Το Anthonomus pyri (ΑΝΘΟΝΟΜΟΣ) είναι ένα μικρό σκαθάρι (κοκκολύτης), που ανήκει στην οικογένεια Curculionidae και αποτελεί σοβαρό παράσιτο της αχλαδιάς, ενώ σε μικρότερο βαθμό προσβάλλει και τη μηλιά.
Περιγραφή και χαρακτηριστικά:
• Το ενήλικο έντομο έχει μήκος περίπου 2,5-3 χιλιοστά, είναι σκούρου καστανού χρώματος και διαθέτει μακρύ ρύγχος (ρύγχη), χαρακτηριστικό των κοκκολυτών.
• Έχει ισχυρά πόδια, με τα οποία κινείται με ευκολία στον κορμό και στους βλαστούς των δέντρων, ενώ μπορεί και να πετά, αν και όχι σε μεγάλες αποστάσεις.
Βιολογικός Κύκλος:
• Το έντομο έχει μία γενιά τον χρόνο.
• Το έντομο εμφανίζεται την άνοιξη, καθώς ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες, και προσβάλλει νεαρά φύλλα, μίσχους και κυρίως τους οφθαλμούς της αχλαδιάς.
• Τα διαχειμάζοντα έντομα φέρουν τροφή για 8-10 ημέρες. Τα θηλυκά τοποθετούν τα αυγά τους στους πράσινους οφθαλμούς. Η προνύμφη εμφανίζεται σε 5-7 ημέρες και τρέφεται μέσα στους οφθαλμούς. Μετά από 2-3 εκδύσεις μεταμορφώνονται σε χρυσαλλίδα στο σημεία της ζημιάς και 4 βδομάδες αργότερα τα πλήρως αναπτυγμένα έντομα ξεκινούν την περίοδο διάπαυσης.
• Οι θηλυκές ωοτοκούν μέσα στους οφθαλμούς, με αποτέλεσμα την καταστροφή τους.
• Μετά την ολοκλήρωση της αναπαραγωγικής περιόδου, τα ενήλικα περνούν το υπόλοιπο του καλοκαιριού σε διάπαυση, κρυμμένα κάτω από τον φλοιό των δέντρων, σε σχισμές ή στο έδαφος, μέχρι την επόμενη άνοιξη.
Ζημιές που προκαλεί:
• Καταστροφή των ανθοφόρων οφθαλμών, με αποτέλεσμα μειωμένη καρπόδεση και παραγωγή.
• Η διάτρηση των οφθαλμών από το ρύγχος και η εναπόθεση αυγών προκαλεί μαύρισμα και ξήρανση τους.
• Η ζημιά είναι ιδιαίτερα αισθητή σε νεαρούς οπωρώνες, όπου ο πληθυσμός του εντόμου μπορεί να είναι υψηλός.
Ξενιστές:
Αχλαδιά (Pyrus communis) – κύριος ξενιστής, Μηλιά (Malus domestica) – δευτερεύων ξενιστής
Μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης:
• Καθαρισμός κορμών από νεκρό φλοιό, όπου διαχειμάζει το έντομο
• Παρακολούθηση του πληθυσμού την άνοιξη με δειγματοληψίες σε οφθαλμούς
• Εφαρμογή εντομοκτόνων σε στοχευμένες χρονικές στιγμές (πριν τη διάνοιξη των οφθαλμών – πράσινη κορυφή)
• Ενίσχυση βιολογικού ελέγχου με παρουσία ωφέλιμων εντόμων, όπως αρπακτικά ή παρασιτοειδή
Περιγραφή και χαρακτηριστικά:
• Το ενήλικο έντομο έχει μήκος περίπου 2,5-3 χιλιοστά, είναι σκούρου καστανού χρώματος και διαθέτει μακρύ ρύγχος (ρύγχη), χαρακτηριστικό των κοκκολυτών.
• Έχει ισχυρά πόδια, με τα οποία κινείται με ευκολία στον κορμό και στους βλαστούς των δέντρων, ενώ μπορεί και να πετά, αν και όχι σε μεγάλες αποστάσεις.
Βιολογικός Κύκλος:
• Το έντομο έχει μία γενιά τον χρόνο.
• Το έντομο εμφανίζεται την άνοιξη, καθώς ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες, και προσβάλλει νεαρά φύλλα, μίσχους και κυρίως τους οφθαλμούς της αχλαδιάς.
• Τα διαχειμάζοντα έντομα φέρουν τροφή για 8-10 ημέρες. Τα θηλυκά τοποθετούν τα αυγά τους στους πράσινους οφθαλμούς. Η προνύμφη εμφανίζεται σε 5-7 ημέρες και τρέφεται μέσα στους οφθαλμούς. Μετά από 2-3 εκδύσεις μεταμορφώνονται σε χρυσαλλίδα στο σημεία της ζημιάς και 4 βδομάδες αργότερα τα πλήρως αναπτυγμένα έντομα ξεκινούν την περίοδο διάπαυσης.
• Οι θηλυκές ωοτοκούν μέσα στους οφθαλμούς, με αποτέλεσμα την καταστροφή τους.
• Μετά την ολοκλήρωση της αναπαραγωγικής περιόδου, τα ενήλικα περνούν το υπόλοιπο του καλοκαιριού σε διάπαυση, κρυμμένα κάτω από τον φλοιό των δέντρων, σε σχισμές ή στο έδαφος, μέχρι την επόμενη άνοιξη.
Ζημιές που προκαλεί:
• Καταστροφή των ανθοφόρων οφθαλμών, με αποτέλεσμα μειωμένη καρπόδεση και παραγωγή.
• Η διάτρηση των οφθαλμών από το ρύγχος και η εναπόθεση αυγών προκαλεί μαύρισμα και ξήρανση τους.
• Η ζημιά είναι ιδιαίτερα αισθητή σε νεαρούς οπωρώνες, όπου ο πληθυσμός του εντόμου μπορεί να είναι υψηλός.
Ξενιστές:
Αχλαδιά (Pyrus communis) – κύριος ξενιστής, Μηλιά (Malus domestica) – δευτερεύων ξενιστής
Μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης:
• Καθαρισμός κορμών από νεκρό φλοιό, όπου διαχειμάζει το έντομο
• Παρακολούθηση του πληθυσμού την άνοιξη με δειγματοληψίες σε οφθαλμούς
• Εφαρμογή εντομοκτόνων σε στοχευμένες χρονικές στιγμές (πριν τη διάνοιξη των οφθαλμών – πράσινη κορυφή)
• Ενίσχυση βιολογικού ελέγχου με παρουσία ωφέλιμων εντόμων, όπως αρπακτικά ή παρασιτοειδή