Εξώασκος - ΚΕΡΑΣΙΑ
Εξώασκος στην Κερασιά (Taphrina deformans, Taphrina spp.)
Αίτιο - Ταυτότητα παθογόνου:
Ο εξώασκος είναι ασθένεια που προκαλείται από είδη του γένους Taphrina, με συνηθέστερο τον Taphrina deformans. Παρότι είναι γνωστός κυρίως από τη ροδακινιά, προσβάλλει και την κερασιά, προκαλώντας διαφορετικής μορφολογίας συμπτώματα, κυρίως στους καρπούς.
Συμπτώματα:
Τα συμπτώματα στην κερασιά είναι χαρακτηριστικά και διακριτά από αυτά άλλων πυρηνοκάρπων.
Παραμόρφωση καρπών (χαρακτηριστικό σύμπτωμα):
🔹 Οι καρποί αποκτούν έντονα επίμηκες, ανώμαλα πεπλατυσμένο σχήμα.
🔹 Το μέγεθος είναι μεγαλύτερο από το φυσιολογικό, σαφώς παραμορφωμένο.
🔹 Η επιφάνεια μπορεί να έχει ανομοιομορφίες ή ελαφρές διογκώσεις.
Συμπτώματα σε βλαστούς ή φύλλα (σπανιότερα):
🔹 Παραμόρφωση νεαρών ιστών.
🔹 Ασυνήθιστη διόγκωση ή κυμάτωση.
🔹 Οι προσβεβλημένοι καρποί δεν είναι εμπορεύσιμοι και συχνά απορρίπτονται.
Επιδημιολογία - Συνθήκες ανάπτυξης:
🔹 Ο μύκητας διαχειμάζει πάνω σε κλαδιά, λέπια οφθαλμών και στην επιφάνεια του φλοιού ως ασκοσπόρια ή μυκήλιο.
🔹 Με τις βροχές του χειμώνα και της άνοιξης, τα σπόρια βλαστάνουν και μολύνουν τους οφθαλμούς όταν αυτοί αρχίζουν να διογκώνονται.
Ευνοϊκές συνθήκες για μολύνσεις:
🔹 Παρατεταμένη υγρασία / βροχόπτωση.
🔹 Θερμοκρασίες 10-20°C.
🔹 Παρατεταμένη έκθεση των νεαρών ιστών του δέντρου στο παθογόνο κατά την έκπτυξη.
🔹 Οι μολύνσεις γίνονται μόνο την περίοδο διόγκωσης και έκπτυξης των οφθαλμών, γι’ αυτό η έγκαιρη επέμβαση είναι κρίσιμη.
Αντιμετώπιση / Χημική προστασία (προληπτική):
🔹 Εφαρμογή εγκεκριμένων μυκητοκτόνων
🔹 Πριν την έκπτυξη των οφθαλμών - Στάδιο Α (κατάλληλη περίοδος για προστασία από Εξώασκο, Κορύνεο, Μονίλια και Βακτηριώσεις).
🔹 Προαιρετικά: ένας ψεκασμός νωρίς το φθινόπωρο μετά την πτώση των φύλλων, για μείωση του αρχικού μολύσματος.
🔹 Σε περιοχές με υψηλή υγρασία: επανάληψη λίγο πριν τη διόγκωση των οφθαλμών.
Καλλιεργητικά μέτρα:
🔹 Καλός αερισμός κόμης (κλάδεμα, αποφυγή υπερβολικής πυκνότητας).
🔹 Αποφυγή υπερβολικής αζωτούχου λίπανσης που αυξάνει τη ζωηρότητα της βλάστησης.
🔹 Απομάκρυνση προσβεβλημένων καρπών.
Υποστήριξη δέντρων, σε σοβαρή προσβολή:
🔹 Ενίσχυση με αζωτούχα λίπανση την άνοιξη.
🔹 Κανονικές αρδεύσεις για μείωση της επίδρασης της ξηρασίας και αποκατάσταση της ζωτικότητας.
Συνοπτικές Συνθήκες Ψεκασμού:
🔹 Στάδιο Β & Γ (διόγκωση οφθαλμών - πράσινη κορυφή).
🔹 Θερμοκρασία >10°C και <20°C.
🔹 Αποφυγή ψεκασμών όταν η θερμοκρασία <7°C (ο μύκητας δεν δραστηριοποιείται).
🔹 Ιδανικά όταν υπάρχουν ή αναμένονται βροχοπτώσεις, που αυξάνουν τον κίνδυνο μολύνσεων.
Αίτιο - Ταυτότητα παθογόνου:
Ο εξώασκος είναι ασθένεια που προκαλείται από είδη του γένους Taphrina, με συνηθέστερο τον Taphrina deformans. Παρότι είναι γνωστός κυρίως από τη ροδακινιά, προσβάλλει και την κερασιά, προκαλώντας διαφορετικής μορφολογίας συμπτώματα, κυρίως στους καρπούς.
Συμπτώματα:
Τα συμπτώματα στην κερασιά είναι χαρακτηριστικά και διακριτά από αυτά άλλων πυρηνοκάρπων.
Παραμόρφωση καρπών (χαρακτηριστικό σύμπτωμα):
🔹 Οι καρποί αποκτούν έντονα επίμηκες, ανώμαλα πεπλατυσμένο σχήμα.
🔹 Το μέγεθος είναι μεγαλύτερο από το φυσιολογικό, σαφώς παραμορφωμένο.
🔹 Η επιφάνεια μπορεί να έχει ανομοιομορφίες ή ελαφρές διογκώσεις.
Συμπτώματα σε βλαστούς ή φύλλα (σπανιότερα):
🔹 Παραμόρφωση νεαρών ιστών.
🔹 Ασυνήθιστη διόγκωση ή κυμάτωση.
🔹 Οι προσβεβλημένοι καρποί δεν είναι εμπορεύσιμοι και συχνά απορρίπτονται.
Επιδημιολογία - Συνθήκες ανάπτυξης:
🔹 Ο μύκητας διαχειμάζει πάνω σε κλαδιά, λέπια οφθαλμών και στην επιφάνεια του φλοιού ως ασκοσπόρια ή μυκήλιο.
🔹 Με τις βροχές του χειμώνα και της άνοιξης, τα σπόρια βλαστάνουν και μολύνουν τους οφθαλμούς όταν αυτοί αρχίζουν να διογκώνονται.
Ευνοϊκές συνθήκες για μολύνσεις:
🔹 Παρατεταμένη υγρασία / βροχόπτωση.
🔹 Θερμοκρασίες 10-20°C.
🔹 Παρατεταμένη έκθεση των νεαρών ιστών του δέντρου στο παθογόνο κατά την έκπτυξη.
🔹 Οι μολύνσεις γίνονται μόνο την περίοδο διόγκωσης και έκπτυξης των οφθαλμών, γι’ αυτό η έγκαιρη επέμβαση είναι κρίσιμη.
Αντιμετώπιση / Χημική προστασία (προληπτική):
🔹 Εφαρμογή εγκεκριμένων μυκητοκτόνων
🔹 Πριν την έκπτυξη των οφθαλμών - Στάδιο Α (κατάλληλη περίοδος για προστασία από Εξώασκο, Κορύνεο, Μονίλια και Βακτηριώσεις).
🔹 Προαιρετικά: ένας ψεκασμός νωρίς το φθινόπωρο μετά την πτώση των φύλλων, για μείωση του αρχικού μολύσματος.
🔹 Σε περιοχές με υψηλή υγρασία: επανάληψη λίγο πριν τη διόγκωση των οφθαλμών.
Καλλιεργητικά μέτρα:
🔹 Καλός αερισμός κόμης (κλάδεμα, αποφυγή υπερβολικής πυκνότητας).
🔹 Αποφυγή υπερβολικής αζωτούχου λίπανσης που αυξάνει τη ζωηρότητα της βλάστησης.
🔹 Απομάκρυνση προσβεβλημένων καρπών.
Υποστήριξη δέντρων, σε σοβαρή προσβολή:
🔹 Ενίσχυση με αζωτούχα λίπανση την άνοιξη.
🔹 Κανονικές αρδεύσεις για μείωση της επίδρασης της ξηρασίας και αποκατάσταση της ζωτικότητας.
Συνοπτικές Συνθήκες Ψεκασμού:
🔹 Στάδιο Β & Γ (διόγκωση οφθαλμών - πράσινη κορυφή).
🔹 Θερμοκρασία >10°C και <20°C.
🔹 Αποφυγή ψεκασμών όταν η θερμοκρασία <7°C (ο μύκητας δεν δραστηριοποιείται).
🔹 Ιδανικά όταν υπάρχουν ή αναμένονται βροχοπτώσεις, που αυξάνουν τον κίνδυνο μολύνσεων.
