Plant Protection
Εγκατάσταση της εφαρμογής για Android Εγκατάσταση της εφαρμογής iPhone / iPad Εγκατάσταση της εφαρμογής για Windows PC / Laptop Εφαρμογή για Chrome Βρείτε μας στο Facebook

Τύποι εδαφών: Αναγνώριση και ιδιότητες

Οι κατηγορίες της μηχανικής σύστασης του εδάφους και οι Φυσικές ιδιότητες τους

Φυσικές ιδιότητες του εδάφους
Οι φυσικές ιδιότητες του εδάφους είναι η υφή,  το βάθος του προφίλ,  τα χαρακτηριστικά των οριζόντων, η δομή,  η συγκράτηση νερού,  ο ρυθμός απορρόφησης υγρασίας, η ελεύθερη κίνηση του αέρα και ο βαθμός συνεκτικότητας του εδάφους. Εξαρτώνται κυρίως από το κλίμα,  το μητρικό υλικό και το χρόνο. Η υφή, το βάθος του προφίλ και τα χαρακτηριστικά των οριζόντων είναι ιδιότητες ανεξάρτητες από τις επεμβάσεις του ανθρώπου, ενώ οι υπόλοιπες μπορούν να επηρεασθούν με τις καλλιεργητικές ενέργειες του ανθρώπου.[3]

Μηχανική σύσταση του εδάφους
Κατηγορία κλάσματος Διάμετρος, mm
Χονδρή άμμος 2 - 0,2
Λεπτή άμμος 0,2 - 0,02
Ιλύς 0,02 - 0,002
Αργιλος < 0,002

Η εκατοστιαία περιεκτικότητα ενός εδάφους σε άμμο, ιλύ και άργιλο καθορίζει τη μηχανική σύσταση ή κοκκομετρική σύνθεση. Η διαδικασία με την οποία προσδιορίζεται η εκατοστιαία αναλογία των μηχανικών κλασμάτων, λέγεται μηχανική ανάλυση του εδάφους.
 
12 Κατηγορίες μηχανικής σύστασης του εδάφους
Γενική Κατηγορία εδάφους  Υποκατηγορίες της γενικής κατηγορίας
Χονδρόκοκκα Αμμώδη (S) Πηλοαμμώδη (LS)  
Μετρίως Χονδρόκοκκα Αμμοπηλώδη (SL) Πηλώδη (L)  
Μέσα Ιλυοπηλώδη (SiL) Ιλυώδη (Si) Αμμοαργιλοπηλώδη (SCL)
Μετρίως λεπτόκοκκα Αργιλοπηλώδη (CL) Ιλυοαργιλοπηλώδη (SiCL)  
Λεπτόκοκκα Αμμοαργιλώδη (SC) Ιλυοαργιλώδη (SiC) Αργιλώδη (C)
 


Αμμώδη εδάφη

Λέγονται και ελαφρά εδάφη τα οποία είναι πτωχά σε θρεπτικά στοιχεία. Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει τα εδάφη στα οποία το ποσοστό της άμμου είναι μεγαλύτερο από 70% και το ποσοστό της αργίλου είναι μικρότερο από 15%. Γενικά στα εδάφη αυτά κυριαρχούν οι ιδιότητες της άμμου. Δηλαδή έχουν μικρή ικανότητα συγκράτησης υγρασίας και θρεπτικών στοιχείων και οι καλλιεργητικές πρακτικές πραγματοποιούνται με ευκολία. Η κίνηση του αέρα, του νερού και η ανάπτυξη της ρίζας μέσα στο έδαφος γίνεται χωρίς εμπόδια.Τα αμμώδη εδάφη πρέπει να αρδεύονται επαρκώς και να λιπαίνονται ορθολογικά με συχνές και μικρές δόσεις. Πολύ φτωχά αμμώδη εδάφη χρησιμοποιούνται μόνο σε δάση (πευκοδάση), ενώ πλουσιότερα αμμώδη εδάφη, (με μεγαλύτερο ποσοστό αργίλου) χρησιμοποιούνται για σίκαλη και πατάτες. Επίσης συναντάμε και εδάφη που το ποσοστο της άμμου δεν είναι συντριπτικά μεγαλύτερο της αργίλου και για αυτό χαρακτηρίζονται ως αμμοπηλώδη εδάφη.[1]


 
Αργιλώδη εδάφη (βαριά)

Λέγονται και βαριά εδάφη. ευνοούν ποώδη βλάστηση. Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει τα εδάφη στα οποία το ποσοστό της αργίλου είναι τουλάχιστον 35%, αν και σε πολλές περιπτώσεις το ποσοστό αυτό είναι πάνω από 45%. Είναι εδάφη με μεγάλη ικανότητα συγκράτησης υγρασίας και θρεπτικών στοιχείων και οι καλλιεργητικές πρακτικές πραγματοποιούνται με δυσκολία. Συχνά εμφανίζουν προβλήματα στράγγισης και αερισμού, ενώ και η ανάπτυξη της ρίζας μέσα στο έδαφος γίνεται με εμπόδια.Είναι δύσκολα στην επεξεργασία όταν υπάρχει πολλή υγρασία, γιατί είναι πολύ υδατοδιαπερατά και λασπώνουν γρήγορα. Έτσι γίνεται η επιφάνεια τους αδιαπέραστη στον αέρα οπότε υποβαθμίζεται η ποιότητα του εδάφους και παρεμποδίζεται η ανάπτυξη των φυτών.
Αυξημένη περιεκτικότητα σε άμμο ή ασβέστιο βελτιώνουν τις ιδιότητες του εδάφους. Στα αργιλώδη εδάφη πρέπει να γίνεται κατεργασία του εδάφους(όργωμα), όταν το έδαφος έχει την κατάλληλη υγρασία για να επιτευχθεί βελτίωση του αερισμού και της αποστράγγισης. Μία ακόμη μέθοδος βελτίωσης για τα αργιλώδη και πηλώδη εδάφη αποτελεί η προσθήκη ποταμίσιας άμμου ή περλίτη στο επιφανειακό χώμα. Σε αργιλώδη εδάφη καλλιεργούνται π.χ. σιτάρι, βρώμη, ψυχανθή και κράμβη. Ανάλογα με το ποσοστό της άμμου, αργίλου και ιλύος διακρίνονται σε:
  • Αργιλοπηλώδη: Στα εδάφη αυτά υπάρχει ενά ελαφρύ προβάδισμα του ποσοστού της αργίλου σε σχέση με τα ποσοστά της άμμου και ίλυος
  • Ιλυοαργιλώδη: Εδώ υπερέχουν συντριπτικά τα ποσοστά ίλυος και αργίλου στο έδαφος, έναντι της άμμου.
  • Αργιλοαμμώδη: Στα εδάφη αυτά υπερέχουν τα ποσοστα της αργίλου και άμμου, έναντι της ίλυος.[1]
Λίθοι και χαλίκια είναι ευνοϊκά για τα βαριά εδάφη (διαπερατά στο νερό, αέρα και ρίζες).

 

Πηλώδη εδάφη

Λέγονται και εδάφη μέσης σύστασης. Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει εδάφη όπου οι αναλογίες σε άμμο, άργιλο και ιλύ είναι περίπου ίσες. Τα εδάφη της ομάδας αυτής εκδηλώνουν μόνο τις επιθυμητές ιδιότητες της άμμου και της αργίλου. Αποτέλεσμα είναι μια μέση μηχανική σύσταση να θεωρείται κατάλληλη για την ανάπτυξη των φυτών χωρίς προβλήματα. Ανάλογα με το ποσοστό της άμμου, αργίλου και ιλύος διακρίνονται σε:
  • Πηλοαμμώδη: Όπου το ποσοστό της άμμου στο έδαφος είναι μεγαλύτερο έναντι της ίλυος και αργίλου.
  • Αμμοαργιλοπηλώδη: Εδώ υπερτερούν τα ποσοστά της άμμου και αργίλου έναντι της ίλυος.
  • Ιλυοπηλώδη: Εδώ το ποσοστό της ίλυος είναι μεγαλύτερο από εκείνα της άμμου και αργίλου.
  • Ιλυοαργιλοπηλώδη: Στα εδάφη αυτά, το ποσοστό της άμμου υστερεί σημαντικά έναντι της ίλυος και αργίλου.
  • Ιλυώδη: Στα εδάφη αυτά το ποσοστό της ίλυος υπερέχει συντριπτικά έναντι της άμμου και αργίλου.[1]

 

Οργανικά εδάφη

Αν και οι οργανικές αποθέσεις είναι πιο περιορισμένες από τα άλλα είδη εδαφικών μητρικών υποστρωμάτων, εν τούτοις καταλαμβάνουν ένα σημαντικό τμήμα της επιφάνειας της γης και είναι σημαντικές από περιβαλλοντικής και γεωργικής πλευράς. Συνήθως οργανικές αποθέσεις σχηματίζονται σε παράλια έλη και χερσαίες βαλτώδεις περιοχές. Όταν το νερό είναι ρηχό, απαντώνται χαρακτηριστικά είδη χλωρίδας π.χ. βούρλα, καλαμιές και το κοινό γρασσίδι. Στην Ελλάδα, σε τέτοιες περιοχές φύονται καλάμια, βούρλα και ιτιές, π.χ. στις Πρέσπες. Καθώς οι φυτικοί αυτοί οργανισμοί νεκρώνονται ή ρίχνουν τα φύλλα τους, δημιουργείται στον πυθμένα μια στρώση οργανικών καταλοίπων. Λόγω της παρουσίας του νερού, τα οργανικά αυτά κατάλοιπα δεν οξειδώνονται και, με την πάροδο των ετών, συσσωρεύνονται και δημιουργούνται οργανικές αποθέσεις μεγάλου πάχους.Είναι κατάλληλα ειδικά για την καλλιέργεια σίκαλης, πατάτας και ως χορτολιβαδικές εκτάσεις.[1]
Συνήθως οργανικές αποθέσεις σχηματίζονται σε παράλια έλη και χερσαίες βαλτώδεις περιοχές. Όταν το νερό είναι ρηχό, απαντώνται χαρακτηριστικά είδη χλωρίδας π.χ. βούρλα (sedges), καλαμιές (reeds) και γράστεις (το κοινό γρασσίδι, grasses).[2]

 

Αργιλοασβεστώδη εδάφη

Τα αργιλοασβεστώδη εδάφη είναι τα πιο γόνιμα εδάφη απ’ όλα. Οι πόροι τους συγκρατούν πολύ νερό. Δημιουργήθηκαν από την συγκέντρωση πολύτιμων, πλούσιων σε θρεπτικές ουσίες υλικών στο τέλος της τελευταίας εποχής των παγετώνων. Σε τέτοια εδάφη ευδοκιμούν τα πιο απαιτητικά φυτά.[1]
 

Ασβεστώδη εδάφη

Τα ασβεστώδη εδάφη έχουν περιεκτικότητα σε άσβεστο πάνω από 40%, αερίζονται καλά και είναι πλούσια σε χούμο και θρεπτικές ουσίες. Είναι αρκετά γόνιμα αλλά δεν συγκρατούν πολύ νερό. Με καλή άρδευση μπορούν να καλλιεργηθούν σε τέτοια εδάφη κριθάρι και ψυχανθή.[1]
 


Παράγοντες που επηρεάζουν τη δομή του εδάφους

  • Διαβροχή και ξήρανση
  • Πήξη και τήξη
  • Οργανική ουσία
  • Το είδος κατιόντων με τα οποία είναι κορεσμένα τα εδαφοσύμπλοκα
  • Οι μικροοργανισμοί του εδάφους
  • Μηχανική σύσταση
  • Η αύξηση και η αποσύνθεση των ριζών [3]

 

Επιθυμητή δομή του εδάφους

Εξαρτάται από τη χρήση για την οποία προορίζεται αυτό. Η άριστη δομή είναι αυτή που εξασφαλίζει τη μεγαλύτερη παραγωγή των καλλιεργούμενων φυτών. Στα αργιλώδη εδάφη η παραγωγικότητα εξαρτάται αποκλειστικά από τη δομή. Η υπερβόσκηση και χρήση βαρέων οχημάτων προκαλεί συμπίεση του εδάφους και ελάττωση της παραγωγικότητας. [3]
 

 
Πηγές και Βιβλιογραφία:
[1] Μεταπτυχιακή Διατριβή Ειδίκευσης Master Thesis - "Χαρτογράφηση Κινδύνου Διάβρωσης στην Πυρόπληκτη Περιοχή της Νεάπολης Λακωνίας με Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών" ΝΑΥΣΙΚΑ-ΙΩΑΝΝΑ ΣΠΥΡΟΥ / R.N. : 14076
[2] "Σημειώσεις εδαφολογίας" - Δασικό κολλέγιο κύπρου
[3] http://www.teidasoponias.gr/site/news/xtra/morfologia/fisikes_idiotites_edafous.pdf - ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος Εργαστήριο Εδαφολογίας.  Υπεύθυνη Εργαστηρίου: Δρ Μάρθα Λαζαρίδου Αθανασιάδου
[4] "ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΤΗΛΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗΣ" - ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΓΕΩΠΟΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ
[5] Στοιχεία εδαφολογίας - Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

Νέα / Ενημερώσεις

Οι βασικές αρχές τις νομοθεσίας που πρέπει όλοι οι αγρότες να τηρούν σύμφωνα με τους Κανόνες πολλαπλής συμμόρφωσης Κανόνες πολλαπλής συμμόρφωσης: Γενικές Υποχρεώσεις Γεωργών / Κανονισμοί / Ενημερωτικά δελτία (Κυριακή 24 Μαρτίου 2024)
Εδαφοκάλυψη: πλεονεκτήματα και τρόπος εφαρμογής Τύποι εδαφοκάλυψης και οδηγίες για τη συνθετική εδαφοκάλυψη / Κανονισμοί / Ενημερωτικά δελτία (Πέμπτη 22 Φεβρουαρίου 2024)
Άμεση παύση πώλησης και χρήσης σκευασμάτων με δραστική ουσία CAPTAN Απόσυρση σκευασμάτων / Νέα / Ειδήσεις (Δευτέρα 5 Φεβρουαρίου 2024)
Ενημερωτικό Δελτίο Χειμώνας 2024 - Plantpro.gr / Ενημερώσεις (Τρίτη 9 Ιανουαρίου 2024)
Πρώτη στο διαγωνισμό TASTE ATLAS η πατάτα Κάτω Νευροκοπίου Δράμας Πρώτη στο διαγωνισμό TASTE ATLAS AWARDS 2023-2024 / Νέα / Ειδήσεις (Πέμπτη 4 Ιανουαρίου 2024)
Ασφαλιστικές εισφορές: Τι θα πληρώσουν οι αγρότες με το νέο έτος Η επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας θα ενεργοποιηθεί κατά την έκδοση των εισφορών Ιανουαρίου 2024 / Νέα / Ειδήσεις (Πέμπτη 4 Ιανουαρίου 2024)
Τεχνικές Προδιαγραφές Θερμοκηπίων Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για την κατασκευή και τον εξοπλισμό / Κανονισμοί / Ενημερωτικά δελτία (Σάββατο 2 Δεκεμβρίου 2023)
Ταξινόμηση, Επισήμανση & Συσκευασία Χημικών Ουσιών και Μειγμάτων CLP: Νέα σήμανση / Κανονισμοί / Ενημερωτικά δελτία (Παρασκευή 24 Νοεμβρίου 2023)
Ενημερωτικό Δελτίο Φθινόπωρο 2023 & Εφαρμογή για κινητά / Ενημερώσεις (Τετάρτη 4 Οκτωβρίου 2023)
Λίστα κατάλληλων σκευασμάτων για χρήση στη βιολογική γεωργία Εισροές Εγκεκριμένες για Χρήση στη Βιολογική Γεωργία / Νέα / Ειδήσεις (Τετάρτη 4 Οκτωβρίου 2023)