το Chlorantraniliprole είναι ένα εντομοκτόνο νέας γενιάς, που ανήκει στις Διαμίδες (Diamides), και ειδικότερα στην υποομάδα των Ρυανοδινο-υποδοχέων (RyR modulators).
Πρόκειται για πρότυπο μόριο αυτής της κατηγορίας, χάρη στην δράση του πάνω στο μυϊκό σύστημα των εντόμων.
Χημική ταυτότητα:
🔹 Χημική ονομασία (IUPAC): 3-bromo-N-[4-chloro-2-methyl-6-(methylcarbamoyl)phenyl]-1-(3-chloro-2-pyridyl)-1H-pyrazole-5-carboxamide
🔹 Χημικός τύπος: C₁₈H₁₄BrCl₂N₅O₂
🔹 Μοριακό βάρος: 483.15 g/mol
🔹 IRAC Code:28
Μηχανισμός δράσης:
🔹 Το Chlorantraniliprole δρα πάνω στους υποδοχείς ρυανοδίνης (RyR) — πρωτεΐνες που ρυθμίζουν την απελευθέρωση ιόντων ασβεστίου (Ca²⁺) από το ενδοπλασματικό δίκτυο των μυϊκών κυττάρων.
🔹 Μηχανισμός:
🔸 Συνδέεται εκλεκτικά στους υποδοχείς RyR των εντόμων.
🔸 Προκαλεί ανεξέλεγκτη απελευθέρωση Ca²⁺ στο μυϊκό κύτταρο.
🔸 Το κύτταρο παραμένει σε συνεχή συστολή → παράλυση και θάνατος του εντόμου.
🔸 Δεν δρα στο κεντρικό νευρικό σύστημα, αλλά στο μυϊκό ιστό, άρα δεν προκαλεί υπερδιέγερση όπως τα νεονικοτινοειδή.
🔹 Η εκλεκτικότητα για τα έντομα είναι εξαιρετικά υψηλή, καθώς οι υποδοχείς RyR στα θηλαστικά έχουν διαφορετική δομή.
Ιδιότητες και χαρακτηριστικά δράσης:
🔹 Τύπος δράσης: Επαφής, στομάχου και διασυστηματικό (translaminar & acropetal)
🔹 Χρόνος δράσης: Ταχεία παύση σίτισης (<1 ώρα), θάνατος σε 1–3 ημέρες
🔹 Κίνηση στο φυτό: Τοπικά διασυστηματικό – μετακινείται στα νέα φύλλα
🔹 Διάρκεια προστασίας: 14–21 ημέρες (ανάλογα τη δόση & είδος)
🔹 Επίδραση στα στάδια ανάπτυξης: Δρα σε προνύμφες και αυγά (προληπτικά)
🔹 Ειδικότητα: Εξαιρετικά εκλεκτικό για έντομα – μη τοξικό στα ωφέλιμα
Φάσμα δράσης:
🔹 Το Chlorantraniliprole έχει πολύ ευρύ φάσμα δράσης, ιδιαίτερα σε Lepidoptera, αλλά και άλλα έντομα με μασητικό στοματικό μόριο όπος: Lepidoptera, Coleoptera, Diptera, Hemiptera
Ανθεκτικότητα:
🔹 Single-site δράση (IRAC 28) → κίνδυνος ανάπτυξης ανθεκτικότητας σε πληθυσμούς με υψηλή πίεση.
🔹 Ωστόσο, μέχρι σήμερα οι περιπτώσεις είναι περιορισμένες, χάρη στο μοναδικό σημείο δράσης.
🔹 IRAC οδηγίες:
🔸 Όχι >2 συνεχόμενες εφαρμογές ανά γενιά.
🔸 Εναλλαγή με διαφορετικές ομάδες (IRAC 5, 9, 18, 22).
🔸 Χρήση σε πλαίσιο IPM με βιολογικούς ελέγχους.
Περιβαλλοντική και τοξικολογική συμπεριφορά:
🔹 Τοξικότητα σε μέλισσες: πολύ χαμηλή (LD₅₀ >100 μg/bee)
🔹 Τοξικότητα σε ωφέλιμα: Ελάχιστη – συμβατό με IPM
🔹 Τοξικότητα σε υδρόβια: Μέτρια (προσοχή σε επιφανειακά νερά)
🔹 Ημιζωή στο έδαφος (DT₅₀): 15–25 ημέρες
🔹 Φωτοδιάσπαση: Αργή – σταθερό στο φως
🔹 Βιοσυσσώρευση: Πολύ χαμηλή
Πλεονεκτήματα:
🔹 Εξαιρετική αποτελεσματικότητα κατά των προνυμφών Lepidoptera
🔹 Παύση σίτισης άμεσα (<1 ώρα)
🔹 Μακρά διάρκεια προστασίας (έως 3 εβδομάδες)
🔹 Πολύ χαμηλή τοξικότητα σε ωφέλιμα, θηλαστικά και επικονιαστές
🔹 Διασυστηματική δράση (translaminar)
🔹 Ιδανικό για IPM και βιολογικές στρατηγικές
Μειονεκτήματα:
🔹 Single-site → ανάγκη εναλλαγής δραστικών για αποφυγή ανθεκτικότητας
🔹 Όχι δραστικό στα ενήλικα στάδια
🔹 Μπορεί να έχει περιορισμένη δράση σε υψηλές θερμοκρασίες
🔹 Μέτρια τοξικότητα σε υδρόβιους οργανισμούς