Συμβουλές για οξύφιλα καλλωπιστικά φυτά

Τα πιο γνωστά οξύφιλα είναι η γαρδένια, η ορτανσία, η καμέλια, η αζαλέα και το ροδόδεντρο. Λέγονται έτσι, (οξύ+φίλος) επειδή χρειάζονται έδαφος όξινης σύστασης για να αναπτυχθούν (pH 4,5 - 5,5) και μισούν το ασβέστιο (ασβέστιο+φόβος).

Χώμα: Το ότι είναι οξύφιλα σημαίνει, ότι αυτά τα φυτά χρειάζονται για να αναπτυχθούν κάποιο φυλλόχωμα, όπως καστανόχωμα, ερεικόχωμα, ελατόχωμα ή κάποιο εδαφικό μείγμα πλούσιο σε τύρφη, με καλή κατακράτηση νερού και θρεπτικών στοιχείων και υψηλή περιεκτικότητα οργανικής ουσίας. Η καλή αποστράγγιση μετά από κάθε πότισμα είναι σημαντική για την αποφυγή ανάπτυξης παθογόνων μικροοργανισμών στο έδαφος και την αναπνοή των ριζών. Δεν θα πρέπει να προστίθεται κοπριά στα χώματα αυτά, διότι ανεβάζει το pH. Κατάλληλο χώμα θα πρέπει επίσης να εξασφαλίσετε κι αν θέλετε να φυτέψετε οξύφιλα στο έδαφος, όπως καμέλιες ή ροδόδεντρα, γι’αυτό αφαιρέστε όσο μπορείτε το υπάρχον χώμα και προσθέστε το πιο κατάλληλο.

Φωτισμός: Tα οξύφιλα, όπως όλα τα ανθοφόρα φυτά, χρειάζονται αρκετό φως για να ανθίσουν. Ωστόσο, η άμεση ηλιακή ακτινοβολία, ειδικά το καλοκαίρι που είναι πιο δυνατή, θα πρέπει να αποφεύγεται. Ο λόγος είναι ότι δημιουργείται ξηρό περιβάλλον σε φυτά που αγαπούν την υγρασία και μπορεί να προκληθούν εγκαύματα στα άνθη και τα φύλλα.

Πότισμα: Το υπερβολικό πότισμα και η υγρασία μπορεί να βλάψει το φυτό και να προκαλέσει σηψιρριζίες, ενώ η έλλειψη νερού προκαλεί ξήρανση του υποστρώματος, το οποίο είναι δύσκολο να επανέρθει στην αρχική του κατάσταση. Και στις δύο περιπτώσεις προκαλείται καταστροφή των ριζών, με συνέπεια το κάψιμο των φύλλων και τη φυλλόπτωση.
Η συχνότητα και η ποσότητα των ποτισμάτων εξαρτάται από τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος, την υγρασία, το φως και το μέγεθος του φυτού και της γλάστρας. Συνίσταται να ποτίζετε συχνότερα το καλοκαίρι και πολύ λίγο το χειμώνα και το νερό ποτίσματος να μην περιέχει πολλά άλατα. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, όταν ο καιρός είναι ζεστός και ξηρός, τα συχνά ποτίσματα δεν θα πρέπει να παραμελούνται, γιατί ειδικότερα στη γαρδένια, από αυτά εξαρτάται ο αριθμός των μπουμπουκιών που πρόκειται να ανθίσουν. Αν το πότισμα δεν είναι τακτικό, τα μπουμπούκια μπορεί να πέσουν πριν ανοίξουν, γι΄αυτό δώστε ιδιαίτερη προσοχή.

Λίπασμα: Χρησιμοποιήστε το κατάλληλο ειδικό λίπασμα για τα οξύφιλα φυτά, που βοηθά να διατηρηθεί το pH του εδάφους στα σωστά επίπεδα. Ιδανικό λίπασμα είναι ένα λίπασμα για οξύφιλα φυτά με υψηλή περιεκτικότητα σε σίδηρο και μαγνήσιο. Απαραίτητος για τη σωστή ανάπτυξη των φυτών στα όξινα εδάφη είναι και ο σίδηρος, αφού η έλλειψή του προκαλεί κιτρίνισμα στα φύλλα. Η προσθήκη του σιδήρου πρέπει να γίνεται ενδιάμεσα κι όχι ταυτόχρονα με τη λίπανση. Προσθέστε τον σε μορφή λιπάσματος ή τοποθετήστε στο χώμα κάποιο σιδερένιο αντικείμενο που να σκουριάζει, όπως καρφιά και ρινίσματα. Χρησιμοποιείστε λίπασμα Θειικού Σιδήρου σε σκόνη, το οποίο προλαμβάνει και διορθώνει τα κιτρινισμένα φύλλα όλων των φυτών (τροφοπένια σιδήρου). Προσοχή όμως, ώστε να μην γίνεται υπερβολική χρήση λιπασμάτων.

Εχθροί κι ασθένειες: Αυτά που μπορούν να προσβάλουν τα φυτά σας είναι κυρίως ο τετράνυχος, οι θρίπες, οι αφίδες, ο αλευρώδης και τα κοκκοειδή. Τα κοκκοείδη, όπως και ο ψευδόκοκκος επικάθονται στο φυτό και δίνουν ζαρωμένη όψη στα φύλλα. Είναι δύσκολο να καταπολεμηθούν, ειδικά όταν είναι ανεπτυγμένα. Ο μικροσκοπικός τετράνυχος κάνει επίσης ανάλογη ζημιά, φτιάχνοντας ιστούς σας της αράχνης στις άκρες των βλαστών, ειδικά όταν ο καιρός είναι ζεστός και ξερός. Αυτά τα παράσιτα τρέφονται κυρίως με την κάτω πλευρά των φύλλων και δημιουργούν κηλίδες στην επιφάνειά τους. Οι θρίπες προκαλούν ασημένιες στοές και κηλίδες στα άνθη και το φύλλωμα, κι αν η προσβολή είναι μεγάλη, τότε τα καταστρέφουν εντελώς. Το έντομο αυτό ευνοείται από υγρές και ξηρές συνθήκες. Η πτώση των μπουμπουκιών και η μη ανθοφορία τους πολλές φορές οφείλεται στους θρίπες και στις αφίδες που τα απομυζούν. Εάν παρατηρήσετε λευκές κηλίδες ή γκρίζα μούχλα στα φύλλα και βλαστούς, πρόκειται για προσβολή από μύκητα και πρέπει να επέμβετε έγκαιρα. Η αφαίρεση των ξερών φύλλων από τα φυτά και το χώμα είναι μια απαραίτητη προληπτική φροντίδα. Ελέγχετε συχνά το φυτό και συγκεκριμένα το κάτω μέρος των φύλλων, ειδικά αν δείτε μυρμήγκια να περιφέρονται στο φυτό σας. Ανάλογα με το μέγεθος της προσβολής, ψεκάστε με το κατάλληλο σκεύασμα. Αν διαπιστώσετε ότι τα φυτά σας έχουν προσβληθεί από έντομα, ψεκάστε με το εγκεκριμένα εντομοκτόνα.

Φροντίδα:
► Τα φυτά αυτά κι ειδικά η γαρδένια, είναι πολύ ευάλωτα στις αλλαγές του περιβάλλοντος και τις μετακινήσεις. Δε θέλουν απότομες αλλαγές στη θερμοκρασία, είτε προς το κρύο είτε προς τη ζέστη. Παρατηρείται τότε πτώση μπουμπουκιών, φύλλων και τελικά, ακόμα και ξήρανση του φυτού.
► Τα φύλλα της γαρδένιας και της καμέλιας πρέπει να ραντίζονται με νεράκι τακτικά το απόγευμα, γιατί δεν αντέχουν τον ξηρό αέρα κι αγαπούν την υγρασία.
► Τόσο η γαρδένια όσο και η καμέλια, ζητούν φύλλα καθαρά από σκόνη, γι’αυτό καλό θα ήταν να ξεπλένονται από τις σκόνες νωρίς το πρωί ή το βράδυ.
► Η γαρδένια, η καμέλια και η ορτανσία μισούν την απευθείας έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία και χρειάζονται προστασία, ενώ σε αντίθεση η αζαλέα, είναι πιο ανθεκτική και δεν αντιμετωπίζει ιδιαίτερα προβλήματα.
► Για να εξασφαλίσετε επαρκή υγρασία στα φυτά σας, μπορείτε να έχετε πάντα κάτω από τη γλάστρα ένα πιατάκι με νερό. Προσοχή όμως, ο πάτος γλάστρας να μην έρχεται σε άμεση επαφή με το νερό. Μπορείτε επίσης να προσθέσετε λίγα ποτισμένα ξερά φύλλα γύρω από τον κορμό του φυτού.
► Τους χειμερινούς μήνες κι εφόσον τα φυτά είναι σε σημεία εκτεθειμένα στο κρύο, καλό είναι να σκεπάζονται με κάποια προστατευτικό υλικό. Υπάρχουν στο εμπόριο ιδικά υλικά για παγομονωτική προστασία. Μπορείτε να μεταφέρετε και στο εσωτερικό του σπιτιού τις γαρδένιες ή τις αζαλέες, αλλά θα πρέπει να τοποθετηθούν σε ένα σημείο καλά αεριζόμενο, φωτεινό και μακριά από τα σώματα θέρμανσης.
► Η ορτανσία χρειάζεται προστασία από τον παγετό και το πολύ κρύο. Σε περιοχές με πολύ κρύο, μπορείτε να αφήσετε τα φυτά ακλάδευτα για να προστατευτούν. Δεν έχει ανάγκη από πολλά κλαδέματα, επειδή το σχήμα της είναι σφαιρικό. Κλαδέψτε μόνο για να αφαιρέσετε παλιά, ξερά κι ασθενικά κλαδιά για να προωθήσετε την ανθοφορία την επόμενη άνοιξη.

Τι μπορεί να πάει στραβά

• Αποτυχία άνθησης: Ακατάλληλες θερμοκρασίες, εξαιρετικά χαμηλή ένταση φωτός.
• Πτώση μπουμπουκιών: Οποιαδήποτε μεταβολή συνθηκών, όπως απότομες εναλλαγές θερμοκρασίας, χαμηλή ένταση φωτισμού, ακανόνιστα ποτίσματα και ασθένειες.
• Φυλλόπτωση: Έλλειψη νερού, έλλειψη φωτός, λάθος λίπανση, ασθένειες.
• Ανοιχτόχρωμα πράσινα φύλλα: Έλλειψη αζώτου.
• Κίτρινα φύλλα: Ακανόνιστα ποτίσματα και λίπανση, έλλειψη σιδήρου, προσβολή από ασθένεια.
• Μαραμένα φύλλα χωρίς λάμψη με κλίση προς τα κάτω (σαν απότιστο): Μεταφυτευτικό σοκ ή σκουλήκια του εδάφους, μεγάλα και διαφανή.
• Απότομη ξήρανση και αλλαγή χρώματος στα φύλλα: Εμφάνιση καψιμάτων από υπερβολική λίπανση.

Αν θέλετε λοιπόν τα οξύφιλα φυτά να σας χαρίζουν απλόχερα τα άνθη και το άρωμά τους, βάλτε τα στο κατάλληλο μέρος, διατηρήστε τα δροσερά και καθαρά και μην τους χαλάτε την ησυχία!