Αμπέλι: Καλοκαιρινές ασθένειες - Προληπτικές επεμβάσεις

ΕΥΔΕΜΙΔΑ

Όταν οι συλλήψεις των ακμαίων του εντόμου στο δίκτυο των φερομονικών παγίδων στις αμπελουργικές περιοχές είναι σταθερά υψηλές, συστήνεται στους παραγωγούς η συνέχιση της προστασίας των σταφυλιών από την ευδεμίδα με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο εντομοκτόνο.
Επισημαίνεται, ότι η καταπολέμηση των προνυμφών του εντόμου θα πρέπει να είναι προληπτική, δηλαδή να αποσκοπεί στη θανάτωση των αυγών, καθώς και των νεαρών προνυμφών πριν την είσοδό τους στις ράγες.
Από τα προνυμφοκτόνα, προτιμάται η χρήση των σκευασμάτων του εντομοπαθογόνου βακίλου Bacillus thuringiensis, διότι θεωρούνται πλήρως ατοξικά για την ωφέλιμη πανίδα και το περιβάλλον γενικότερα. Ακολουθούν σκευάσματα με εκλεκτική δράση, όπως είναι οι ρυθμιστές ανάπτυξης και τα φυσικής προέλευσης εντομοκτόνα, ως λιγότερο τοξικά για την ωφέλιμη πανίδα.
Το ψεκαστικό υγρό πρέπει να κατευθύνεται στα σταφύλια και να τα καλύπτει πλήρως και μέχρις απορροής.
Το σωστό ξεφύλλισμα βοηθά στην πλήρη και αποτελεσματική διαβροχή των σταφυλιών με το ψεκαστικό υγρό.

Στα επιτραπέζια σταφύλια συνιστάται επαναληπτικός ψεκασµός στις όψιµες περιοχές το διάστηµα: 22 - 25 Ιουνίου.

ΨΕΥΔΟΚΟΚΚΟΙ

Σε αμπελώνες που διαπιστώνεται προσβολή των σταφυλιών από ψευδόκοκκους, συστήνεται άμεσα επέμβαση με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο εντομοκτόνο και σε συνδυασμό με την καταπολέμηση της ευδεμίδας. Καλό είναι να γίνεται σήμανση (μαρκάρισμα) των προσβεβλημένων πρέμνων για την αποφυγή μεταφοράς των εντόμων στα γειτονικά πρέμνα με τα ρούχα και τα καλλιεργητικά εργαλεία.


Η κάλυψη των σταφυλιών και της γύρω βλάστησης πρέπει να είναι πλήρης. Ιδιαίτερη προσοχή στην εφαρμογή του εντομοκτόνου πρέπει να δίνεται στα σκιερά μέρη του πρέμνου. Επίσης, καλό είναι να ψεκάζονται ο κορμός, οι κεφαλές και οι βραχίονες. Η χημική αντιμετώπιση με εντομοκτόνα είναι πιο αποτελεσματική όταν τα έντομα είναι σε στάδιο κάμπιας, μικρά κι ευάλωτα, γι’αυτό η αντιμετώπιση πρέπει να εντοπίζεται σ’ αυτό το στάδιο.

ΤΕΤΡΑΝΥΧΟΙ

Προσβάλλουν τα φύλλα προκαλώντας χλωρωτικές κηλίδες, που σε έντονες προσβολές (καλοκαιρινοί μήνες ) αποκτούν υπόφαιο χρώμα
Συνιστάται:

• Συστηματική παρακολούθηση για την διαπίστωση της παρουσίας των τετρανύχων, αλλά και των ωφελίμων ακάρεων (οικ. Phytoseiidae) και εντόμων.
• Η παρακολούθηση πρέπει να γίνεται πάντα με την βοήθεια μεγεθυντικού φακού.
• Επέμβαση με κατάλληλα και εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, συνιστάται μόνο σε έντονες προσβολές (> 70% φύλλων προσβεβλημένα) και εφόσον η αναλογία αρπακτικά / φυτοφάγα είναι μικρή (< 1 / 5).
• Kαταστροφή των ζιζανίων μέσα και γύρω από τους αμπελώνες.
• Προστασία φύλλων από υπερβολική σκόνη
• Προστασία των αμπελιών κατά άλλων εντόμων όπως τα νηματειδή ή τη φυλλοξήρα, που πιέζουν το αμπέλι
• Η χημική αντιμετώπιση δεν πρέπει να καταπολεμά τους διώκτες του αραχνιδίου (Orius, Euseius, Tularensis, κλπ.)

ΩΙΔΙΟ (ΣΥΡΙΚΑΣ)

Τα σταφύλια είναι επιδεκτικά προσβολής από τον μύκητα. Η ευαισθησία διατηρείται μέχρι να φθάσει η περιεκτικότητα των ραγών σε σάκχαρα το 8%.

Σχίσιμο των ραγών ως αποτέλεσμα ισχυρής προσβολής από το παθογόνο είναι δυνατό να επιφέρει σοβαρή δευτερογενή προσβολή από βοτρύτη.
Η ένταση της ασθένειας μειώνεται με μία σειρά καλλιεργητικών μέτρων, μεταξύ των οποίων και τα θερινά κλαδέματα, τα οποία διευκολύνουν τον αερισμό και την έκθεση των σταφυλιών στο φως.
Συστήνεται στους αμπελουργούς να επισκοπούν τον αμπελώνα δύο φορές την εβδομάδα, να συλλέγουν και να καταστρέφουν τούς προσβεβλημένους βλαστούς. Ο μύκητας αναπτύσσεται καλύτερα στα σκιαζόμενα μέρη του φυτού, επειδή ο ήλιος περιορίζει την ανάπτυξή του και αυτό πρέπει να ληφθεί υπόψη στα ξεφυλλίσματα.
Όταν οι καιρικές συνθήκες είναι ιδιαίτερα ευνοϊκές για την εξάπλωση της ασθένειας, συνιστάται η συνέχιση της προστασίας των σταφυλιών με τη χρήση ενός κατάλληλου και εγκεκριμένου μυκητοκτόνου. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στις ευαίσθητες ποικιλίες, καθώς και στους αμπελώνες με ιστορικό προσβολών από τον μύκητα. Πρέπει να δοθεί μεγάλη σημασία στην ορθολογική εναλλαγή ωιδιοκτόνων από διαφορετικές κατηγορίες, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος δημιουργίας ανθεκτικότητας του μύκητα.
Καλλιεργητικά μέτρα που βελτιώνουν την κυκλοφορία του αέρα μέσα στον αμπελώνα και συντελούν στο ταχύτερο στέγνωμα των φυτών από τη δροσιά, συμβάλουν καθοριστικά στον περιορισμό της σοβαρότητας των ασθενειών του περονοσπόρου και του ωιδίου. 
Προσοχή. Όπου υπάρχουν υψηλές θερµοκρασιες πρέπει να αποφεύγεται η χρήση του θειαφιού γιατί υπάρχει ο κίνδυνος εµφάνισης εγκαυµάτων.

ΠΕΡΟΝΟΣΠΟΡΟΣ

Οι υψηλές θερμοκρασίες και η ξηρασία δεν αποτελούν ιδανικές συνθήκες για την εξάπλωση της ασθένειας.
Ωστόσο, μέχρι το «γυάλισμα» οι ράγες και η ράχη των βοτρύων παραμένουν ευαίσθητες στην προσβολή από το παθογόνο. Για το λόγο αυτό συστήνεται στους παραγωγού επέμβαση με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο μυκητοκτόνο σε αμπελώνες υγρών περιοχών με ιστορικό προσβολής από τον μύκητα καθώς και σε ευαίσθητες ποικιλίες σε περίπτωση «γυρίσματος του καιρού» με βροχωπτώσεις και πτώση της θερμοκρασίας. Στην περίπτωση αυτή καλό είναι να χρησιμοποιηθεί μυκητοκτόνο που καταπολεμεί ταυτόχρονα και το ωίδιο.
Αντιμετώπιση:

• Καλλιεργητικά μέτρα που βελτιώνουν την κυκλοφορία του αέρα μέσα στον αμπελώνα και συντελούν στο ταχύτερο στέγνωμα των φυτών από τη βροχή ή τη δροσιά, συμβάλουν καθοριστικά στον περιορισμό της σοβαρότητας της ασθένειας.
• Μείωση πηγών διαχειμάζοντων μολυσματικών παραγόντων (πεσμένα φύλλα).
• Κλάδεμα στις άκρες των προσβεβλημένων βλαστών.
• Να βεβαιωθούμε ότι το χώμα είναι καλά στεγνωμένο.

ΒΟΤΡΥΤΗΣ

Προσβολές (πληγές) των ραγών από την ευδεμίδα και το ωίδιο, αποτελούν αιτία δευτερογενών προσβολών από τον παθογόνο μύκητα, στην περίπτωση που επικρατούν καιρικές συνθήκες που ευνοούν την εξάπλωσή του (θερμοκρασίες 15 - 25^οC και βροχή ή υγρασία με τη μορφή ομίχλης και δροσιάς).

Συστήνεται άμεσα επέμβαση με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο μυκητοκτόνο σε αμπελώνες με ιστορικό προσβολής και σε ευαίσθητες ποικιλίες, καθώς και μετά από χαλαζόπτωση ή επικράτηση ισχυρών ανέμων που προκαλούν τραυματισμούς στην τρυφερή βλάστηση.
Στην μείωση της έντασης της ασθένειας συμβάλλουν η καταπολέμηση του ωιδίου και της ευδεμίδας καθώς και η εφαρμογή καλλιεργητικών μέτρων που μειώνουν την υγρασία στο περιβάλλον του αμπελώνα.
Τέτοια μέτρα είναι τα κατάλληλα θερινά κλαδέματα, η καταστροφή των ζιζανίων, η αποστράγγιση του εδάφους και ο περιορισμός της αζωτούχου λίπανσης, που οδηγεί σε υπερβολική και ευπρόσβλητη βλάστηση.
Η απομάκρυνση των 4 - 5 φύλλων της βάσης έχει ως αποτέλεσμα σημαντικά μειωμένη εμφάνιση και σοβαρότητα της ασθένειας

Παρατηρήσεις για τη σωστή λίπανση του αμπελώνα

Θερινά κλαδέματα (βλαστολόγημα, κορυφολόγημα, ξεφύλλισμα)