Στεμφύλιο - ΚΡΕΜΜΥΔΙΑ ΦΡΕΣΚΑ ή ΚΡΕΜΜΥΔΑΚΙΑ ΥΠΑΙΘΡΟΥ
Το Στεμφύλιο στα Κρεμμύδια (Stemphylium spp.) αποτελεί δευτερογενές παθογόνο, που συνήθως αναπτύσσεται επάνω σε ήδη εξασθενημένους ή μολυσμένους ιστούς, ιδιαίτερα μετά από προσβολές Περονοσπόρου (Peronospora destructor).
Αποτελεί βασικότερο πρόβλημα σε υγρές καλλιεργητικές ζώνες ή όταν η φυλλική επιφάνεια έχει τραυματιστεί ή είναι ευάλωτη.
Συμπτώματα:
Φύλλα (το συχνότερο σημείο προσβολής):
🔹 Εμφάνιση ελλειπτικών ή επιμήκων κηλίδων, συνήθως καφέ έως σκούρου καστανού χρώματος.
🔹 Οι κηλίδες έχουν συχνά ανοιχτό κέντρο και σκοτεινότερο περιθώριο.
🔹 Σημαντικό: εμφανίζονται πάνω σε ιστούς που έχουν ήδη χτυπηθεί από περονόσπορο, ηλιακά εγκαύματα ή μηχανικές βλάβες.
🔹 Τα προσβεβλημένα φύλλα μαραίνονται από την κορυφή προς τα κάτω.
Ψευδοβολβός / Λαιμός:
🔹 Σπάνια πρωτογενής προσβολή.
🔹 Μικρές καστανές κηλίδες με τάση επέκτασης σε περιόδους υγρασίας.
🔹 Μπορεί να προκαλέσει δευτερογενείς σήψεις σε λαιμό και βάλανο.
Συνδυασμένες προσβολές:
🔹 Συχνά συνυπάρχει με
🔸 Peronospora destructor (Περονόσπορο)
🔸 Alternaria porri (Ιώδη κηλίδωση)
🔸 Botrytis spp.
🔹 Αυτές οι ασθένειες «ανοίγουν τον δρόμο» στο Stemphylium.
Επιδημιολογία - Συνθήκες ανάπτυξης:
🔹 Το Stemphylium μολύνει εξασθενημένους ή τραυματισμένους ιστούς.
🔹 Θεωρείται δευτερογενής μυκητολογική ανάπτυξη μετά από: περονόσπορο, εγκαύματα, θρεπτικές ανισορροπίες, υπερβολική αζωτούχο λίπανση, πολύ υψηλή υγρασία.
Συνθήκες που ευνοούν την ασθένεια:
🔹 Θερμοκρασίες 20-28°C
🔹 Υψηλή σχετική υγρασία > 85%
🔹 Παρατεταμένη υγρασία στην επιφάνεια φύλλων
🔹 Πυκνές φυτεύσεις - κακός αερισμός
Βιολογικός κύκλος:
🔹 Ο μύκητας παράγει κονίδια που μεταφέρονται με άνεμο και νερό.
🔹 Διαχειμάζει σε φυτικά υπολείμματα και ενεργοποιείται την άνοιξη.
🔹 Συχνά λειτουργεί ως δευτερογενής αποικοδομητής μετά από άλλες ασθένειες.
Καλλιεργητικά & Φυσικά μέτρα:
🔹 Αποτελεσματική αντιμετώπιση του περονοσπόρου, γιατί ο περονόσπορος δημιουργεί τις βασικές «εισόδους» για το Stemphylium.
🔹 Απομάκρυνση φυτικών υπολειμμάτων μετά τη συγκομιδή.
🔹 Αραιή φύτευση - βελτίωση αερισμού για μείωση υγρασίας.
🔹 Αποφυγή υπερβολικών ποτισμάτων με κατάκλυση.
🔹 Ισορροπημένη λίπανση (όχι υπερβολικό άζωτο).
🔹 Καλή αποστράγγιση εδάφους.
🔹 Αποφυγή βλάβης στο φύλλωμα (τραυματισμοί, εγκαύματα, μηχανικές ζημιές).
Χημική αντιμετώπιση:
🔹 Το Stemphylium αντιμετωπίζεται παράλληλα με άλλες ασθένειες του φυλλώματος, κυρίως τον περονόσπορο.
🔹 Τα χρησιμοποιούμενα μυκητοκτόνα είναι τα ίδια με του περονοσπόρου και της Alternaria, καθώς έχουν διασταυρούμενη δράση.
Η καταπολέμηση πρέπει να είναι προληπτική, με στόχο κυρίως τον περονόσπορο. Όταν ελεγχθεί ο περονόσπορος, το Stemphylium δεν έχει ευκαιρία να εγκατασταθεί.
Αποτελεί βασικότερο πρόβλημα σε υγρές καλλιεργητικές ζώνες ή όταν η φυλλική επιφάνεια έχει τραυματιστεί ή είναι ευάλωτη.
Συμπτώματα:
Φύλλα (το συχνότερο σημείο προσβολής):
🔹 Εμφάνιση ελλειπτικών ή επιμήκων κηλίδων, συνήθως καφέ έως σκούρου καστανού χρώματος.
🔹 Οι κηλίδες έχουν συχνά ανοιχτό κέντρο και σκοτεινότερο περιθώριο.
🔹 Σημαντικό: εμφανίζονται πάνω σε ιστούς που έχουν ήδη χτυπηθεί από περονόσπορο, ηλιακά εγκαύματα ή μηχανικές βλάβες.
🔹 Τα προσβεβλημένα φύλλα μαραίνονται από την κορυφή προς τα κάτω.
Ψευδοβολβός / Λαιμός:
🔹 Σπάνια πρωτογενής προσβολή.
🔹 Μικρές καστανές κηλίδες με τάση επέκτασης σε περιόδους υγρασίας.
🔹 Μπορεί να προκαλέσει δευτερογενείς σήψεις σε λαιμό και βάλανο.
Συνδυασμένες προσβολές:
🔹 Συχνά συνυπάρχει με
🔸 Peronospora destructor (Περονόσπορο)
🔸 Alternaria porri (Ιώδη κηλίδωση)
🔸 Botrytis spp.
🔹 Αυτές οι ασθένειες «ανοίγουν τον δρόμο» στο Stemphylium.
Επιδημιολογία - Συνθήκες ανάπτυξης:
🔹 Το Stemphylium μολύνει εξασθενημένους ή τραυματισμένους ιστούς.
🔹 Θεωρείται δευτερογενής μυκητολογική ανάπτυξη μετά από: περονόσπορο, εγκαύματα, θρεπτικές ανισορροπίες, υπερβολική αζωτούχο λίπανση, πολύ υψηλή υγρασία.
Συνθήκες που ευνοούν την ασθένεια:
🔹 Θερμοκρασίες 20-28°C
🔹 Υψηλή σχετική υγρασία > 85%
🔹 Παρατεταμένη υγρασία στην επιφάνεια φύλλων
🔹 Πυκνές φυτεύσεις - κακός αερισμός
Βιολογικός κύκλος:
🔹 Ο μύκητας παράγει κονίδια που μεταφέρονται με άνεμο και νερό.
🔹 Διαχειμάζει σε φυτικά υπολείμματα και ενεργοποιείται την άνοιξη.
🔹 Συχνά λειτουργεί ως δευτερογενής αποικοδομητής μετά από άλλες ασθένειες.
Καλλιεργητικά & Φυσικά μέτρα:
🔹 Αποτελεσματική αντιμετώπιση του περονοσπόρου, γιατί ο περονόσπορος δημιουργεί τις βασικές «εισόδους» για το Stemphylium.
🔹 Απομάκρυνση φυτικών υπολειμμάτων μετά τη συγκομιδή.
🔹 Αραιή φύτευση - βελτίωση αερισμού για μείωση υγρασίας.
🔹 Αποφυγή υπερβολικών ποτισμάτων με κατάκλυση.
🔹 Ισορροπημένη λίπανση (όχι υπερβολικό άζωτο).
🔹 Καλή αποστράγγιση εδάφους.
🔹 Αποφυγή βλάβης στο φύλλωμα (τραυματισμοί, εγκαύματα, μηχανικές ζημιές).
Χημική αντιμετώπιση:
🔹 Το Stemphylium αντιμετωπίζεται παράλληλα με άλλες ασθένειες του φυλλώματος, κυρίως τον περονόσπορο.
🔹 Τα χρησιμοποιούμενα μυκητοκτόνα είναι τα ίδια με του περονοσπόρου και της Alternaria, καθώς έχουν διασταυρούμενη δράση.
Η καταπολέμηση πρέπει να είναι προληπτική, με στόχο κυρίως τον περονόσπορο. Όταν ελεγχθεί ο περονόσπορος, το Stemphylium δεν έχει ευκαιρία να εγκατασταθεί.
