριστικό μοτίβο μωσαϊκού στα φύλλα.
🔹 Δευτερογενείς επιπτώσεις: Οι στοές μπορεί να αποτελέσουν πύλες εισόδου για μύκητες ή βακτήρια, ενισχύοντας την ανάπτυξη ασθενειών.

Σημαντικά στοιχεία για τον εντοπισμό:
🔹 Οι προσβεβλημένες περιοχές συχνά βρίσκονται στην κάτω επιφάνεια των φύλλων.
🔹 Οι προνύμφες μπορεί να είναι πλασμοφάγες (τρώνε μόνο χυμούς) στις πρώτες ηλικίες ή ιστοφάγες (τρώνε παρέγχυμα) στις μεγαλύτερες.
🔹 Η παρουσία μικρών βομβυκίων (καλύπτρα της χρυσαλλίδας) στις στοές είναι χαρακτηριστική των νάρκων.

Phyllonorycter sp. (Gracillariidae):
🔹 Κοινά ονόματα: Φυλλορύκτες
🔹 Ξενιστές: Μηλοειδή
🔹 Τέλειο έντομο: Άνοιγμα πτερύγων 8–10 mm, καστανές με αργυρές ζώνες
🔹 Προνύμφη: 5 mm, κίτρινη ή λευκή
🔹 Ζημιά: Δημιουργεί μακρόστενες στοές στα φύλλα, με ή χωρίς αποκόλληση της άνω επιδερμίδας, ανάλογα με το είδος (P. blancardella, P. corylifoliella, P. malella). Προκαλεί νεκρώσεις και πιθανή πτώση φύλλων.

Holocacista sp. (Heliozelidae):
🔹 Κοινά ονόματα: Φυλλορύκτες μικρολεπιδόπτερα
🔹 Ξενιστές: Συνήθως αμπέλι και φοινικόμορφα φυτά
🔹 Τέλειο έντομο: Μικρά λεπιδόπτερα με ανοιχτό χρώμα
🔹 Προνύμφη: Προσβάλλει τα φύλλα δημιουργώντας λεπτές στοές
🔹 Ζημιά: Μπορεί να προκαλέσει αποχρωματισμό και νεκρώσεις στα φύλλα.

Leucoptera malifoliella & Leucoptera scitella (Lyonetiidae):
🔹 Κοινά ονόματα: Φυλλορύκτες
🔹 Ξενιστές: Μηλοειδή
🔹 Τέλειο έντομο: Άνοιγμα πτερύγων 6–8 mm, λευκές πτέρυγες με κιτρινωπή ζώνη στο άκρο
🔹 Προνύμφη: 4 mm, καστανή
🔹 Ζημιά: Δημιουργούν μεσονεύριες νεκρωτικές στοές με ομόκεντρους δακτυλίους.

Phyllonorycter blancardella / Lithocolletis blancardella (Gracillariidae):
🔹 Κοινά ονόματα: Φυλλορύκτης μηλιάς
🔹 Ξενιστές: Μηλιά, αχλαδιά
🔹 Τέλειο έντομο: Άνοιγμα πτερύγων 8–9 mm, καστανές με αργυρές ζώνες
🔹 Προνύμφη: 5 mm, κίτρινη
🔹 Ζημιά: Μακρόστενες μεσονεύριες στοές, η άνω επιδερμίδα παραμένει συνήθως άθικτη.

Phyllonorycter corylifoliella (Gracillariidae):
🔹 Κοινά ονόματα: Φυλλορύκτης φουντουκιάς
🔹 Ξενιστές: Μηλοειδή κυρίως
🔹 Τέλειο έντομο: Άνοιγμα πτερύγων 9–10 mm, καστανές με λεπτές αργυρές ζώνες
🔹 Προνύμφη: 5 mm, λευκή
🔹 Ζημιά: Δημιουργεί μακρόστενες στοές επάνω σε νεύρωση, με αποκόλληση της άνω επιδερμίδας.

Phyllonorycter malella (Gracillariidae):
🔹 Κοινά ονόματα: Φυλλορύκτης μηλιάς
🔹 Ξενιστές: Μηλοειδή
🔹 Τέλειο έντομο: Καστανές πτέρυγες με αργυρές ζώνες
🔹 Προνύμφη: Κίτρινη
🔹 Ζημιά: Μακρόστενες στοές στα φύλλα, παρόμοιες με τις άλλες νάρκες.

Lyonetia clerkella (Lyonetiidae):
🔹 Κοινά ονόματα: Φυλλορύκτης μηλιάς, φιδάκι
🔹 Ξενιστές: Μηλοειδή κυρίως
🔹 Τέλειο έντομο: Άνοιγμα πτερύγων 7–9 mm, λευκές με μαύρο άκρο
🔹 Προνύμφη: 8 mm, πρασινωπή