Zeuzera pyrina (Ζεύζερα)
Zeuzera pyrina L. Οικογένεια: Cossidae / Κοινά ονόματα: Ζευζέρα, σκόρος της μηλιάς, ξυλοφάγος σκόρος
Περιγραφή εντόμου:
🔹 Το Zeuzera pyrina είναι νυχτόβιο έντομο (σκόρος) με τέσσερις φάσεις ζωής: αυγό, κάμπια, νύμφη και ενήλικο.
🔹 Αυγό: μήκος 1 mm, χρώμα ανοιχτό κίτρινο έως λαμπερό σωμόν.
🔹 Κάμπια (προνύμφη): μήκος 50–60 mm, υπόλευκη έως κίτρινη με πολυάριθμα μαύρα στίγματα σε κάθε τμήμα, κεφάλι και θωρακικά τμήματα λαμπερά μαύρα. Διαχειμάζει μέσα στον κορμό ή στους βλαστούς.
🔹 Νύμφη: μήκος 30 mm, καφέ χρώμα.
🔹 Ενήλικο Αρσενικό: άνοιγμα φτερών 40–50 mm, μήκος σώματος 25 mm
🔹 Ενήλικο Θηλυκό: άνοιγμα φτερών 50–70 mm, μήκος σώματος 25 mm
🔹 Θώρακας λευκός, τριχωτός με έξι γαλάζια στίγματα, φτερά λευκά με μικρά μπλε μεταλικά στίγματα
Φάσμα προσβαλλόμενων φυτών:
🔹 Καρποφόρα δέντρα: μηλιά, αχλαδιά, κερασιά, δαμασκηνιά, ροδακινιά, βερικοκιά, ελιά
🔹 Άλλα δέντρα και θάμνοι: καρυδιά, σταφύλια (μαύρο και άσπρο), εσπεριδοειδή, δρύς, μελία, ιτιά, lime (Tilia), πλατάνι, λεύκα, σφεντάμι
🔹 Καλλωπιστικά φυτά
Βιολογία και κύκλος ζωής:
🔹 Εμφανίζεται από Ιούνιο έως Σεπτέμβριο, ανάλογα με την περιοχή.
🔹 Στην ανατολική Μεσόγειο έχει μονοετή βιολογικό κύκλο, στη Βόρεια Ευρώπη διετή.
🔹 Τα θηλυκά ωοτοκούν κάτω από τον φλοιό ή σε ρωγμές του κορμού και των κλαδιών, αφήνοντας 1.800–2.000 αυγά. Η επώαση διαρκεί: α)20 ημέρες σε 20°C, β) 7 ημέρες σε υψηλότερες θερμοκρασίες. γ) Ένα μήνα σε χαμηλές θερμοκρασίες (~17°C)
🔹 Οι νεαρές κάμπιες συγκεντρώνονται σε μεταξένιο κουκούλι, μετακινούνται στις άκρες κλαδιών και στη συνέχεια στον κορμό, σκάβοντας ανηφορικές στοές.
🔹 Σχηματίζουν βαθιές ελικοειδείς στοές που φτάνουν μέχρι την εντεριώνη.
🔹 Ο κύκλος ζωής του ενήλικου είναι 8–10 ημέρες, και τα θηλυκά ζευγαρώνουν αμέσως μετά την εμφάνιση.
Συμπτώματα προσβολής / Βλάβες:
🔹 Ξερά κλαδιά ή ολόκληρα νεαρά δέντρα (1–3 ετών)
🔹 Σπάσιμο κλαδιών από άνεμο
🔹 Μάζες ρινισμάτων ξύλου και περιττωμάτων κοντά στις οπές εξόδου
🔹 Προσβεβλημένα δέντρα ευαισθητοποιούνται στον άνεμο και στις ξηρές συνθήκες, ενώ τα υγιή αντέχουν καλύτερα
Καταπολέμηση και διαχείριση:
🔹 Αφαίρεση και καύση προσβεβλημένων κλαδιών
🔹 Προσδιορισμός χρόνου πτήσης ακμαίων με φερομονικές παγίδες
🔹 Ψεκασμός όταν εμφανιστούν τα ενήλικα, με καλή κάλυψη κορμού και κλαδιών
🔹 Θανάτωση προνυμφών μέσα στις στοές με σύρμα ή εμποτισμένο βαμβάκι με εντομοκτόνο (σε περιορισμένες προσβολές)
🔹 Φυσικοί εχθροί: κυρίως υμενόπτερα, όπως Elachertus pallidus
Σπουδαιότητα:
🔹 Πολύ σοβαρός εχθρός των καρποφόρων δέντρων
🔹 Μία κάμπια μπορεί να ξεράνει ένα νεαρό δέντρο
🔹 Οι βλάβες μειώνουν την παραγωγικότητα και εμπορική αξία των δέντρων
Περιγραφή εντόμου:
🔹 Το Zeuzera pyrina είναι νυχτόβιο έντομο (σκόρος) με τέσσερις φάσεις ζωής: αυγό, κάμπια, νύμφη και ενήλικο.
🔹 Αυγό: μήκος 1 mm, χρώμα ανοιχτό κίτρινο έως λαμπερό σωμόν.
🔹 Κάμπια (προνύμφη): μήκος 50–60 mm, υπόλευκη έως κίτρινη με πολυάριθμα μαύρα στίγματα σε κάθε τμήμα, κεφάλι και θωρακικά τμήματα λαμπερά μαύρα. Διαχειμάζει μέσα στον κορμό ή στους βλαστούς.
🔹 Νύμφη: μήκος 30 mm, καφέ χρώμα.
🔹 Ενήλικο Αρσενικό: άνοιγμα φτερών 40–50 mm, μήκος σώματος 25 mm
🔹 Ενήλικο Θηλυκό: άνοιγμα φτερών 50–70 mm, μήκος σώματος 25 mm
🔹 Θώρακας λευκός, τριχωτός με έξι γαλάζια στίγματα, φτερά λευκά με μικρά μπλε μεταλικά στίγματα
Φάσμα προσβαλλόμενων φυτών:
🔹 Καρποφόρα δέντρα: μηλιά, αχλαδιά, κερασιά, δαμασκηνιά, ροδακινιά, βερικοκιά, ελιά
🔹 Άλλα δέντρα και θάμνοι: καρυδιά, σταφύλια (μαύρο και άσπρο), εσπεριδοειδή, δρύς, μελία, ιτιά, lime (Tilia), πλατάνι, λεύκα, σφεντάμι
🔹 Καλλωπιστικά φυτά
Βιολογία και κύκλος ζωής:
🔹 Εμφανίζεται από Ιούνιο έως Σεπτέμβριο, ανάλογα με την περιοχή.
🔹 Στην ανατολική Μεσόγειο έχει μονοετή βιολογικό κύκλο, στη Βόρεια Ευρώπη διετή.
🔹 Τα θηλυκά ωοτοκούν κάτω από τον φλοιό ή σε ρωγμές του κορμού και των κλαδιών, αφήνοντας 1.800–2.000 αυγά. Η επώαση διαρκεί: α)20 ημέρες σε 20°C, β) 7 ημέρες σε υψηλότερες θερμοκρασίες. γ) Ένα μήνα σε χαμηλές θερμοκρασίες (~17°C)
🔹 Οι νεαρές κάμπιες συγκεντρώνονται σε μεταξένιο κουκούλι, μετακινούνται στις άκρες κλαδιών και στη συνέχεια στον κορμό, σκάβοντας ανηφορικές στοές.
🔹 Σχηματίζουν βαθιές ελικοειδείς στοές που φτάνουν μέχρι την εντεριώνη.
🔹 Ο κύκλος ζωής του ενήλικου είναι 8–10 ημέρες, και τα θηλυκά ζευγαρώνουν αμέσως μετά την εμφάνιση.
Συμπτώματα προσβολής / Βλάβες:
🔹 Ξερά κλαδιά ή ολόκληρα νεαρά δέντρα (1–3 ετών)
🔹 Σπάσιμο κλαδιών από άνεμο
🔹 Μάζες ρινισμάτων ξύλου και περιττωμάτων κοντά στις οπές εξόδου
🔹 Προσβεβλημένα δέντρα ευαισθητοποιούνται στον άνεμο και στις ξηρές συνθήκες, ενώ τα υγιή αντέχουν καλύτερα
Καταπολέμηση και διαχείριση:
🔹 Αφαίρεση και καύση προσβεβλημένων κλαδιών
🔹 Προσδιορισμός χρόνου πτήσης ακμαίων με φερομονικές παγίδες
🔹 Ψεκασμός όταν εμφανιστούν τα ενήλικα, με καλή κάλυψη κορμού και κλαδιών
🔹 Θανάτωση προνυμφών μέσα στις στοές με σύρμα ή εμποτισμένο βαμβάκι με εντομοκτόνο (σε περιορισμένες προσβολές)
🔹 Φυσικοί εχθροί: κυρίως υμενόπτερα, όπως Elachertus pallidus
Σπουδαιότητα:
🔹 Πολύ σοβαρός εχθρός των καρποφόρων δέντρων
🔹 Μία κάμπια μπορεί να ξεράνει ένα νεαρό δέντρο
🔹 Οι βλάβες μειώνουν την παραγωγικότητα και εμπορική αξία των δέντρων
