Γιασεμί: Καλλιέργεια και ευεργετικές ιδιότητες
Περιγραφή-ΚλίμαΈδαφος:Πολυετής, αναρριχώμενος θάμνος, συνήθως αειθαλής αλλά και φυλλοβόλος. Σα φύλλα του είναι εναλλασσόμενα, απλά ή τρίφυλλα, πτερωτά και τα άνθη είναι συνήθως λευκά και αναδύουν ένα γλυκό και ευχάριστο άρωμα. Ο καρπός του είναι ράγα με δύο λοβούς.
Σο υπόγειο τμήμα και οι ξυλοποιημένοι βλαστοί αντέχουν σε θερμοκρασίες μέχρι -50C. Οι τρυφεροί βλαστοί όμως είναι ευαίσθητοι στις χαμηλές θερμοκρασίες. Ως εκτούτου απαιτείται προσοχή στην επιλογή της περιοχής καλλιέργειας του. Ευδοκιμεί σ’ όλους τους τύπους εδαφών με εξαίρεση τα αργιλικά βαριά ή αμμώδη.
Τρόπος πολλαπλασιασμού: Με μοσχεύματα, τα οποία φυτεύονται το φθινόπωρο ή αργά την άνοιξη (στην ύπαιθρο) και όλο το χρόνο στα θερμοκήπια. Με καταβολάδες. Με εμβολιασμό
Εποχή φύτευσης, σποράς: Σα έρριζα μοσχεύματα φυτεύονται στο χωράφι το φθινόπωρο ή την άνοιξη.
Η φύτευση γίνεται σε γραμμές που απέχουν 1.5-2.0 μ. και επί των γραμμών 1.0-1.5 μ. (φυτά/στρέμμα 500 περίπου).
Θεωρείται απαραίτητη η καλή προετοιμασία του αγρού, η βασική λίπανση με 30-40 κιλά φωσφορική αμμωνία και 10 κιλά κάλιο, η καταπολέμηση των ζιζανίων (φρέζα ή ζιζανιοκτονία), η άρδευση κάθε 10-15 μέρες και τέλος το κλάδεμα (Μάρτιο).
Προετοιμασία εδάφους: Πριν την εγκατάσταση των φυτών στο χωράφι απαιτούνται 1-2 οργώματα και σβαρνίσματα έως ότου το χωράφι να είναι καλά ψιλοχωματισμένο. Πριν το τελευταίο δισκοσβάρνισμα γίνεται λίπανση.
Φύτευση: Τα έρριζα μοσχεύματα φυτεύονται στο χωράφι φθινόπωρο (Νοέμβριος) ή την άνοιξη (Φεβρουάριο – Μάρτιο). Η φύτευση γίνεται σε γραμμές και μέσα σε μικρούς λάκκους. Οι αποστάσεις είναι μεταξύ των γραμμών είναι 1,5–2m και στις γραμμές 1-1,5m. Έτσι ο αριθμός των φυτών στο στρέμμα είναι περίπου 500. Το γιασεμί όταν καλλιεργείται σε καλές συνθήκες διατηρείται 15-20 χρόνια στο ίδιο χωράφι. Η παραγωγή των λουλουδιών αρχίζει από τον πρώτο χρόνο της φύτευσης. Είναι όμως πολύ μικρή. Η πλήρης παραγωγή αρχίζει από το τρίτο χρόνο.
Λίπανση: Για την λίπανση χρησιμοποιούμε 30-40Kg φωσφορικής αμμωνίας και 10Kg κάλιo που τα ρίχνουμε στο χωράφι κάθε φθινόπωρο (Νοέμβριο).[2] Την περίοδο της ανθοφορίας λιπαίνετε κάθε 15 περίπου ημέρες με ένα υγρό λίπασμα για ανθοφόρα φυτά και περίπου 1 φορά το μήνα την άνοιξη. Το χειμώνα λιπαίνετε αραιότερα πάντα ακολουθώντας τη δοσολογία που αναφέρεται στη συσκευασία του λιπάσματος.
Άρδευση: Το γιασεμί πρόκειται για ένα από τα αρωματικά φυτά που είναι απαιτητικό στο πότισμά. Πρέπει να γίνεται σε κανονικά διαστήματα (10 – 15 ημέρες) με κανονική ποσότητα νερού.
Κλάδεμα: Το κλάδεμα είναι απαραίτητο να γίνεται κάθε χρόνο ώστε να διατηρούνται τα φυτά σε καλά κατάσταση και να ανθοφορούν. Υπάρχουν διάφορα συστήματα κλαδεύματος, το πιο εύχρηστο είναι το μικτό, κατά το οποίο αφήνονται κλαδιά τόσο στη βάση των φυτών όσο και στα ανώτερα τμήματα αυτού. Με τον τρόπο αυτό αυξάνει η παραγωγή λουλουδιών. Η καλύτερη εποχή κλαδεύματος είναι η άνοιξη (Μάρτιος) οπότε έχουν σχεδόν περάσει οι κίνδυνοι από τους παγετούς.
Συγκομιδή: Η συλλογή των ανθέων αρχίζει τον Ιούνιο μέχρι τον Οκτώβριο ή και το Νοέμβριο. Η συλλογή είναι η πιο δαπανηρή δουλειά γιατί χρειάζονται πολλά ημερομίσθια. Πρέπει να αρχίζει πολύ νωρίς το πρωί (4 π.μ.) και να σταματά στις 10 π.μ. Η στρεμματική απόδοση λουλουδιών φθάνει τα 350Kg ή 1Kg κονκρέτα (προϊόν εκχύλισης με πτητικό διαλύτη).
Αποδόσεις: Η πλήρης παραγωγή αρχίζει από τον 3ο χρόνο.
Η στρεμματική απόδοση λουλουδιών φθάνει τα 350 κιλά ή 1 κιλό κονκρέτα (προϊόν εκχύλισης με πτητικό διαλύτη).
Χρήσεις: Καλλιεργείται για το αιθέριο έλαιο των ανθέων και χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία.
Το γιασεμί έχει καταπραϋντικές, χαλαρωτικές και αντισηπτικές ιδιότητες. Επίσης δρα κατά της ανησυχίας, των πονοκεφάλων και της υπερέντασης. Βοηθάει στην καταπολέμηση της καταρροής και του βήχα ενώ θεωρείται ότι αυξάνει και την αυτοπεποίθηση. Τα φρέσκα λουλούδια του γιασεμί περιέχουν μεγάλη ποσότητα από αιθέριο έλαιο. Εκτός από αυτό το έλαιο, τα λουλούδια περιέχουν επίσης βενζυλικό οξεικό, linalcohol, βενζυλική αλκοόλη, ινδόλης και jasmon. Όλες αυτές οι ουσίες που προσδίδουν γιασεμί αφροδισιακές ιδιότητες.
Έχει στυπτικές ιδιότητες που βοηθάνε στη θεραπεία από φλεγμονές στα μάτια και στο δέρμα, καθώς και σαν γαργάρες για την ανακούφιση από τον πονόλαιμο και έλκη στο στόμα, επίσης έχει αντιβακτηριδιακές, αντιϊκές και αντικαρκινικές ιδιότητες.
Χρησιμοποιείται στην αρωματοθεραπεία για ηρεμία συναισθημάτων και ως αφροδισιακό, είναι πολύτιμο φάρμακο σε περιπτώσεις κατάθλιψης επειδή παράγει ένα αίσθημα εμπιστοσύνης, αισιοδοξίας και ευφορίας, επίσης αναζωογονεί και αποκαθιστά την ισορροπία της ενέργειας.
Δεν συνιστάται να καταναλώνουμε τσάι γιασεμιού με άδειο στομάχι, γιατί μπορεί να προκαλέσει οξύτητα στο στομάχι
Μεταξύ άλλων ιδιοτήτων των λουλουδιών γιασεμιού είναι, η βελτίωση της πέψης, βοηθά στην εξάλειψη τοξινών. Μπορούν επίσης να βοηθήσουν την επιτάχυνση του μεταβολισμού, βελτιώνουν την κυκλοφορία του αίματος και είναι γνωστή η αφροδισιακή δράση του.
Το γιασεμί είναι γνωστό στην Ινδία ως ‘’Βασίλισσα της Νύχτας’’, λόγω του μεθυστικού αρώματος που απελευθερώνεται τη νύχτα. Στην Κίνα χρησιμοποιείται ως σύμβολο της γυναικείας γλυκύτητας και της ομορφιάς, επίσης συμβολίζει την βαθιά αγάπη, την κομψότητα και της ευτυχίας, επίσης έχει χρησιμοποιηθεί για την θεραπεία της γυναικείας γονιμότητας.
Είδη γιασεμιού: Ίασμος ο θαμνώδης (Jasminum fruticans). Βρίσκεται αυτοφυής στην Ελλάδα στις περιοχές της Μεσογείου και στη δυτική Ασία. Είναι αειθαλής θάμνος που φτάνει σε ύψος τα 2 μέτρα. Έχει κίτρινα άνθη, βρίσκονται δε στις κορυφές των κλαδιών που είναι αρκετά σκληρά και εύθραυστα.
Ίασμος ο φαρμακευτικός (Jasminum officinale). Θάμνος με όρθιο, λείο και αποξηλωμένο βλαστό. Κατάγεται από το Ιράν και τα Ιμαλάια και είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό στο ψύχος. Υπάρχουν μορφές ποικιλόφυλλες με διπλά άνθη. Ο Ίασμος ο φαρμακευτικός είναι η κύρια πηγή του ιασμέλαιου. To αιθέριο έλαιο των ανθέων αυτού του είδους λαμβανόταν και στην αρχαιότητα δια αποβρέξεως με τη βοήθεια σησαμελαίου και ονομαζόταν ιάσμη.
Ίασμος ο ταπεινός (Jasminum humile). Θάμνος που έρπει και ο βλαστός του φτάνει και τα 7 μέτρα μήκος. Τα κλαδιά του είναι λεία, τα φύλλα του αρκετά παχιά και τα άνθη του σχηματίζουν πυκνές ταξιανθίες. Είναι ανθεκτικός στις χαμηλές θερμοκρασίες των εύκρατων περιοχών.
Ίασμος ο μεγανθής (Jasminum grandiflorum). Θάμνος με ασιατική καταγωγή, πατρίδα του θεωρείται η Μαλαισία όπου παλαιότερα το χρησιμοποιούσαν σε εορτές και τελετές. Καλλιεργείται στις νότιες περιοχές της Γαλλίας ,στην Αίγυπτο τη Σικελία, τη Συρία, το Λίβανο και την Παλαιστίνη για την παραγωγή του ιασμελαίου. Στην Ελλάδα είναι γνωστό και ως γιασεμί της Χίου. Από το ξύλο του κατασκευάζονται πίπες ανατολίτικου τύπου πολύ καλής ποιότητας.
Ίασμος ο αραβικός (Μπουγαρίνι ή φούλι) ( Jasminum sambac - Ίασμος το σαμπάκ). Θάμνος αναρριχώμενος που φτάνει σε μεγάλο ύψος. Τα κλαδιά του σχηματίζουν πολλές γωνίες και τα φύλλα του είναι μεγάλα με νευρώσεις. Τα άνθη του είναι μεγάλα ,λευκά με εξαιρετικό άρωμα. Καλλιεργείται σαν καλλωπιστικό και για την παρασκευή του έξοχου ομώνυμου αρώματος και αιθέριου ελαίου ενώ μία μορφή του με διπλά άνθη, λιγότερο όμως εύοσμα από τις άλλες του μορφές, έχει την ονομασία γκραντούκα (Grand Duke of Tuscany, ιταλ. Granduca di Toscana) τα άνθη του οποίου χρησιμοποιούνται στο αρωματικό τσάι.
Ίασμος ο γυμνανθής (Jasminum nudiflorum) Θάμνος ιθαγενής της Ιαπωνίας και της Κίνας με πλούσια κίτρινα άνθη, ευδοκιμεί και στην Ελλάδα και πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα.
Ίασμος ο μεγανθής (Jasminum grandiflorum) είναι μια από τις κύριες πηγές παραγωγής ιασμέλαιου
Ίασμος ο καμψίφυλλος (Jasminum revolutum) Μορφή του Ίασμου του ταπεινού. Ιθαγενής της Ασίας, θάμνος ρωμαλέος, αειθαλής με κίτρινα άνθη. Πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα και καταβολάδες.
Ίασμος ο πολυανθής (Jasminum polyanthum). Αειθαλής, αναρριχώμενος θάμνος ιθαγενής της Κίνας. Τα άνθη του είναι κυρίως λευκά, απαντώνται όμως και κόκκινα και ροζ.
Ίασμος ο ευοσμότατος (Jasminum odoratissimum). Θάμνος με μυρωδάτα κίτρινα άνθη από τα οποία εξάγεται αιθέριο έλαιο. Αυτοφυόμενος συναντάται στο νησί Μαδέιρα.
Ίασμος ο στιλπνός (Jasminum nitidum). Θάμνος αναρριχώμενος, αειθαλής ή ημιφυλλοβόλος με αρωματικά λευκά άνθη, ιθαγενής της Νέας Γουινέας. Είναι φυτό ευαίσθητο στους παγετούς. Πολλαπλασιάζεται με καταβολάδες.
Ασθένειες: Ο τετράνυχος το προσβάλλει συχνά, τα φύλλα στις κορυφές κυρίως των φρέσκων κλαδιών αλλά και τα λουλούδια αρχίζουν να μαραίνονται και να κολλάνε μεταξύ τους. Αλλοι ζωικοί εχθροι του Γιασεμιού είναι οι
Αφίδες και οι
Ψώρες ( τα κοκοειδή ) ,οι
Θρίπες ,οι
Νηματώδεις ,και τα
Ακάρεα.
Plant Protection
Επιστροφή στην κατηγορία
