Διαβρωτικα

Το Diabrotica virgifera ή Διάβρωτικό Κολεόπτερο ή Διάβρωτικό Κολεόπτερο του καλαμποκιού, είναι έντομο της οικογένειας Chrysomelidae και αποτελεί έναν από τους σοβαρότερους εχθρούς του καλαμποκιού παγκοσμίως. Γνωστό και ως δυτικός ριζοφάγος σκαθάρι του καλαμποκιού, προέρχεται από την Αμερική και έχει εξαπλωθεί στην Ευρώπη από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, προκαλώντας σημαντικές ζημιές στις καλλιέργειες.

Χαρακτηριστικά του εντόμου:
🔹 Προνύμφες: μήκους 3–15 mm, υπόλευκες με σκούρο καστανό κεφάλι, τρέφονται αποκλειστικά με τις ρίζες του καλαμποκιού.
🔹 Ενήλικα: μήκους 4–7 mm, μακρύ ωοειδές σώμα με μακριές κεραίες και επάνω φτερά με γραμμώσεις (λιγότερο εμφανείς στα νεαρά και στα αρσενικά). Πετούν καλά και τρέφονται με φύλλα, γύρη και μετάνθια του φυτού.

Βιολογία και κύκλος ζωής:
🔹 Έχει μία γενιά ετησίως.
🔹 Τα αυγά τοποθετούνται το καλοκαίρι 5–20 cm κάτω από την επιφάνεια του εδάφους και επιβιώνουν το χειμώνα.
🔹 Οι προνύμφες εκκολάπτονται την άνοιξη (Μάιο–Ιούνιο) και προσβάλλουν τις ρίζες, προκαλώντας σοβαρή εξασθένιση των φυτών.
🔹 Τα ενήλικα εμφανίζονται Ιούλιο–Οκτώβριο και προκαλούν ζημιές στα φύλλα, το σιλκ και τους στάχεις, επηρεάζοντας γονιμοποίηση και παραγωγή σπόρων.

Συμπτώματα και επιπτώσεις:
🔹 Βλάβες στο ριζικό σύστημα → μειωμένη πρόσληψη νερού και θρεπτικών στοιχείων.
🔹 Πλάγιασμα (lodge) ή πτώση φυτών, δυσκολία συγκομιδής.
🔹 Ανισορροπία καρποφορίας και αυξημένος κίνδυνος προσβολών από μύκητες.
🔹 Οπές στη βάση του στελέχους και κυανοχρωμία φυτού σε σύγκριση με υγιή φυτά.
🔹 Η ζημιά μπορεί να φτάσει 15–30% σε κανονικές συνθήκες και έως 90% σε ξηρές χρονιές.

Εξάπλωση:
Το Diabrotica virgifera έχει εγκατασταθεί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, ιδίως στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη. Η επέκταση ευνοείται από μονοκαλλιέργεια καλαμποκιού, καθώς το έντομο βρίσκει συνεχώς ξενιστή.

Αντιμετώπιση και καλλιεργητικά μέτρα:
🔹 Αμειψισπορά: η πιο αποτελεσματική και οικολογική μέθοδος ελέγχου, καθώς οι προνύμφες πεθαίνουν χωρίς ρίζες αραβοσίτου.
🔹 Χρήση ανθεκτικών υβριδίων καλαμποκιού (π.χ. Bt) για μείωση των ζημιών από τις προνύμφες.
🔹 Έλεγχος ζιζανίων για αποφυγή επιπλέον ξενιστών.
🔹 Χημική καταπολέμηση: όταν η πληθυσμιακή πίεση είναι υψηλή, για τα ενήλικα ή τις προνύμφες, ειδικά όταν υπάρχουν >2–4 ενήλικα ανά φυτό.
🔹 Παρακολούθηση πληθυσμού μέσω παγίδων για έγκαιρη και στοχευμένη επέμβαση.
🔹 Το έντομο αποτελεί σημαντική απειλή για την παραγωγή καλαμποκιού και απαιτεί συντονισμένη διαχείριση σε επίπεδο αγροκτήματος και περιοχής για αποτελεσματικό έλεγχο.