Prodenia litura (Προντένια ή Αιγυπτιακό Σκουλήκι)
Προντένια (Spodoptera litura, παλαιά Prodenia litura)
Γενικά:
Η λέξη "προντένια" αναφέρεται στην προνύμφη (κάμπια) του λεπιδόπτερου Spodoptera litura (πρώην Prodenia litura). Πρόκειται για έντομο που προσβάλλει κυρίως βαμβάκι, αραβόσιτο, πατάτες, ψυχανθή και τεύτλα. Σε ορισμένες περιοχές μπορεί να προκαλέσει σημαντικές ζημιές, ειδικά σε νεαρά φυτά, αν και συνήθως η ένταση των προσβολών παραμένει χαμηλή.
Προνύμφη (Κάμπια):
🔹 Μήκος: περίπου 40 χιλιοστά.
🔹 Χρώμα: αρχικά πρασινωπό, με πρώτο κοιλιακό τμήμα σκουρόχρωμο, στη συνέχεια κυανοπράσινο έως γκριζοκάστανο.
🔹 Χαρακτηριστικά: πλευρικά φέρει τριγωνικές μαύρες κηλίδες, στην κοιλιά (στο 1ο και 8ο ουρομερή) δύο μεγάλες σκούρες κηλίδες.
🔹 Διατροφή: τρέφεται κυρίως με τα φύλλα, αρχικά από την κάτω επιφάνεια, αλλά μπορεί να καταστρέψει ολόκληρο το έλασμα, αφήνοντας μόνο τις νευρώσεις.
Ακμαίο (Πεταλούδα):
🔹 Άνοιγμα πτερύγων: 30–40 χιλιοστά.
🔹 Πρόσθιες πτέρυγες: ωχροκίτρινες με καστανές και υπόλευκες ζώνες, γραμμές και κηλίδες.
🔹 Οι πεταλούδες δεν προκαλούν ζημιές, η προσβολή γίνεται αποκλειστικά από τις προνύμφες.
🔹 Οικολογική σημασία και διαχείριση:
🔹 Οι προνύμφες μπορούν να προκαλέσουν ζημιές σε φύλλα και νεαρούς βλαστούς, με αποτέλεσμα φυλλόπτωση ή καθυστέρηση ανάπτυξης των φυτών.
🔹 Η παρακολούθηση των πληθυσμών και η έγκαιρη παρέμβαση είναι σημαντική για την πρόληψη εκτεταμένων ζημιών.
🔹 Η φυσική πίεση και η βιολογική καταπολέμηση (αρπακτικά έντομα, παράσιτα) περιορίζουν συνήθως τις προσβολές χωρίς ανάγκη εκτεταμένης χρήσης χημικών.
Γενικά:
Η λέξη "προντένια" αναφέρεται στην προνύμφη (κάμπια) του λεπιδόπτερου Spodoptera litura (πρώην Prodenia litura). Πρόκειται για έντομο που προσβάλλει κυρίως βαμβάκι, αραβόσιτο, πατάτες, ψυχανθή και τεύτλα. Σε ορισμένες περιοχές μπορεί να προκαλέσει σημαντικές ζημιές, ειδικά σε νεαρά φυτά, αν και συνήθως η ένταση των προσβολών παραμένει χαμηλή.
Προνύμφη (Κάμπια):
🔹 Μήκος: περίπου 40 χιλιοστά.
🔹 Χρώμα: αρχικά πρασινωπό, με πρώτο κοιλιακό τμήμα σκουρόχρωμο, στη συνέχεια κυανοπράσινο έως γκριζοκάστανο.
🔹 Χαρακτηριστικά: πλευρικά φέρει τριγωνικές μαύρες κηλίδες, στην κοιλιά (στο 1ο και 8ο ουρομερή) δύο μεγάλες σκούρες κηλίδες.
🔹 Διατροφή: τρέφεται κυρίως με τα φύλλα, αρχικά από την κάτω επιφάνεια, αλλά μπορεί να καταστρέψει ολόκληρο το έλασμα, αφήνοντας μόνο τις νευρώσεις.
Ακμαίο (Πεταλούδα):
🔹 Άνοιγμα πτερύγων: 30–40 χιλιοστά.
🔹 Πρόσθιες πτέρυγες: ωχροκίτρινες με καστανές και υπόλευκες ζώνες, γραμμές και κηλίδες.
🔹 Οι πεταλούδες δεν προκαλούν ζημιές, η προσβολή γίνεται αποκλειστικά από τις προνύμφες.
🔹 Οικολογική σημασία και διαχείριση:
🔹 Οι προνύμφες μπορούν να προκαλέσουν ζημιές σε φύλλα και νεαρούς βλαστούς, με αποτέλεσμα φυλλόπτωση ή καθυστέρηση ανάπτυξης των φυτών.
🔹 Η παρακολούθηση των πληθυσμών και η έγκαιρη παρέμβαση είναι σημαντική για την πρόληψη εκτεταμένων ζημιών.
🔹 Η φυσική πίεση και η βιολογική καταπολέμηση (αρπακτικά έντομα, παράσιτα) περιορίζουν συνήθως τις προσβολές χωρίς ανάγκη εκτεταμένης χρήσης χημικών.
