Άβοκαντο: Οδηγός καλλιέργειας

---

Γενικά για το φυτό

Το είναι είδος υποτροπικό, έχει ιδιαίτερες κλιματολογικές απαιτήσεις, με θερμό κλίμα και σχετική υγρασία 60-65%. οι θερμοκρασίες δεν θα πρέπει να είναι ανω των 37^ο C και χαμιλότερες των -2^ο C. Είναι ευαίσθητο στην έλλειψη νερού και στην υπερβολική εδαφική υγρασία.
Κατά τους ξηρούς μήνες του έτους (απο το Μάιο έως τον Σεπτέμβριο) επιβάλλεται η χρήση άρδευσης για να μην υπάρξει υποβάθμιση τις ποιότητας του καρπού και να μην παρατηρηθούν προβλήματα στο φυτό.

Έδαφος:
α) το κατάλληλο pH του εδάφους,
β) το χαμηλό ποσοστό ανθρακικών (CaCO₃),
γ) η χαμηλή αλατότητα,
δ) η καλή στράγγιση,
ε) η μη ύπαρξη ιστορικού εμφάνισης ασθενειών που μεταδίδονται από εδάφους (όχι απαραίτητα μόνο Phytophthora). ^[1]

---

Εδαφικές συνθήκες

Το αβοκάντο αναπτύσσεται καλά σε εδάφη βαθιά, που αποστραγγίζουν καλά. Η καταστροφή του ριζικού συστήματος των δένδρων σε κακοαεριζόμενα και κακοαποστραγγιζόμενα εδάφη μπορεί να είναι σοβαρή. Συνήθως συνιστώνται για την καλλιέργεια του αβοκάντο εδάφη ελαφράς ή μέτριας σύστασης, βάθους τουλάχιστον 1m. Σε περιοχές με οριακές κλιματικές συνθήκες κατάλληλα είναι τα ζεστά, προστατευόμενα, ηλιόλουστα, καλοαεριζόμενα και καλά αποστραγγιζόμενα εδάφη. Η υπερβολική υγρασία του εδάφους μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ζημιά στις ρίζες. Η έλλειψη υγρασίας προκαλεί αυξημένη ανθόπτωση, καρπόπτωση και φυλλόπτωση στα δένδρα. Το pH του εδάφους πρέπει να είναι 5 - 7. Τα αλατούχα εδάφη είναι ακατάλληλα για την καλλιέργεια του αβοκάντο, με πιο ανεκτικό το υποείδος των Δυτικών Ινδιών. Γι' αυτό σε τέτοια εδάφη συνίσταται ως υποκείμενο σπορόφυτα του του υποείδους των Δυτικών Ινδιών.^[4]

---

Φύτευση

Η φύτευση των δενδρυλλίων γίνεται με μπάλα χώματος. Το βάθος των λάκκων πρέπει να είναι 50cm και το πλάτος τους 30cm. Η απόσταση φύτευσης καθορίζεται από τις κλιματικές συνθήκες, τη γονιμότητα του εδάφους και την ποικιλία και κυμαίνεται από 8 - 12m. Σε πυκνές φυτεύσεις μπορεί να χρησιμοποιηθούν μικρότερες αποστάσεις κατά το ήμισυ, υπό την προϋπόθεση, όταν τα δένδρα αναπτυχθούν πλήρως και δημιουργηθούν προβλήματα σκίασης, που επηρεάζουν αρνητικά την καρποφορία τους, τότε θα εκριζωθούν οι μισές σειρές δένδρων για να έλθουν αυτά στις κανονικές τους αποστάσεις. Οι ποικιλίες τύπου ανθέων Α πρέπει να συγκαλλιεργούνται με τις ποικιλίες τύπου Β και να είναι συνανθούσες ^[2]

Επικονιαστικες ποικιλίες:
Τύπου Α: Hass, Lamb Hass, Gem, Carmen, Benic.
Τύπου Β: Fuerte, Zutano, Ettinger, Bacon

Οι γνωστότερες ποικιλίες στην Κρήτη είναι οι  Fuerte (Τύπου Β, μεσο-πρώιμη ποικιλία), Hass (Τύπου Α, μέσης και όψιμης εποχής)

Αναλογία φύτευσης:
Παλιότερα εφαρμοζόταν η αναλογία 2:1 ή  4:1 και στην περίπτωση της Hass, με παρουσία μελισσών, μπορεί να λειτουργήσει και η αναλογία 8:1.
Στις νεότερες καλλιέργειες εφαρμόζεται η αναλογία 10% φυτά τύπου Α σε φυτείες ποικιλιών τύπου Β ή 10% φυτα τύπου Β σε φυτείες ποικιλιών τύπου Α. H ύπαρξη μελισσιών βοηθάει συμπαντικά στην επικονίαση.

Άλλες αναλογίες φύτευσης είναι η εξής:
Bacon (1/5) / Hass (4/5)
Ettinger (4/5) / Benic (1/5)
Hass 50% (Α) / Fuerte 25% (Β) / Ettinger 25% (Β)

Το αβοκάντο συνήθως φυτεύεται κατά το σύστημα των τετραγώνων ή ορθογωνίων παραλληλογράμμων. Τα δενδρύλλια του αβοκάντο φυτεύονται κατά τα τέλη του χειμώνα μετά τη διέλευση των χαμηλών θερμοκρασιών προς αποφυγή ζημιών από παγετό.^[2]

Απόσταση φύτευσης
Παλιότερα εφαρμόζονταν αραιές φυτεύσεις, για αυξημενη παραγωγη τα τελευταία χρόνια εφαρμόζοντες πυκνές φυτεύσεις ανάλογα με την ποικιλία, αν είναι π.χ. ορθόκλαδη ή πλαγιόκλαδη.
Οι αποστάσεις φύτευσης αρχικά συστήνεται να είναι ανάλογα και με τη γονιμότητα του εδάφους, το χησιμοποιούμενο υποκείμενο και τη ζωηρότητα της χρησιμοποιούμενης ποικιλίας.^[6]

Συνήθεις αποστάσεις φύτευσης σε μορφή ορθογώνιου  5m x 6m. Πριν τη φύτευση των δενδρυλλίων, γίνεται η επισήμανση των θέσεων φύτευσης, η διάνοιξη των λάκκων (45εκ x 45εκ) και ακολουθεί η φύτευσή τους ^[6].
Η φύτευσης γίνετε σε μορφή ορθογώνιου, Διαδεδομένη τεχνική ειναι τα πρωτα χρόνια της καλλιεργιας, στο μέσον της μεγαλης πλευράς να φυτεύονται στο ενδιαμεσο άλλο ενα φυτό, για παραδιγμα: Σε μια καλλιεργια ορθοκλαδης ποικιλίας οπου η αποσταση μεταξη φυτρών ειναι 6 Χ 5,5 στα πρωτα χρόνια να υπαρχει άλλο ενα φυτό, διλαδι αποσταση φύτευσης 3 Χ 4,5, ενώ σε μία καλλιεργια πλαγιοκλαδης ποικιλία οπου η αποσταση φύτευσης ειναι 7 Χ 5 τα πρωτα χρόνια να ειναι 3,5 Χ 5.
Προσοχή, μεγαλήτερη πυκνότητα φύτευσης μπορει να ειναι επιζημια, γιατι έχει αποδειχθεΐ πως βλάπτει την καρποφορία, καθώς τα κλαδιά που σκιάζονται κάνουν λίγους καρπούς. Γι' αυτό, ποικιλίες με μεγάλες διαστάσεις που φυτεύονται σε αποστάσεις 6 Χ 6μ., θα πρέπει μετά από 10-12 χρόνια, όταν ο συνωστισμός θ'αρχίσει να αποβαίνει επιζήμιος, να αραιώνονται^[3]

Συγκαλλιέργεια: Κατά τη διάρκεια των 10 πρώτων χρόνων μετά τη φύτευση, μπορεί να γίνει συγκαλλιέργεια με διάφορα φυτά, εκτός από τομάτα και μελιτάνα, καθώς τα δύο αυτά φυτά, συχνά μεταφέρουν το μύκητα Verticillium, στον οποίο είναι ευαίσθητο και το Αβοκάντο.^[3]

---

Καλλιεργητική τεχνική

Τα άνθη του αβοκάντο είναι ερμαφρόδιτα και ανήκουν σε δύο τύπους ανάλογα με την ποικιλία. Για να εξασφαλιστεί ικανοποιητική καρποφορία απαιτείται συγκαλλιέργεια ποικιλιών και των δύο τύπων ανθέων.Το αβοκάντο πολλαπλασιάζεται με εμβολιασμό των επιθυμητών ποικιλιών σε υποκείμενα σπορόφυτα.
Ευδοκιμεί σε περιοχές με ζεστά καλοκαίρια και ήπιους χειμώνες, απαλλαγμένες παγετών και ισχυρών ανέμων. Απαιτεί καλλιέργεια σε ελαφρά ή μέσης σύστασης, βαθιά και καλά αποστραγγιζόμενα με χαμηλή περιεκτικότητα σε άλατα. Έχει αυξημένες ανάγκες σε νερό και γι’ αυτό απαιτείται πότισμα σε περιοχές με περιορισμένες βροχοπτώσεις. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην ποιότητα του αρδευτικού νερού, διότι το αβοκάντο είναι πολύ ευαίσθητο στα άλατα.^[1]
Το πότισμα γίνεται με το σύστημα στάγδην ή σπρέι και όχι με κατάκλυση, η οποία ευνοεί την ανάπτυξη της φυτοφθόρας.^[2]

---

Λίπανση

Η λίπανση του αβοκάντο πρέπει να γίνεται με βάση τα δεδομένα από τη χημική ανάλυση των φύλλων.^[2]
Στη χώρα μας, χρειάζεται να γίνεται κάθε χρόνο αζωτούχος λίπανση για να διατηρούνται σταθερές οι αποδόσεις των δέντρων του δενδροκομείου. Η ποσότητα του αζώτου που απαιτείται ανά δένδρο, ποικίλλει, ανάλογα με το έδαφος του δενδροκομείου.^[3] Συμαντικότερα στιχεια για το Αβοκάντο ειναι το Αζωτο το Κάλιο, το ασβέστειο και το Βόριο, χωρις να υποτιμοντε και τα υπολιπια στιχεια.
Όταν το pH του εδάφους είναι πάνω από 7, εκδηλώνονται συμπτώματα τροφοπενίας σιδήρου^[2]
 

---

Κλάδεμα

Υπαρχουν δύο είδη κλαδέματος, το κλάδεμα διαμόρφοσης και το κλάδεμα καρποφορίας. Το κανονικό κλάδεμα γίνεται συνήθως μετά το μάζεμα των καρπών και μετά την περίοδο των παγετών, γιατί, ανοίγει στην κόμη το δέντρο και ευνοεί τη βλάστηση

Το κλάδεμα στο Αβοκάντο, αφορά βασικά τον έλεγχο της βλάστησης, κι όχι τον αριθμό των καρπών στο δέντρο, καθώς αυτός, δεν επηρρεάζεται πολύ από το κλάδεμα, όπως συμβαίνει στα φυλλοβόλα δέντρα. Με το κλάδεμα, επιθυμούμε να ελέγξουμε το ύψος των ορθόκλαδων ποικιλιών, να ενισχύσουμε τη μικρή βλάστηση, να διευκολύνουμε τις καλλιεργητικές εργασίες, να αποφύγουμε την έντονη παρενιαυτοφορία και φυσικά, να έχουμε καλύτερο φωτισμό σ' όλη τη φυλλική επιφάνεια.^[3] Στα νεαρά δένδρα διενεργούνται κορυφολογήματα μετά από κάθε κύμα βλάστησης για τη δημιουργία πλάγιας βλάστησης και σχηματισμού κόμης με καλή δομή^[2] 

Στο κλάδεμα καρποφορίας θα πρέπει να αφερουντε ξερα κλάδια και να αρεωνετε το φυτό εσωτερικά, να μην αφινοντε οι βλαστοι της κορφής να περνουν πολύ μεγαλο ύψος γιατι δυσκολεύουν την συγκομιδή, σε ορθοκλαδες ποικιλιες οπος ειναι η Hass να ανοιγοντε καποθιες "τρυπες" στην κόμη του δέντρου ώστε να διευκολύνετε αερισμος.
Το αυστηρό κλάδεμα μειώνει την παραγωγή. Γι' αυτό συνίσταται το κλάδεμα καρποφορίας να είναι ελαφρό.^[2] 
Για να αποφεύγονται μολύνσεις και στη συνέχεια σκασίματα στο ξύλο, στις μεγάλες τομές θα πρέπει να γίνεται αμέσως απολύμανση^[3]

Χαράκωμα: Το χαράκομα γινετε μόνο εφ όσον τα δένδρα  είναι υγιή και ζωηρά.
Όμως, αυτή η πρακτική δε φαίνεται να βρίσκει γενική παραδοχή, αφού έχει μεγάλο κόστος εργασίας. Το χαράκωμα μπορεί να θεωρηθεί οικονομικά χρήσιμο, μόνο για τα μη καρποφορούντα ζωηρά δέντρα. Στην περίπτωση παρενιαυτοφορίας, δεν έχει καμμία επίδραση. Ο χρόνος που θα πρέπει να γίνεται το χαράκωμα, είναι ελάχιστα πριν την άνθηση, ενώ ο τρόπος, περιγράφεται στο παρακάτω σχήμα.^[3]

---

 

Ωρίμανση / Συγκομιδή

---

Υπαρχουν επισης αναφορές για την μύγα της Μεσογείου, τα ψευδοκοκκοειδή και τις αφίδες.^[5]

---