Diabrotica virgifera LECONTE (Διαβρώτικα)
Το Diabrotica virgifera ή ΔΙΑΒΡΩΤΙΚΟ ΚΟΛΕΟΠΤΕΡΟ, είναι ένα έντομο της οικογένειας Chrysomelidae και αποτελεί έναν από τους πιο σοβαρούς εχθρούς του αραβοσίτου (καλαμποκιού) παγκοσμίως. Γνωστό και ως δυτικός ριζοφάγος σκαθάρι του καλαμποκιού, το είδος αυτό έχει αμερικανική καταγωγή, αλλά έχει εξαπλωθεί στην Ευρώπη από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, με σημαντικές επιπτώσεις στις καλλιέργειες.
Περιγραφή του εντόμου:
Η προνύμφη έχει μήκος 3-15mm, υπόλευκη με ένα σκούρο καστανό κεφάλι. Τα ενήλικα έχουν μήκος 4-7mm μ’ ένα μακρύ ωοειδές σώμα. Οι κεραίες τους είναι πολύ μακριές. Τα ενήλικα πετούν καλά. Τα επάνω φτερά έχουν γραμμώσεις κατά μήκος αλλά στα νέο-εκκολαπτόμενα έντομα και στα αρσενικά οι γραμμώσεις είναι λιγότερο ορατές.
Βιολογία – Κύκλος ζωής:
• Το έντομο συμπληρώνει μία γενιά τον χρόνο.
• Οι ενήλικες εμφανίζονται το καλοκαίρι και τρέφονται από τη γύρη, τα μετάνθια και τα φύλλα του καλαμποκιού.
• Οι προνύμφες εκκολάπτονται την άνοιξη και τρέφονται αποκλειστικά με τις ρίζες του καλαμποκιού.
• Το έντομο διαχειμάζει με τη μορφή αυγού στο έδαφος, συνήθως σε χωράφια που είχαν αραβόσιτο την προηγούμενη χρονιά.
Ζημιές που προκαλεί:
• Οι προνύμφες προσβάλλουν το ριζικό σύστημα, προκαλώντας απώλεια απορρόφησης θρεπτικών στοιχείων και υποστήριξης του φυτού.
• Η ζημιά στις ρίζες οδηγεί σε πλάγιασμα (lodge) των φυτών, δηλαδή στο λύγισμα ή και πτώση τους, γεγονός που καθιστά δύσκολη τη συγκομιδή.
• Οι ενήλικες επίσης προκαλούν ζημιά στα μετάνθια και στους στάχεις, επηρεάζοντας τη γονιμοποίηση και τη σποροπαραγωγή.
Εξάπλωση:
• Το Diabrotica virgifera έχει εγκατασταθεί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, ιδίως στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη.
• Η επέκτασή του διευκολύνεται από τη μονοκαλλιέργεια καλαμποκιού, καθώς βρίσκει συνεχώς ξενιστή στο ίδιο χωράφι.
Αντιμετώπιση:
• Αμειψισπορά (εναλλαγή καλλιεργειών) – η αποτελεσματικότερη και πιο οικολογική μέθοδος ελέγχου, καθώς οι προνύμφες πεθαίνουν όταν δεν βρίσκουν ρίζες αραβοσίτου.
• Η αμειψισπορά με αποφυγή των παραπάνω φυτών σε συνδυασμό με τον αποτελεσματικό έλεγχο των ζιζανίων μπορεί να εμποδίσουν ζημιές από τις προνύμφες.
• Χρήση υβριδίων καλαμποκιού ανθεκτικών στις προνύμφες (π.χ. Bt αραβόσιτος).
• Σε περιπτώσεις μεγάλης προσβολής, χημική καταπολέμηση με εντομοκτόνα κατά των ενηλίκων ή των προνυμφών. Όταν υπάρχουν πάνω από 2-4 ενήλικα ανά φυτό τότε μπορούν να δημιουργηθούν προβλήματα και πρέπει να γίνει επέμβαση. Όταν η προσβολή από τις προνύμφες δεν μπορεί να αποφευχθεί, είναι απαραίτητη η χημική καταπολέμηση αλλά ποτέ δεν έχουμε τέλεια αποτελέσματα.
• Παγίδευση ενηλίκων για την παρακολούθηση του πληθυσμού και τον προσδιορισμό του σωστού χρόνου επέμβασης.
Περιγραφή του εντόμου:
Η προνύμφη έχει μήκος 3-15mm, υπόλευκη με ένα σκούρο καστανό κεφάλι. Τα ενήλικα έχουν μήκος 4-7mm μ’ ένα μακρύ ωοειδές σώμα. Οι κεραίες τους είναι πολύ μακριές. Τα ενήλικα πετούν καλά. Τα επάνω φτερά έχουν γραμμώσεις κατά μήκος αλλά στα νέο-εκκολαπτόμενα έντομα και στα αρσενικά οι γραμμώσεις είναι λιγότερο ορατές.
Βιολογία – Κύκλος ζωής:
• Το έντομο συμπληρώνει μία γενιά τον χρόνο.
• Οι ενήλικες εμφανίζονται το καλοκαίρι και τρέφονται από τη γύρη, τα μετάνθια και τα φύλλα του καλαμποκιού.
• Οι προνύμφες εκκολάπτονται την άνοιξη και τρέφονται αποκλειστικά με τις ρίζες του καλαμποκιού.
• Το έντομο διαχειμάζει με τη μορφή αυγού στο έδαφος, συνήθως σε χωράφια που είχαν αραβόσιτο την προηγούμενη χρονιά.
Ζημιές που προκαλεί:
• Οι προνύμφες προσβάλλουν το ριζικό σύστημα, προκαλώντας απώλεια απορρόφησης θρεπτικών στοιχείων και υποστήριξης του φυτού.
• Η ζημιά στις ρίζες οδηγεί σε πλάγιασμα (lodge) των φυτών, δηλαδή στο λύγισμα ή και πτώση τους, γεγονός που καθιστά δύσκολη τη συγκομιδή.
• Οι ενήλικες επίσης προκαλούν ζημιά στα μετάνθια και στους στάχεις, επηρεάζοντας τη γονιμοποίηση και τη σποροπαραγωγή.
Εξάπλωση:
• Το Diabrotica virgifera έχει εγκατασταθεί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, ιδίως στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη.
• Η επέκτασή του διευκολύνεται από τη μονοκαλλιέργεια καλαμποκιού, καθώς βρίσκει συνεχώς ξενιστή στο ίδιο χωράφι.
Αντιμετώπιση:
• Αμειψισπορά (εναλλαγή καλλιεργειών) – η αποτελεσματικότερη και πιο οικολογική μέθοδος ελέγχου, καθώς οι προνύμφες πεθαίνουν όταν δεν βρίσκουν ρίζες αραβοσίτου.
• Η αμειψισπορά με αποφυγή των παραπάνω φυτών σε συνδυασμό με τον αποτελεσματικό έλεγχο των ζιζανίων μπορεί να εμποδίσουν ζημιές από τις προνύμφες.
• Χρήση υβριδίων καλαμποκιού ανθεκτικών στις προνύμφες (π.χ. Bt αραβόσιτος).
• Σε περιπτώσεις μεγάλης προσβολής, χημική καταπολέμηση με εντομοκτόνα κατά των ενηλίκων ή των προνυμφών. Όταν υπάρχουν πάνω από 2-4 ενήλικα ανά φυτό τότε μπορούν να δημιουργηθούν προβλήματα και πρέπει να γίνει επέμβαση. Όταν η προσβολή από τις προνύμφες δεν μπορεί να αποφευχθεί, είναι απαραίτητη η χημική καταπολέμηση αλλά ποτέ δεν έχουμε τέλεια αποτελέσματα.
• Παγίδευση ενηλίκων για την παρακολούθηση του πληθυσμού και τον προσδιορισμό του σωστού χρόνου επέμβασης.
