Φουζάριο - ΚΟΛΟΚΥΘΙ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ
Το Fusarium spp. (Οικογένεια Nectriaceae (Ascomycota)), και ειδικότερα το Fusarium oxysporum f. sp. cucurbitae, αποτελεί ένα από τα πιο σοβαρά εδαφογενή παθογόνα του κολοκυθιού (Cucurbita pepo L.) και των συγγενών κολοκυνθοειδών. Είναι Εδαφογενές, αγγειόφιλο παθογόνο.
Προκαλεί την ασθένεια γνωστή ως Φουζαρίωση ή Φουζαριακή μάρανση (Fusarium wilt).
Συμπτώματα στο κολοκύθι:
🔹 Στο υπέργειο τμήμα:
🔸 Μαρασμός αρχικά στα κατώτερα φύλλα, που εξελίσσεται προς τα πάνω.
🔸 Φύλλα κιτρινίζουν, χάνουν τη σπαργή τους και τελικά ξηραίνονται.
🔸 Σε προχωρημένα στάδια, ολόκληρο το φυτό μαραίνεται.
🔸 Μακροσκοπικά, το φυτό μπορεί να μοιάζει σαν να έχει έλλειψη νερού.
🔹 Στον βλαστό (εσωτερικά):
🔸 Κόβοντας τον βλαστό κατά μήκος φαίνεται καφέ μεταχρωματισμός των αγγείων (xylem discoloration).
🔸 Ο φλοιός παραμένει πράσινος, αλλά ο εσωτερικός αγγειακός ιστός είναι καστανός έως σκούρος.
🔹 Στο ριζικό σύστημα:
🔸 Αποχρωματισμός και σήψη των λεπτών ριζών.
🔸 Σε προχωρημένα στάδια, το ριζικό σύστημα νεκρώνεται.
🔹 Τυπικό γνώρισμα: Μονόπλευρος μαρασμός σε φύλλα ή κλάδους.
Ευνοϊκές συνθήκες Ανάπτυξης:
🔹 Θερμοκρασία: 25–30°C (ιδανική για μόλυνση)
🔹 Υγρασία: Μέτρια – υψηλή στο ριζόσφαιρο
🔹 pH εδάφους: Ελαφρώς όξινο (5.5–6.5)
🔹 Παράγοντες που βοϊθουν στην ανάπτυξη της ασθένιας: Συνεχής καλλιέργεια στο ίδιο έδαφος, τραυματισμοί ριζών, ανισόρροπη λίπανση.
Βιολογία και επιβίωση:
🔹 Το Fusarium oxysporum είναι εδαφογενές και πολυετές παθογόνο.
🔹 Επιβιώνει για πολλά χρόνια στο έδαφος με χλαμυδοσπόρια (ανθεκτικές μορφές).
🔹 Μόλυνση γίνεται μέσω ριζικών τριχιδίων ή τραυμάτων ρίζας.
🔹 Εγκαθίσταται στα αγγεία (xylem), όπου φράζει τη ροή του νερού και προκαλεί μάρανση.
Καλλιεργητικά μέτρα και πρόληψη:
🔹 Αμειψισπορά 3–4 ετών με μη ξενιστές (σιτηρά, ψυχανθή).
🔹 Απολύμανση εδάφους:
🔸 Ηλιοαπολύμανση (καλοκαίρι, 6–8 εβδομάδες).
🔸 Ατμός ή βιολογική απολύμανση (Biofumigation).
🔹 Χρήση υγιούς φυτωριακού υλικού.
🔹 Καλή αποστράγγιση και αποφυγή υπερβολικής υγρασίας.
🔹 Απομάκρυνση υπολειμμάτων μετά τη συγκομιδή.
Βιολογική / βιοτεχνολογική αντιμετώπιση:
🔹 Ανταγωνιστικά μικρόβια όπος Trichoderma harzianum, T. atroviride, Bacillus subtilis, Pseudomonas fluorescens κτλ, και εμβολιασμός εδάφους σε φυτώρια για προληπτική δράση.
Χημική αντιμετώπιση:
🔹 Δεν υπάρχουν πλήρως αποτελεσματικά συστηματικά μυκητοκτόνα.
🔹 Εφαρμογές φωσφονικών αλάτων ή βιοδιεγερτών (π.χ. εκχυλίσματα χιτοζάνης) μπορούν να ενισχύσουν την αντοχή.
🔹 Επικουρικά: προληπτική απολύμανση υποστρώματος με εγκερκιμένα σκευάσματα (μόνο σε θερμοκήπια όπου επιτρέπεται).
🔹 Χρήση εγκερκιμένων σκευάσματων
Προκαλεί την ασθένεια γνωστή ως Φουζαρίωση ή Φουζαριακή μάρανση (Fusarium wilt).
Συμπτώματα στο κολοκύθι:
🔹 Στο υπέργειο τμήμα:
🔸 Μαρασμός αρχικά στα κατώτερα φύλλα, που εξελίσσεται προς τα πάνω.
🔸 Φύλλα κιτρινίζουν, χάνουν τη σπαργή τους και τελικά ξηραίνονται.
🔸 Σε προχωρημένα στάδια, ολόκληρο το φυτό μαραίνεται.
🔸 Μακροσκοπικά, το φυτό μπορεί να μοιάζει σαν να έχει έλλειψη νερού.
🔹 Στον βλαστό (εσωτερικά):
🔸 Κόβοντας τον βλαστό κατά μήκος φαίνεται καφέ μεταχρωματισμός των αγγείων (xylem discoloration).
🔸 Ο φλοιός παραμένει πράσινος, αλλά ο εσωτερικός αγγειακός ιστός είναι καστανός έως σκούρος.
🔹 Στο ριζικό σύστημα:
🔸 Αποχρωματισμός και σήψη των λεπτών ριζών.
🔸 Σε προχωρημένα στάδια, το ριζικό σύστημα νεκρώνεται.
🔹 Τυπικό γνώρισμα: Μονόπλευρος μαρασμός σε φύλλα ή κλάδους.
Ευνοϊκές συνθήκες Ανάπτυξης:
🔹 Θερμοκρασία: 25–30°C (ιδανική για μόλυνση)
🔹 Υγρασία: Μέτρια – υψηλή στο ριζόσφαιρο
🔹 pH εδάφους: Ελαφρώς όξινο (5.5–6.5)
🔹 Παράγοντες που βοϊθουν στην ανάπτυξη της ασθένιας: Συνεχής καλλιέργεια στο ίδιο έδαφος, τραυματισμοί ριζών, ανισόρροπη λίπανση.
Βιολογία και επιβίωση:
🔹 Το Fusarium oxysporum είναι εδαφογενές και πολυετές παθογόνο.
🔹 Επιβιώνει για πολλά χρόνια στο έδαφος με χλαμυδοσπόρια (ανθεκτικές μορφές).
🔹 Μόλυνση γίνεται μέσω ριζικών τριχιδίων ή τραυμάτων ρίζας.
🔹 Εγκαθίσταται στα αγγεία (xylem), όπου φράζει τη ροή του νερού και προκαλεί μάρανση.
Καλλιεργητικά μέτρα και πρόληψη:
🔹 Αμειψισπορά 3–4 ετών με μη ξενιστές (σιτηρά, ψυχανθή).
🔹 Απολύμανση εδάφους:
🔸 Ηλιοαπολύμανση (καλοκαίρι, 6–8 εβδομάδες).
🔸 Ατμός ή βιολογική απολύμανση (Biofumigation).
🔹 Χρήση υγιούς φυτωριακού υλικού.
🔹 Καλή αποστράγγιση και αποφυγή υπερβολικής υγρασίας.
🔹 Απομάκρυνση υπολειμμάτων μετά τη συγκομιδή.
Βιολογική / βιοτεχνολογική αντιμετώπιση:
🔹 Ανταγωνιστικά μικρόβια όπος Trichoderma harzianum, T. atroviride, Bacillus subtilis, Pseudomonas fluorescens κτλ, και εμβολιασμός εδάφους σε φυτώρια για προληπτική δράση.
Χημική αντιμετώπιση:
🔹 Δεν υπάρχουν πλήρως αποτελεσματικά συστηματικά μυκητοκτόνα.
🔹 Εφαρμογές φωσφονικών αλάτων ή βιοδιεγερτών (π.χ. εκχυλίσματα χιτοζάνης) μπορούν να ενισχύσουν την αντοχή.
🔹 Επικουρικά: προληπτική απολύμανση υποστρώματος με εγκερκιμένα σκευάσματα (μόνο σε θερμοκήπια όπου επιτρέπεται).
🔹 Χρήση εγκερκιμένων σκευάσματων
Εμφάνιση περισσότερων για το παθογόνο
