Πληροφορίες για την δραστική ουσία Gibberellic acid (γιβερελικό οξύ)
Το γιβερελικό οξύ είναι ένα είδος φυσικού ρυθμιστή ανάπτυξης των φυτών
Χημεία & Ταξινόμηση:
- Κατηγορία: Γιββερελίνες – μεγάλη οικογένεια φυτοορμονών (GA₁, GA₃, GA₄, GA₇ κ.ά.).
- Δομή: Διτερπενικές ορμόνες (tetracyclic diterpenoids).
- GA₃ (gibberellic acid): το πιο εμπορικά σημαντικό, φυσικό προϊόν που απομονώθηκε αρχικά από τον μύκητα Gibberella fujikuroi (σήμερα Fusarium fujikuroi).
Φυσιολογικός ρόλος στα φυτά:
- Έλεγχος ανάπτυξης βλαστών
- Διεγείρει την κυτταρική επιμήκυνση και διαίρεση.
- Προκαλεί επιμήκυνση μεσογονατίων (χαρακτηριστικό “ψηλό” φυτό).
- Σποροβλάστηση
- Σπάει λήθαργο σπόρων ενεργοποιώντας την παραγωγή αμυλάσης στο ενδοσπέρμιο → απελευθέρωση σακχάρων για το έμβρυο.
- Ανθοφορία
- Σε μερικά φυτά προάγει ανθοφορία υπό συνθήκες που αλλιώς δεν θα άνθιζαν.
- Ανάπτυξη καρπών
- Συμμετέχει στην καρπόδεση και αύξηση μεγέθους καρπών.
- Αντίστροφη δράση με ABA
- Το GA₃ δρα συχνά αντίθετα από το αμπσισικό οξύ (ABA): το πρώτο προάγει ανάπτυξη/βλάστηση, το δεύτερο λήθαργο/στρες.
Γενικά:
- Προάγει την ανάπτυξη των καλλιεργειών
- Προάγει την πρόωρη ωρίμάζει
- Βελτιώνει την ποιότητα και αυξάνει την παραγωγή
- Προάγει τη βλάστηση των σπόρων
- Προάγει την ανάπτυξη των φυτών
- Προάγει την πρώιμη ανθοφορία και καρποφορία
- Διεγείρει την επιμήκυνση των μεσογονάτιων στελεχών, αλλά ο αριθμός των μεσογονάτιων δεν αλλάζει.
Η αύξηση του μήκους του μεσογονάτου οφείλεται στην επιμήκυνση και την κυτταρική διαίρεση, μπορεί επίσης να επιμηκύνει τους μίσχους των μεταλλαγμένων νάνων ή των φυσιολογικών φυτών νάνων, επιτρέποντάς τους να φτάσουν στο ύψος της κανονικής ανάπτυξης.
Γεωργικές Εφαρμογές
- Αμπελουργία:
- Σε σταφύλια χωρίς σπόρους (π.χ. Thompson seedless) → αύξηση μεγέθους ραγών, επιμήκυνση σταφυλιών.
- Οπωροφόρα:
- Μήλα, αχλάδια → βελτίωση μεγέθους καρπού.
- Εσπεριδοειδή → μείωση σπόρων και επιμήκυνση καρπών.
- Κηπευτικά & άνθη:
- Σπάει λήθαργο σε σπόρους/βολβούς (π.χ. πατάτα, κρεμμύδι).
- Σε ανθοκομικά (π.χ. κρίνοι) → συγχρονισμός/επιτάχυνση ανθοφορίας.
Πλεονεκτήματα & Χαρακτηριστικά
- Δρα σε πολύ χαμηλές συγκεντρώσεις (ppm επίπεδο).
- Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για συγκεκριμένους στόχους (μέγεθος καρπού, επιμήκυνση, ανθοφορία).
- Ευρέως εγκεκριμένο φυτορρυθμιστικό σε πολλές καλλιέργειες.
Περιβαλλοντικά Θέματα & Τοξικολογία
- Φυσική ουσία, βιοδιασπώμενη.
- Χαμηλή τοξικότητα σε ανθρώπους και ζώα.
- Χρησιμοποιείται και σε φαρμακευτικές/διατροφικές εφαρμογές (GRAS status).
Ανταγωνισμοί του Γιβερελλικού Οξέος (GA₃) με άλλες φυτορμόνες
| Φυτορμόνη |
Σχέση με GA₃ |
Παράδειγμα / Σημείο Ανταγωνισμού |
| Αμπσισικό οξύ (ABA) |
Ισχυρός ανταγωνισμός |
GA₃ προάγει βλάστηση σπόρων, ABA διατηρεί λήθαργο.
GA₃ → επιμήκυνση/ανάπτυξη, ABA → περιορισμός ανάπτυξης & αντοχή σε στρες. |
| Αιθυλένιο (C₂H₄) |
Ανταγωνισμός & κατά περίπτωση συνέργεια |
GA₃ συχνά καθυστερεί γήρανση, το αιθυλένιο την επιταχύνει.
Στην καρπόδεση: GA₃ → ανάπτυξη, αιθυλένιο → αποκόλληση/καρπόπτωση. |
| Κυτοκινίνες (CKs) |
Εξισορρόπηση (συχνά ανταγωνιστικές) |
GA₃ → κυτταρική επιμήκυνση, CKs → κυτταρική διαίρεση.
In vitro: υψηλό GA → βλαστογένεση/επιμήκυνση, υψηλό CK → πολλαπλοί βλαστοί. |
| Αυξίνες (IAA/NAA/IBA) |
Συνέργεια & μερικός ανταγωνισμός |
Και οι δύο προάγουν επιμήκυνση βλαστών.
Ριζοβολία: οι αυξίνες ευνοούν, υπερβολικό GA₃ μπορεί να την καταστείλει. |
| Σαλικυλικό οξύ (SA) |
Ανταγωνισμός (stress/άμυνα) |
SA ενισχύει άμυνες και μπορεί να καταστείλει GA-signaling μέσω DELLA.
GA₃ ευνοεί ανάπτυξη εις βάρος αμυνών σε ορισμένα σενάρια. |
| Jasmonic acid (JA) |
Ανταγωνισμός |
JA → άμυνα έναντι εντόμων/παθογόνων, συχνά καταστέλλει GA-εξαρτώμενη ανάπτυξη.
GA₃ (μέσω αποδόμησης DELLA) μπορεί να μειώσει JA-απαντήσεις. |
Σημείωση: Η τελική φυσιολογική έκβαση εξαρτάται από το είδος του φυτού, το στάδιο ανάπτυξης, τη δόση/timing και τις περιβαλλοντικές συνθήκες. Το GA₃ τείνει να “σπρώχνει” προς ανάπτυξη, ενώ ABA/SA/JA προς άμυνα/στρες.
✅ Συμπέρασμα:
Το Γιβερελλικό οξύ λειτουργεί κυρίως σαν ορμόνη ανάπτυξης και επιμήκυνσης, αλλά βρίσκεται σε δυναμική ισορροπία με:
- ABA & Ethylene → “ορμόνες στρες/γήρανσης”.
- CKs & Auxins → ρυθμιστές κυτταροδιαίρεσης/μορφογένεσης.
- SA & JA → “ορμόνες άμυνας”.
- Η ισορροπία αυτών των αλληλεπιδράσεων καθορίζει αν το φυτό θα επενδύσει σε ανάπτυξη ή σε αντοχή/άμυνα.
Gibberellic acid (ΦΥΤΟΡΡΥΘΜΙΣΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ): Δραστική Ουσία
Επιστροφή στην αναζήτηση
