Delia sp. (Υλέμυια)
Υλέμυια: Delia spp (Οικογένεια: Anthomyiidae) είναι οι γνωστές “φυτοφάγες μύγες του λαιμού/ριζών” που προσβάλλουν λαχανικά όπως κρεμμύδια, λάχανα, κολοκυνθοειδή, σιτηρά, κ.ά.
Το Hylemia spp είναι παλιότερη ή συνώνυμη ονομασία που δεν χρησιμοποιείται πλέον ευρέως στη σύγχρονη ταξινομία. (π.χ. Hylemyia coarcata, Hylemyia platura, Hylemyia brassicae)
Το γένος Hylemyia περιλαμβάνει μικρές μύγες μήκους 4-7 χιλ., με προνύμφες μήκους περίπου 8 χιλ., υπόλευκες, άποδες και χωρίς κεφαλική κάψα. Το πρόσθιο τμήμα των προνυμφών είναι μυτερό και διαθέτει στοματικά άγκιστρα. Στην κοιλία φέρουν μικρές εκφύσεις που τους δίνουν χαρακτηριστική μορφή.
🔹 Οι προνύμφες τρέφονται με φυτική ύλη και συχνά εισχωρούν στον «λαιμό» στους βολβούς ή τις ρίζες των φυτών, ανοίγοντας στοές που προκαλούν σάπισμα και κιτρίνισμα των φύλλων.
🔹 Προτιμούν αφράτα, πλούσια σε οργανική ουσία εδάφη, και οι όψιμες φυτείες ή τα νεαρά φυτά κινδυνεύουν περισσότερο.
🔹 Οι προνύμφες παραμένουν δραστήριες κυρίως την άνοιξη
Φυτά και καλλιέργειες που προσβάλει:
🔹 Σιτηρά: σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη (κυρίως H. coarcata)
🔹 Λαχανικά: κολοκυνθοειδή, φυλλώδη λαχανικά, κρεμμύδια, σπαράγγι, σολανώδη (H. platura, H. brassicae)
Βλάβες:
🔹 Προσβολή ριζών, λαιμού φυτών και νεαρών βολβών.
🔹 Τα φυτά εμφανίζουν κιτρίνισμα, σάπισμα στη βάση των φύλλων, αποσπώμενα φύλλα και στα νεαρά φυτά μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο.
🔹 Η ζημιά μοιάζει με προσβολές από οσινέλλα σε σιτηρά ή άλλα φυτά.
🔹 Προσβολές σε όψιμες φυτείες είναι πιο σοβαρές, καθώς οι προνύμφες βρίσκουν πιο κατάλληλο φυτικό υλικό και αφράτο έδαφος για ανάπτυξη.
Καλλιεργητικά μέτρα:
🔹 Αποφυγή διαδοχικής καλλιέργειας με ευαίσθητα φυτά, π.χ. κρεμμύδια.
🔹 Αποφυγή σποράς βολβωδών λαχανικών μετά από καλλιέργειες που αφήνουν άφθονο μη αποσυντιθέμενο φυτικό υλικό.
🔹 Καταστροφή υπολειμμάτων προηγούμενης καλλιέργειας, ώστε να περιοριστεί η παρουσία προνυμφών τρίτης γενιάς.
🔹 Όψιμες ανοιξιάτικες φυτεύσεις όταν το έδαφος έχει ζεσταθεί για αποφυγή προσβολής της πρώτης γενιάς ή, αν είναι δυνατόν, φύτευση το φθινόπωρο σε θερμό έδαφος.
Χημική καταπολέμηση:
🔹 Στα χωράφια με άφθονη οργανική ουσία ή ιστορικό προσβολών, μπορεί να απαιτηθεί προληπτική εφαρμογή εγκεκριμένων εντομοκτόνων.
🔹 Συνιστάται η εναλλαγή διαφορετικών δραστικών ουσιών για να αποφευχθεί ανάπτυξη ανθεκτικότητας από τα έντομα.
🔹 Η επιλογή εντομοκτόνων γίνεται με γνώμονα τη δραστικότητα κατά των προνυμφών που βρίσκονται στον λαιμό, τις ρίζες ή τους βολβούς των φυτών.
Το Hylemia spp είναι παλιότερη ή συνώνυμη ονομασία που δεν χρησιμοποιείται πλέον ευρέως στη σύγχρονη ταξινομία. (π.χ. Hylemyia coarcata, Hylemyia platura, Hylemyia brassicae)
Το γένος Hylemyia περιλαμβάνει μικρές μύγες μήκους 4-7 χιλ., με προνύμφες μήκους περίπου 8 χιλ., υπόλευκες, άποδες και χωρίς κεφαλική κάψα. Το πρόσθιο τμήμα των προνυμφών είναι μυτερό και διαθέτει στοματικά άγκιστρα. Στην κοιλία φέρουν μικρές εκφύσεις που τους δίνουν χαρακτηριστική μορφή.
🔹 Οι προνύμφες τρέφονται με φυτική ύλη και συχνά εισχωρούν στον «λαιμό» στους βολβούς ή τις ρίζες των φυτών, ανοίγοντας στοές που προκαλούν σάπισμα και κιτρίνισμα των φύλλων.
🔹 Προτιμούν αφράτα, πλούσια σε οργανική ουσία εδάφη, και οι όψιμες φυτείες ή τα νεαρά φυτά κινδυνεύουν περισσότερο.
🔹 Οι προνύμφες παραμένουν δραστήριες κυρίως την άνοιξη
Φυτά και καλλιέργειες που προσβάλει:
🔹 Σιτηρά: σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη (κυρίως H. coarcata)
🔹 Λαχανικά: κολοκυνθοειδή, φυλλώδη λαχανικά, κρεμμύδια, σπαράγγι, σολανώδη (H. platura, H. brassicae)
Βλάβες:
🔹 Προσβολή ριζών, λαιμού φυτών και νεαρών βολβών.
🔹 Τα φυτά εμφανίζουν κιτρίνισμα, σάπισμα στη βάση των φύλλων, αποσπώμενα φύλλα και στα νεαρά φυτά μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο.
🔹 Η ζημιά μοιάζει με προσβολές από οσινέλλα σε σιτηρά ή άλλα φυτά.
🔹 Προσβολές σε όψιμες φυτείες είναι πιο σοβαρές, καθώς οι προνύμφες βρίσκουν πιο κατάλληλο φυτικό υλικό και αφράτο έδαφος για ανάπτυξη.
Καλλιεργητικά μέτρα:
🔹 Αποφυγή διαδοχικής καλλιέργειας με ευαίσθητα φυτά, π.χ. κρεμμύδια.
🔹 Αποφυγή σποράς βολβωδών λαχανικών μετά από καλλιέργειες που αφήνουν άφθονο μη αποσυντιθέμενο φυτικό υλικό.
🔹 Καταστροφή υπολειμμάτων προηγούμενης καλλιέργειας, ώστε να περιοριστεί η παρουσία προνυμφών τρίτης γενιάς.
🔹 Όψιμες ανοιξιάτικες φυτεύσεις όταν το έδαφος έχει ζεσταθεί για αποφυγή προσβολής της πρώτης γενιάς ή, αν είναι δυνατόν, φύτευση το φθινόπωρο σε θερμό έδαφος.
Χημική καταπολέμηση:
🔹 Στα χωράφια με άφθονη οργανική ουσία ή ιστορικό προσβολών, μπορεί να απαιτηθεί προληπτική εφαρμογή εγκεκριμένων εντομοκτόνων.
🔹 Συνιστάται η εναλλαγή διαφορετικών δραστικών ουσιών για να αποφευχθεί ανάπτυξη ανθεκτικότητας από τα έντομα.
🔹 Η επιλογή εντομοκτόνων γίνεται με γνώμονα τη δραστικότητα κατά των προνυμφών που βρίσκονται στον λαιμό, τις ρίζες ή τους βολβούς των φυτών.
