Περονόσπορος - ΛΑΧΑΝΟ ΜΙΛΑΝΟΥ ή SAVOY ΥΠΑΙΘΡΟΥ
O Περονόσπορος στο Λάχανο (Hyaloperonospora parasitica, πρώην Peronospora parasitica) είναι σοβαρή μυκητολογική ασθένεια ψυχρών και υγρών περιόδων. Ένα Ωομύκητας υποχρεωτικό παράσιτο των Σταυρανθών.
Ξενιστές. Προσβάλλει όλα τα καλλιεργούμενα είδη Brassica, όπως: Λάχανο (Brassica oleracea var. capitata), Κουνουπίδι, μπρόκολο, Λαχανόριζα, Κινέζικο λάχανο, Αγριοκράμβες και ζιζάνια-ξενιστές. Τα ζιζάνια παίζουν μεγάλο ρόλο στη διαχείμαση και στη μετάδοση.
Συμπτώματα:
Στα φύλλα (τα πιο χαρακτηριστικά)
🔹 Κίτρινες, χλωρωτικές ακανόνιστες κηλίδες στην άνω επιφάνεια
🔹 Στην κάτω επιφάνεια:
🔸 άφθονη λευκοϊώδης χνουδωτή εξάνθηση (σποριοφόροι)
🔹 Προοδευτική νέκρωση των κηλίδων
🔹 Παραμόρφωση φύλλων σε νεαρά φυτά
Σε νεαρά φυτά / φυτώρια
🔹 Ταχεία κατάρρευση και σάπισμα
🔹 Μείωση ριζοβολίας
🔹 Αδυναμία μεταφύτευσης
Στον ανθοφόρο βλαστό (σποροπαραγωγή)
🔹 Παραμόρφωση ταξιανθιών
🔹 Στείρα άνθη - σημαντική μείωση παραγωγής σπόρου
Συνθήκες που ευνοούν την ασθένεια:
🔹 Ο περονόσπορος στα λάχανα εμφανίζεται κυρίως τέλος φθινοπώρου - αρχές άνοιξης
🔹 Χαμηλές θερμοκρασίες (10-18°C)
🔹 Υψηλή υγρασία (95-100%)
🔹 Συνεχής συννεφιά
🔹 Υγρές νύχτες - θερμότερες ημέρες
Είναι σοβαρότερος σε φυτώρια και σε καλλιέργειες σποροπαραγωγής.
Ο περονόσπορος συχνά συγχέεται με:
🔹 Αλτερνάρια (σκοτεινές συγκεντρικές κηλίδες, όχι χνούδι)
🔹 Σκωρίαση (πορτοκαλί στίγματα, όχι λευκή εξάνθηση κάτω επιφάνειας)
🔹 Θρίπες (ασημοκίτρινα φύλλα χωρίς χνούδι)
🔹 Θρέψη / Mg, N (ομοιόμορφες χλωρώσεις, όχι περονόσπορος)
Κύκλος της ασθένειας:
🔹 Διαχειμάζει ως ωοσπόρια στο έδαφος, στα φυτικά υπολείμματα και στα ζιζάνια-ξενιστές.
🔹 Παράγει σποριάγγεια όταν επικρατεί υγροψυχρό κλίμα.
🔹 Μεταδίδεται:
🔸 Με τον άνεμο
🔸 Με σταγονίδια νερού
🔸 Από φύλλο σε φύλλο σε συνθήκες υψηλής υγρασίας
🔹 Η παρουσία φυτωρίου σε κακές συνθήκες αποτελεί κρίσιμο σημείο προσβολής.
Αντιμετώπιση με προληπτικά καλλιεργητικά μέτρα:
🔹 Εξαιρετικός αερισμός φυτωρίων και θερμοκηπίων
🔹 Αποφυγή υπερβολικών ποτισμάτων σε χαμηλές θερμοκρασίες
🔹 Απομάκρυνση φυτικών υπολειμμάτων και ζιζανίων
🔹 Αποφυγή καλλιέργειας σε χωράφια με ιστορικό προσβολής
🔹 Χρήση πιστοποιημένου, υγιούς σπόρου
🔹 Καλή αποστράγγιση εδάφους
🔹 Επαρκής ηλιοφάνεια - μη πυκνές φυτεύσεις
Ανθεκτικές ποικιλίες:
🔹 Όπου υπάρχουν, μειώνουν δραστικά το πρόβλημα.
Χημική - Βιολογική αντιμετώπιση:
🔹 Προληπτικοί ψεκασμοί με κατάλληλα και εγκεκριμένα μυκητοκτόνα
🔹 Εναλλαγή ομάδων FRAC
🔹 Σε φυτώρια: συχνότερες εφαρμογές λόγω πιο ευνοϊκού μικροκλίματος
Ξενιστές. Προσβάλλει όλα τα καλλιεργούμενα είδη Brassica, όπως: Λάχανο (Brassica oleracea var. capitata), Κουνουπίδι, μπρόκολο, Λαχανόριζα, Κινέζικο λάχανο, Αγριοκράμβες και ζιζάνια-ξενιστές. Τα ζιζάνια παίζουν μεγάλο ρόλο στη διαχείμαση και στη μετάδοση.
Συμπτώματα:
Στα φύλλα (τα πιο χαρακτηριστικά)
🔹 Κίτρινες, χλωρωτικές ακανόνιστες κηλίδες στην άνω επιφάνεια
🔹 Στην κάτω επιφάνεια:
🔸 άφθονη λευκοϊώδης χνουδωτή εξάνθηση (σποριοφόροι)
🔹 Προοδευτική νέκρωση των κηλίδων
🔹 Παραμόρφωση φύλλων σε νεαρά φυτά
Σε νεαρά φυτά / φυτώρια
🔹 Ταχεία κατάρρευση και σάπισμα
🔹 Μείωση ριζοβολίας
🔹 Αδυναμία μεταφύτευσης
Στον ανθοφόρο βλαστό (σποροπαραγωγή)
🔹 Παραμόρφωση ταξιανθιών
🔹 Στείρα άνθη - σημαντική μείωση παραγωγής σπόρου
Συνθήκες που ευνοούν την ασθένεια:
🔹 Ο περονόσπορος στα λάχανα εμφανίζεται κυρίως τέλος φθινοπώρου - αρχές άνοιξης
🔹 Χαμηλές θερμοκρασίες (10-18°C)
🔹 Υψηλή υγρασία (95-100%)
🔹 Συνεχής συννεφιά
🔹 Υγρές νύχτες - θερμότερες ημέρες
Είναι σοβαρότερος σε φυτώρια και σε καλλιέργειες σποροπαραγωγής.
Ο περονόσπορος συχνά συγχέεται με:
🔹 Αλτερνάρια (σκοτεινές συγκεντρικές κηλίδες, όχι χνούδι)
🔹 Σκωρίαση (πορτοκαλί στίγματα, όχι λευκή εξάνθηση κάτω επιφάνειας)
🔹 Θρίπες (ασημοκίτρινα φύλλα χωρίς χνούδι)
🔹 Θρέψη / Mg, N (ομοιόμορφες χλωρώσεις, όχι περονόσπορος)
Κύκλος της ασθένειας:
🔹 Διαχειμάζει ως ωοσπόρια στο έδαφος, στα φυτικά υπολείμματα και στα ζιζάνια-ξενιστές.
🔹 Παράγει σποριάγγεια όταν επικρατεί υγροψυχρό κλίμα.
🔹 Μεταδίδεται:
🔸 Με τον άνεμο
🔸 Με σταγονίδια νερού
🔸 Από φύλλο σε φύλλο σε συνθήκες υψηλής υγρασίας
🔹 Η παρουσία φυτωρίου σε κακές συνθήκες αποτελεί κρίσιμο σημείο προσβολής.
Αντιμετώπιση με προληπτικά καλλιεργητικά μέτρα:
🔹 Εξαιρετικός αερισμός φυτωρίων και θερμοκηπίων
🔹 Αποφυγή υπερβολικών ποτισμάτων σε χαμηλές θερμοκρασίες
🔹 Απομάκρυνση φυτικών υπολειμμάτων και ζιζανίων
🔹 Αποφυγή καλλιέργειας σε χωράφια με ιστορικό προσβολής
🔹 Χρήση πιστοποιημένου, υγιούς σπόρου
🔹 Καλή αποστράγγιση εδάφους
🔹 Επαρκής ηλιοφάνεια - μη πυκνές φυτεύσεις
Ανθεκτικές ποικιλίες:
🔹 Όπου υπάρχουν, μειώνουν δραστικά το πρόβλημα.
Χημική - Βιολογική αντιμετώπιση:
🔹 Προληπτικοί ψεκασμοί με κατάλληλα και εγκεκριμένα μυκητοκτόνα
🔹 Εναλλαγή ομάδων FRAC
🔹 Σε φυτώρια: συχνότερες εφαρμογές λόγω πιο ευνοϊκού μικροκλίματος
