Μαρούλι: Τοξικότητες, Τροφοπενίες και ελλείψεις θρεπτικών στοιχείων

Εγκατάσταση της εφαρμογής για Windows PC / Laptop

Γρήγορη Πλοήγηση

Σύνδεση στο Σύστημα

Εγγραφη νεου χρηστη

Τελευταία ενημέρωση σκευασμάτων: 02/12/2024

Plant Protection
για Κινητο,Tablet, PC

Εγκατάσταση της εφαρμογής σε iPhone / iPad

Διαθέσιμο για Android, iOS, Windows, Google Chrome

Η καλλιέργεια του μαρουλιού με μια ματιά

Ευδοκιμεί καλύτερα στην χώρα μας κατά την περίοδο του φθινοπώρου μέχρι την άνοιξη. Αντέχει στις χαμηλές θερμοκρασίες ακόμα και κάτω των 5^οC. Υπό θερμές συνθήκες έχει την τάση να αναπτύσσει πρώιμα ανθοφόρο βλαστό και ιδιαιτέρως σε υψηλές θερμοκρασίες που συνδυάζονται με μεγάλη φωτοπερίοδο. ^[2]

Περιβαλλοντικές απαιτήσεις	Δεν του αρέσει η πολλή ζέστη και αντέχει στις ελαφρές παγωνιές
Αναμενόμενος χρόνος φυτρώματος	6–12 μέρες (το φύτρωμα είναι προβληματικό όταν ο καιρός είναι ζεστός)
Διάρκεια ζωής αποθηκευμένων σπόρων	3 χρόνια
Χρόνος κατά προσέγγιση μεταξύ φύτευσης και συγκομιδής	8–12 εβδομάδες, τα ρωμαϊκά μαρούλια και οι “σαλάτες”6–8 εβδομάδες, οι φυλλώδεις ποικιλίες
Καλλιέργεια	Μάλλον εύκολη, αν η φύτευση είναι σωστή και αν ποτίζονται συχνά

Έδαφος και λίπανση

Το φυτό δεν είναι γενικά απαιτητικό σε ιδιαίτερων συστατικών εδάφη..Κυρίως αναπτύσσεται καλύτερα σε γόνιμα μέσης σύστασης εδάφη πλούσια σε οργανική ουσία. Η καλύτερη αντίδραση του εδάφους είναι η ουδέτερη ή η ελαφρώς όξινη (pH6-7). Περισσότερο όξινα εδάφη δεν είναι ευνοϊκά για την καλλιέργεια και θα πρέπει να γίνονται επεμβάσεις ως προς την διόρθωση της με την αναγκαία ποσότητα ασβεστίου.^[2]

Το ριζικό σύστημα του μαρουλιού είναι περιορισμένο κι αυτό επιβάλλει τη σωστή παροχή υγρασίας και θρεπτικών ουσιών για να εξασφαλιστεί καλή ανάπτυξη.
Για επαγγελματική καλλιέργεια: Αν δεν πραγματοποιηθεί χημική ανάλυση εδάφους για τον ακριβή υπολογισμό των απαιτούμενων ποσοτήτων λιπασμάτων, τότε συνήθως ενσωματώνονται 40-75Kg τριπλού υπερφωσφορικού/στρέμμα, 25-40Kg θειϊκού καλίου/στρέμμα ή σύνθετα λιπάσματα (τύπου 11-15-15, 14-22-9) σε ποσότητα 40-100Kg/στρέμμα. Η επιφανειακή λίπανση γίνεται με αζωτούχα λιπάσματα (ασβεστούχο νιτρική αμμωνία ή νιτρική αμμωνία) που προστίθενται σε περιόδους περίπου 20 ημερών. Η προσθήκη των αζωτούχων λιπασμάτων πρέπει να γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή και όχι σε υψηλές ποσότητες γιατί αυξάνεται η συσσώρευση νιτρικών στα φύλλα και δημιουργούνται προβλήματα στον ανθρώπινο οργανισμό. Αν δεν πραγματοποιηθεί βασική λίπανση και τα κύρια θρεπτικά στοιχεία (άζωτο, φώσφορος, κάλι) δίνονται μαζί με το νερό ποτίσματος (μέχρι 1 εβδομάδα πριν τη συγκομιδή) τότε οι συγκεντρώσεις τους είναι 100ppm αζώτου, 30-50ppm φωσφόρου και 150-200ppm καλίου.

Για ερασιτεχνική καλιέργια: Πριν από τη σπορά, ρίξτε 1,5 κιλό λίπασμα 5–10-10 ανά 10 τετραγωνικά μέτρα.

Κατά την περίοδο ανάπτυξης, ρίξτε μια μόνο φορά δίπλα στα φυτά μισό κιλό νιτρική αμμωνία (λίπασμα 33–0-0) ανά 10 μέτρα σειράς μαρουλιών ή ένα κιλό νιτρικό ασβέστιο (λίπασμα 15–0-0) ανά 10 μέτρα σειράς μαρουλιών. Αν το χώμα του κήπου είναι αμμουδερό ή αν βρέξει πολύ, μάλλον θα χρειαστεί να ξαναρίξετε λίπασμα. Το άζωτο (νίτρο) είναι πολύ σημαντικό για να μπορούν αυτά τα φυτά να δώσουν βαθυπράσινα φυλλώματα καλής ποιότητας.

Έλλειψη αζώτου (N)

Τα φύλλα αποκτούν ανοικτό χρώμα και αργότερα εμφανίζεται κιτρίνισμα στα παλαιότερα φύλλα. Με την αυξανόμενη έλλειψη τα συμπτώματα εμφανίζονται και στα εσωτερικά νεότερα φύλλα. Τα κεφάλια δεν μπορούν να αναπτυχθούν σωστά, έχουν μικρό μέγεθος και είναι συρρικνωμένα.
Θεραπεία: Εφαρμογές με διαφυλλικά λιπάσματα μπορούμε να μειώσουμε τα συμπτώματα αλλά η πλήρη εξάλειψη της τροφοπενίας γίνεται μέσω εδάφους.
Λίπανση: Πριν την φύτευση και μετά την φύτευση επιφανειακά με εφαρμογή αζωτούχων λιπασμάτων με δόση 5 kg N/στρ αντίστοιχα σε κάθε εφαρμογή, αντιμετωπίζονται οι ελλείψεις αζώτου.^[4]

Έλλειψη Ασβεστίου (Ca)

Εξωτερική εμφάνιση περιθωριακού καψίματος στο μαρούλι τύπου Cos

Εξωτερική εμφάνιση περιθωριακού καψίματος στο μαρούλι τύπου Butterhead

Χαρακτηριστικό σύμπτωμα της έλλειψης ασβεστίου είναι τα εγκαύματα (καψαλίσματα) στην κορυφή ή στην περιφέρια των φύλλων και οι καφε νεκροσεις.^[1]
Θεωρείται ότι περιθωριακό κάψιμο μαρουλιού οφείλεται σε έλλειψη ασβεστίου αλλά μπορεί να προκύψει σε εδάφη εμπλουτισμένα με Ca όπου όμως το στοιχείο αυτό δεν μεταφέρεται στα εσωτερικά φύλλα κατά την ανάπτυξή τους ^[4]
Το περιθωριακό κάψιμο μαρουλιού δεν εμφανίζεται τόσο συχνά το χειμώνα γιατί η πτώση του Ca στα φύλλα κατά την ωρίμανσή τους γίνεται με χαμηλότερο ρυθμό.^[1]

Ενέργειες για τη μείωση του προβλήματος:
1. Ψεκασμός με Ca ή επιφανειακή λίπανση με Ca δεν ενδείκνυται
2. Μείωση Ν για το περιορισμό της ανάπτυξης + αύξηση του Κ μπορεί να βοηθήσει
3. Να μειωθεί η καταπόνηση λόγω έλλειψης ή υπερβολική άρδευσης
4. Να χρησιμοποιηθούν ποικιλίες που είναι σχετικά ανθεκτικές
5. Να χρησιμοποιηθεί νερό υψηλής ποιότητας
6. Η άρδευση να γίνει τη νύχτα (ιδιαίτερα σε περιπτώσεις αλατότητας)^[1]

Τοξικότητα διοξειδίου του άνθρακα (CO₂)

Καφέτιασμα λόγω υψηλών συγκεντρώσεων CO₂ (>5%)^[1]

Αποχρωματισμός λόγω υψηλών συγκεντρώσεων CO₂ (>5%)^[1]

Έλλειψη Καλίου (Κ)

Ξεκινάει στα παλαιότερα φύλλα στις άκρες των φύλλων μεταξύ των νεύρων ανοικτή απόχρωση και κιτρίνισμα που στην συνέχεια αργά επεκτείνεται και σε ολόκληρο το κεφάλι να γίνεται ανοικτό φωτεινό. Στα παλαιότερα φύλλα εμφανίζονται νεκρωτικές κηλίδες ανάμεσα στα νεύρα.
Θεραπεία: Τα συμπτώματα μπορούν να μειωθούν προσωρινά με διαφυλλική εφαρμογή σκευασμάτων καλίου αλλά η απώλεια σε απόδοση θα είναι σημαντική.^[4]

Έλλειψη Βορίου (Β)

Μεγάλες πιθανότητες για εμφάνιση έλλειψης βορίου υπάρχει κυρίως στα αμμώδη εδάφη, όπου υπάρχουν συχνές βροχοπτώσεις, και οπού υπάρχουν όξινα εδάφη που έχουν υποστεί υπερβολική ασβέστωση. Τα φυτα προσλαμβάνουν περισσότερο βόριο από τα ελαφριάς σύστασης εδάφη.
Τα αρχικά συμπτώματα είναι κυρίως μη ορατά, εμφανίζονται σε κυτταρικό επίπεδο, με αυξημένη Κυτταροπλασία, και ατελή και ανώμαλη διαφοροποίηση των κυττάρων. Η έλλειψη βορίου ανιχνεύετε στα νεότερα φύλλα, βλαστούς και ρίζες: Κίτρινος αποχρωματισμός νεων φύλλων, μικρά παραμορφωμένα φύλλα, σχισίματα μίσχου.
Θεραπεία: διαφυλλική εφαρμογή σκευασμάτων βορίου ή προσθήκη λιπασμάτων που περιέχουν και βόριο κατά τι βασική λίπανση εδάφους.

Τοξικότητα Βορίου (Β)

^[6]

Όταν το βόριο βρίσκετε σε περιεκτικότητα 0,5 ppm δεν υπάρχει προβλημα σε οποιαδήποτε καλλιέργεια. Πρέπει να δίνετε ιδιαίτερη προσοχή στην εφαρμογή λιπασμάτων διαφυλικων ή από έδαφος, οστε να μην γινονται υπερβολές γιατί το Βοριο αφομοιώνετε σχετικά εύκολα από τα φυτά.

Πηγές / Βιβλιογραφία:

[1] ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΗΣ ΤΟΜΑΤΑΣ Αίτια, Πρόληψη, Θεραπεία. Κεφάλαιο: 'Εξωτερική εμφάνιση περιθωριακού καψίματος στο μαρούλι' Χ. Πάσσαμ Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών 2008
[2] ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ, ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ, ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ - ΟΔΗΓΙΕΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΜΑΡΟΥΛΙ
[3] 'O Ρόλος του ασβεστίου στα φυτά' της εταιρείας Κ+Ν Ευθυμιάδη

[4] Ενημερωτικός οδηγός Με τροφοπενίες θρεπτικών στοιχείων στα κηπευτικά. της εταιρείας K+S KALI

[5] Η τεχνική της καλλιέργειας των κηπευτικών στα θερμοκήπια, του Χρήστου Ολύμπιου, Καθηγητή Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Αθήνα 2001.
[6]'Μελέτη της επίδρασης διαφορετικών επιπέδων αζώτου στην πρόσληψη του βορίου από το έδαφος σε φυτά μαρουλιού' Μεταπτυχιακή Διατριβή: Αναστάσιος Π. Πετρίδης, Επιβλέπουσα Καθηγήτρια Δρ. Κωνσταντίνα Χαϊντούτη, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (2011)
[7] EFFECT OF BORON ON THE GROWTH OF LETTUCE, J. S. McHargue and R. K. Calfee

[8] FURTHER EVIDENCE THAT BORON IS ESSENTIAL FOR THE GROWTH OF LETTUCE, J. S. McHargue and R. K. Calfee