Ceroplastes rusci (Κηροπλάστης)
Το Ceroplastes rusci ή Κηροπλάστης είναι ένα πολυφάγο έντομο της οικογένειας Coccidae, γνωστό και ως κηροπλάστης της συκιάς. Είναι κοκκοειδές έντομο και παρασιτεί σε πλήθος καλλιεργούμενων και αυτοφυών φυτών, προκαλώντας ζημιές τόσο σε καλλιέργειες όσο και σε καλλωπιστικά φυτά.
Κατανομή και περιβάλλον:
• Ενδημεί στις μεσογειακές περιοχές, αλλά έχει εντοπιστεί και σε άλλες εύκρατες και υποτροπικές ζώνες.
• Προτιμά ζεστά και υγρά κλίματα, ενώ μπορεί να επιβιώσει και σε πιο ψυχρές περιοχές.
Φυτά-ξενιστές:
Το Ceroplastes rusci έχει ευρύ φάσμα ξενιστών, μεταξύ των οποίων: Εσπεριδοειδή (λεμονιά, πορτοκαλιά, μανταρινιά, Ελιά, Συκιά (κύριος ξενιστής), Δάφνη, πουρνάρι, πικροδάφνη, Pittosporum spp., λεύκες, φοίνικες, Συκομουριά, φράουλα, μουριές, Αμπέλι και άλλα καρποφόρα και καλλωπιστικά φυτά
Περιγραφή και χαρακτηριστικά:
Τα ακμαία θηλυκά καλύπτονται από παχύ λευκωπό ή ροζ-κίτρινο κηρώδες περίβλημα που τα προστατεύει από εχθρούς και δυσμενείς περιβαλλοντικές συνθήκες.
Το σώμα τους είναι ημισφαιρικό και παραμένει προσκολλημένο σε βλαστούς, φύλλα ή καρπούς των φυτών ξενιστών.
Ζημιές που προκαλεί:
• Το έντομο απομυζά τους χυμούς του φυτού και εκκρίνει μεγάλες ποσότητες μελιτώματος, που καλύπτει τις προσβεβλημένες επιφάνειες.
• Το μελίτωμα ευνοεί την ανάπτυξη του μύκητα καπνιστή μούχλα (fumaggine), η οποία καλύπτει φύλλα και καρπούς με μαύρη επικαθίση και μειώνει τη φωτοσύνθεση και την εμπορική αξία των καρπών.
• Η συνεχής απομύζηση προκαλεί εξασθένηση του φυτού, κιτρίνισμα των φύλλων, καρπόπτωση και, σε σοβαρές περιπτώσεις, ακόμη και ξήρανση βλαστών.
Κύκλος ζωής:
• Το έντομο έχει μία έως δύο γενιές τον χρόνο, ανάλογα με τις κλιματικές συνθήκες.
• Ο χειμώνας περνά κυρίως ως ώριμο θηλυκό ή προνύμφη, ενώ η ωοτοκία ξεκινά την άνοιξη.
Μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης:
• Κλάδεμα και αραίωση βλάστησης για βελτίωση αερισμού και φωτισμού.
• Απομάκρυνση και καταστροφή προσβεβλημένων μερών των φυτών.
• Εφαρμογή θερινού πολτού ή άλλον εγκεκριμενων σκευασμάτων όταν χρειάζεται και με σεβασμό στις οδηγίες χρήσης.
• Βιολογικός έλεγχος με έντομα όπως Coccophagus spp. και Scutellista cyanea που παρασιτούν το Ceroplastes.
• Χρήση ωφέλιμων μυκήτων
Κατανομή και περιβάλλον:
• Ενδημεί στις μεσογειακές περιοχές, αλλά έχει εντοπιστεί και σε άλλες εύκρατες και υποτροπικές ζώνες.
• Προτιμά ζεστά και υγρά κλίματα, ενώ μπορεί να επιβιώσει και σε πιο ψυχρές περιοχές.
Φυτά-ξενιστές:
Το Ceroplastes rusci έχει ευρύ φάσμα ξενιστών, μεταξύ των οποίων: Εσπεριδοειδή (λεμονιά, πορτοκαλιά, μανταρινιά, Ελιά, Συκιά (κύριος ξενιστής), Δάφνη, πουρνάρι, πικροδάφνη, Pittosporum spp., λεύκες, φοίνικες, Συκομουριά, φράουλα, μουριές, Αμπέλι και άλλα καρποφόρα και καλλωπιστικά φυτά
Περιγραφή και χαρακτηριστικά:
Τα ακμαία θηλυκά καλύπτονται από παχύ λευκωπό ή ροζ-κίτρινο κηρώδες περίβλημα που τα προστατεύει από εχθρούς και δυσμενείς περιβαλλοντικές συνθήκες.
Το σώμα τους είναι ημισφαιρικό και παραμένει προσκολλημένο σε βλαστούς, φύλλα ή καρπούς των φυτών ξενιστών.
Ζημιές που προκαλεί:
• Το έντομο απομυζά τους χυμούς του φυτού και εκκρίνει μεγάλες ποσότητες μελιτώματος, που καλύπτει τις προσβεβλημένες επιφάνειες.
• Το μελίτωμα ευνοεί την ανάπτυξη του μύκητα καπνιστή μούχλα (fumaggine), η οποία καλύπτει φύλλα και καρπούς με μαύρη επικαθίση και μειώνει τη φωτοσύνθεση και την εμπορική αξία των καρπών.
• Η συνεχής απομύζηση προκαλεί εξασθένηση του φυτού, κιτρίνισμα των φύλλων, καρπόπτωση και, σε σοβαρές περιπτώσεις, ακόμη και ξήρανση βλαστών.
Κύκλος ζωής:
• Το έντομο έχει μία έως δύο γενιές τον χρόνο, ανάλογα με τις κλιματικές συνθήκες.
• Ο χειμώνας περνά κυρίως ως ώριμο θηλυκό ή προνύμφη, ενώ η ωοτοκία ξεκινά την άνοιξη.
Μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης:
• Κλάδεμα και αραίωση βλάστησης για βελτίωση αερισμού και φωτισμού.
• Απομάκρυνση και καταστροφή προσβεβλημένων μερών των φυτών.
• Εφαρμογή θερινού πολτού ή άλλον εγκεκριμενων σκευασμάτων όταν χρειάζεται και με σεβασμό στις οδηγίες χρήσης.
• Βιολογικός έλεγχος με έντομα όπως Coccophagus spp. και Scutellista cyanea που παρασιτούν το Ceroplastes.
• Χρήση ωφέλιμων μυκήτων
