Φαινυλαμιδες

Πληροφορίες για την ομάδα δραστικών ουσιών Φαινυλαμίδες

Χημική Ταξινόμηση:
🔹 Κατηγορία: Φαινυλαμίδες (Phenylamide fungicides).
🔹 FRAC Group: 4 – Phenylamides.
🔹 Συνθετικά αρωματικά αμίδια με ισχυρή εκλεκτικότητα.

Κύριες Δραστικές Ουσίες: Metalaxyl, Mefenoxam (R-enantiomer του metalaxyl, πιο δραστικό), Benalaxyl, Ofurace (λιγότερο διαδεδομένο)

Τρόπος Δράσης:
🔹 Ειδικά στοχευμένα ενάντια στους ωομύκητες (Oomycetes).
🔹 Αναστέλλουν την RNA πολυμεράση Ι → μπλοκάρουν τη σύνθεση ριβοσωμικού RNA.
🔹 Αποτέλεσμα: παρεμπόδιση κυτταρικής διαίρεσης και ανάπτυξης μυκηλίου.

Ιδιότητες:
🔹 Διασυστηματικά μυκητοκτόνα (μετακινούνται μέσω ξυλώματος και φλοιώματος).
🔹 Δρουν προληπτικά, θεραπευτικά και εκριζωτικά.
🔹 Υψηλή αποτελεσματικότητα κατά περονόσπορων και σηψιρριζιών.
🔹 Συνήθως συνδυάζονται με επαφής μυκητοκτόνα (π.χ. mancozeb, copper, chlorothalonil) για αποφυγή ανθεκτικότητας.

Χρήσεις:
🔹 Στόχοι: Περονόσποροι (Peronospora, Plasmopara), Phytophthora infestans (περονόσπορος πατάτας & τομάτας), Pythium spp. (σηψιρριζίες, damping-off)
🔹 Καλλιέργειες: πατάτα, τομάτα, αμπέλι, καπνός, κηπευτικά, οπωροφόρα.

Περιβαλλοντικά Θέματα & Τοξικότητα:
🔹 Χαμηλή τοξικότητα σε θηλαστικά.
🔹 Μπορεί να παρουσιάσουν υψηλή κινητικότητα στο έδαφος → κίνδυνος έκπλυσης στα υπόγεια ύδατα.
🔹 Γενικά ασφαλή για μέλισσες.
🔹 Προβληματισμός: ανθεκτικά στελέχη μειώνουν την αποτελεσματικότητα και οδηγούν σε υπερβολική χρήση.

Ανθεκτικότητα:
🔹 Πολύ υψηλός κίνδυνος ανθεκτικότητας (single-site action).
🔹 Ανθεκτικά στελέχη Phytophthora infestans και Plasmopara viticola έχουν εμφανιστεί από τις δεκαετίες 1980–1990.

Στρατηγική Διαχείρισης Ανθεκτικότητας:
🔹 Μίγματα με πολυσθενούς δράσης μυκητοκτόνα (mancozeb, χαλκούχα).
🔹 Εναλλαγή με άλλα FRAC groups (π.χ. QoIs, CAA fungicides).
🔹 Περιορισμός του αριθμού εφαρμογών ανά καλλιεργητική περίοδο.
🔹 Έλεγχος ευαισθησίας πληθυσμών (monitoring).