Η συντήρηση του γκαζόν το Χειμώνα

Ολα τα είδη του γκαζόν ανήκουν στην οικογένεια αγρωστωδών (Graminae), εκτός το καλλωπιστικό τριφύλλι.

Δυο βασικά είδη χαρακτηρίζουν τους χλοοτάπητες:
1. Ψυχρόφυλλα είδη που προοδεύουν σε χώρους με χαμηλές θερμοκρασίες 12 - 25 ^οC και υψηλή υγρασία όπως Agrostis stolonifera, Lolium perenne ,
Poa annua pratensis, Festuca arurdinacea

2. Θερμόφυλλα είδη που τους αρέσει το ζεστό κλίμα με ήπιο χειμώνα και θερμοκρασίες 25 - 35 ^οC όπως, Plenum pratense ,Zoysia japonica, Cynodon dactylon, Paspalum notatum.

Ανεξάρτητα απο την ποικιλία, το γκαζόν χριάζεται συντήρηση και τον χειμώνα, καθώς οι θερμοκρασίες πέφτουν, θα πρέπει να προετοιμάσουμε το γκαζόν, όχι μόνο, για τις δύσκολες χειμωνιάτικες συνθήκες ώστε να επιβιώσει όσο το δυνατόν καλύτερα, αλλά και να είναι υγείες και δυνατό την ερχόμενη Άνοιξη.
Ποιες είναι όμως οι βασικές και χρήσιμες συμβουλές που θα μας βοηθήσουν να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

1) Σκούπισμα πεσμένων φύλλων.
Θα πρέπει να μαζευτούν με μία τσουγκράνα τα φύλλα, τα κλαδάκια και οι πευκοβελόνες από τα γύρω δέντρα που καλύπτουν την επιφάνεια του γκαζόν. Καθώς τα φύλλα που συσσωρεύονται και εγκαταλείπονται για πολύ καιρό επάνω του συμπιέζονται από τη χειμωνιάτικη υγρασία και μπορούν να δημιουργήσουν ένα παχύ στρώμα που κάνει το γκαζόν να μην φωτοσυνθέτει.

2) To Κουρέμα του γκαζόν το Χειμώνα.
Ο χλοοτάπητας πρεπει να κουρεύετε και το Χειμώνα, αλλά σε πιο αραιά διαστήματα, περίπου κάθε 20 μέρες, ακόμα και έαν δεν έχει μεγαλώσει πολύ σε ύψος γιατί το γκαζόν δεν αναβλαστάνει τόσο γρήγορα όπως το Καλοκαίρι. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή όταν το γρασίδι είναι καινούριο. Πρέπει να κουρεύεται πάνω από τα 5 εκ. αλλιώς υπάρχει κίνδυνος να καταστραφεί. Κατά την διάρκεια του κουρέματος με χλοοκοπτική μηχανή, χρειάζεται προσοχή στο να μην χυθούν βενζίνες ή λάδια.

3) Αφαιρούμε τα αγριόχορτα και τα ζιζάνια και ελέγχουμε την πυκνότητα.
Ένα γκαζόν καλά θρεμμένο και ποτισμένο μπορεί να γίνει δόλωμα για ζιζάνια και βρύα.  Θα πρέπει να διορθώνονται οι ζημιές που έχουν προκληθεί, με την αφαίρεση των ζιζανίον, τον ελέγχο του χλοοτάπητα για κιτρινίσματα που μπορεί να προκληθούν από διάφορες ασθένειες (όπως πύθιο, ριζοκτόνια, σκληρωτίνια, σκωρίαση, φουζαρίωση) καθώς και να λιπαίνουμε σε τακτά χρονικά διαστήματα. Μόνο με το πότισμα δεν πετυχαίνουμε το αισθητικό αποτέλεσμα που επιθυμούμε. Αν έχετε λίγα ζιζάνια είναι προτιμότερο να αποφύγετε τα ζιζανιοκτόνα και να τα ξεριζώσετε με τα χέρια ή με ένα σκαρπέλο μετά από μια βροχή ή ένα καλό πότισμα. 

4) Λίπανση
Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, το γκαζόν ταλαιπωρείτε αρκετά. Τα πατήματα και οι υψηλές θερμοκρασίες το κάνουν να χάσει αρκετή 'δύναμη' και τα θρεπτικά στοιχεία του εδάφους ελαττώνονται. Το γκαζόν όταν δεν τρέφεται σωστά κιτρινίζει και είναι ευπαθές στις ασθένειες. Ενδείξεις που φανερώνουν την ανάγκη λίπανσης: Όταν υπάρχει έλλειψη αζώτου το χόρτο κιτρινίζει και οι ρίζες δεν αναπτύσσονται γρήγορα. Όταν τα βλαστάρια των χόρτων βγαίνουν λεπτά και στενά ή που περιπλέκονται, είναι συχνά μια ένδειξη έλλειψης φωσφόρου. Αν οι άκρες φαίνονται καμένες είναι ένδειξη ανεπάρκειας καλίου.
Θα χρειαστεί να γίνει λίπανση περίπου 2 ή και παραπάνω φορές κάποιο σύνθετο κοκκώδες λίπασμα, μία τον Νοέμβριο και μία προς το τέλος του Χειμώνα, σε αναλογία 4 kgr λιπάσματος ανά 100 τετ. μετρα γκαζόν (ανάλογα και τον τύπο του εδάφους). Το λίπασμα το ρίχνουμε μετά από κούρεμα. Λιπάσματα τύπου 12-8-16+ιχνοστοιχεία ,12-12-17+ιχν. η 12-12-12+ιχν. είναι τύποι που χρησιμοποιούμε το Καλοκαίρι και το Χειμώνα. Στην περίπτωση που ο χλοοτάπητας βρίσκεται σε φτωχό έδαφος, καλό είναι να προστεθεί και θειικό σίδηρο (γύρω στα 5gr. ανά m² ).

5) Προσθήκη χώματος επιφανειακά σε ξηρικές περιοχές και βαριά εδάφη.
Σε αρκετές περιοχές όπου υπάρχει ο συνδυασμός πολύ υψηλών θερμοκρασιών και με βαρί ή πολύ συμπιεσμένου εδάφους, το έδαφός μπορεί να έχει πετρώσει σε αρκετά σημεία, να έχει δημιουργήσει "ρωγμές" και κενά στο Χλοοτάπητα. Είναι κάτι που μπορεί να αποφευχθεί το καλοκαίρι με αύξηση των ωρών ποτίσματος. Αν δεν αποφευχθεί καλό θα είναι να προστεθεί ποσότητα φυτοχώματος επιφανειακά και όπου υπάρχουν "ρωγμές" στο έδαφος, σε συνδυασμό με καλό πότισμα και προσθήκη σπόρου όπου υπάρχουν κενά. Κάτι που βοηθάει στο να αποφευχθεί το συγκεκριμένο πρόβλημα είναι και ο "εξαερισμός του εδάφους" όπως περιγράφετε παρακάτω

6) Εξαερισμός του εδάφους
Το γκαζόν έχει ανάγκη από αέρα. Μια κουρευτική μηχανή γρασιδιού δεν μαζεύει ποτέ όλα τα φύλλα των χόρτων. Τα υπολείμματα των κουρεμένων χόρτων συσσωρεύονται στο έδαφος και εμποδίζουν το χώμα να αναπνεύσει, να μουλιάσει και το γκαζόν να πυκνώσει, το έδαφος γίνεται με τον καιρό συμπαγές και εμποδίζει το οξυγόνο, την υγρασία, αλλά και τη λίπανση να φτάσει και να απορροφηθεί από το ριζικό σύστημα του φυτού.
Ο σωστός εξαερισμός του χλοοτάπητα πρέπει να γίνεται προς το τέλος του Χειμώνα (αρχές Μαρτίου) πριν την Ανοιξιάτικη λίπανση. Ο εξαερισμός, γίνεται με ιδικά μηχανήματα ή με μία πιρούνια σκαψίματος ή τσουγκράνα, ουσιαστικά ανοίγουμε τρύπες στο έδαφος διευκολύνοντας τον αέρα και το νερό να εισχωρήσει μέχρι τις ρίζες. Σύγχρονος αφαιρούμε και όλα τα ξερά υπολείμματα και ξερά φύλλα του γκαζόν που έχουν δημιουργηθεί στην διάρκεια του χρόνου. Ο εξαερισμός επίσης δημιουργεί τις ιδανικές συνθήκες αν θέλουμε να προσθέσουμε σπόρο όπου υπάρχουν κενά σημεία. Μετά τον αερισμό μπορεί να γίνει μια και λίπανση.  

7) Προστασία του αρδευτικού σύστηματος από τον παγετό.
Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι περισσότεροι προγραμματιστές αρδευσης με μπαταρία είναι ευαίσθητοι στον παγετό και το χιόνι, γι' αυτό είναι καλύτερο να αφαιρούνται οι κεφαλές τους κατά τη διάρκεια τέτοιων καιρικών φαινομένων. Επίσης πρέπει να γίνετε τακτικά έλεγχος στο αρδευτικό σύστημα, καθαρίζοντας τα μπεκ από τυχόν φύλλα, χώμα, σκουπίδια ή πάγο. Σε παγόπληκτες περιοχές καλό είναι να χρησιμοποιούνται βάνες τύπου πεταλούδας, και όχι μπίλιας που σπάνε εύκολα κατά τι διάρκεια του παγετού με αποτέλεσμα να χάνονται μεγάλες ποσότητες νερού.

8) Έλεγχος POP UP'S Και δικτύου άρδευσης
Απαραιτήτως πρέπει να γίνεται ένας έλεγχος στο δίκτυο άρδευσης και το χειμώνα, καθώς σε αρκετές περιοχές της χώρας μπορεί να επικρατούν ξηρικές συνθήκες (π.χ Κρήτη), και να είναι απαραίτητη η άρδευση του γκαζόν ακόμα και το χειμώνα. Είναι συχνό το φαινόμενο να φράζουν τα pop-ups από κακό χειρισμό ή κατά το κούρεμα του γκαζόν να σπάνε.

Όλα τα παραπάνω βοηθήσουν ώστε ο χλοοτάπητας να παραμένει πράσινος και υγιής όλο το χειμώνα.