Plant Protection
Εγκατάσταση της εφαρμογής για Android Εγκατάσταση της εφαρμογής iPhone / iPad Εγκατάσταση της εφαρμογής για Windows PC / Laptop Εφαρμογή για Chrome Βρείτε μας στο Facebook
Για να δείτε περισσοτερες πληροφοριες για το κάθε λίπασμα, δημιουργήσετε μια συνδρομή.

Ζιζάνια σιτηρών: μέθοδοι αντιμετώπισης

Τα κυριότερα αγρωστώδη ζιζάνια: Αγριοβρώμη (Avena sterilis), Ήρα (Lollium spp.), Αλεπονουρά (Alopecurus myosyroides), Φάλαρη (Pahlaris spp.), Βρόμος (Bromus spp.).
Τα κυριότερα πλατύφυλλα ζιζάνια είναι: Παπαρούνα (Papaver rhoeas), Κίρσιο (Cirsium arvense), Σινάπια (Sinaris spp.), Χαμομήλι (Matricaria spp.), Πολυκόμπι (Polygonum aviculare), Κολλητσίδα (Gallium aparine), Στελλάρια (Stelaria media), Καψέλλα (Capsela bursa-pastoris), Βερόνικα (Veronica spp.), Καπνόχορτο (Fumaria officinalis)
 

 

Γενικές καλλιεργητικές οδηγίες για λιγότερα ζιζάνια

Προληπτικά Μέτρα

α) Αποφυγή εισαγωγής σπόρων ζιζανιών στον αγρό. Ο καθαρισμός των μηχανημάτων, η χρησιμοποίηση σπόρου ή κοπριάς απαλλαγμένων από σπόρους ζιζανίων συμβάλλει στην αποφυγή και στη μείωση της μόλυνσης του αργού από ζιζάνια.
β) Σωστή προετοιμασία σποροκλίνης. Συμβάλλει στο γρήγορο φύτρωμα και ανάπτυξη της καλλιέργειας, στην παρουσία εύρωστων και ανταγωνιστικών φυτών.
γ) Ιστορικό παρουσίας ειδών ζιζανίων στον αγρό. Το ιστορικό του αγρού σχετικά με το ποια είδη ζιζανίων εμφανίζονται στον αγρό
συμβάλλει στη σωστή επιλογή της κατάλληλης μεθόδου ή του συνδυασμού μεθόδων αντιμετώπισης ζιζανίων. Ειδικά παρέχει πληροφορίες για την ορθή επιλογή ζιζανιοκτόνου.
δ) Εδαφολογική ανάλυση (pH εδάφους, % ποσοστό οργανικής ουσίας, δομή εδάφους).  Η εδαφολογική ανάλυση δίνει πληροφορίες για την επιλογή προφυτρωτικού ζιζανιοκτόνου αλλά και τη δόση εφαρμογής του. Πχ. σε ελαφρά εδάφη ή/και σε εδάφη με χαμηλό ποσοστό οργανικής ουσίας (<1%) πρέπει να εφαρμόζονται χαμηλές δόσεις ζιζανιοκτόνων, προς αποφυγή έκπλυσης του ζιζανιοκτόνου.
ε) Σπόρος απαλλαγμένος από σπόρους ζιζανίων με υψηλή βλαστική και φυτρωτική ικανότητα: Ο σπόρος θα πρεπέι να ειναι Πιστοποιημένος (απαλλαγμένος από σπόρους ζιζανίων ή άλλων ποικιλιών και από ασθένειες και έντομα) και όχι γενετικά τροποποιημένος. Η σπορά μολυσμένου με ζιζάνιο σπόρου είναι ένας από τους συχνότερους τρόπους εισαγωγής νέων ειδών ζιζανίων στο χωράφι και έχει συμβάλλει στην εξάπλωση σοβαρών ζιζανίων όπως της αγριοβρώμης, της φάλαρης κ.α. καθώς και στην επανεμφάνιση παλαιότερων ζιζανίων όπως της γόγγολης.
στ) Αλληλοπάθεια. Ορισμένα φυτά (όπως πχ. το σόργο) έχουν την ικανότητα να εκκρίνουν στο έδαφος ουσίες με αλληλοπαθητικές ιδιότητες, που αναστέλλουν το φύτρωμα ή την ανάπτυξη ζιζανίων για την επόμενη καλλιέργεια.
ζ) Αμειψισπορά. Η αμειψισπορά συμβάλλει στην αντιμετώπιση των ζιζανίων μέσω της αλλαγής των συνθηκών ανάπτυξής τους, που είναι προσαρμοσμένα σε μία καλλιέργεια. Επίσης, παρέχει τη δυνατότητα εφαρμογής άλλων εναλλακτικών μέτρων αντιμετώπισης των ζιζανίων, τη δυνατότητα επιλογής ανταγωνιστικότερων ειδών έναντι των ζιζανίων, αλλά και χρησιμοποίησης άλλων πιο αποτελεσματικών ζιζανιοκτόνων.
η) Ισορροπημένη και ορθολογική λίπανση. Η περίσσεια αζώτου ευνοεί την ανάπτυξη των ζιζανίων.
θ) Ποσότητα Σπόρου: Θα πρέπει να αυξηθεί εάν οι συνθήκες σποράς δεν είναι ευνοϊκές (κακή προετοιμασία, ξηρασία, πολλά ζιζάνια κ.ά.) και αναμένονται απώλειες από κατανομή σπόρου σε μεγάλα βάθη ή από πουλιά και τρωκτικά.(Πρέπει να λαμβάνεται υπ΄ όψη ότι η πολύ πυκνή σπορά αυξάνει το ύψος της ποικιλίας και την καθιστά ευαίσθητη στο πλάγιασμα και τις ασθένειες, επειδή τα φυτά ανταγωνίζονται για το φως και το καλάμι τους γίνεται λεπτό και ευαίσθητο.
 

Χημική αντιμετώπιση

α) Προφυτρωτική ζιζανιοκτονία. Γρήγορη, αποτελεσματική μέθοδος, ιδιαίτερα για την αντιμετώπιση των πολυετών ζιζανίων, δεν καταστρέφει τη δομή του εδάφους Συμβάλλει στην έγκαιρη αντιμετώπιση των ζιζανίων.
β) Μεταφυτρωτική ζιζανιοκτονία. Η πιο αποτελεσματική και εφαρμόσιμη χημική ζιζανιοκτονία. Η επιλογή του  ζιζανιοκτόνου εκτός των άλλων έχει να κάνει και με το στάδιο ανάπτυξης της καλλιέργειας.
γ) Εναλλαγή ζιζανιοκτόνων με διαφορετικό τρόπο δράσης. Αντιμετώπιση ανάπτυξης ανθεκτικότητας ζιζανίων σε ζιζανιοκτόνα.
δ) Καταγραφή αποτελεσματικότητας προφυτρωτικής ζιζανιοκτονίας. Η καταγραφή των ζιζανίων που εμφανίζονται μετά την προφυτρωτική ζιζανιοκτονία συμβάλλει στην επιλογή μεθόδων για την αντιμετώπισή τους (πχ. επιλογή μεταφυτρωτικού ζιζανιοκτόνου).
ε) Καταγραφή αποτελεσματικότητας μεταφυτρωτικής ζιζανιοκτονίας. Η καταγραφή των ζιζανίων μετά την μεταφυτρωτική ζιζανιοκτονία συμβάλλει στην επιλογή εναλλακτικών μεθόδων για την αντιμετώπισή τους, αλλά και στην επισήμανση τυχόν ανθεκτικών ζιζανίων στα ζιζανιοκτόνα.



 

Αλεπονουρά

Όνομα ζιζανίου: Alopecurus myosuroides ή Alopecurus spp


Βιολογία: Οι σπόροι βλαστάνουν σε ένα μεγάλο εύρος θερμοκρασιών με μέγιστο ανάμεσα 8-21 °C. Η βλάστηση μπορεί να γίνει όλο το χρόνο αλλά κορυφώνεται το φθινόπωρο και την άνοιξη. Σε χειμερινή καλλιέργεια οι περισσότεροι σπόροι του ζιζανίου βλαστάνουν το φθινόπωρο. Οι αύξηση των σπόρων που βλαστάνουν την άνοιξη  παρεμποδίζεται από τα καλλιεργούμενα φυτά εκτός αν η φύτευση είναι αραιή ή όψιμη.

Η ανάπτυξη της αλεπονουράς  σταματάει κάτω από τους 4 °C. Η ανθεκτικότητα της στις χαμηλές θερμοκρασίες εξαρτάται από το στάδιο ανάπτυξης της. Η ανθεκτικότητα της στο κρύο αυξάνεται αν η υγρασία του εδάφους είναι σε ικανοποιητικά επίπεδα. Προτιμά τα υγρά εδάφη και βρίσκεται σε αφθονία στα χαμηλότερα τμήματα των χωραφιών όπου τα εδάφη είναι πιο βαριά και η υγρασία περισσότερη. Φτάνει σε ύψος τα 91,44 εκ, οι ταξιανθίες της έχουν μήκος 25,4 -127 mm και διάμετρο 3,4 - 6,3 mm. Κάθε σταχύδιο φέρει ένα άνθος το οποίο περιβάλλεται από δύο λέπυρα ίσου μεγέθους με σχήμα καρίνας.

Καλλιεργητικά μέτρα: Η αμειψισπορά των χειμερινών καλλιεργειών με ανοιξιάτικες βοηθάει στη μείωση του πληθυσμού του. Επίσης συνίσταται η αμειψισπορά των δικοτυλήδονων καλλιεργειών με σιτάρι. Η απολύμανση του εδάφους με καπνό χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση της αλεπονουράς στο στάδιο του σπόρου. Η καθυστέρηση της φθινοπωρινής σποράς ευνοεί την περαιτέρω βλάστηση της αλεπονουράς η οποία μπορεί εύκολα να καταστραφεί με όργωμα.

Μηχανική καταπολέμηση: Το πιο σημαντικό μέτρο για την μείωση της αλεπονουράς είναι το όργωμα, κατά το οποίο θάβονται οι σπόροι και καταστρέφονται τα νεαρά φυτά. Παρόλο αυτά η μέθοδος αυτή η μέθοδος αυτή θεωρείται δύσκολη και δεν προτιμείται.

Χημική καταπολέμηση: Συνίσταται η χρήση ενός ζιζανιοκτόνου ιδιαίτερα κατά το νεαρό στάδιο της καλλιέργειας όπου το ζιζάνιο μπορεί να προκαλέσει σημαντική μείωση της παραγωγής. Τα ζιζανιοκτόνα αναστέλλουν καλύτερα την ανάπτυξη των ζιζανίων και εμποδίζουν την δημιουργία σπόρων, όταν εφαρμόζονται λίγο πριν την άνθηση της αλεπονουράς.

Λεπτή ήρα

Όνομα ζιζανίου: Lolium rigidum


Βιολογία: Είναι ετήσιο ζιζάνιο. Στην πλήρη ανάπτυξη του είναι ευθυτενές, έχει γυαλιστερά φύλλα χωρίς τρίχες και φτάνει σε ύψος τα 90 εκ. Ο βλαστός του είναι κόκκινος-μοβ στη βάση του (ιδιαίτερα στα νεαρά φυτά) και δεν έχει τρίχες. Τα φύλλα έχουν πλατύ γλωσσίδιο και μακρύ ωτίδιο. Η ταξιανθία είναι επίπεδη και φτάνει σε μήκος τα 30 εκ. Έχει 3-9 σταχύδια (ανθοφόρα) και το περίβλημα του σπόρου έχει το ίδιο μήκος με το σταχύδιο. Οι σπόροι είναι σχετικά επίπεδοι (4-6 mm μήκος, 1 mm πλάτος), στο χρώμα του άχυρου και το έμβρυο τους είναι ορατό μέσα από τα εξωτερικά τοιχώματα. Οι σπόροι είναι πολύ ελαφροί και μπορούν να μεταφερθούν εύκολα με τον αέρα. Συγκρατούνται δυνατά στην ταξιανθία και χρειάζεται μία σχετική δύναμη για να αποκολληθούν μόνοι τους ή μαζί με μέρος της ταξιανθίας. Η ταξιανθία του αποτελείται από ένα μονό στάχυ, χρώματος γκρι προς το μοβ, ευθυτενή ή ελαφρώς καμπυλωτό  και συμμετρικό. Ο άξονας της ταξιανθίας έχει μήκος 145-515mm. Τα μικρά φυτά δεν φέρουν τρίχες, τα φύλλα τους είναι πράσινα, λεπτά, και γυαλιστερά ιδιαίτερα στο πίσω μέρος της λεπίδας του φύλλου. Έχουν επίσης πλατιά γλωσσίδια, μακριά ωτίδια και τα εκτπυσόμενα φύλλο είναι τυλιγμένα. Η βάση του βλαστού ( κάτω από το έδαφος) έχει κόκκινο - μοβ χρώμα και το νεαρό φυτό βγάζει μία διαφανή έκκριση όταν συνθλίβεται.

Η βέλτιστη θερμοκρασία βλάστησης είναι πολύ χαμηλότερη για τους παραχωμένους σπόρους (11οC  στο σκοτάδι και 27οC στο φως). Η βόσκηση, ιδιαίτερα το καλοκαίρι, επηρεάζει την βλάστηση του ζιζανίου αφού οι σπόροι που διατηρούνται στο φυτό βλαστάνουν πιο γρήγορα από αυτούς που πέφτουν στο έδαφος.

Σε καλλιέργειες με αργό ρυθμό ανάπτυξης, η αλεπονουρά αδελφώνει σε μεγάλο ποσοστό και γίνεται πολύ ανταγωνιστική . Σε αυτή τη περίπτωση μπορεί να προκαλέσει μείωση της παραγωγής.

Καλλιεργητικά μέτρα: Η αμειψισπορά των χειμερινών καλλιεργειών με εαρινές μπορεί να μειώσει τον πληθυσμό του ζιζανίου. Συνίσταται επίσης η χρήση δικοτυλήδονων φυτό σε αμειψισπορά  με σιτάρι. Η απολύμανση με καπνό χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση των ζιζανίων όταν αυτά βρίσκονται στο στάδιο του σπόρου.

Μηχανικά μέτρα: Το σκάψιμο και το ξεβοτάνισμα της αλεπονουράς ήταν σύνηθες παλιότερα. Σήμερα αυτοί οι τρόποι θεωρούνται δύσκολοι και δεν προτιμούνται.


Κίρσιο

Όνομα ζιζανίου: Cirsium arvense


Βιολογία: Το κίρσιο είναι ένα επιθετικό, έρπον, πολυετές ζιζάνιο, που απαντάται σε καλλιέργειες, βοσκοτόπια, περιθώρια δρόμων και γενικά σε μη καλλιεργούμενες εκτάσεις. Οι πρώτες προσβολές παρατηρούνται συνήθως σε  διασκορπισμένο χώμα, αρδευτικά κανάλια, βοσκοτόπια, οργωμένα χωράφια και εγκαταλειμμένες περιοχές.
Ο βλαστός του είναι ευθυτενής, με πολλές διακλαδώσεις, πράσινος, καλυμμένος με αραχνοΰφαντες τρίχες. Τα φύλλα είναι απλά και τοποθετημένα εναλλάξ στο βλαστό. Φέρει πολλές ταξιανθίες ανά φυτό που μοιάζουν με κόρυμβο. Οι ταξιανθίες του είναι δισκοειδής μη ερμαφρόδιτες ή ατελής δίοικες. Τα άνθη του έχουν απαλό μοβ χρώμα και μήκος και πλάτος 25,4 εκ. Περιβάλλονται επίσης από βράκτια που δεν φέρουν αγκάθια.

Τα ριζώματα του αναπτύσσονται βαθύτερα από τα άλλα φυτικά είδη. Τα περισσότερα από αυτά σχηματίζονται σε βάθος μέχρι 75 εκ. Οφθαλμοί σχηματίζονται στις ρίζες σε αποστάσεις από 6 έως 12 εκ.

Οι βλαστοί εκφύονται την άνοιξη όταν το έδαφος αποκτήσει θερμοκρασία πάνω από 5οC. Η άνθηση γίνεται από το Ιούνιο ως το Σεπτέμβριο όταν η μέρα αποκτήσει διάρκεια από 14 έως 18 ώρες.

Το φυτό είναι δίοικο ατελές και τα άνθη που φέρουν στήμονες ενώ αυτά που φέρουν ύπερους βρίσκονται σε διαφορετικά φυτά. Γι’ αυτό και το φυτό βρίσκεται σε ομάδες του ίδιου φύλου. Κάθε φυτό δημιουργεί 30 με 100 ταξιανθίες το χρόνο. Το φυτό συνήθως παράγει 1500 σπόρους το χρόνο.

Το φυτό δεν απαντάται συχνά σε ψηλά και στεγνά εδάφη. Οι σπόροι μπορεί να διατηρηθούν στο έδαφος για 20 χρόνια, ιδιαίτερα αν είναι θαμμένοι σε μεγάλο βάθος. Καινούργιες ρίζες και βλαστοί μπορούν να δημιουργηθούν από οποιοδήποτε μέρος του ριζικού συστήματος. Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι το ριζικό του σύστημα εξαπλώνεται πολύ και δημιουργεί πολύ ανταγωνιστικές συνθήκες στο χωράφι  που προκαλούν μείωση της σοδειάς και υποβιβασμό της ποιότητας των φυτών που προορίζονται για βοσκή.

Καταπολέμηση: Ο κύριος κανόνας που χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση του ζιζανίου είναι η πρόκληση στρες στο φυτό έτσι ώστε να αναγκαστεί να χρησιμοποιήσει τα αποθέματα που έχει στις ρίζες του.

Καλλιεργητικές φροντίδες: Η εναλλαγή των χειμερινών καλλιεργειών με ανοιξιάτικες μειώνει ικανοποιητικά τον πληθυσμό του ζιζανίου. 

Μηχανική μέτρα: Το όργωμα, το σκάλισμα καθώς και η βόσκηση του αγρού μειώνουν το πληθυσμό του κίρσιου. Η βόσκηση δεν είναι και πολύ αποτελεσματική από μόνη της, εκτός και αν γίνεται κάθε μήνα για πολλές καλλιεργητικές περιόδους. Η βόσκηση πρέπει πάντα να συνδυάζεται με καλλιεργητικά μέτρα και χημική καταπολέμηση.

Αγριοβρώμη

Όνομα ζιζανίουAvena fatua


Βιολογία: Η αγριοβρώμη είναι ετήσιο ζιζάνιο που αναπαράγεται με σπόρο. Τα νεαρά φυτά έχουν φορά φύλλων αντίθετη των δεικτών του ρολογιού και δεν φέρουν ωτίδια. Τα φύλλα έχουν τρίχες γύρω γύρω  και το γλωσσίδιο τους είναι μεμβρανώδες. Στην πλήρη ωρίμανση ο βλαστός είναι μαλακός ευθυτενής και φτάνει τα 150 εκ σε ύψος. Τα φύλλα είναι λεπτά και τραχιά και έχουν διαστάσεις 6,5 - 20 εκ μήκος και 0,6 -1,25 εκ πλάτος. Η ταξιανθία είναι ανοιχτή φόβη και τα σταχύδια φέρουν συνήθως 2-3 άνθη(μέχρι 7). Η φόβη μπορεί να έχει μέχρι 250 σπόρους με χρώμα που ποικίλει από μαύρο, καφέ, γκρι, κίτρινο έως λευκό. Οι σπόροι φέρουν τρίχες και στο σημείο ένωσης με το άγανο έχουν μία κυκλική ουλή. Μπορούν να διατηρήσουν την βλαστικότητα τους στο έδαφος για 7-8 χρόνια αλλά το μεγαλύτερο ποσοστό βλαστάνει στα 2 χρόνια.

Ζεστές και υγρές συνθήκες το φθινόπωρο περιορίζουν το λήθαργο των σπόρων. Το ζιζάνιο προτιμά δροσερό και υγρό έδαφος.

Ο σπόρος της αγριοβρώμη διατηρείται πάνω στο φυτό για πολύ καιρό. Τα ώριμα φυτά διακρίνονται πολύ εύκολα από την ανοιχτή φόβη που είναι ελαφρώς γερμένη.

Σημασία: α) Το ζιζάνιο είναι  πολύ ανταγωνιστικό στο φως, την υγρασία και τα θρεπτικά στοιχεία. β) Ο αριθμός των ζιζανίων ανά τετραγωνικό μέτρο και το στάδιο ανάπτυξης των φυτών αλλά και των ζιζανίων επηρεάζουν την απώλεια της παραγωγής. γ) Η αγριοβρώμη είναι πολύ ανταγωνιστική με το σιτάρι.

Καταπολέμηση: Ο χρονική στιγμή που θα βλαστήσει η καλλιέργεια επηρεάζει πολύ την απώλεια που θα προκαλέσει η αγριοβρώμη.

Καλλιεργητικά μέτρα: Συνίσταται η χρήση ανταγωνιστικών καλλιεργειών σε συνδυασμό με τεχνικές που δίνουν στην καλλιέργεια πλεονέκτημα έναντι του ζιζανίου (ρηχή σπορά, καλή προετοιμασία της σποροκλίνης και κατάλληλη λίπανση). Τα παραπάνω μέτρα μπορούν να μειώσουν τις απώλειες που προκαλεί η αγριοβρώμη.

Μηχανικά μέτρα: Η καλλιέργεια του εδάφους λίγο πριν βλαστήσει το καλλιεργούμενο φυτό χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση της αγριοβρώμης. Το ξεβοτάνισμα και το σκάψιμο του ζιζανίου γινόταν παλιά. Παρόλα αυτά οι δύο τελευταίοι τρόποι καταπολέμησης θεωρούνται δύσκολοι και δεν προτιμούνται.
 

Μεγάλη αγριοβρώμη

Όνομα ζιζανίου: Avena sterilis


Βιολογία: Είναι ένα ετήσιο ζιζάνιο. Απαντάται σε καλλιέργειες σιταριού που καλλιεργούνται σε ημι-ξηρικές συνθήκες. Το ζιζάνιο επηρεάζεται από της ξηρικές συνθήκες και το μεγαλύτερο πρόβλημα προκαλείται στην ανάπτυξη του και στην παραγωγή σπόρων. Επίσης ευνοείται με την αζωτούχο λίπανση.

Ο βλαστός του είναι ευθυτενής και φτάνει σε μήκος τα 60 -150 εκ. Τα κατώτερα φύλλα είναι πλατιά (3-5mm) και  τα περιθώρια της λεπίδας είναι πολλές φορές βλεφαριδωτά. Τα άνθη του είναι πράσινα και κοκκινωπά και τα σταχύδια του οριζόντια και συγκρατούνται χαλαρά. Επίσης τα λέπυρα είναι πολύ πιο μακριά από το χιτώνα. Οι ταξιανθία του γέρνει προς τη μία πλευρά και οι καριόψεις του ίδιου σταχυδίου δεν αποχωρίζονται. Η ταξιανθία του είναι φόβη χρώματος πράσινου (ή ωχρό πράσινο), ανοιχτή και συμμετρική. Ο άξονας της ταξιανθίας έχει μήκος 295 - 920 εκ.

Σημασία: Προκαλεί μείωση της παραγωγής και υποβάθμιση της ποιότητας των σιτηρών.

Καλλιεργητικά μέτρα: Η αλλαγή των χειμερινών καλλιεργειών με εαρινές καλλιέργειες μπορεί να μειώσει τον πληθυσμό του ζιζανίου. Συνίσταται επίσης η χρήση δικοτυλήδονων φυτών σε αμειψισπορά  με σιτάρι. Η απολύμανση με καπνό χρησιμοποιείται επίσης για την καταπολέμηση του ζιζανίου όταν αυτό βρίσκεται στο στάδιο του σπόρου.

Μηχανικά μέτρα: Το ξεβοτάνισμα και η απομάκρυνση των σπόρων από το έδαφος είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος καταπολέμησης του ζιζανίου.

Χημική καταπολέμηση: Η εφαρμογή του κατάλληλου ζιζανιοκτόνου την κατάλληλη χρονική στιγμή είναι πολύ σημαντική για την καταπολέμηση του ζιζανίου.

Παπαρούνα

Όνομα ζιζανίου: Papaver rhoeas


Βιολογία: Είναι ένα σχεδόν ετήσιο ζιζάνιο. Τα μεγάλα άνθη του (8-10 εκ διάμετρο) διαφέρουν σε αποχρώσεις από άσπρο, ροζ έως κόκκινο. Τα άνθη είναι τοποθετημένα μόνα τους πάνω σε ένα ευθυτενή βλαστό. Το φύλλωμα περνά απαρατήρητο μπροστά στην ομορφιά του άνθους. Προτιμά τα καλά στραγγιζόμενα εδάφη με πολύ λίγη ηλιοφάνεια. Υπάρχουν πολλές ποικιλίες που διαφέρουν στον αριθμό των λοβών των φύλλων και στο σχήμα του καρπού ο οποίος μπορεί να είναι: κυλινδρικός, σφαιρικός, μαλακός ή με σκληρά πέταλα. Ο χρόνος βλάστησης ποικίλει από 10 έως 30 μέρες στους 15 - 21 °C. Η περίοδος άνθησης είναι από το Μάρτιο μέχρι τον Ιούλιο.

Τα φύλλα έχουν μεγάλους λοβούς ή μπορεί να είναι χωρισμένα σε τμήματα με 5 έως 15 mm πλάτος. Το μήκος τους είναι από 38,1 έως 101,6 mm και είναι καλυμμένα με τρίχες.

Τα άνθη έχουν διάμετρο περίπου 38,1 mm και χρώμα κοκκινωπό-πορτοκαλί προς το ροζ. Ο καρπός είναι μία σκληρή κάψουλα που δεν φέρει τρίχες και όταν ωριμάσει περιέχει πολλούς σπόρους.

Όλα τα είδη του ζιζανίου απαιτούν καλά στραγγιζόμενα εδάφη για να ευδοκιμήσουν.

Σημασία: Όταν βρίσκεται σε μεγάλους πληθυσμούς στο χωράφι προκαλεί μείωση της παραγωγής.

Καλλιεργητικά μέτρα: Η αλλαγή των χειμερινών καλλιεργειών με εαρινές καλλιέργειες μπορεί να μειώσει τον πληθυσμό του ζιζανίου. Συνίσταται επίσης η χρήση δικοτυλήδονων φυτών σε αμειψισπορά  με σιτάρι. Η απολύμανση με καπνό χρησιμοποιείται επίσης για την καταπολέμηση του ζιζανίου όταν αυτό βρίσκεται στο στάδιο του σπόρου.

Μηχανικά μέτρα: Το ξεβοτάνισμα και το σκάψιμο του ζιζανίου γινόταν παλιά. Παρόλα αυτά, αυτοί τρόποι καταπολέμησης θεωρούνται δύσκολοι και δεν προτιμούνται.

Χημική καταπολέμηση: Η χημική καταπολέμηση του ζιζανίου θεωρείται εύκολη καθώς το ζιζάνιο είναι ευαίσθητο σε πολλά ζιζανιοκτόνα.


Καψέλλα

Όνομα ζιζανίου: Capsela bursa


Βιολογία: Είναι ένα ετήσιο ζιζάνιο που εμφανίζεται τις δροσερές περιόδους. Κα τα φύλλα του(που περιέχουν σπόρους) έχουν απαλό πράσινο χρώμα και κοκκώδη επιφάνεια. Τα πραγματικά του φύλλα είναι καλυμμένα με αστεροειδούς σχήματος τρίχες που κάνουν αυτό το ζιζάνιο να ξεχωρίζει εύκολα από άλλα στο νεαρό στάδιο του. Τα ώριμα φυτά φτάνουν τα 50 εκ σε ύψος και αναπτύσσονται στο κέντρο μίας ροζέτας που κυριαρχείται από φύλλα που φέρουν ή όχι μία κοιλότητα
  • Αναπαράγεται με σπόρο.
  • Οι σπόροι βλαστάνουν νωρίς την άνοιξη, το καλοκαίρι και νωρίς το φθινόπωρο.
  • Οι κοτυληδόνες έχουν σχήμα αυγού που στενεύει στο μίσχο.
  • Οι νεαρές ροζέτες έχουν ποικίλο μήκος λοβού των φύλλων, τα γηραιότερα φύλλα έχουν πιο έντονο λοβό.
  • Κάθε φυτό μπορεί να παράγει πάνω από 1000 σπόρους με μεγάλη διάρκεια ζωής.
  • Τα φυτά πεθαίνουν μετά το σχηματισμό των καρπών.
Σημασίαα) Εμποδίζει την ανάπτυξη των καλλιεργούμενων φυτών με αποτέλεσμα την μείωση της παραγωγής. β) Εξαπλώνεται με την παραγωγή σπόρων από τα ώριμα φυτά (μετά την άνθηση).

Καταπολέμηση: Τα φυτά που βλαστάνουν το φθινόπωρο ή προς το τέλος του καλοκαιριού είναι δύσκολο να καταπολεμηθούν την επόμενη άνοιξη. Θα πρέπει να καταπολεμηθούν το φθινόπωρο με όργωμα του εδάφους πριν αρχίσουν οι παγωνιές. Το καλύτερο αποτέλεσμα επιτυγχάνεται με ρηχό όργωμα των χωραφιών που το καλοκαίρι ήταν σε αγρανάπαυση έτσι ώστε οι σπόροι να παραμείνουν στην επιφάνεια του εδάφους και να έχουμε μεγάλο ποσοστό βλάστησης. Η συμπληρωματική χρήση ζιζανιοκτόνων μπορεί επίσης να φέρει καλά αποτελέσματα.

Καλλιεργητικά μέτρα: Η αλλαγή των χειμερινών καλλιεργειών με εαρινές καλλιέργειες μπορεί να μειώσει τον πληθυσμό του ζιζανίου. Συνίσταται επίσης η χρήση δικοτυλήδονων φυτών σε αμειψισπορά  με σιτάρι. Η απολύμανση με καπνό χρησιμοποιείται επίσης για την καταπολέμηση του ζιζανίου όταν αυτό βρίσκεται στο στάδιο του σπόρου.

Μηχανικά μέτρα: Το ξεβοτάνισμα και το σκάψιμο του ζιζανίου γινόταν παλιά. Παρόλα αυτά, αυτοί τρόποι καταπολέμησης θεωρούνται δύσκολοι και δεν προτιμούνται.

Χημική καταπολέμηση: Η χημική καταπολέμηση του ζιζανίου θεωρείται εύκολη καθώς το ζιζάνιο είναι ευαίσθητο σε πολλά ζιζανιοκτόνα.
 

Φάλαρη

Όνομα ζιζανίου: Phalaris spp
 

Βιολογία: Το ζιζάνιο προτιμά τα υγρά και δροσερά κλίματα. Η βλάστηση του γίνεται νωρίς την άνοιξη.Τα ώριμα φυτά φτάνουν τα 10 - 97,5 εκ σε ύψος, έχουν μία διακλάδωση στη βάση και οι βλαστοί τους είναι κυρίως ευθυτενείς. Το ζιζάνιο έχει μαλακά φύλλα μήκους έως 15 εκ. με διαφανή γλωσσίδια. Τα άνθη βρίσκονται σε ταξιανθίες που μοιάζουν με στάχυ μήκους 2-10 εκ.
Όπως όλα τα ζιζάνια έτσι και αυτό έχει ακανόνιστη βλάστηση. Οι σπόροι του δηλαδή δεν βλαστάνουν όλοι μαζί. Αφού εγκατασταθεί σε μία περιοχή η εξάπλωση του γίνεται με έρποντα ριζώματα τα οποία αρχίζουν να αναπτύσσονται μετά από ένα μήνα. Συνήθως απαντάται σε ελώδη λιβάδια και βοσκοτόπια τα οποία πλημμυρίζουν αλλά είναι επίσης και αρκετά  ανθεκτικό στη ξηρασία.

Σημασία: Εμποδίζει την φυσική ανάπτυξη των καλλιεργούμενων φυτών και προκαλεί μείωση της ποιότητας και της ποσότητας του παραγόμενου σιταριού.

Καταπολέμηση: Συνίσταται η χρήση ζιζανιοκτόνων.

Καλλιεργητικά μέτρα:  Η αλλαγή των χειμερινών καλλιεργειών με εαρινές καλλιέργειες μπορεί να μειώσει τον πληθυσμό του ζιζανίου.

Μηχανικά μέτρα: Το ξεβοτάνισμα και το σκάψιμο του ζιζανίου γινόταν παλιά. Παρόλα αυτά, αυτοί τρόποι καταπολέμησης θεωρούνται δύσκολοι και δεν προτιμούνται.
 

 
Πηγές / Βιβλιογραφία:
[1] ΟΔΗΓΙΕΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΣΙΤΟΥ / ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ, ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
[2] ΟΔΗΓΙΕΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΚΡΙΘΑΡΙΟΥ / ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ  ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ, ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
[3] Plantprotection, Πρόγραμμα Leonardo Da Vinci της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κεφάλαιο 'Σιτιρά' - ιστοσελίδα φυτοπροστασίας - plantprotection.hu [Last Access 05/09/2014]
[4] Ειδική Γεωργία Ι - Τευχός Α: Σιτιρά, Δ.Παπακώστα - Τασοπούλου, Καθηγήτρια Α.Π.Θ.