Μικροβιακα μυκητοκτονα

Πληροφορίες για την ομάδα δραστικών ουσιών Μικροβιακά μυκητοκτόνα

Τα μικροβιακά μυκητοκτόνα είναι σκευάσματα που περιέχουν ζωντανούς μικροοργανισμούς (βακτήρια, μύκητες, ζύμες, ωομύκητες) ή τμήματά τους, οι οποίοι αναστέλλουν την ανάπτυξη φυτοπαθογόνων μυκήτων. Ανήκουν στη γενικότερη κατηγορία των βιολογικών φυτοπροστατευτικών και θεωρούνται ασφαλέστερες εναλλακτικές ή συμπληρωματικές λύσεις στα χημικά μυκητοκτόνα.
Αποτελούν θεμελιώδη κομμάτια της βιολογικής φυτοπροστασίας και του IPM (Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Εχθρών και Ασθενειών). Προσφέρουν ασφαλή και οικολογικά βιώσιμη προστασία, ενώ σε πολλές περιπτώσεις είναι αποτελεσματικότερα όταν συνδυάζονται με καλλιεργητικά μέτρα ή/και χαμηλές δόσεις χημικών σκευασμάτων.

Μηχανισμοί Δράσης:
🔹 Ανταγωνισμός για θρεπτικά και χώρο στην επιφάνεια των φυτών.
🔹 Μυκοπαρασιτισμός: απευθείας παρασιτισμός του παθογόνου μύκητα (π.χ. Ampelomyces quisqualis σε ωΐδια, Coniothyrium minitans σε Sclerotinia).
🔹 Παραγωγή αντιβιοτικών/λυτικών ενζύμων (π.χ. Bacillus subtilis, Trichoderma).
🔹 Επαγωγή ανθεκτικότητας του φυτού (ISR/SAR) μέσω ενεργοποίησης αμυντικών μηχανισμών (π.χ. Pseudomonas spp., Saccharomyces cerevisiae εκχυλίσματα).
🔹 Βιοαντιμετώπιση σπόρων: προστασία κατά τη βλάστηση.

Ενδεικτικοί Μικροοργανισμοί & Χρήσεις:
🔹 Ampelomyces quisqualis → βιολογικός ανταγωνιστής ωϊδίων.
🔹 Aureobasidium pullulans → ανταγωνιστής μονίλιας, βοτρύτη σε οπωροφόρα.
🔹 Bacillus subtilis / Bacillus amyloliquefaciens → παράγουν λιποπεπτίδια με αντιμυκητοκτόνο δράση· ευρύ φάσμα.
🔹 Candida oleophila → έλεγχος μετασυλλεκτικών ασθενειών φρούτων.
🔹 Coniothyrium minitans → μυκοπαράσιτο σκληροτινιών (Sclerotinia spp.).
🔹 Saccharomyces cerevisiae (cerevisane) → εκχυλίσματα που επάγουν άμυνες φυτού.
🔹 Metschnikowia fructicola → έλεγχος βοτρύτη και άλλων παθογόνων σε φρούτα.
🔹 Pseudomonas spp. → ριζοβακτήρια με αντιβιοτικά και επαγωγή ISR.
🔹 Pythium oligandrum → ωομύκητας που παρασιτεί άλλα παθογόνα (π.χ. Phytophthora).
🔹 Trichoderma spp. → από τα πιο γνωστά βιολογικά μυκητοκτόνα· ανταγωνισμός, παραγωγή ενζύμων, επαγωγή αμυνών.

Χαρακτηριστικά:
🔹 Εκλεκτικότητα: συνήθως στοχεύουν συγκεκριμένες ασθένειες.
🔹 Περιβαλλοντική ασφάλεια: χαμηλή τοξικότητα σε ανθρώπους και ωφέλιμα.
🔹 Συμβατότητα με βιολογική γεωργία.

Μειονεκτήματα:
🔹 Ευαισθησία σε περιβαλλοντικές συνθήκες (θερμοκρασία, υγρασία, UV).
🔹 Συχνά μικρότερη υπολειμματική διάρκεια σε σχέση με χημικά μυκητοκτόνα.