Εξώασκος - ΔΑΜΑΣΚΗΝΙΑ
Εξώασκος στη δαμασκηνιά (Taphrina spp.)
Παθογόνο - Ταξινόμηση:
Ο “εξώασκος” στα πυρηνόκαρπα προκαλείται από είδη του γένους Taphrina, κυρίως τα
🔹 Taphrina pruni
🔹 Taphrina communis
Συμπτώματα:
Στους καρπούς:
🔹 Παραμόρφωση καρπών με έντονη επιμήκυνση ή “φουσκώματα”.
🔹 Το σχήμα γίνεται στρεβλό, ασύμμετρο και το μέγεθος συνήθως μεγαλύτερο του κανονικού.
🔹 Η σάρκα παραμένει σπογγώδης και συχνά ο πυρήνας δεν ξυλοποιείται κανονικά.
Στα φύλλα και νεαρούς βλαστούς:
🔹 Πάχυνση, κυμάτωση και στρεβλώσεις.
🔹 Οι προσβεβλημένοι ιστοί συχνά παίρνουν κιτρινοπράσινη ή κοκκινωπή απόχρωση.
🔹 Σε πιο σοβαρές προσβολές παρατηρείται πρόωρη φυλλόπτωση.
Εξατομίκευση στη δαμασκηνιά:
🔹 Η ασθένεια είναι λιγότερο συχνή από ό,τι στη ροδακινιά, αλλά όταν εμφανιστεί μπορεί να προκαλέσει έντονη παραμόρφωση καρπών και υποβάθμιση της παραγωγής.
Επιδημιολογία - Συνθήκες ανάπτυξης:
🔹 Η πρωτογενής μόλυνση γίνεται την άνοιξη, όταν οι οφθαλμοί διογκώνονται (στάδιο Α-Β).
🔹 Το παθογόνο διαχειμάζει ως ασκοσπόρια ή μυκήλιο σε:
🔸 λέπια οφθαλμών
🔸 ρωγμές φλοιού
🔸 προσβεβλημένα υπολείμματα
Άριστες συνθήκες μόλυνσης:
🔹 Υγρός και βροχερός καιρός
🔹 Θερμοκρασίες 10-20°C
🔹 Παρατεταμένη διαβροχή νεαρών φύλλων/βλαστών για >12 ώρες
Η έκπτυξη τρυφερών φύλλων σε παρατεταμένα υγρά περιβάλλοντα είναι κρίσιμος παράγοντας επιδημιών.
Αντιμετώπιση με Καλλιεργητικά μέτρα:
🔹 Απομάκρυνση προσβεβλημένων κλάδων και καρπών.
🔹 Κλάδεμα για βελτίωση αερισμού (λιγότερη υγρασία στο φύλλωμα).
🔹 Καλή αποστράγγιση και αποφυγή υπερβολικής αζωτούχου λίπανσης.
Χημική προστασία:
🔹 Η απόλυτα κρίσιμη περίοδος είναι πριν την έκπτυξη των οφθαλμών
🔹 Φθινόπωρο - μετά την πτώση των φύλλων: Ψεκασμός με χαλκούχα σκευάσματα.
🔹 Τέλος χειμώνα - φούσκωμα οφθαλμών (στάδιο Α-Β): Εφαρμογή εγκεκριμένων μυκητοκτόνων (συγκεκριμένες ομάδες ανά χώρα).
🔹 Επανάληψη όπου υπάρχει ιστορικό έντονων προσβολών.
🔹 Η χρονική στιγμή είναι πιο σημαντική από το είδος του σκευάσματος.
Παθογόνο - Ταξινόμηση:
Ο “εξώασκος” στα πυρηνόκαρπα προκαλείται από είδη του γένους Taphrina, κυρίως τα
🔹 Taphrina pruni
🔹 Taphrina communis
Συμπτώματα:
Στους καρπούς:
🔹 Παραμόρφωση καρπών με έντονη επιμήκυνση ή “φουσκώματα”.
🔹 Το σχήμα γίνεται στρεβλό, ασύμμετρο και το μέγεθος συνήθως μεγαλύτερο του κανονικού.
🔹 Η σάρκα παραμένει σπογγώδης και συχνά ο πυρήνας δεν ξυλοποιείται κανονικά.
Στα φύλλα και νεαρούς βλαστούς:
🔹 Πάχυνση, κυμάτωση και στρεβλώσεις.
🔹 Οι προσβεβλημένοι ιστοί συχνά παίρνουν κιτρινοπράσινη ή κοκκινωπή απόχρωση.
🔹 Σε πιο σοβαρές προσβολές παρατηρείται πρόωρη φυλλόπτωση.
Εξατομίκευση στη δαμασκηνιά:
🔹 Η ασθένεια είναι λιγότερο συχνή από ό,τι στη ροδακινιά, αλλά όταν εμφανιστεί μπορεί να προκαλέσει έντονη παραμόρφωση καρπών και υποβάθμιση της παραγωγής.
Επιδημιολογία - Συνθήκες ανάπτυξης:
🔹 Η πρωτογενής μόλυνση γίνεται την άνοιξη, όταν οι οφθαλμοί διογκώνονται (στάδιο Α-Β).
🔹 Το παθογόνο διαχειμάζει ως ασκοσπόρια ή μυκήλιο σε:
🔸 λέπια οφθαλμών
🔸 ρωγμές φλοιού
🔸 προσβεβλημένα υπολείμματα
Άριστες συνθήκες μόλυνσης:
🔹 Υγρός και βροχερός καιρός
🔹 Θερμοκρασίες 10-20°C
🔹 Παρατεταμένη διαβροχή νεαρών φύλλων/βλαστών για >12 ώρες
Η έκπτυξη τρυφερών φύλλων σε παρατεταμένα υγρά περιβάλλοντα είναι κρίσιμος παράγοντας επιδημιών.
Αντιμετώπιση με Καλλιεργητικά μέτρα:
🔹 Απομάκρυνση προσβεβλημένων κλάδων και καρπών.
🔹 Κλάδεμα για βελτίωση αερισμού (λιγότερη υγρασία στο φύλλωμα).
🔹 Καλή αποστράγγιση και αποφυγή υπερβολικής αζωτούχου λίπανσης.
Χημική προστασία:
🔹 Η απόλυτα κρίσιμη περίοδος είναι πριν την έκπτυξη των οφθαλμών
🔹 Φθινόπωρο - μετά την πτώση των φύλλων: Ψεκασμός με χαλκούχα σκευάσματα.
🔹 Τέλος χειμώνα - φούσκωμα οφθαλμών (στάδιο Α-Β): Εφαρμογή εγκεκριμένων μυκητοκτόνων (συγκεκριμένες ομάδες ανά χώρα).
🔹 Επανάληψη όπου υπάρχει ιστορικό έντονων προσβολών.
🔹 Η χρονική στιγμή είναι πιο σημαντική από το είδος του σκευάσματος.
