Πληροφορίες για την ομάδα δραστικών ουσιών Απελευθερωτές αιθυλενίου
Το αιθυλένιο (C₂H₄) είναι φυσική φυτορμόνη (αέριο) που ρυθμίζει διαδικασίες όπως ωρίμανση καρπών, γήρανση φύλλων, αποκοπή οργάνων.
Επειδή το αιθυλένιο είναι αέριο και δύσκολο στη διαχείριση, χρησιμοποιούνται ενώσεις που το απελευθερώνουν εντός του φυτού.
Κύριες Δραστικές Ουσίες:
🔹 Ethephon (2-chloroethylphosphonic acid)
🔸 Η πιο διαδεδομένη δραστική.
🔸 Σε pH > 4, διασπάται και απελευθερώνει αιθυλένιο μέσα στους φυτικούς ιστούς.
🔹 Λιγότερο συνηθισμένες/ιστορικές ουσίες:
🔸 Chlormequat chloride (κύρια αναστολέας ανάπτυξης, αλλά έχει δευτερεύουσες δράσεις σχετικές με αιθυλένιο).
🔸 Μερικά άλλα πειραματικά παράγωγα φωσφονικού οξέος.
Μηχανισμός Δράσης:
🔹 Το ethephon απορροφάται από τους φυτικούς ιστούς.
🔹 Στο κυτταρικό pH, διασπάται → απελευθερώνει αιθυλένιο.
🔹 Το αιθυλένιο δρα μέσω ειδικών υποδοχέων (ETR) → ενεργοποιεί γονίδια που σχετίζονται με:
🔸 Ωρίμανση καρπών.
🔸 Απόπτωση φύλλων, ανθέων, καρπών.
🔸 Διέγερση ανθοφορίας σε ορισμένα είδη (π.χ. ανανά).
Εφαρμογές στη Γεωργία:
🔹 Ωρίμανση & χρωματισμός καρπών: μήλα, μπανάνες, τομάτα, εσπεριδοειδή.
🔹 Αποφυλλωτικά: σε βαμβάκι για ευκολότερη συγκομιδή.
🔹 Αραίωση ανθέων ή καρπών: σε μηλιές, ροδακινιές.
🔹 Επαγωγή ανθοφορίας: ανανάς, ζαχαροκάλαμο.
🔹 Επιτάχυνση ωρίμανσης σιτηρών/καλλιεργειών πριν τη συγκομιδή (desiccant effect).
Ιδιότητες:
🔹 Είναι ρυθμιστές ανάπτυξης (Plant Growth Regulators, PGRs) και όχι κλασικά ζιζανιοκτόνα.
🔹 Χρησιμοποιούνται σε χαμηλές δόσεις (ppm).
🔹 Έχουν συστηματική απορρόφηση μέσω φύλλων και καρπών.
Περιβαλλοντικά Θέματα & Τοξικότητα:
🔹 Χαμηλή τοξικότητα σε θηλαστικά και πτηνά.
🔹 Το αιθυλένιο που απελευθερώνεται είναι φυσική φυτορμόνη → αποδομείται γρήγορα.
🔹 Σε μέλισσες: αμελητέα τοξικότητα.
🔹 Σε υψηλές συγκεντρώσεις μπορεί να προκαλέσει φυτοτοξικότητα (πρόωρη αποκοπή).