Διαμιδες (RyR modulators)

Πληροφορίες για την ομάδα δραστικών ουσιών Διαμίδες (RyR modulators)

Χημική ταξινόμηση & IRAC:
🔹 IRAC Group 28 – Diamides.
🔹 Χημική κατηγορία: Diamides.
🔹 Κύριος στόχος: υποδοχείς ριανοδίνης (Ryanodine Receptors, RyRs) στο μυϊκό σύστημα των εντόμων.

Κύριες δραστικές ουσίες:
🔹 Chlorantraniliprole
🔹 Cyantraniliprole
🔹 Cyclaniliprole
🔹 Tetraniliprole

Τρόπος δράσης:
🔹 Οι διαμίδες είναι ρυθμιστές υποδοχέων ριανοδίνης (RyR modulators).
🔹 Δεσμεύονται στους RyRs, που είναι υπεύθυνοι για την απελευθέρωση Ca²⁺ από το σαρκοπλασματικό δίκτυο στα μυϊκά κύτταρα.
🔹 Προκαλούν ανεξέλεγκτη απελευθέρωση Ca²⁺ → απώλεια μυϊκού τόνου → παράλυση → θάνατος του εντόμου.

Ιδιότητες:
🔹 Υψηλή εκλεκτικότητα: στοχεύουν ειδικά τους RyRs των εντόμων, με χαμηλή τοξικότητα στα θηλαστικά (λόγω διαφορών στους υποδοχείς).
🔹 Δραστικά σε προνύμφες (larvicidal action) αλλά και σε αυγά/νεαρά στάδια.
🔹 Μεγάλη διάρκεια υπολειμματικής δράσης.
🔹 Διασυστηματικότητα: chlorantraniliprole κυρίως διασυστηματικό στο ξύλωμα, cyantraniliprole και μερικώς στο φλοίωμα → μεγαλύτερη δράση σε μυζητικά έντομα.

Χρήσεις:
🔹 Ευρύ φάσμα: λεπιδόπτερα (κάμπιες), κολεόπτερα (σκαθάρια), διπτέρα (μύγες, κουνουπόμορφα), μυζητικά έντομα (αφίδες, λευκές μύγες, τζιτζικάκια).
🔹 Καλλιέργειες: βαμβάκι, καλαμπόκι, ρύζι, πατάτα, τομάτα, αμπέλι, εσπεριδοειδή, μηλοειδή, λαχανικά.

Περιβαλλοντικά θέματα & τοξικότητα:
🔹 Χαμηλή τοξικότητα σε θηλαστικά, πτηνά και ωφέλιμα έντομα (εκτός από ορισμένες επιδράσεις σε παρασιτοειδή).
🔹 Μπορεί να έχει επιδράσεις σε υδρόβιους οργανισμούς (οικοτοξικολογικό ζήτημα).
🔹 Συνήθως θεωρούνται πιο “ασφαλή” εντομοκτόνα σε σύγκριση με νεότερες ή παλαιότερες ομάδες.

Ανθεκτικότητα & Διαχείριση:
🔹 Λόγω εκτεταμένης χρήσης, έχει ήδη αναφερθεί ανθεκτικότητα (σε Plutella xylostella, Spodoptera frugiperda, Helicoverpa armigera).

Μηχανισμοί δράσης:
🔹 Μεταλλάξεις στους RyR υποδοχείς.
🔹 Αυξημένος μεταβολισμός μέσω P450s.

Διαχείριση:
🔹 Εναλλαγή με διαφορετικά MoA (rotation).
🔹 Περιορισμένος αριθμός εφαρμογών ανά καλλιεργητική περίοδο.
🔹 Ενσωμάτωση σε IPM (βιολογικοί εχθροί, παγίδες, καλλιεργητικές πρακτικές).