Πληροφορίες για την δραστική ουσία Jasmonic acid (Γιασμονικο οξύ)
Χημεία & Ταξινόμηση
- Λιπιδικής προέλευσης φυτοορμόνη.
- Παράγεται από το λινολεϊκό οξύ μέσω της οδού του οξυλιπινικού μεταβολισμού (octadecanoid pathway).
- Παράγωγα: μεθυλο-γιασμονικό (MeJA) (πτητική μορφή, σήμα αέρα), JA-Ile (jasmonoyl-isoleucine) (βιολογικά ενεργή μορφή).
Ρόλοι στα φυτά
- Άμυνα έναντι εντόμων & παθογόνων
- Κύρια ορμόνη για απόκριση σε νεκροτροφικά παθογόνα και φυτοφάγα έντομα.
- Ενεργοποιεί γονίδια για πρωτεΐνες άμυνας, δευτερογενείς μεταβολίτες (αλκαλοειδή, φαινολικά, τανίνες).
- Επούλωση & πληγές
- Παράγεται γρήγορα σε σημεία μηχανικής βλάβης.
- Το MeJA δρα ως σήμα σε γειτονικά φυτά (systemic wound response).
- Ανάπτυξη
- Ρυθμίζει αναστολή ανάπτυξης όταν υπάρχει βιοτικός/αβιοτικός στρες.
- Συμμετέχει στην ανθοφορία, παραγωγή γύρης, ρίζες πλευρικές.
- Συντονισμός με άλλες ορμόνες
- JA ↔ SA: συχνός ανταγωνισμός (άμυνα σε διαφορετικούς παθογόνους).
- JA ↔ Ethylene: συνεργασία στην άμυνα.
- JA ↔ GA: ανταγωνισμός μέσω ρύθμισης των DELLA proteins.
Γεωργικές εφαρμογές:
Ερευνητικά και πειραματικά χρησιμοποιείται:
- Για ενίσχυση άμυνας φυτών (π.χ. σε βαμβάκι για έντομα, σε τομάτα για Botrytis).
- Σε μετασυλλεκτική διαχείριση για καθυστέρηση ανάπτυξης παθογόνων σε φρούτα.
- Όχι ακόμα διαδεδομένη εμπορική εφαρμογή, αλλά αποτελεί βάση για ανάπτυξη φυτοενισχυτικών σκευασμάτων.
Ανταγωνισμοί / Συνεργασίες Jasmonic Acid (JA) με άλλες φυτορμόνες
| Φυτορμόνη |
Σχέση με JA |
Παράδειγμα / Σημείο Δράσης |
| Σαλικυλικό οξύ (SA) |
Ισχυρός ανταγωνισμός |
- SA → άμυνα κατά βιοτροφικών παθογόνων.
- JA → άμυνα κατά νεκροτροφικών και εντόμων.
- Cross-talk: αμοιβαία καταστολή σημάτων. |
| Αιθυλένιο (C₂H₄) |
Συνεργασία |
- Μαζί ενεργοποιούν άμυνες έναντι νεκροτροφικών (π.χ. Botrytis cinerea).
- Συνεργατική επαγωγή γονιδίων άμυνας. |
| Γιββερελλίνες (GA) |
Ανταγωνισμός |
- GA προάγει ανάπτυξη μέσω αποδόμησης DELLA.
- JA ενεργοποιεί άμυνες, DELLA σταθεροποίηση ενισχύει JA pathway. |
| Αμπσισικό οξύ (ABA) |
Συνεργασία ή ανταγωνισμός (ανάλογα με το στρες) |
- Σε ξηρασία/αλατότητα: JA & ABA συνεργάζονται.
- Σε λοιμώξεις: ABA συχνά καταστέλλει JA-άμυνες. |
| Αυξίνες (IAA) |
Ανταγωνισμός |
- Αυξίνες προάγουν ανάπτυξη.
- JA συχνά καταστέλλει ανάπτυξη για χάρη άμυνας. |
| Κυτοκινίνες (CKs) |
Πολύπλοκη αλληλεπίδραση |
- CKs ρυθμίζουν άμυνα σε συνδυασμό με JA.
- Σε ορισμένες περιπτώσεις ανταγωνισμός (ανάπτυξη vs άμυνα). |
Jasmonic acid (Δραστικές λιπασμάτων): Δραστική Ουσία
Επιστροφή στην αναζήτηση
