Ψευδοπερονόσπορος - ΑΓΓΟΥΡΙ
Ο ΠΕΡΟΝΟΣΠΟΡΟΣ ή Ψευδοπερονόσπορος (Pseudoperonospora cubensis) ο οποίος ανήκει στους Ωομύκητες (Oomycetes) του βασιλείου των Πρωτίστων, και όχι των πραγματικών μυκήτων.
Ο οργανισμός αυτός είναι υποχρεωτικό παράσιτο, που αναπτύσσεται μέσα στους ζώντες ιστούς του φυτού, απορροφώντας τα θρεπτικά συστατικά μέσω ειδικών απορροφητικών οργάνων (haustoria).
Συμπτώματα:
Ο Pseudoperonospora cubensis προσβάλλει κυρίως τα φύλλα και σπανιότερα τα άνθη ή τους καρπούς.
Στα φύλλα:
🔹 Η προσβολή ξεκινά από τα παλαιότερα φύλλα και προχωρά σταδιακά προς τα νεότερα της κορυφής.
🔹 Στην άνω επιφάνεια εμφανίζονται μικρές, ανοικτοπράσινες έως κιτρινωπές κηλίδες, που περιορίζονται από τα νεύρα, αποκτώντας γωνιώδες σχήμα.
🔹 Καθώς η προσβολή εξελίσσεται, οι κηλίδες μεγαλώνουν και συγχωνεύονται, καλύπτοντας μεγάλο μέρος του ελάσματος.
🔹 Σε συνθήκες υψηλής υγρασίας, οι έντονα προσβεβλημένες περιοχές νεκρώνονται, και τα φύλλα ξηραίνονται και πέφτουν, ενώ οι μίσχοι παραμένουν πράσινοι.
Στην κάτω επιφάνεια των φύλλων:
🔹 Στα σημεία των κηλίδων σχηματίζεται μαύρη έως γκριζωπή εξάνθηση (σποριοφόρο μυκήλιο με σποραγγειοφόρους και σποριάγγεια).
🔹 Αυτή η εξάνθηση αποτελεί χαρακτηριστικό διαγνωστικό γνώρισμα του περονόσπορου.
Συνέπειες:
🔹 Η πρόωρη φυλλόπτωση μειώνει τη φωτοσυνθετική ικανότητα.
🔹 Οι καρποί υποβαθμίζονται λόγω πρόωρης ή ατελούς ωρίμανσης, ή παθαίνουν ηλιοκάματα λόγω έκθεσης.
Συνθήκες ανάπτυξης και επιδημιολογία:
🔹 Θερμοκρασία: 18-23 °C (άριστη ανάπτυξη)
🔹 Υγρασία: > 95 % σχετική υγρασία
🔹 Διαβροχή φύλλων: > 6 ώρες συνεχόμενη υγρασία
🔹 Θερμοκρασία επιβίωσης: Αντέχει και > 30 °C
🔹 Διάρκεια κύκλου ζωής: 3-4 ημέρες σε ιδανικές συνθήκες
🔹 Παράγοντες εξάπλωσης: Σταγονίδια νερού, άνεμος, εργαλεία, μολυσμένα υπολείμματα
Ο κύκλος ζωής του παθογόνου είναι πολύ ταχύς - μέσα σε λίγες ημέρες μπορεί να προκληθεί ολική καταστροφή απροστάτευτων φυτών.
Η μόλυνση γίνεται μέσω των στομάτων και εγκαθίσταται στον μεσοφυλλικό χώρο.
Τα σποριάγγεια μεταφέρονται με τον άνεμο ή το νερό, βλαστάνουν παρουσία υγρασίας και προκαλούν νέες μολύνσεις.
Βιολογικός κύκλος:
🔹 Επιβίωση: Ο ψευδομύκητας δεν επιβιώνει ως μυκήλιο αλλά ως ζωντανός παρασιτικός οργανισμός σε υπολείμματα ή σε ξενιστές-ζιζάνια (π.χ. άγρια κολοκυνθοειδή).
🔹 Πρωτογενείς μολύνσεις: Ξεκινούν από εναπομείναντα σποριάγγεια ή μολυσμένα φυτά.
🔹 Δευτερογενείς μολύνσεις: Κάθε νέος κύκλος διαρκεί 3-4 ημέρες υπό ευνοϊκές συνθήκες, προκαλώντας εκρηκτική εξάπλωση της ασθένειας.
🔹 Αναπαραγωγή: Ο παθογόνος οργανισμός παράγει σποριάγγεια στην κάτω επιφάνεια των φύλλων, τα οποία εξαπλώνονται με άνεμο και σταγονίδια.
* οι ψευδομύκητες δεν σχηματίζουν μυκήλιο, αφού δεν είναι στην πραγματικότητα μύκητες (δεν ανήκουν στο βασίλειο των μυκήτων), αλλά ανήκουν στο βασίλειο των πρωτίστων.
Καλλιεργητικά μέτρα:
🔹 Μείωση της ατμοσφαιρικής υγρασίας:
🔸 καλός αερισμός,
🔸 αραιή φύτευση,
🔸 ποτίσματα νωρίς το πρωί,
🔸 αποφυγή διαβροχής φύλλων.
🔹 Χρήση ανθεκτικών υβριδίων στο παθογόνο.
🔹 Απομάκρυνση και καταστροφή των προσβεβλημένων φύλλων και φυτών.
🔹 Απολύμανση εργαλείων και σκευών.
🔹 Πρώιμη σπορά για αποφυγή περιόδων με υψηλή υγρασία.
🔹 Αποφυγή ποτίσματος από επάνω (προτιμάται στάγδην).
Χημική προστασία:
🔹 Η χημική αντιμετώπιση γίνεται προληπτικά όταν επικρατούν ευνοϊκές καιρικές συνθήκες ή θεραπευτικά στα πρώτα συμπτώματα, με τη συμβουλή γεωπόνου.
🔹 H εναλλαγή δραστικών ουσιών διαφορετικών FRAC ομάδων είναι απαραίτητη για αποφυγή ανθεκτικότητας.
Ο οργανισμός αυτός είναι υποχρεωτικό παράσιτο, που αναπτύσσεται μέσα στους ζώντες ιστούς του φυτού, απορροφώντας τα θρεπτικά συστατικά μέσω ειδικών απορροφητικών οργάνων (haustoria).
Συμπτώματα:
Ο Pseudoperonospora cubensis προσβάλλει κυρίως τα φύλλα και σπανιότερα τα άνθη ή τους καρπούς.
Στα φύλλα:
🔹 Η προσβολή ξεκινά από τα παλαιότερα φύλλα και προχωρά σταδιακά προς τα νεότερα της κορυφής.
🔹 Στην άνω επιφάνεια εμφανίζονται μικρές, ανοικτοπράσινες έως κιτρινωπές κηλίδες, που περιορίζονται από τα νεύρα, αποκτώντας γωνιώδες σχήμα.
🔹 Καθώς η προσβολή εξελίσσεται, οι κηλίδες μεγαλώνουν και συγχωνεύονται, καλύπτοντας μεγάλο μέρος του ελάσματος.
🔹 Σε συνθήκες υψηλής υγρασίας, οι έντονα προσβεβλημένες περιοχές νεκρώνονται, και τα φύλλα ξηραίνονται και πέφτουν, ενώ οι μίσχοι παραμένουν πράσινοι.
Στην κάτω επιφάνεια των φύλλων:
🔹 Στα σημεία των κηλίδων σχηματίζεται μαύρη έως γκριζωπή εξάνθηση (σποριοφόρο μυκήλιο με σποραγγειοφόρους και σποριάγγεια).
🔹 Αυτή η εξάνθηση αποτελεί χαρακτηριστικό διαγνωστικό γνώρισμα του περονόσπορου.
Συνέπειες:
🔹 Η πρόωρη φυλλόπτωση μειώνει τη φωτοσυνθετική ικανότητα.
🔹 Οι καρποί υποβαθμίζονται λόγω πρόωρης ή ατελούς ωρίμανσης, ή παθαίνουν ηλιοκάματα λόγω έκθεσης.
Συνθήκες ανάπτυξης και επιδημιολογία:
🔹 Θερμοκρασία: 18-23 °C (άριστη ανάπτυξη)
🔹 Υγρασία: > 95 % σχετική υγρασία
🔹 Διαβροχή φύλλων: > 6 ώρες συνεχόμενη υγρασία
🔹 Θερμοκρασία επιβίωσης: Αντέχει και > 30 °C
🔹 Διάρκεια κύκλου ζωής: 3-4 ημέρες σε ιδανικές συνθήκες
🔹 Παράγοντες εξάπλωσης: Σταγονίδια νερού, άνεμος, εργαλεία, μολυσμένα υπολείμματα
Ο κύκλος ζωής του παθογόνου είναι πολύ ταχύς - μέσα σε λίγες ημέρες μπορεί να προκληθεί ολική καταστροφή απροστάτευτων φυτών.
Η μόλυνση γίνεται μέσω των στομάτων και εγκαθίσταται στον μεσοφυλλικό χώρο.
Τα σποριάγγεια μεταφέρονται με τον άνεμο ή το νερό, βλαστάνουν παρουσία υγρασίας και προκαλούν νέες μολύνσεις.
Βιολογικός κύκλος:
🔹 Επιβίωση: Ο ψευδομύκητας δεν επιβιώνει ως μυκήλιο αλλά ως ζωντανός παρασιτικός οργανισμός σε υπολείμματα ή σε ξενιστές-ζιζάνια (π.χ. άγρια κολοκυνθοειδή).
🔹 Πρωτογενείς μολύνσεις: Ξεκινούν από εναπομείναντα σποριάγγεια ή μολυσμένα φυτά.
🔹 Δευτερογενείς μολύνσεις: Κάθε νέος κύκλος διαρκεί 3-4 ημέρες υπό ευνοϊκές συνθήκες, προκαλώντας εκρηκτική εξάπλωση της ασθένειας.
🔹 Αναπαραγωγή: Ο παθογόνος οργανισμός παράγει σποριάγγεια στην κάτω επιφάνεια των φύλλων, τα οποία εξαπλώνονται με άνεμο και σταγονίδια.
* οι ψευδομύκητες δεν σχηματίζουν μυκήλιο, αφού δεν είναι στην πραγματικότητα μύκητες (δεν ανήκουν στο βασίλειο των μυκήτων), αλλά ανήκουν στο βασίλειο των πρωτίστων.
Καλλιεργητικά μέτρα:
🔹 Μείωση της ατμοσφαιρικής υγρασίας:
🔸 καλός αερισμός,
🔸 αραιή φύτευση,
🔸 ποτίσματα νωρίς το πρωί,
🔸 αποφυγή διαβροχής φύλλων.
🔹 Χρήση ανθεκτικών υβριδίων στο παθογόνο.
🔹 Απομάκρυνση και καταστροφή των προσβεβλημένων φύλλων και φυτών.
🔹 Απολύμανση εργαλείων και σκευών.
🔹 Πρώιμη σπορά για αποφυγή περιόδων με υψηλή υγρασία.
🔹 Αποφυγή ποτίσματος από επάνω (προτιμάται στάγδην).
Χημική προστασία:
🔹 Η χημική αντιμετώπιση γίνεται προληπτικά όταν επικρατούν ευνοϊκές καιρικές συνθήκες ή θεραπευτικά στα πρώτα συμπτώματα, με τη συμβουλή γεωπόνου.
🔹 H εναλλαγή δραστικών ουσιών διαφορετικών FRAC ομάδων είναι απαραίτητη για αποφυγή ανθεκτικότητας.
