Κοινό όνομα: Σινάπι, βρούβα, λαψανίδα, ραπανόβρουβα.
Διεθνή κοινά ονόματα: Seneve, Moutarde (Γαλλικά), Μutard, Mustard (Αγγλικά), Senf (Γερμανικά)

Τα δυο πιο κύρια φυτά στην βιομηχανική παραγωγή της μουστάρδας, και όλων των παραγώγων της είναι το Sinapis Alba και το Brasica Juncea, Η μουστάρδα που παράγεται από το Sinapis Alba, ονομάζεται λευκή ή κίτρινη μουστάρδα. Η μουστάρδα που παράγεται από Brasica Juncea ονομάζεται καφέ και οριεντάλ μουστάρδα. Καφέ και οριεντάλ είναι δύο διαφορετικοί τύποι.
Το σινάπι είναι γνωστό στον χώρο της Μεσογείου από την αρχαιότητα για την καυτερή γεύση των σπόρων του, και χρησιμοποιούνταν κυρίως ως φαρμακευτικό φυτό.
Στη σημερινή εποχή από το σινάπι παράγεται η μουστάρδα, και είναι το μπαχαρικό με τη μεγαλύτερη εμπορική εκμετάλλευση παγκοσμίως. Παρόλ’ αυτά στην Ελλάδα είναι γνωστότερο σαν ζιζάνιο, και λιγότερο για της υπόλοιπες ιδιότητες του.
Το σινάπι είναι γνωστό στον χώρο της Μεσογείου από την αρχαιότητα για την καυτερή γεύση των σπόρων του, και χρησιμοποιούνταν κυρίως ως φαρμακευτικό φυτό.
Στη σημερινή εποχή από το σινάπι παράγεται η μουστάρδα, και είναι το μπαχαρικό με τη μεγαλύτερη εμπορική εκμετάλλευση παγκοσμίως. Παρόλ’ αυτά στην Ελλάδα είναι γνωστότερο σαν ζιζάνιο, και λιγότερο για της υπόλοιπες ιδιότητες του.
Το φυτό χρειάζεται αρκετή υγρασία για να αναπτυχθεί, γι’ αυτό μετά τη σπορά το χώμα ποτίζεται ή καλύπτεται με απολυμασμένα σακκιά, τα οποία έχουν βραχεί, έτσι ώστε να συγκρατούν αρκετή υγρασία. Η εμφάνιση του βλαστηδίου 3-4 εκ. γίνεται σε τέσσερις μέρες περίπου την Άνοιξη, και το φθινόπωρο σε 6-7 μέρες. Η συγκομιδή γίνεται όταν το φυτό είναι 5-10 εκ. ύψος, και όταν έχουν αποκτήσει 3 έως 4 φύλλα. Αυτό μπορεί να συνεχιστεί έως αργά την άνοιξη.
Η σπορά γίνεται σε γραμμές, με απόσταση 30εκ. Το έδαφος θα πρέπει να είναι ελαφρύ, καλά σκαμμένο.
Φυτοπροστασία
Διεθνή κοινά ονόματα: Seneve, Moutarde (Γαλλικά), Μutard, Mustard (Αγγλικά), Senf (Γερμανικά)

Τα δυο πιο κύρια φυτά στην βιομηχανική παραγωγή της μουστάρδας, και όλων των παραγώγων της είναι το Sinapis Alba και το Brasica Juncea, Η μουστάρδα που παράγεται από το Sinapis Alba, ονομάζεται λευκή ή κίτρινη μουστάρδα. Η μουστάρδα που παράγεται από Brasica Juncea ονομάζεται καφέ και οριεντάλ μουστάρδα. Καφέ και οριεντάλ είναι δύο διαφορετικοί τύποι.
Το σινάπι είναι γνωστό στον χώρο της Μεσογείου από την αρχαιότητα για την καυτερή γεύση των σπόρων του, και χρησιμοποιούνταν κυρίως ως φαρμακευτικό φυτό.
Στη σημερινή εποχή από το σινάπι παράγεται η μουστάρδα, και είναι το μπαχαρικό με τη μεγαλύτερη εμπορική εκμετάλλευση παγκοσμίως. Παρόλ’ αυτά στην Ελλάδα είναι γνωστότερο σαν ζιζάνιο, και λιγότερο για της υπόλοιπες ιδιότητες του.
Το σινάπι είναι γνωστό στον χώρο της Μεσογείου από την αρχαιότητα για την καυτερή γεύση των σπόρων του, και χρησιμοποιούνταν κυρίως ως φαρμακευτικό φυτό.
Στη σημερινή εποχή από το σινάπι παράγεται η μουστάρδα, και είναι το μπαχαρικό με τη μεγαλύτερη εμπορική εκμετάλλευση παγκοσμίως. Παρόλ’ αυτά στην Ελλάδα είναι γνωστότερο σαν ζιζάνιο, και λιγότερο για της υπόλοιπες ιδιότητες του.

Μικρή ιστορική αναδρομή
Το σινάπι είναι μπαχαρικό το οποίο χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα, συγκεκριμένα οι αρχαίοι Αιγύπτιοι και πολλοί λαοί γύρω απ' τη Μεσόγειο συνήθιζαν να μασουλούν τους σπόρους του κατά τη διάρκεια του φαγητού. Στην αρχαιότητα Έλληνες και Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν τους σπόρους του για την καρύκευση κρεάτων. Σύμφωνα με την ιστορία η μουστάρδα περίπου όπως την ξέρουμε τώρα εμφανίστηκε γύρω στον 14ο αιώνα. Τα πρώτα παράγωγα «τυποποιημένης» μουστάρδας παρασκευάστηκαν στην Ορλεάνη γύρω στο 1600π.χ. Η πρώτη συνταγή κατοχυρωθηκε τον 18ο αιώνα, και αφορούσε την λεύκη μουστάρδα. Επίσης λόγω της καυστικής του γεύσης χρησιμοποιούνταν και σε διάφορα γιατροσόφια. Οι διάφορες θεραπευτικές ικανότητες των σπόρων του σιναπιού, χαρακτηρίζονται σαν «σιναπισμός».Η καλλιέργεια του σιναπιού
Το φυτό καλλιεργείται κυρίως στο θερμοκήπιο, ολόκληρη τη διάρκεια του χρόνου. Είναι φυτό το οποίο δεν θέλει αρκετά υψηλές θερμοκρασίες, αυτός είναι και ο λόγος που τα καλοκαίρια δεν το βλέπουμε να φυτρώνει στη χώρα μας. Προτιμά τα καλώς αεριζόμενα εδάφη, που είναι πλούσια σε ασβέστιο και οργανική ουσία. Η θερμοκρασία καλλιέργειας του κυμαίνεται γύρω στους 10-200 C. Ο πολλαπλασιασμός γίνεται με σπόρο. Οι σπόροι σπέρνονται στην επιφάνεια του εδάφους και φυτρώνουν πιο εύκολα σε μικρό βάθος (0-2 εκ).Το φυτό χρειάζεται αρκετή υγρασία για να αναπτυχθεί, γι’ αυτό μετά τη σπορά το χώμα ποτίζεται ή καλύπτεται με απολυμασμένα σακκιά, τα οποία έχουν βραχεί, έτσι ώστε να συγκρατούν αρκετή υγρασία. Η εμφάνιση του βλαστηδίου 3-4 εκ. γίνεται σε τέσσερις μέρες περίπου την Άνοιξη, και το φθινόπωρο σε 6-7 μέρες. Η συγκομιδή γίνεται όταν το φυτό είναι 5-10 εκ. ύψος, και όταν έχουν αποκτήσει 3 έως 4 φύλλα. Αυτό μπορεί να συνεχιστεί έως αργά την άνοιξη.
Η σπορά γίνεται σε γραμμές, με απόσταση 30εκ. Το έδαφος θα πρέπει να είναι ελαφρύ, καλά σκαμμένο.

Isothiocyanates | |||||||
Προϊόν / ποικιλία | (Allyl-) (%) | 4-hydroxybenzyl (%) | Σταθερά ελαία (%) | Πρωτεΐνες (%) | Crude Fiber (%) | H2O (%) | Ash (%) |
Κίτρινος σπόρος | 2.3 | 23 | 30 | 9 | 6 | 4 | |
Καφέ σπόρος | 0.80 | 32 | 26 | 7 | 6 | 4 | |
Οριεντάλ σπόρος | 0.78 | 36 | 23 | 6 | 6 | 4 |
Πίνακας 1. Ποσότητες χημικών στοιχείων σε τρείς ποικιλίες σιναπιού.
Φυτοπροστασία
Το σινάπι δεν έχει σημαντικούς φυσικούς εχθρούς, μερικοί απο τους εχθρούς του ειναι οι Θρίπες, Κηκιδομηγα, Κολεόπτερα - Σκαθάρια, Λιριόμυζες, Ακάρεα - Τετράνυχοι, και οι ασθένειες: Περονόσπορος, Ωϊδιο,
Δείτε τα εγγεκριμένα σκευάσματα σύμφωνα με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων:
Δείτε τα εγγεκριμένα σκευάσματα σύμφωνα με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων:
- ΣΙΝΑΠΙ ΥΠΑΙΘΡΟΥ
- ΣΙΝΑΠΙ ΚΟΚΚΙΝΟ ΥΠΑΙΘΡΟΥ
- ΣΙΝΑΠΙ ΚΟΚΚΙΝΟ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ
- ΣΙΝΑΠΙ (ΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΙΝΑΠΟΣΠΟΡΟΥ)
* Τα σκευάσματα απευθύνονται μόνο σε επαγγελματίες παραγωγούς
Άλλες χρήσης του φυτού στην βιομηχανία τροφίμων:
Λάδι μουστάρδας: Στα πρώτα σταδία της επεξεργασίας του σιναπιού, παράγεται λάδι. Το λάδι των φυτών της κατηγορίας του σιναπιού σπάνια χρησιμοπιείται σαν βρώσιμο έλαιο, λόγω της γεύσης του. Συγκεκριμένα από το φυτό Brassica juncea βγαίνει ένας τύπος λαδιού που καταναλώνεται κυρίως στην Ινδία, και παράγεται μετά από άλεσμα και εκχύλιση του σπόρου της Brassica juncea.
Έλαια: Στην βιομηχανία τα έλαια που προκύπτουν από την επεξεργασία του σιναπιού, είναι δευτερεύοντα προϊόντα της επεξεργασίας του φυτού. Χρησιμοποιούνται στην βιομηχανία σαπουνιών, για φωτισμό, σαν λιπαντικά. Και στη βιομηχανία τροφίμων σε κάποιες περιπτώσεις για την παραγωγή μαγιονέζας (κυρίως στη Σουηδία).
Αλεύρι μουστάρδας: Είναι ένα ακόμα δευτερεύον προϊόν από την επεξεργασία των σπόρων τις κίτρινης και της οριεντάλ μουστάρδας. Χρησιμοποιείται ως συστατικό σε διάφορες σαλάτες, σαλάτες, στην μαγιονέζα, στα τουρσιά, και στην επεξεργασία κρεάτων.
Ground Mustard: Σαν «Ground Mustard» αναφέρεται άλλο ένα δευτερεύον προϊόν, το οποίο παράγεται με την επίδραση υψηλής θερμοκρασίας, στον επεξεργασμένο σπόρο μουστάρδας.
Σκόνη: η οποία χρησιμοποιείται κυρίως στην βιομηχανία κρέατος ως γαλακτωματοποιητής. Στα λουκάνικα Φρανκφούρτης, στα σαλάμια, και σε κάποιους τύπους δημητριακών, σε σαλάτες, και σαν συστατικό μαριναρίσματος
Στα εργοστάσια επεξεργασίας κρέατος, οι ουσίες κυρίως που χρησιμοποιούνται και έχουν ως βάση τους το σινάπι, παράγονται μετά από ειδική επεξεργασία, ώστε να μην υπάρχει στο προϊόν η μυρωδιά τις μουστάρδας. Γι’ αυτό απενεργοποιείται το ένσημο myrosinase.
Φαρμακευτικά παρασκευάσματα: Ουσίες απ’ το σινάπι περιέχονται επίσης σε μερικά φαρμακευτικά παρασκευάσματα του εμπορίου όπως καταπλάσματα, τσιρότα, αλοιφές, οι ουσίες αυτές είναι κυρίως παράγωγα του σιναπέλαιου.
Έλαια: Στην βιομηχανία τα έλαια που προκύπτουν από την επεξεργασία του σιναπιού, είναι δευτερεύοντα προϊόντα της επεξεργασίας του φυτού. Χρησιμοποιούνται στην βιομηχανία σαπουνιών, για φωτισμό, σαν λιπαντικά. Και στη βιομηχανία τροφίμων σε κάποιες περιπτώσεις για την παραγωγή μαγιονέζας (κυρίως στη Σουηδία).
Αλεύρι μουστάρδας: Είναι ένα ακόμα δευτερεύον προϊόν από την επεξεργασία των σπόρων τις κίτρινης και της οριεντάλ μουστάρδας. Χρησιμοποιείται ως συστατικό σε διάφορες σαλάτες, σαλάτες, στην μαγιονέζα, στα τουρσιά, και στην επεξεργασία κρεάτων.
Ground Mustard: Σαν «Ground Mustard» αναφέρεται άλλο ένα δευτερεύον προϊόν, το οποίο παράγεται με την επίδραση υψηλής θερμοκρασίας, στον επεξεργασμένο σπόρο μουστάρδας.
Σκόνη: η οποία χρησιμοποιείται κυρίως στην βιομηχανία κρέατος ως γαλακτωματοποιητής. Στα λουκάνικα Φρανκφούρτης, στα σαλάμια, και σε κάποιους τύπους δημητριακών, σε σαλάτες, και σαν συστατικό μαριναρίσματος
Στα εργοστάσια επεξεργασίας κρέατος, οι ουσίες κυρίως που χρησιμοποιούνται και έχουν ως βάση τους το σινάπι, παράγονται μετά από ειδική επεξεργασία, ώστε να μην υπάρχει στο προϊόν η μυρωδιά τις μουστάρδας. Γι’ αυτό απενεργοποιείται το ένσημο myrosinase.
Φαρμακευτικά παρασκευάσματα: Ουσίες απ’ το σινάπι περιέχονται επίσης σε μερικά φαρμακευτικά παρασκευάσματα του εμπορίου όπως καταπλάσματα, τσιρότα, αλοιφές, οι ουσίες αυτές είναι κυρίως παράγωγα του σιναπέλαιου.

Νίκος Κοντοπυράκης, Τ. Γεωπόνος
Βιβλιογραφία:
[1] G.Mazza, 1998. Functional Foods - Biochemical & Processing Aspects
[2] Δημητράκης Κ.Γ., 1995. Αγρια φαγώσημα χόρτα, Εκδ. Καλλιεργητής
[3] Σπαρτσής Ι.Ν. 1989. Γενική και Ειδική λαχανοκομία,
[4] Δ.Σ. Καββαδάς. (χ.χ.) Βοτανικών Λεξικόν
[5] Νίκος Δ. Πλατής 2003 Μπαχαρικό Λεξικό. εκδ. Κέδρος
[6] G.C Mustakas, L.D Kirk, V.E. Sohns, E. L Griffin, Jr, 1962. Mustard Seed Processing, Improved Methods for Isolating, the Pungent Factor and Controlling [7] Protein Quality - Mustard seed processing, The journal of the American ol chemists’ Society
[8] Σφήκας Γ, 1998. Αγριολούλουδα της Κρήτης, εκδ. Ευσταθιάδης
[9] Schauenburg P. Paris, 1981. Οδηγός των φαρμακευτικών φυτών, εκδ. Μ. Γκιούρδας
[2] Δημητράκης Κ.Γ., 1995. Αγρια φαγώσημα χόρτα, Εκδ. Καλλιεργητής
[3] Σπαρτσής Ι.Ν. 1989. Γενική και Ειδική λαχανοκομία,
[4] Δ.Σ. Καββαδάς. (χ.χ.) Βοτανικών Λεξικόν
[5] Νίκος Δ. Πλατής 2003 Μπαχαρικό Λεξικό. εκδ. Κέδρος
[6] G.C Mustakas, L.D Kirk, V.E. Sohns, E. L Griffin, Jr, 1962. Mustard Seed Processing, Improved Methods for Isolating, the Pungent Factor and Controlling [7] Protein Quality - Mustard seed processing, The journal of the American ol chemists’ Society
[8] Σφήκας Γ, 1998. Αγριολούλουδα της Κρήτης, εκδ. Ευσταθιάδης
[9] Schauenburg P. Paris, 1981. Οδηγός των φαρμακευτικών φυτών, εκδ. Μ. Γκιούρδας