Πληροφορίες για την ομάδα δραστικών ουσιών Αυξίνες
Οι αυξίνες (Auxins) είναι φυτορμόνες που ρυθμίζουν την ανάπτυξη και μορφογένεση των φυτών, κυρίως με έλεγχο της επιμήκυνσης κυττάρων, διαφοροποίησης ιστών και τροπισμών.
Στη γεωργία, ορισμένες συνθετικές ή φυσικές αυξίνες χρησιμοποιούνται ως ρυθμιστές ανάπτυξης (Plant Growth Regulators – PGRs).
Κύριες δραστικές ουσίες (φυσικές & συνθετικές):
🔹 IAA (Indole-3-acetic acid) → κύρια φυσική αυξίνη, ρυθμίζει επιμήκυνση βλαστών και ριζών.
🔹 IBA (Indole-3-butyric acid / Ινδολοβουτυρικό οξύ) → χρησιμοποιείται ευρέως σε σκευάσματα για ριζοβολία μοσχευμάτων.
🔹 NAA (1-Naphthaleneacetic acid / Ναφθαλενοξικό οξύ) → συνθετική αυξίνη, χρησιμοποιείται για επαγωγή ριζών και σε καρπόδεση/καρπόπτωση.
🔹 Brassinolide (Βρασσινολίδη) → ανήκει στους βρασσινοστεροειδείς, συχνά θεωρείται ξεχωριστή κατηγορία φυτοορμονών, αλλά λειτουργεί μερικώς συνεργιστικά με αυξίνες. Έχει εφαρμογές στη βιοδιέγερση, αύξηση αντοχής σε στρες.
Μηχανισμός Δράσης:
🔹 Οι αυξίνες συνδέονται με τον υποδοχέα TIR1/AFB → ενεργοποιούν τη διάσπαση των AUX/IAA αναστολέων → ενεργοποιούνται γονίδια ARFs (Auxin Response Factors).
🔹 Αποτέλεσμα:
🔸 Επιμήκυνση κυττάρων μέσω αύξησης της πλαστικότητας του κυτταρικού τοιχώματος (acid growth hypothesis).
🔸 Ριζοβολία (επαγωγή σχηματισμού πλευρικών ριζών).
🔸 Καταστολή πλευρικής βλάστησης (αποπληκτική κυριαρχία).
🔸 Ρύθμιση τροπισμών (φωτοτροπισμός, γεωτροπισμός).
Εφαρμογές στη Γεωργία:
🔹 Ριζοβολία μοσχευμάτων → IBA, NAA.
🔹 Αποφυγή ή μείωση καρπόπτωσης → NAA σε μηλοειδή, εσπεριδοειδή.
🔹 Αραίωμα καρπών → NAA σε μηλιές.
🔹 Καθυστέρηση γήρανσης φύλλων.
🔹 Βελτίωση ποιότητας καρπών (σε συνδυασμό με γιβεριλλίνες).
🔹 Brassinolide: αύξηση αντοχής σε ξηρασία, αλατότητα, παγετό.
Περιβαλλοντικά Θέματα & Τοξικότητα:
🔹 Γενικά θεωρούνται χαμηλής τοξικότητας για τον άνθρωπο και τα ζώα.
🔹 Χαμηλή έως αμελητέα τοξικότητα σε μέλισσες.
🔹 Ελάχιστα υπολείμματα, καθώς αποδομούνται γρήγορα στα φυτά και στο έδαφος.