Πυθιο - ΠΑΤΑΤΕΣ

Οι μύκητες του γένους Pythium spp. αποτελούν σημαντικούς εδαφογενείς παθογόνους οργανισμούς της πατάτας, ιδιαίτερα στα στάδια του φυτρώματος και της πρώιμης ανάπτυξης. Προκαλούν τήξεις σποροφύτων, σήψη λαιμού και ριζών, μειωμένη εγκατάσταση της καλλιέργειας καθώς και προβλήματα σε συνθήκες μεγάλης υγρασίας.


Συμπτώματα:

Α. Στα φυτώρια ή στα πρώτα στάδια ανάπτυξης (damping-off):
🔹 Οι κόνδυλοι ή τα μάτια σαπίζουν πριν το φύτρωμα, οδηγώντας σε κενά φυτεύσεων.
🔹 Τα νεαρά φυτάρια παρουσιάζουν υδατώδη σήψη στη βάση του βλαστού (υποκοτύλιο).
🔹 Ο λαιμός γίνεται λεπτός, υδαρής, πρασινοκαστανός, και το φυτό καταρρέει.
🔹 Στην επιφάνεια μπορεί να εμφανιστεί λευκή εξάνθηση (υφές του παθογόνου) όταν η υγρασία είναι υψηλή.

Β. Στο χωράφι:
🔹 Σήψη του λαιμού και των ριζών σε νεαρά φυτά, με αποτέλεσμα:
      🔸 Μάρανση κατά τις θερμές ώρες
      🔸 Καχεκτική ανάπτυξη
      🔸 Ξήρανση σε σοβαρές προσβολές

Γ. Στους κονδύλους:
🔹 Παρότι λιγότερο συνηθισμένο από τη Phytophthora ή το Fusarium, ορισμένα είδη Pythium προκαλούν:
      🔸 Υδαρή, μαλακή, βυθισμένη σήψη
      🔸 Συχνά οριακή ζώνη μεταξύ υγιούς-άρωστου ιστού
      🔸 Τα προσβεβλημένα τμήματα γίνονται καφέ-γκρι και αποσυντίθενται εύκολα
      🔸 Χωρίς την έντονη οσμή σήψης που χαρακτηρίζει βακτηριακές προσβολές

Συνθήκες ανάπτυξης - Επιδημιολογία:
Το Pythium ευνοείται ιδιαίτερα από
🔹 Υψηλή εδαφική υγρασία, στάσιμα νερά, κακή αποστράγγιση.
🔹 Χαμηλές έως μέτριες θερμοκρασίες (10-20°C ανάλογα το είδος).
🔹 Βαριά, αργιλώδη ή «κουρασμένα» εδάφη, πλούσια σε οργανική ουσία.
🔹 Χρήση μολυσμένου πολλαπλασιαστικού υλικού.
🔹 Η ασθένεια εξαπλώνεται με:
      🔸 εδαφικό μόλυσμα,
      🔸 μολυσμένο νερό άρδευσης,
      🔸 εργαλεία,
      🔸 μολυσμένο έδαφος που μεταφέρεται με τα μηχανήματα.

Προληπτικά - καλλιεργητικά μέτρα:
Η αντιμετώπιση βασίζεται κυρίως στην πρόληψη
🔹 Υγιές πολλαπλασιαστικό υλικό: Χρήση πιστοποιημένων, υγιών κονδύλων απαλλαγμένων από σήψεις.
🔹 Διαχείριση εδάφους:
      🔸 Καλή αποστράγγιση, αποφυγή στάσιμων νερών.
      🔸 Βελτίωση της δομής με κοπριά/κομπόστ και άμμο.
      🔸 Αποφυγή βαριών, πολύ υγρών εδαφών.
      🔸 Αμειψισπορά 3-4 ετών με μη ξενιστές.
🔹 Συνθήκες καλλιέργειας:
      🔸 Φύτευση σε κατάλληλη θερμοκρασία για γρήγορο φύτρωμα.
      🔸 Μη υπερβολική άρδευση.
      🔸 Μείωση υγρασίας με αναχώματα που στεγνώνουν γρήγορα.
      🔸 Αποφυγή πληγών στους κονδύλους κατά τη φύτευση.

Χημική & βιολογική αντιμετώπιση:
🔹 Προληπτικές εφαρμογές με εγκεκριμένα σκευάσματα κατά των ωομυκήτων.
🔹 Βιολογικά μέσα: χρήση Trichoderma spp. για ανταγωνισμό στο έδαφος.
🔹 Απολύμανση υποστρώματος στα σπορεία.