Σηψηρριζία - ΚΛΗΜΕΝΤΙΝΕΣ
Σηψιρριζία από Armillaria mellea
(Armillaria mellea - Basidiomycota, Agaricales)
Συνοπτική περιγραφή:
Η σηψιρριζία από Armillaria mellea αποτελεί μία από τις σοβαρότερες ξυλοπαθολογικές ασθένειες σε πολυετείς καλλιέργειες. Στα εσπεριδοειδή εμφανίζεται κυρίως σε οπωρώνες που εγκαθίστανται σε πρώην δασικές εκτάσεις, όπου το παθογόνο προϋπήρχε σε αποσυντεθειμένη ρίζα παλιών δένδρων.
Είναι γνωστή με διάφορα ονόματα: Armillaria root rot, mushroom root rot, crown rot.
Συμπτώματα:
Υπόγειο τμήμα (χαρακτηριστικό):
🔹 Εκτεταμένη σήψη των ριζών και του λαιμού του κορμού.
🔹 Κάτω από τον φλοιό εμφανίζονται λευκές, ελασματοειδείς μυκηλιακές πλάκες (mycelial fans) - το πιο χαρακτηριστικό διαγνωστικό εύρημα.
🔹 Οι ιστοί αποκολλώνται εύκολα από το ξύλο, που γίνεται υγρό, σπογγώδες και έντονα αποχρωματισμένο.
🔹 Στις ρίζες ή στο έδαφος μπορεί να σχηματιστούν μαύρες ριζόμορφες χορδοειδείς δομές (rhizomorphs) που μοιάζουν με κορδόνια - βασικός τρόπος εξάπλωσης του μύκητα.
Υπέργειο τμήμα:
Τα συμπτώματα μοιάζουν με πολλές άλλες σηψιρριζίες
🔹 Μειωμένη ανάπτυξη, μικρά φύλλα, πρόωρη φυλλόπτωση.
🔹 Χλώρωση, κακή βλάστηση, λεπτοί βλαστοί.
🔹 Προοδευτική μάρανση, ειδικά καλοκαίρι.
🔹 Σε προχωρημένα στάδια ➨ ολική ξήρανση του δέντρου.
Συχνά η υπέργεια συμπτωματολογία εμφανίζεται αργά, όταν το ριζικό σύστημα έχει ήδη καταστραφεί σε μεγάλο βαθμό.
Βιολογία - Επιδημιολογία:
🔹 Το παθογόνο επιβιώνει πολλά χρόνια στο έδαφος μέσω του μυκηλίου και των ριζομορφών.
🔹 Μεταδίδεται υπόγεια, από παλιούς μολυσμένους ριζικούς ιστούς σε νέες ρίζες γειτονικών δένδρων.
🔹 Υψηλή υγρασία εδάφους, κακή αποστράγγιση και βαριά, συνεκτικά εδάφη ευνοούν την εγκατάσταση.
🔹 Η μόλυνση είναι συχνότερη σε εδάφη με μεγάλη οργανική ουσία από πρόσφατη εκχέρσωση δασικών ειδών.
Καλλιεργητική αντιμετώπιση:
Η Armillaria είναι εξαιρετικά δύσκολη στη διαχείριση. Τα μέτρα είναι κυρίως προληπτικά
Πριν την εγκατάσταση του οπωρώνα:
🔹 Αφαίρεση όλων των ριζικών υπολειμμάτων παλιών δέντρων.
🔹 Βαθύ όργωμα και πλήρης εκρίζωση κορμών/πρέμνων.
🔹 Βελτίωση της αποστράγγισης.
🔹 Αποφυγή εγκατάστασης εσπεριδοειδών σε υψηλής υγρασίας δασικά εδάφη χωρίς προετοιμασία.
Σε εγκατεστημένο οπωρώνα:
🔹 Αφαίρεση και καύση των δέντρων που έχουν καταρρεύσει από σηψιρριζία.
🔹 Σχετική εκρίζωση των μεγάλων ριζών για μείωση του μολύσματος.
🔹 Αποφυγή υπερβολικού ποτίσματος.
🔹 Βελτίωση του αερισμού του ριζικού συστήματος (υψωμένες γραμμές, καλή στράγγιση).
🔹 Αποφυγή τραυματισμών στον λαιμό και στο ριζικό σύστημα.
Προλιπτική διαχείριση:
🔹 Αποφυγή καταπόνησης των δέντρων,
🔹 Καλή αποστράγγιση και διαχείριση άρδευσης.
🔹 Σε ορισμένες χώρες εφαρμόζεται ηλιοαπολύμανση ή εκρίζωση - αντικατάσταση, αλλά με περιορισμένη αποτελεσματικότητα.
Χημική αντιμετώπιση:
🔹 Δεν υπάρχουν αποτελεσματικά χημικά σκευάσματα για πλήρη καταπολέμηση της Armillaria.
🔹 Προλιπτική εφαρμογη οφελιμων μυκητων εδάφους, οπος trichoderma spp κ.α
(Armillaria mellea - Basidiomycota, Agaricales)
Συνοπτική περιγραφή:
Η σηψιρριζία από Armillaria mellea αποτελεί μία από τις σοβαρότερες ξυλοπαθολογικές ασθένειες σε πολυετείς καλλιέργειες. Στα εσπεριδοειδή εμφανίζεται κυρίως σε οπωρώνες που εγκαθίστανται σε πρώην δασικές εκτάσεις, όπου το παθογόνο προϋπήρχε σε αποσυντεθειμένη ρίζα παλιών δένδρων.
Είναι γνωστή με διάφορα ονόματα: Armillaria root rot, mushroom root rot, crown rot.
Συμπτώματα:
Υπόγειο τμήμα (χαρακτηριστικό):
🔹 Εκτεταμένη σήψη των ριζών και του λαιμού του κορμού.
🔹 Κάτω από τον φλοιό εμφανίζονται λευκές, ελασματοειδείς μυκηλιακές πλάκες (mycelial fans) - το πιο χαρακτηριστικό διαγνωστικό εύρημα.
🔹 Οι ιστοί αποκολλώνται εύκολα από το ξύλο, που γίνεται υγρό, σπογγώδες και έντονα αποχρωματισμένο.
🔹 Στις ρίζες ή στο έδαφος μπορεί να σχηματιστούν μαύρες ριζόμορφες χορδοειδείς δομές (rhizomorphs) που μοιάζουν με κορδόνια - βασικός τρόπος εξάπλωσης του μύκητα.
Υπέργειο τμήμα:
Τα συμπτώματα μοιάζουν με πολλές άλλες σηψιρριζίες
🔹 Μειωμένη ανάπτυξη, μικρά φύλλα, πρόωρη φυλλόπτωση.
🔹 Χλώρωση, κακή βλάστηση, λεπτοί βλαστοί.
🔹 Προοδευτική μάρανση, ειδικά καλοκαίρι.
🔹 Σε προχωρημένα στάδια ➨ ολική ξήρανση του δέντρου.
Συχνά η υπέργεια συμπτωματολογία εμφανίζεται αργά, όταν το ριζικό σύστημα έχει ήδη καταστραφεί σε μεγάλο βαθμό.
Βιολογία - Επιδημιολογία:
🔹 Το παθογόνο επιβιώνει πολλά χρόνια στο έδαφος μέσω του μυκηλίου και των ριζομορφών.
🔹 Μεταδίδεται υπόγεια, από παλιούς μολυσμένους ριζικούς ιστούς σε νέες ρίζες γειτονικών δένδρων.
🔹 Υψηλή υγρασία εδάφους, κακή αποστράγγιση και βαριά, συνεκτικά εδάφη ευνοούν την εγκατάσταση.
🔹 Η μόλυνση είναι συχνότερη σε εδάφη με μεγάλη οργανική ουσία από πρόσφατη εκχέρσωση δασικών ειδών.
Καλλιεργητική αντιμετώπιση:
Η Armillaria είναι εξαιρετικά δύσκολη στη διαχείριση. Τα μέτρα είναι κυρίως προληπτικά
Πριν την εγκατάσταση του οπωρώνα:
🔹 Αφαίρεση όλων των ριζικών υπολειμμάτων παλιών δέντρων.
🔹 Βαθύ όργωμα και πλήρης εκρίζωση κορμών/πρέμνων.
🔹 Βελτίωση της αποστράγγισης.
🔹 Αποφυγή εγκατάστασης εσπεριδοειδών σε υψηλής υγρασίας δασικά εδάφη χωρίς προετοιμασία.
Σε εγκατεστημένο οπωρώνα:
🔹 Αφαίρεση και καύση των δέντρων που έχουν καταρρεύσει από σηψιρριζία.
🔹 Σχετική εκρίζωση των μεγάλων ριζών για μείωση του μολύσματος.
🔹 Αποφυγή υπερβολικού ποτίσματος.
🔹 Βελτίωση του αερισμού του ριζικού συστήματος (υψωμένες γραμμές, καλή στράγγιση).
🔹 Αποφυγή τραυματισμών στον λαιμό και στο ριζικό σύστημα.
Προλιπτική διαχείριση:
🔹 Αποφυγή καταπόνησης των δέντρων,
🔹 Καλή αποστράγγιση και διαχείριση άρδευσης.
🔹 Σε ορισμένες χώρες εφαρμόζεται ηλιοαπολύμανση ή εκρίζωση - αντικατάσταση, αλλά με περιορισμένη αποτελεσματικότητα.
Χημική αντιμετώπιση:
🔹 Δεν υπάρχουν αποτελεσματικά χημικά σκευάσματα για πλήρη καταπολέμηση της Armillaria.
🔹 Προλιπτική εφαρμογη οφελιμων μυκητων εδάφους, οπος trichoderma spp κ.α
