Εχθροί & Ασθένειες του γκαζόν
Όλα τα είδη χλοοτάπητα όπως κάθε καλλιέργεια απειλούνται από ασθένειες και εχθρούς. Τα προβλήματα που μπορούν να δημιουργήσουν είναι από μια μικρή αισθητική υποβάθμιση έως και την πλήρη καταστροφή του χλοοτάπητα. Όσον αφορά την αντιμετώπιση και των δύο κατηγοριών υπάρχουν μέθοδοι τόσο προληπτικοί όσο και κατασταλτικοί. Είναι σαφές ότι όπως σε κάθε ζωντανό οργανισμό η πρόληψη είναι η καλύτερη μέθοδος.
Πύθιο
Eπιστημονική ονομασία: Pythium spp. Συμπτώματα: Το γρασίδι παρουσιάζει μεγάλες διάσπαρτες κίτρινο-καφέ κηλίδες διαμέτρου 5 εκ έως 30 εκ που καταλήγουν σε κενά στο έδαφος. Συνήθως εμφανίζεται κατά τα νεαρά στάδια του γρασιδιού και όταν η θερμοκρασία είναι υψηλή. Σε περιόδους υψηλής υγρασίας καλύπτονται απο άσπρο μυκήλιο. Η προσβολή της ρίζας προκαλεί μειώση της ανάπτυξης και παρατηρείται στο λαιμό και το ριζικό σύστημα αλλαγή χρώματος.
Αντιμετώπιση: Για πρόληψη μόλυνσης, η κοπή θα πρέπει να γίνεται όταν ο χλοοτάπητας είναι στεγνός και να αποφεύγονται οι υπερβολικές αζωτούχες λιπάνσεις. Η άρδευση να γίνεται σε βάθος και σε άτακτα χρονικά διαστήματα.
Σε περίπτωση έξαρσης γίνεται χημική αντιμετώπιση με κατάλληλο μυκητοκτόνο.
Σκωρίαση γρασιδιού
Επιστημονική ονομασία: Puccinia sp.,
Uromyces sp.Συμπτώματα: Εμφανίζονται στα μέσα του καλοκαιριού μέχρι το φθινόπωρο. Προσβεβλημένα φυτά έχουν συνήθως χρώμα σκουριάς (κεραμιδί) που είναι ορατό σε αρκετή απόσταση. Το κύριο σύμπτωμα της ασθένειας είναι η εμφάνιση σκόνης στα ελάσματα των φύλλων από τα σπόρια των μυκήτων, τα οποία σχηματίζουν επιμήκεις ή κυκλικές κηλίδες σε αυτά. Θερμός και υγρός καιρός ευνοεί τα ην διάδοση της ασθένειας.
Αντιμετώπιση: Συνιστάται η κατάλληλη λίπανση και η κανονική άρδευση. Μπορεί να καταπολεμηθεί με μυκητοκτόνα.
Άνθρακας
Επιστημονική ονομασία: Colletotrichum sp. Συμπτώματα: Εμφανίζεται την άνοιξη έως το φθινόπωρο και προσβάλει κυρίως τα ψυχρόφιλα είδη. Τα προσβεβλημένα φυτά έχουν ανοιχτό πράσινο χρώμα και καθυστερημένη ανάπτυξη. Τα άφθονα σπόρια του μύκητα που δημιουργούνται στα φύλλα της χλόης έχουν σκούρο χρώμα και τα προσβεβλημένα φύλλα ξηραίνονται και σχίζονται. Η προσβολή μπορεί να είναι μεμονωμένη ή κατά κηλίδες διαμέτρου μερικών εκατοστών έως και περισσότερο από 30 εκ. Οι κανονικές θερμοκρασίες της άνοιξης και του φθινοπώρου ευνοούν την ανάπτυξη του μύκητα ενώ θερμός ή ξηρός καιρός ελαφρύνει ή ελέγχει την προσβολή.
Αντιμετώπιση: Με μυκητοκτόνα.
Μανιτάρια 'Ορεάδες'
Επιστημονική ονομασία: Marasmius oreades.
Συμπτώματα: Την άνοιξη έως το φθινόπωρο εμφανίζονται στον χλοοτάπητα
'δακτύλιοι' από νεκρά ή στρεσαρισμένα φυτά, βαθυπράσινου χρώματος που περιβάλλουν νεκρά φυτά ανοιχτοπράσινου χρώματος. Πολλές φορές οι δακτύλιοι μπορεί να είναι διπλοί βαθυπράσινοι και η χλόη μεταξύ τους αποκτά καστανό χρώμα. Στο εσωτερικό των δακτυλίων η χλόη νεκρώνεται επειδή το νερό δεν μπορεί να διαπεράσει την αραχνοειδή επιφάνεια του μύκητα που βρίσκεται κοντά στο επάνω τμήμα του εδάφους. Έπειτα από παρατεταμένο υγρό καιρό εμφανίζονται μανιτάρια στην περιφέρεια των δακτυλίων. Τα μανιτάρια αποτελούν την καρποφορία του μύκητα και πρέπει να απομακρύνονται πριν ωριμάσουν και διασκορπισθούν τα σπόρια του μύκητα.
Αντιμετώπιση: Λίπανση με αζωτούχο λίπασμα υψηλής περιεκτικότητας σε Ν και καλός αερισμός του εδάφους. Μόλις εμφανισθεί η προσβολή συνιστώνται αρδεύσεις με διάλυμα θειϊκού σιδήρου. Όταν όμως έχει προχωρήσει η προσβολή τότε η αποτελεσματική θεραπεία είναι η αφαίρεση της χλόης και του εδάφους σε βάθος 30 εκμ.
Ελμινθοσπορίαση
Επιστημονική ονομασία: Helminthosporium vagans.Συμπτώματα: Εμφανίζεται από την άνοιξη έως το φθινόπωρο. Το χαρακτηριστικό σύμπτωμα της ασθένειας αυτής είναι οι επιμήκεις κηλίδες στα ελάσματα των φύλλων. Οι κηλίδες έχουν καφέ χρώμα και μαύρο ως πορφυρό στην περιφέρεια. Η προσβολή εμφανίζεται αρχικά σε σκιερές περιοχές ή σε χλοοτάπητες που αρδεύονται από λίγο και συχνά.
Αντιμετώπιση: Συνιστάται η βελτίωση του αερισμού του εδάφους η καλή αποστράγγιση και το κούρεμα στο σωστό ύψος. Ψεκασμοί με εγγεκριμένα μυκητοκτόνα.
Κόκκινη Κηλίδωση
Επιστημονική ονομασία: Corticium fuciformeΣυμπτώματα: Εμφανίζεται το φθινόπωρο σε μορφή κίτρινων κηλίδων που πολύ γρήγορα καλύπτουν ένα μεγάλο μέρος των φύλλων και καθώς οι κηλίδες ξηραίνονται τα φύλλα μαραίνονται και παίρνουν ανοιχτό καφέ χρώμα. Ροδινοκόκκινες υφές του μύκητα σαν την κλωστή αναπτύσσονται και ενώνουν τα ελάσματα των φύλλων.
Εμφανίζεται την άνοιξη και το φθινόπωρο σε θερμοκρασίες 20 - 25 βαθμούς κελσίου και σε υψηλή ατμοσφαιρική υγρασία.
Αντιμετώπιση: Με μυκητοκτόνα. Προλαμβάνεται με καλό αερισμό και λιπάνσεων με αζωτούχο λίπανση.
Ριζοκτόνια
Επιστημονική ονομασία: Rhizoctonia solani,
Rhizoctonia cerealis,
Rhizoctonia spp.Συμπτώματα: Χαρακτηριστικό σύμπτωμα του χλοοτάπητα είναι τα
καφέ μπαλώματα, που προκαλούνται από το μυκητα
Rhizoctonia solani, Τα καφέ μπαλώματα εμφανίζονται συνήθως κατά τη διάρκεια περιόδων με ζεστό και υγρό καιρό, συνήθως από τα μέσα μέχρι τέλος του καλοκαιριού, με μεγάλες ακανόνιστες κυκλικές περιοχές, διαμέτρου λίγων μέτρων που αποτελούν τα προσβεβλημένα τμήματα του χλοοτάπητα. Οι κηλίδες έχουν χρώμα καφετί μέχρι γκρίζο. Υψηλές θερμοκρασίες 25 - 35 βαθμοί κελσίου, υψηλή υγρασία και πλούσια αζωτούχος λίπανση, δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες ανάπτυξης του μύκητα και εξάπλωσης της ασθένειας.
Προσοχή: Τα συμπτώματα μοιάζουν με αυτα της
Σκληρωτινίασης, με τη διαφορά ότι οι προσβεβλημένες περιοχές στο χλωροτάπητα ειναι μεγάλες σε εκταση και καφε χρώμματος, ενω στη σκληρωτινίαση ειναι μικρές και διάσπαρτες σε πολλά σημεία, και το χρώμα πιο ανοιχτό. Τα συμπτώματα επίσης με την πρώτη ματιά μιάζουν με αυτά της
Φουζαρίωσης, όποτε χρειάζεται παραπάνω προσοχή στη διάγνωση.
Αντιμετώπιση: Συνιστάται καλός αερισμός και αποφυγή της αζωτούχου λίπανσης. Ο μύκητας ελέγχεται με εγγεκριμένα μυκητοκτόνα.
Σκληρωτινίαση
Επιστημονική ονομασία: Sklerotinia homeocarpa.Συμπτώματα: Εμφανίζεται από την άνοιξη μέχρι το φθινόπωρο. Ο χλοοτάπητας ξηραίνεται σε μικρές κηλίδες διαμέτρου 3 - 12 εκ., που συγχωνεύονται σε μεγαλύτερες περιοχές. Έχουν χρώμα μπρούτζινο έως αχύρου. Λευκές αραχνοειδείς υφές του μύκητας φαίνονται πολύ πρωί. Κανονικές θερμοκρασίες και υπερβολική υγρασία συμβάλουν στην ανάπτυξη του μύκητα. Απαντάται συχνά σε ομιχλώδεις παραθαλάσσιες περιοχές. Η Ελλιπής αζωτούχος λίπανση ευνοεί την ανάπτυξη και διάδοση του μύκητα και ασθένειας.
Προσοχή: Τα συμπτώματα μοιάζουν με αυτά της
Ριζοκτόνιας, με τη διαφορά ότι οι προσβεβλημένες περιοχές στο χλωροτάπητα ειναι μικρές και διασπαρτές σε πολλά σημεία, ενω στη ριζοκτόνια ειναι μεγάλες σε έκταση.
Αντιμετώπιση: Συνιστάται καλός αερισμός του εδάφους και ψεκασμοί με μυκητοκτόνα.
Φουζαρίωση
Επιστημονική ονομασία: Fusarium nivaleΣυμπτώματα: Εμφανίζεται το φθινόπωρο μέχρι την άνοιξη, με κυκλικές κηλίδες διαμέτρου 5 - 20 εκ. λευκού έως ρόδινου χρώματος στα νεκρά φύλλα. Η ασθένεια αναπτύσσεται κάτω από το χιόνι ή όταν λιώνει τα ο χιόνι.
Προσοχή: Τα συμπτώματα με την πρώτη ματιά μοιάζουν με αυτά της
Ριζοκτόνιας, χρειάζεται παραπάνω προσοχή στη διάγνωση.
Αντιμετώπιση: Συνιστάται να αποφεύγονται σκιερές τοποθεσίες, η βελτίωση του αερισμού του εδάφους και της αποστράγγισης και η αποφυγή των αζωτούχων λιπασμάτων υψηλών σε Άζωτο (Ν) το φθινόπωρο. Μπορεί να καταπολεμηθεί με μυκητοκτόνα.
Ωΐδιο
Επιστημονική ονομασία: Erysiphe graminis
Συμπτώματα: Εμφανίζεται νωρίς το καλοκαίρι μέχρι το φθινόπωρο. Τα πρώτα συμπτώματα είναι ελαφρές λευκές έως ανοιχτόχρωμες κηλίδες στο έλασμα των φύλλων ειδικά σε ψυχρές και βροχερές ημέρες. Τα χαμηλότερα φύλλα σκεπάζονται από τον μύκητα ολοσχερώς. Αν και δεν προκαλεί σοβαρά προβλήματα μπορεί να εξελιχθεί σε σοβαρή προσβολή εάν δεν αντιμετωπισθεί. Πολύ προσβεβλημένες περιοχές φαίνονται σαν να έχουν σκεπασθεί από αλεύρι ή ασβέστη ή με ένα στρώμα λευκού χρώματος.
Αντιμετώπιση: Πρέπει να αποφεύγονται σκιερές τοποθεσίες, να βελτιώνεται η κυκλοφορία του αέρα στο έδαφος και να αποφεύγεται η υπερβολική λίπανση και άρδευση.
Έντομα
Στον χλοοτάπητα υπάρχουν διάφορα είδη εντόμων που δημιουργούν προβλήματα κύριως στο προνυμφικό τους στάδιο.
Τα απλά σκουλήκια (γεοσκώληκες) είναι αρκετές φορές και ωφέλιμα, αντιθέτως οι κάμπιες είναι ιδιαίτερα ζημιογόνες για τον χλοοτάπητα αφού μπορούν να τον καταστρέψουν ολοσχερώς και μάλιστα πολύ γρήγορα. Ζημιογόνες επίσης είναι και αρκετές από τις προνύμφες των σκαθαριών.Διακρίνουμε τις εξής κατηγορίες εχθρών: - Εχθροί που διαβιούν στο έδαφος (μέσα στο έδαφος) και προκαλούν ζημιά στο ριζικό σύστημα και τα ριζώματα των φυτών που συνιστούν τον χλοοτάπητα.
- Εχθροί που διαβιούν στην επιφάνεια του εδάφους και το φύλλωμα των φυτών του χλοοτάπητα και έχουν μασητικού τύπου στοματικά μόρια.
- Εχθροί που διαβιούν στην επιφάνεια του εδάφους ή στο φύλλωμα των φυτών που απαρτίζουν τον χλοοτάπητα και έχουν στοματικά μόρια μυζητικού τύπου. [15]
Σκαθάρια
ΣΚΑΘΑΡΙΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ Scarabaeidae -Τάξη
Coleóptera (white grubs)
Τα είδη που προκαλούν ζημίες στους χλοοτάπητες ανήκουν στα γένη
Cyclocephala spp.,
Phyllophaga spp.,
Ataenius spp. και
Popillia spp. Η ζημιά στον χλοοτάπητα δεν προκαλείται από το ακμαίο αλλά από το προνυμφιακό στάδιο των ανωτέρω αναφερόμενων εντόμων.
Αντιμετώπιση: Ανασηκώνοντας τον χλοοτάπητα βλέπουμε από κάτω μεγάλους πληθυσμούς των προνυμφών που έχουν λευκό χρώμα και το χαρακτηριστικό σχήμα του αγγλικού γράμματος Ο. Η ζημιά που προκαλείται γενικά είναι πιο έντονη όταν επικρατούν στην περιοχή συνθήκες υψηλών θερμοκρασιών και έλλειψης νερού. Ο καταλληλότερος χρόνος καταπολέμησης των προνυμφών είναι το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου. Τότε τα περισσότερα αυγά έχουν ήδη εκκολαφθεί
[15]
Σιδηροσκώληκες
Οι σιδηροσκώληκες είναι ευρύτατα διαδεδομένοι. [..] Στην Ελλάδα συνηθέστερο είναι το είδος
Agriotes lineatus. Τούτο είναι ένα μικρό κολεόπτερο μήκους 10 περίπου χιλιοστών και χρώματος σκουριάς. Τα τέλεια έντομα των σιδηροσκωλήκων συνήθως δεν προξενούν ζημιές, διακρίνονται δε εύκολα από τη χαρακτηριστική ιδιότητα να αν πηδούν απότομα όταν βρεθούν με τα νώτα προς τα κάτω και να επανέρχονται στην κανονικής τους θέση..
Αντιμετώπιση: Για να προστατεύσουμε χλοοτάπητα που πρόκειται να εγκατασταθεί σε περιοχή που γνωρίζουμε ότι υπάρχει πρόβλημα με σιδηροσκούληκα, πριν την εγκατάσταση του χλοοτάπητα σκορπίζουμε ένα εντομοκτόνο εδάφους σε όλη την επιφάνεια με επίπαση ή ψεκασμό και στην συνέχεια οργώνουμε για την ενσωμάτωση του. Είναι προτιμότερο η εφαρμογή του εντομοκτόνου να γίνει μερικές μέρες πριν την σπορά του χλοοτάπητα ώστε να έχουν σκοτωθεί τα πιο πολλά σιδηροσκούληκα όταν θα μπει στο έδαφος ο σπόρος.
Αγρότιδες
Αγρότιδες ή καραφατμέ: Οι αγρότιδες είναι ευρύτατα διαδεδομένες και προσβάλλουν πολλά φυτά, μετάξυ των οποίων και είδη των φυτών που απαρτίζουν ένα χλοοτάπητα.
Αντιμετώπιση: Οι αγρότιδες είναι λεπιδόπτερα που ανήκουν σε διάφορα γένη της οικογένειας των
Noctudidae. Σε όσες περιπτώσεις εφαρμόζεται καταπολέμηση των σιδηροσκωλήκων με εντομοκτόνα καταπολεμούνται ταυτόχρονα και οι αγρότιδες. Οι αγρότιδες καταπολεμούνται επίσης και με πιτυρούχα δολώματα, ευθύς μόλις εμφανισθούν τα έντομα σε ένα χλοοτάπητα.
[15]
Ακρίδες
Μεγάλη σημασία για την αποφυγή ζημιών από τις ακρίδες έχει ο έγκαιρος εντοπισμός τους ιδιαίτερα των προνυμφών μικρής ηλικίας. Δηλητηριώδη δολώματα από φάρμακα που υδρολύονται εύκολα και διασπείρονται τις απογευματινές ώρες μπορούν να φέρουν ικανοποιητικά αποτελέσματα κατά των τελείων ακριδών. Ο ψεκασμός, η επίπαση των θέσεων εκκόλαψης κατά τις πρωινές ώρες με εγγεκριμένα εντομοκτόνα στρέφονται κυρίως κατά των μικρών και άπτερων σταδίων.
Πηγές & Βιβλιογραφία:
[1] Πύθιο στο γρασίδι, Premier.Shukuroglou Lawn & Garden - http://hobbyline.com.cy/problem-solving/lawn/pythium
[2] Εχθροί & Ασθένειες του γκαζόν : Σκωρίαση γρασιδιού - http://geoponicblog.blogspot.gr/2014/12/puccinia-sp-uromyces-sp.html
[3] List of Puccinia species, wikiwand.com - http://www.wikiwand.com/en/List_of_Puccinia_species
[4] Φυτοπρστασία γκαζόν-χλοοτάπητα. Προβλήματα και αντιμετώπιση. - http://www.geoponiko-parko.gr/menu-agriculture-advices/menu-agriculture-advices-jun/153-fytoprstasia-gazon-xlootapita-provlimata-kai-antimetopisi
[5] California Fungi: Marasmius oreades - http://www.mykoweb.com/CAF/species/Marasmius_oreades.html
[6] Anthracnose, identify, control this lawn disease - http://www.lawn-craft.co.uk/anthracnose.html
[7] Pythium de saison froide, Bayer Canada - http://bayeres.ca/environmental-sciences/fr/organismes-ravageurs/maladies/pythium/
[8] Anthracnose of turfgrass - http://www.apsnet.org/edcenter/intropp/lessons/fungi/ascomycetes/Pages/Anthracnoseofturfgrass.aspx
[9] Helminthosporium in Turf - http://barmac.com.au/problem/helminthosporium-in-turf/
[10] Cultural Practices that Discourage Grass Diseases - http://www.lawn-care-academy.com/grass-diseases-2.html
[11] Cultural Practices that Discourage Grass Diseases - https://mikesgardenguide.wordpress.com/2013/09/03/red-thread-fungus-in-lawns/
[12] Red Thread, Pink Patch and Rust - http://www.sherriffamenity.com/technicalupdates/Red-Thread-Pink-Patch-and-Rust/1183/
[13] Rhizoctonia diseases of turfgrass - https://www.apsnet.org/edcenter/intropp/lessons/fungi/Basidiomycetes/Pages/Rhizoctonia.aspx
[14] Dollar Spot, Sclerotinia homoeocarpa - http://www.msuturfdiseases.net/details/_/dollar_spot_1/
[15] «ΕΧΘΡΟΙ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΟΥ ΧΛΟΟΤΑΠΗΤΑ» ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΜΕΛΕΤΗ: ΘΡΑΣΥΒΟΥΛΟΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ, ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ, ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗΣ, ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ - http://repository.library.teimes.gr/xmlui/bitstream/handle/123456789/790/theka_0161.pdf?sequence=1&isAllowed=y
[16] ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΟΥ ΧΛΟΟΤΑΠΗΤΑ, ΠΡΑΣΙΝΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΝ - http://istath.blogspot.gr/2010/11/blog-post_9244.html & http://www.fytokomia.gr/permalink/3738.html
[17] Marasmius oreades, mushroomexpert.com - http://www.mushroomexpert.com/marasmius_oreades.html
[18] http://static.flickr.com/229/491507629_723d39036a.jpg