Πληροφορίες για την δραστική ουσία ethephon (Αιθυλένιο)
- Ρυθμιστής ανάπτυξης (Plant Growth Regulator, PGR).
- Χημικά: 2-chloroethylphosphonic acid.
- Στο φυτό αποσυντίθεται σε αιθυλένιο (C₂H₄), φωσφορικό οξύ και χλωριούχο ιόν.
- Ουσιαστικά: φορέας αιθυλενίου που επιτρέπει ελεγχόμενη απελευθέρωση της φυτορμόνης.
Το Αιθένιο (CH2=CH2) είναι αέριο (ουσίες που παράγουν αιθυλένιο,
ethephon,
ethrel), και ρυθμίζει διάφορες φυσιολογικές λειτουργίες. Θεωρείται ορμόνη και για αυτό καλείται και «
ορμόνη ωρίμανσης». Επιπλέον παίζει σημαντικό ρόλο στη μετασυλλεκτική μεταχείριση των οπωροκηπευτικών προϊόντων καθώς επιταχύνει την ωρίμανση και ως εκ τούτου τη γήρανσή τους με αποτέλεσμα να μειώνεται ο χρόνος συντήρησης.
Το αιθυλένιο εκλύεται καθ' όλη τη διάρκεια της εξέλιξης του καρπού και είναι η μόνη ορμόνη που έχει αποδειχτεί ότι παίζει κρίσιμο ρόλο στην ωρίμανση.
- Προάγει των ρυθμό αναπνοής και επιταχύνει την ωρίμανση
- Προάγει την αποκοπή των φύλλων και των καρπών
- Διεγείρει τον σχηματισμό των ανθικών καταβολών
- Διακόπτει το λήθαργο σπόρων και των οφθαλμών
- Παρεμποδίζει την έκπτυξη των πλάγιων οφθαλμών, σε συνδυασμό με χρήση αυξίνης
- Ενεργοποιείται από μηχανικό στρες, πληγές, πλημμύρες, παθογόνα.
Γεωργικές Εφαρμογές του Ethephon:
- Επιτάχυνση ωρίμανσης (π.χ. τομάτα, μπανάνα, βαμβάκι).
- Αποφύλλωση σε βαμβάκι για συγκομιδή.
- Αραίωμα ανθέων/καρπών σε μηλοειδή.
- Συγχρονισμός ανθοφορίας (π.χ. ανανάς).
- Αύξηση παραγωγής latex σε καουτσουκόδεντρα.
Ανταγωνισμοί Αιθυλενίου (Ethephon → Ethylene) με άλλες φυτορμόνες
Φυτορμόνη |
Σχέση με Αιθυλένιο |
Παράδειγμα / Σημείο Δράσης |
Αυξίνες (IAA, NAA) |
Συνεργασία & Ανταγωνισμός |
- Αυξίνες μπορούν να διεγείρουν βιοσύνθεση αιθυλενίου.
- Αιθυλένιο προάγει πτώση φύλλων/καρπών, αυξίνες τη μειώνουν. |
Γιββερελλίνες (GA) |
Ανταγωνισμός |
- GA → ανάπτυξη & επιμήκυνση.
- Αιθυλένιο → περιορισμός επιμήκυνσης (triple response).
- Στην καρπόδεση: GA ενισχύει ανάπτυξη, αιθυλένιο συχνά προάγει καρπόπτωση. |
Κυτοκινίνες (CKs) |
Ανταγωνισμός |
- CKs καθυστερούν γήρανση φύλλων.
- Αιθυλένιο επιταχύνει senescence και απόπτωση. |
Αμπσισικό οξύ (ABA) |
Συνεργασία (σε στρες) |
- Και τα δύο συμμετέχουν σε απόκριση σε ξηρασία/αλατότητα.
- ABA κλείνει στόματα, αιθυλένιο επηρεάζει ρίζες και φύλλα. |
Σαλικυλικό οξύ (SA) |
Ανταγωνισμός / Αλληλεπίδραση |
- SA προάγει άμυνα κατά παθογόνων.
- Αιθυλένιο μπορεί να ενεργοποιήσει άμυνες αλλά και να τις τροποποιήσει, μερικές φορές ανταγωνιστικά. |
Jasmonic acid (JA) |
Συνεργασία |
- Ethylene & JA δρουν συνεργατικά στην άμυνα έναντι παθογόνων και εντόμων.
- Π.χ. συν-ενεργοποίηση γονιδίων άμυνας. |