Πληροφορίες για την ομάδα δραστικών ουσιών Πυρόλες
Χημική Ταξινόμηση:
🔹 Χημική κατηγορία: παράγωγα πυρολικού δακτυλίου.
🔹 Ομάδα IRAC: Group 13 – Uncouplers of oxidative phosphorylation via disruption of proton gradient (Pyroles).
🔹 Στην πράξη, το Chlorfenapyr είναι το βασικό και σχεδόν μοναδικό αντιπρόσωπο της ομάδας.
Κύρια Δραστική Ουσία:
🔹 Chlorfenapyr
🔹 Αναπτύχθηκε αρχικά από τη BASF.
🔹 Χρησιμοποιείται ευρέως στη γεωργία και στη δημόσια υγεία (κατά κουνουπιών και κατσαρίδων).
Τρόπος Δράσης:
🔹 Πρόκειται για προ-εντομοκτόνο (pro-insecticide).
🔹 Μεταβολίζεται στο έντομο από οξειδάσες (P450) και μετατρέπεται σε ενεργό μεταβολίτη.
🔹 Ο ενεργός μεταβολίτης δρα ως αποσυζευκτικός παράγοντας (uncoupler) στην οξειδωτική φωσφορυλίωση των μιτοχονδρίων.
🔹 Διαταράσσει τον πρωτονιο-κινητικό δυναμικό (proton gradient) → παρεμπόδιση σύνθεσης ATP → ενεργειακή κατάρρευση → θάνατος εντόμου.
Ιδιότητες:
🔹 Δράση επαφής και στομάχου.
🔹 Όχι διασυστηματικό, αλλά με καλή διείσδυση στο φύλλωμα.
Ευρύ φάσμα:
🔹 Λεπιδόπτερα (κάμπιες)
🔹 Δίπτερα (κουνούπια, μύγες)
🔹 Ακαρεοκτόνο δράση (Tetranychidae, Eriophyidae)
Περιβαλλοντικά Θέματα & Τοξικότητα:
🔹 Μέτρια τοξικό σε θηλαστικά (λόγω μη εκλεκτικού MoA).
🔹 Υψηλή τοξικότητα σε υδρόβιους οργανισμούς και πτηνά.
🔹 Μέτρια τοξικότητα σε μέλισσες.
🔹 Ανθεκτικό στο φως (φωτοσταθερό), έχει μακρά διάρκεια δράσης.
Ανθεκτικότητα & Διαχείριση:
🔹 Έχει λιγότερα περιστατικά ανθεκτικότητας σε σχέση με άλλες ομάδες, λόγω του μοναδικού MoA (διαφορετικό από νευροτοξικά).
🔹 Παρόλα αυτά, η ανθεκτικότητα μπορεί να εμφανιστεί μέσω:
🔸 Μεταβολικής ανθεκτικότητας (P450s).
🔸 Μειωμένης ενεργοποίησης του προ-εντομοκτόνου.
🔹 Στρατηγική: ένταξη σε rotation με άλλα MoA, περιορισμός επαναλαμβανόμενων χρήσεων.