Εγκατάσταση του αμυγδαλεώνα, Προετοιμασία του αμυγδαλεώνα, Επιλογή κατάλληλων ποικιλιών και υποκειμένων, Πολλαπλασιασμός, Επικονίαση, Τρόπος καρποφορίας - Ανάπτυξη καρπού, Έδαφος, Λίπανση, Άρδευση, Κλάδεμα, Ζιζανιοκτονία
Εγκατάσταση του αμυγδαλεώνα
Η Επιλογή της τοποθεσίας για την εγκατάσταση ενός αμυγδαλεώνα, πρέπει να λαμβάνει υπόψη ότι:
- Η αμυγδαλιά είναι είδος σταυτογονιμοποιούμενο και γι’ αυτό πρέπει να εξασφαλίζονται κατάλληλες ευνοϊκές καιρικές συνθήκες κατά την άνθηση για να επιτευχθεί η επικονίαση.
- Η αμυγδαλιά ανθίζει νωρίς και ως εκ τούτου πρέπει να αποφεύγονται οι παγετόπληκτες περιοχές. Μερικοί μέθοδοι προστασίας από τον παγετό είναι:
- Επιλογή κατάλληλης τοποθεσίας για φύτευση π.χ. με κλίση εδάφους >1-3%, κοντά σε υδάτινους όγκους κ.λπ.
- Επιλογή ποικιλίας με όψιμη άνθηση.
- Περιορισμός των αζωτούχων λιπάνσεων πλησιάζοντας προς το Φθινόπωρο.
- Διατήρηση των δένδρων σε καλή κατάσταση (εύρωστα και υγιή).
- Καταστροφή των ζιζανίων
- Συνιστάται το ασβέστωμα του κορμού.
- Χρήση κολάρων από χαρτόνι, φελιζόλ, πλαστικά μονωτικά, σακούλες κ.α. στα νεαρά δενδρύλλια για προστασία από τον παγετό.
- Εγκατάσταση ανεμοφρακτών, χρήση ανεμομικτών, κάθετων τουρμπίνων S.I.S., τεχνητής βροχής.
- Η αμυγδαλιά είναι ευπαθής σε μυκητολογικές ασθένειες και ιδιαίτερα στη μονίλια. Γι’ αυτό πρέπει να καλλιεργείται σε περιοχές κατά το δυνατόν ξηροθερμικές, με μειωμένη σχετική υγρασία και βροχοπτώσεις κατά τη διάρκεια της άνθησης.
Προετοιμασία του αμυγδαλεώνα
Γενικά κατά την προετοιμασία του χωραφιού προς φύτευση οι καλλιεργητικές εργασίες πρέπει να γίνονται όταν το χωράφι έχει την κατάλληλη υγρασία (είναι στο ρόγο του). Μετά το πρώτο (βαθύ) όργωμα, συνήθως επεμβαίνουμε μέχρι δύο φορές με καλλιεργητή και όχι με φρέζα. Τα μηχανήματα κατεργασίας του εδάφους πρέπει να καθαρίζονται από ριζώματα δυσεξόντωτων ζιζανίων όπως αγριάδα, κύπερη, περικλοκάδα και βέλιουρα.
Προμήθεια υγιούς και πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού. Η αγορά και διακίνηση των δενδρυλλίων θα πρέπει να γίνεται τηρώντας την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία αλλά και τα όσα σχετικά προβλέπονται περί διακίνησης πολλαπλασιαστικού υλικού.
Επιλογή κατάλληλων ποικιλιών και υποκειμένων
1. Ποικιλίες προσαρμοσμένες στις τοπικές εδαφοκλιματικές συνθήκες. Όστε τα φυτά να ειναι εύρωστα, η βλαστική ανάπτυξη σε ισορροπία με το περιβάλλον και μειωμένου αριθμού οι επεμβάσεις φυτοπροστασίας.
2. Υποκείμενα ανεκτικά ή ανθεκτικά σε εχθρούς και ασθένειες και την έλλειψη νερού όταν γίνεται ξερική καλλιέργεια. Για ξερικές καλλιέργειες συνιστάται το ανθεκτικό στην έλλειψη νερού υποκείμενο αμυγδαλιάς GN 22 (δημιουργήθηκε στο Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων).
Πολλαπλασιασμός
Η αμυγδαλιά πολλαπλασιάζεται κυρίως με ενοφθαλμισμό με όρθιο Τ πάνω σε υποκείμενα σπορόφυτα ή κλώνους ηλικίας 1-2 ετών, αν και μερικές φορές χρησιμοποιείται ο εγκεντρισμός (σχιστός ή υπόφλοιος στεφανίτης) συνήθως σε δέντρα μεγάλης ηλικίας. Ο ενοφθαλμισμός μπορεί να γίνει νωρίς την άνοιξη μόλις αρχίσει να αποκολλάται εύκολα ο φλοιός του υποκειμένου με κοιμώμενο οφθαλμό από εμβολιοφόρους βλαστούς, που κόπηκαν έγκαιρα και διατηρήθηκαν κατάλληλα συσκευασμένοι σε θερμοκρασία 3-4
oC. Σαν πιο κατάλληλη εποχή θεωρείται το καλοκαίρι (μέσα Ιουλίου) και το φθινόπωρο (αρχές Σεπτεμβρίου) με ευνοϊκές κλιματικές συνθήκες, περίοδοι που εξασφαλίζουν και κατάλληλα εμβόλια.
[4]
Επικονίαση
Για την εξασφάλιση της ετήσιας παραγωγής απαιτείται, μεταξύ άλλων, η επιτυχής επικονίαση των δέντρων. Αυτή επιτυγχάνεται με την φύτευση κατάλληλων ποικιλιών – επικονιαστών, τα οποία πρέπει να βρίσκονται ομοιόμορφα κατανεμημένα στον αμυγδαλεώνα.
Συμπληρωματικά η επικονίαση υποβοηθείται από την ύπαρξη κυψελών μελισσών. Οι επικονιαστές να βρίσκονται σε ενιαία γραμμή δέντρων. Τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα να είναι χαμηλής φυτοτοξικότητας και να εφαρμόζονται τις απογευματινές ώρες.
Τρόπος καρποφορίας - Ανάπτυξη καρπού
Η αμυγδαλιά σχηματίζει απλούς ανθοφόρους οφθαλμούς πλάγια σε λογχοειδή (μπουκέτα του Μαΐου), λεπτοκλαδιά και βλαστούς κατά τη βλαστική περίοδο, που συμπληρώνουν την ανάπτυξή τους κατά τη ληθαργική περίοδο που ακολουθεί και ανθίζουν νωρίς την επόμενη άνοιξη, αν ικανοποιηθούν οι ανάγκες τους σε ψύχος για τη διακοπή του ληθάργου τους. Η διαφοροποίηση των οφθαλμών της αμυγδαλιάς γίνεται το καλοκαίρι και οι πρώτες καταβολές ανθέων διαπιστώνονται κατά τα τέλη Ιουλίου έως τα μέσα Αυγούστου.
Οι πιο πολλές ποικιλίες σχηματίζουν τους περισσότερους ανθοφόρους οφθαλμούς πλάγια σε λογχοειδή ή μπουκέτα του Μαΐου και ανά ένα σε κάθε κόμβο. Μερικές όμως ποικιλίες έχουν την τάση να σχηματίζουν δύο ωοθήκες σε κάθε άνθος, που εξελίσσονται σε δύο καρπούς με κοινό ποδίσκο. Οι νέοι αμυγδαλεώνες που δέχονται τις αναγκαίες καλλιεργητικές φροντίδες, αρχίζουν να σχηματίζουν ανθοφόρους οφθαλμούς κατά τον 3ο ή 4ο χρόνο από την εγκατάστασή τους. Η αμυγδαλιά εισέρχεται σε καρποφορία από τον 8ο-10ο χρόνο της ηλικίας της. Η παραγωγική ζωή της υπολογίζεται σε 50 και πλέον χρόνια.[2]
Η ανάπτυξη του καρπού της αμυγδαλιάς πραγματοποιείται σε 3 στάδια, τα οποία είναι τα εξής:
- 1ο στάδιο: Η φάση αυτή διαρκεί από την γονιµοποίηση των ανθέων µέχρι και το τέλος της ανάπτυξης του καρπού, τέλη Απριλίου µε αρχές Μαΐου ανάλογα µε την θερµοκρασία. Κατά τη διάρκεια του πρώτου σταδίου ο καρπός φτάνει το µέγιστο µέγεθός του αλλά παραµένει µαλακός. Η τελική µορφή του σπέρµατος στο στάδιο αυτό είναι µια λευκή κατασκευή µε πυκνό εξωτερικό στρώµα, γεµάτο µε ένα υδατώδη διάφανο ιστό, τον σπερµατικό ιστό. Στη φάση αυτή µπορεί να συµβουν τρία κύµµατα αποκοπής των ανθέων ή πτώσης των καρπών, σαν µια φυσική διαδικασία αραιώµατος και ανταγωνισµού που µπορεί βέβαια να επηρεαστεί και από τις συνθήκες του περιβάλλοντος ή από κακούς χειρισµούς του καλλιεργητή.
- 2ο στάδιο: Μετά το τέλος του πρώτου σταδίου, ο καρπός µπαίνει στη φάση σκλήρυνσης του ενδοκαρπίου και αύξησης του εµβρύου που παραµένει µαλακό. Αύτη η περίοδος είναι πολύ κρίσιµη γιατί η καταπόνηση στο διάστηµα αυτό µπορεί να προκαλέσει ζηµιές στην παραγωγή. Η σκλήρυνση του ενδοκαρπίου ολοκληρώνεται Ιούνιο µε Ιούλιο ενώ η αύξηση του εµβρύου αρχές Ιουνίου.
- 3ο στάδιο: Κατά το στάδιο αυτό ολοκληρώνεται η µορφολογική διαφοροποίηση του περικαρπίου, του ενδοκαρπίου και του σπέρµατος καθώς και η ωρίµανση του καρπού. ∆ύο ξεχωριστές διαδικάσιες που συνήθως συµβαίνουν ταυτόχρονα σηµατοδοτούν την ωρίµανση του καρπού. Η µία είναι το σχίσιµο του περικαρπίου κατά µήκος της ραφής που σταδιακά αποκολλάται από το κέλυφος και αρχίζει να ξηραίνεται και η δεύτερη είναι ο σχηµατισµός µιας ζώνης αποκοπής στο σηµείο επαφής καρπού και ποδίσκου.[2]
Έδαφος
Η αμυγδαλιά ευδοκιμεί σε ποικιλία εδάφων, από αμμοπηλώδη έως και αργιλοαμμώδη. Προτιμά όμως τα ελαφρά, γόνιμα, βαθιά και καλά αποστραγγασισμένα εδάφη. Είναι πολύ ανθεκτική στα ασβεστώδη εδάφη. Αν και η αμυγδαλιά είναι ανθεκτική στην ξηρασία και επιβιώνει επί μακρόν σε ξηρά εδάφη, η παραγωγή μειώνεται σημαντικά κάτω από ξερικές συνθήκες. Τα βαριά ή μη καλώς αποστραγγισμένα εδάφη πρέπει να αποφεύγονται. Το κατώτατο όριο pH του εδάφους που απαιτείται για να εγκαταστήσουμε έναν αμυγδαλεώνα είναι 5,5. Η άριστη περιοχή όμως όπου θα μας δώσει και υψηλή ποιοτική και ποσοτική παραγωγή αμυγδάλων είναι 6,1-8,1.
[3]
Λίπανση
- Κατά το στάδιο της ανάπτυξης των δέντρων (νεανικότητα) θα πρέπει να εξασφαλίζει ότι τα δενδρύλλια θα έχουν ικανοποιητική – ζωηρή ανάπτυξη χωρίς να καταπονούνται από τροφοπενίες (σπανιότερα από τοξικότητες) θρεπτικών στοιχείων.
- Κατά το στάδιο της παραγωγής θα πρέπει να επιτυγχάνεται η ισορροπία μεταξύ των θρεπτικών στοιχείων (κυρίως του Ν) ώστε να αποφεύγεται ο περιορισμός της ανθοφορίας λόγω του ανταγωνισμού μεταξύ βλάστησης και καρποφορίας ή και πρόκληση αυξημένης καρπόπτωσης. Έτσι συστήνεται να μην χορηγείται υπερβολική ποσότητα αζώτου (Ν) κοντά στην ανθοφορία.
- Επίσης και στις δύο περιπτώσεις πρέπει να αποφεύγεται η υπερβολική προσθήκη Ν κοντά στο φθινόπωρο. Γιατί τα δένδρα καθίστανται ευπαθή σε συνθήκες παγετού.
Για την σωστή ανάπτυξη και καλή καρποφορία της αμυγδαλιάς θα πρέπει να εξασφαλίσουμε στην καλλιέργεια όλα τα απαραίτητα μακροστοιχεία και ιχνοστοιχεία.
Γενικότερα σημαντική είναι η αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων εδαφολογικών στοιχείων για την περιοχή (πέραν της χρήσης των συνήθων εδαφολογικών και φυλλοδιαγνωστικών αναλύσεων που διενεργούνται σε επίπεδο αμυγδαλεώνα) .Σημαντικό βοήθημα αποτελεί ο εδαφολογικός χάρτης της περιοχής, όπου υπάρχει (π.χ. Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης). Γνωρίζοντας τις θρεπτικές ανάγκες της αμυγδαλιάς και τα διαθέσιμα θρεπτικά στοιχεία στο έδαφος, μπορεί να προσδιοριστεί η απαιτούμενη λίπανση επιτυγχάνοντας την αποφυγή σπατάλης μεγαλύτερων από τις αναγκαίες, ποσότητες λιπασμάτων στο έδαφος.
Οι αναλύσεις εδάφους και οι φυλλοδιαγνωστικές αναλύσεις πρέπει να πραγματοποιούνται σε διετή ή πενταετή βάση και να τηρείται σχετικό αρχείο. Οι χρονικές περίοδοι λήψης δειγμάτων και επανάληψης των αναλύσεων καθορίζονται από τα δεδομένα του αρχείου και από τα θρεπτικά προβλήματα που διαπιστώνονται.
Οι λήψεις των εδαφικών δειγμάτων για ανάλυση πρέπει να γίνεται μετά την εισαγωγή των δένδρων στο λήθαργο, σύμφωνα με τις οδηγίες του αρμόδιου εργαστηρίου.
ΒΑΣΙΚΗ ΛΙΠΑΝΣΗ – ΠΡΟΤΑΣΗ Ν-Ρ-Κ
Οι φωσφορικές λιπάνσεις θα πρέπει να γίνονται τέλος φθινοπώρου με αρχές χειμώνα. Η λίπανση που γίνεται αυτή την περίοδο θα πρέπει να συνοδεύεται και από πολύ μικρές ποσότητες αζώτου. Με την παραπάνω λίπανση, θα πρέπει να εξασφαλίζουμε την απαιτούμενη ποσότητα φωσφόρου για όλη την καλλιεργητική περίοδο, ενώ για το κάλιο θα πρέπει να γίνεται ακόμη μια λίπανση αρχές καλοκαιριού.
Όσον αφορά στο άζωτο πρέπει η απαιτούμενη ποσότητα να δίνεται στην αμυγδαλιά τρεις ή τέσσερις φορές το χρόνο.
Από την πλευρά των ιχνοστοιχείων, συνηθέστερα, εντοπίζονται κυρίως προβλήματα έλλειψης Β, η οποία πολλές φορές συνυπάρχει με χαμηλά επίπεδα Ρ. Οι δύο αυτές τροφοπενίες (Β & Ρ) προκαλούν προβλήματα στην καρπόδεση, τα οποία και απαιτούν έγκαιρη επισήμανσή ώστε να αντιμετωπισθούν εγκαίρως χωρίς επιπτώσεις. Επιπλέον απαντώνται τροφοπενίες Fe & Zn σε εδάφη υψηλής αντίδρασης (ph). Πλέον των απαραίτητων ιχνοστοιχείων για την καλή ανάπτυξη και καρποφορία των δένδρων, θα πρέπει κατ’ αρχήν να έχουμε σαν προϋπόθεση την σωστή παροχή των τριών στοιχείων Ν, Ρ, Καλίου και η σχέση αυτών στην λίπανση θα πρέπει να είναι 3-1,5-2. Έτσι για δόση 30 μονάδων αζώτου στο στρέμμα θα πρέπει να δώσουμε 15 μονάδες φωσφόρου και 20 μονάδες καλίου. Όσον αφορά τους τύπους των λιπασμάτων θα πρέπει να γνωρίζουμε εάν το έδαφος είναι όξινο, αλκαλικό ή ουδέτερο. Καλό θα είναι να χρησιμοποιούνται στα όξινα εδάφη ασβεστούχα λιπάσματα, στα αλκαλικά εδάφη όξινα λιπάσματα και στα ουδέτερα εδάφη ουδέτερα.
Άρδευση
Η στάγδην άρδευση εξυπηρετεί καλύτερα την άρδευση της αμυγδαλιάς καθώς (πέρα από τον αυξημένο βαθμό ομοιομορφίας και εξοικονόμησης αρδευτικού νερού) αποφεύγει την πρόκληση υψηλών επιπέδων υγρασίας που μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη μυκητολογικών ασθενειών στο λαιμό των δένδρων και στην κόμη. Πρέπει να αποφεύγεται η χρήση μπεκ στην άρδευση της αμυγδαλιάς και ειδικότερα σε βαριά εδάφη.
Η μελέτη και η εγκατάσταση εξαρχής υπόγειου συστήματος μεταφοράς του αρδευτικού νερού (κατά την εγκατάσταση του αμυγδαλεώνα) εξυπηρετεί την απρόσκοπτη κίνηση των μηχανημάτων και των ανθρώπων καθώς και την συγκομιδή των αμυγδάλων.
Η τυχόν εγκατάσταση υπόγειων σταλλακτήρων δεν ενδείκνυται διότι προκαλεί την συσσώρευση των ριζών γύρω από αυτούς και την ανάγκη χρήσης ριζοαπωθητικού.
Η χρήση συστημάτων στάγδην άρδευσης εξυπηρετεί την εφαρμογή της επιφανειακής λίπανσης μέσω υδρολίπανσης.
Το δίκτυο άρδευσης απαιτεί την ύπαρξη φίλτρου, υδρολιπαντήρα, βαλβίδων εκτόνωσης και ενδεχομένως βανών (ή ηλεκτροβανών) για την άρδευση του αμυγδαλεώνα τμηματικά εξαιτίας της διαθέσιμης πίεσης και παροχής του νερού.
Η αρδευτική δόση, βάθος και εύρος άρδευσης, καθορίζονται από την μηχανική σύσταση και τα άλλα χαρακτηριστικά του εδάφους, αλλά και από τα χαρακτηριστικά του διαθέσιμου αρδευτικού νερού.
Να σημειωθεί ότι η αμυγδαλιά είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στην αλατότητα του νερού και έτσι πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα για την εξασφάλιση νερού με χαμηλή ηλεκτρική αγωγιμότητα.
Κλάδεμα
Η αμυγδαλιά καρποφορεί στους βλαστούς του προηγούμενου έτους και στα ημιμόνιμα καρποφόρα όργανα. Στην αμυγδαλιά θα πρέπει να κρατήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερα καρποφόρα όργανα για να πετύχουμε μεγαλύτερο αριθμό αμυγδάλων. Πρέπει να εφαρμόζουμε ελαφρύ κλάδεμα , σχεδόν σαν κλαδοκάθαρο. Να αφαιρούμε τα παλιά και γερασμένα κλαδιά καθώς επίσης και τα λαίμαργα. Ανά 2-3 χρόνια καλό θα είναι να αφαιρούμε βραχίονες και βλαστούς που εμποδίζουν τον αερισμό και το φωτισμό της κόμης, καθώς επίσης βοηθούν στην καλύτερη πρόσβαση του φυτοπροστατευτικού προϊόντος για την αντιμετώπιση των εχθρών και των ασθενειών της καλλιέργειας . Τα πρώτα χρόνια της εγκατάστασης των δενδρυλλίων δεν θα πρέπει να γίνεται αυστηρό κλάδεμα και η διαμόρφωση του σχήματος θα πρέπει να ξεκινάει από το 2
ο-3
ο έτος ανάλογα με την ζωηρότητα του φυτού.
Ζιζανιοκτονία
Στα πλαίσια του προγράμματος της Ολοκληρωμένης Φυτοπροστασίας στην αμυγδαλιά θα πρέπει να εντάξουμε και την αντιμετώπιση των ζιζανίων. Οι ζημιές που προκαλούν τα ζιζάνια στην αμυγδαλιά, όπως και σε όλες τις καλλιέργειες είναι πολύ σοβαρές, Ιδιαίτερα σε δένδρα πολύ μικρής ηλικίας. Θεωρούμε ότι η ύπαρξη των ζιζανίων στην καλλιέργεια της αμυγδαλιάς αποτελεί καθοριστικό αρνητικό παράγοντα και γι’ αυτό κρίνεται απαραίτητη η αντιμετώπιση τους, η οποία μπορεί να γίνει με:
- Κατεργασία εδάφους μεταξύ των γραμμών με φρέζα ή καλλιεργητή σε βάθος μέχρι 10-15 εκατοστά αποφεύγοντας την καταστροφή των ριζών και εφαρμόζοντας ένα ζιζανιοκτόνο κατά μήκος των γραμμών στην ελάχιστη απαιτούμενη δόση για την αντιμετώπιση των ζιζανίων. (Παρατηρήθηκε χρήση υπερβολικής δόσης ζιζανιοκτόνου από παραγωγούς). Η μεθοδολογία αυτή έχει πολλά πλεονεκτήματα αλλά και μειονεκτήματα. Μπορούμε να αναφέρουμε μερικά πλεονεκτήματα όπως ενσωμάτωση διαφόρων μυκήτων και εχθρών, καλύτερη είσοδος των βρόχινων νερών στο έδαφος, καλύτερη ενσωμάτωση των λιπασμάτων και κοπριάς. Στα μειονεκτήματα μπορούμε να αναφέρουμε ότι χρειάζονται πολλές επεμβάσεις ιδιαίτερα δε, όταν έχουμε βροχερό καιρό , με την συνεχή χρήση της φρέζας ή του καλλιεργητή , παρατηρείται σε βάθος 20-30 εκατοστών να έχουμε έδαφος πιο συμπαγές. Ιδιαίτερα αν η φρέζα γίνει σε υγρά εδάφη. Επίσης δημιουργούνται πολλά προβλήματα όταν έχουμε πολυετή ζιζάνια όπως αγριάδα κ.α. Με χορτοκοπτικά μηχανήματα, όπως χορτοκοπτική αλυσίδας οριζόντιας κοπής ή χορτοκοπτικό καταστροφέας . Η καταστροφή των ζιζανίων γίνεται μεταξύ των γραμμών . Κατά μήκος των γραμμών εφαρμόζουμε την ζιζανιοκτονία όπως και στην περίπτωση της καλλιέργειας του εδάφους. Χρησιμοποιούμε την ελάχιστη απαραίτητη δόση του ζιζανιοκτόνου. Επίσης κατά μήκος των γραμμών μπορεί να γίνει κοπή των χόρτων με βενζινοκίνητο χορτοκοπτικό χωρίς να χρησιμοποιούμε καθόλου ζιζανιοκτόνο.(Ενδείκνυται για μικρές εκτάσεις καλλιέργειας της αμυγδαλιάς). Υπάρχουν πολλά πλεονεκτήματα και μερικά μειονεκτήματα.
Στα πλεονεκτήματα αναφέρουμε: - Την δημιουργία οργανικής ουσίας με τα γνωστά αποτελέσματα όπως τροφοδότηση με θρεπτικά στοιχεία και βελτίωση της δομής των εδαφών
- Την προστασία των επικλινών εδαφών από διαβρώσεις καλύτερος αερισμός των εδαφών
- Την διευκόλυνση στην εκτέλεση όλων των καλλιεργητικών φροντίδων. Στα μειονεκτήματα αναφέρουμε τον ανταγωνισμό των ζιζανίων και των φυτών και το γεγονός ότι τα ζιζάνια είναι ξενιστές διαφόρων εχθρών και ασθενειών.
- Καταπολέμηση με ένα ζιζανιοκτόνο σε όλη την καλλιεργούμενη επιφάνεια. Με πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Κατά την άποψη μας η σωστή αντιμετώπιση των ζιζανίων στην αμυγδαλιά είναι κατά κύριο λόγο η χορτοκοπή και δευτερευόντως η καλλιέργεια του εδάφους μεταξύ των γραμμών και η χημική καταπολέμηση κατά μήκος των γραμμών την κατάλληλη εποχή.
Πηγές και Βιβλιογραφία
[1] ΟΔΗΓΙΕΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΜΥΓΔΑΛΙΑ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
[2] Η καλλιέργεια της αμυγδαλιάς και τα ενεργειακά αξιοποιήσιμα υπολλείματά της, πτυχιακή μελέτη της Καστανίδου Αικατερίνης, Θεσσαλονίκη 2012
[3] Ειδική δενδροκομία Τόμος II 'Ακρόδρυα-Πυρηνόκαρπα-Λοιπά καρποφόρα', Ποντίκη Κων/νου, Καθηγητή Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών
[4] Αμυγδαλιά: Στοιχεία καλλιέργειας' του Νάνου Γεωργίου και Μπέλης Αικατερίνης, καθηγητών Γεωπονικού Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Plant Protection
Ταξινόμηση, Επισήμανση & Συσκευασία Χημικών Ουσιών και Μειγμάτων 
