Ελιά: Πώς απορροφά τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα
Η σχέση ελαιοκαλλιέργειας και κλιματικής αλλαγής
Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνες η παγκόσμια παραγωγή ελαιόλαδου μπορεί να απορροφήσει εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα μιας πόλης 7 εκατ. κατοίκων, ενώ ένα εκτάριο ελαιώνα εξουδετερώνει το ετήσιο αποτύπωμα άνθρακα ενός ατόμου.
Η μεγάλη εξάρτηση των ελαιόδεντρων από τις κλιματικές συνθήκες τα καθιστά ευάλωτα στην κλιματική αλλαγή, αναδεικνύοντας επιτακτικά την ανάγκη η καλλιέργεια να αναγνωρίσει τον θεμελιώδη περιβαλλοντικό της ρόλο. Αυτή η αναγνώριση όμως θα μπορούσε να έχει θετική επίδραση στους αγρότες, καθώς οι βιώσιμες και θετικές καλλιεργητικές πρακτικές τους, θα τους επέτρεπαν να αποκτήσουν πρόσθετο εισόδημα.
Ο ρόλος της ελιάς
Συγκεκριμένα, η ελιά είναι το δέντρο με τη μεγαλύτερη ικανότητα απορρόφησης ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα. Χαρακτηριστικό είναι ότι η παραγωγή ενός λίτρου ελαιόλαδου συλλέγει 10,64 kg ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα (CO 2).
Μάλιστα, όπως επισημαίνεται στη μελέτη του 2017 για το ισοζύγιο CO 2 του ελαιόλαδου στον κόσμο, που πραγματοποιήθηκε από το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιόλαδου (IOC), η παγκόσμια ελαιοκαλλιέργεια, η οποία εκτείνεται σε 10,5 εκατομμύρια εκτάρια, μπορεί να συλλάβει 47 εκατομμύρια τόνους CO 2 ετησίως, ενώ η παγκόσμια παραγωγή ελαιόλαδου μπορεί να απορροφήσει εκπομπές μιας πόλης 7 εκατομμυρίων κατοίκων.
Αυτό σημαίνει ότι, κατά μέσο όρο, ένα εκτάριο ελαιώνα μπορεί να δεσμεύσει 4,5 τόνους CO 2 ετησίως. Λαμβάνοντας υπόψη τον συνολικό κύκλο ζωής του ελαιόλαδου, μπορεί να υποστηριχθεί ότι η παραγωγή ενός κιλού ελαιόλαδου απομακρύνει 10 kg CO 2 από την ατμόσφαιρα.
«Κλειδί» η παραδοσιακή, αειφορική ελαιοκαλλιέργεια
Στη χώρα μας το 20% των καλλιεργούμενων εκτάσεων καλύπτονται από ελιές και εκτιμάται ότι η κλιματική κρίση θα επηρεάσει την ανθοφορία, την καρπόδεση και την ποσότητα και ποιότητα του παραγομένου προϊόντος. Οι ποσότητες ατμοσφαιρικού CO2 που απορροφώνται σε ελαιοκαλλιέργειες ποικίλουν εξαρτώμενες από διάφορους παράγοντες.
Σύμφωνα με έρευνες, μέσα από κατάλληλες καλλιεργητικές τεχνικές μπορεί να μειωθεί η εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα (CO2), καθώς η παραδοσιακή, αειφορική καλλιέργεια της ελιάς αυξάνει την απορρόφηση του διοξειδίου του άνθρακα εν αντιθέσει με την εντατική καλλιέργεια και τα υπέρπυκνα συστήματα φύτευσης και μηχανικής συγκομιδής.
Σε ό,τι αφορά στις μεθόδους καλλιέργειας, που θα βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης με την εκπομπή λιγότερων αερίων του θερμοκηπίου, σύμφωνα με την επιστημονική κοινότητα περιλαμβάνουν:
- Τροποποίηση του κλαδέματος των ελαιοδέντρων για αύξηση της δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα μέσω της φωτοσύνθεση.
- Ανακύκλωση κλαδεμάτων ως υλικό εδαφοκάλυψης και θρέψης.
- Αξιοποίηση των παραπροϊόντων ελαιοτριβείου με εφαρμογή στο έδαφος (φερτάρδευση).
- Αξιοποίηση των υποπροϊόντων ελαιοκαλλιέργειας μετά από κομποστοποίηση.
- Ελάχιστη ή η καθόλου καλλιέργεια του εδάφους για περιορισμό της διάβρωσης και καταστροφής της οργανικής ουσίας.
- Η τροποποίηση της ζιζανιοχλωρίδας για αύξηση της δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα.
