Πληροφορίες για την ομάδα δραστικών ουσιών PSII αναστολείς
Χημική Ταξινόμηση Photosystem II inhibitors:
🔹 HRAC Group: C1, C2, C3 (ανάλογα με το σημείο πρόσδεσης στο D1 πρωτεΐνιο).
🔹 Στόχος: Φωτοσύστημα II (PSII), και συγκεκριμένα η πρωτεΐνη D1 στο κέντρο μεταφοράς ηλεκτρονίων.
🔹 Χημικές υποομάδες:
🔸 Τριαζίνες → atrazine, simazine.
🔸 Τριαζινόνες → metribuzin.
🔸 Φαινυλουρίες → diuron, linuron.
🔸 Πυριδινκαρβαμιδες, uracils → bromacil, terbacil.
Τρόπος Δράσης:
🔹 Αναστέλλουν τη λειτουργία του PSII:
🔸 Δεσμεύονται στη θέση QB της πρωτεΐνης D1.
🔸 Εμποδίζουν τη μεταφορά ηλεκτρονίων από QA → QB.
🔸 Διακόπτεται η φωτοσύνθεση (φωτοφωσφορυλίωση).
🔸 Συσσώρευση ενέργειας οδηγεί στη δημιουργία αντιδραστικών μορφών οξυγόνου (ROS).
🔹 Αποτέλεσμα: οξείδωση μεμβρανών, καταστροφή χλωροπλαστών, χλωρώσεις και νέκρωση.
Ιδιότητες:
🔹 Δρουν κυρίως προφυτρωτικά (pre-emergence) και σε ορισμένα μόρια και μεταφυτρωτικά (post-emergence).
🔹 Μερικά είναι εδαφικά ζιζανιοκτόνα με υπολειμματική δράση (π.χ. atrazine).
🔹 Στόχος: κυρίως πλατύφυλλα, αλλά και κάποια αγρωστώδη.
Χρήσεις:
🔹 Καλλιέργειες: καλαμπόκι, ζαχαροκάλαμο, σόργο, σιτηρά, πατάτα, κηπευτικά.
🔹 Ενδεικτικά ζιζάνια: Amaranthus spp. (βλήτα), Chenopodium spp. (λιανίδες), Abutilon spp. (αγριοβαμβακιές), Echinochloa spp. (μουχρίτσες)
Περιβαλλοντικά Θέματα & Τοξικότητα:
🔹 Ορισμένα (π.χ. atrazine, simazine, diuron) έχουν βρεθεί σε υπόγεια ύδατα λόγω έκπλυσης → περιβαλλοντικός προβληματισμός.
🔹 Μέτρια τοξικότητα σε υδρόβιους οργανισμούς.
🔹 Σε θηλαστικά/πτηνά: γενικά χαμηλή ως μέτρια τοξικότητα.
🔹 Σε μέλισσες: χαμηλή τοξικότητα.
Ανθεκτικότητα & Διαχείριση:
🔹 Μεγάλος αριθμός ανθεκτικών ζιζανίων (π.χ. Amaranthus, Chenopodium, Lolium).
🔹 Μηχανισμοί:
🔸 Μεταλλάξεις στην πρωτεΐνη D1 (psbA γονίδιο) → μειώνεται η δέσμευση του ζιζανιοκτόνου.
🔸 Αυξημένος μεταβολισμός.
🔹 Στρατηγική:
🔸 Εναλλαγή με άλλα MoA (HPPD, PPO, ACCase, ALS).
🔸 Χρήση μιγμάτων.
🔸 Συνδυασμός με καλλιεργητικές πρακτικές (αμειψισπορά, μηχανικός έλεγχος).