Στα τροπικά και υποτροπικά καρποφόρα δένδρα συμπεριλαμβάνονται αυτά που πληρούν όλα τα παρακάτω κριτήρια:
• Έχουν καταγωγή και καλλιεργούνται σε εμπορική κλίμακα σε τροπικές και υποτροπικές περιοχές.
• Έχουν μειωμένη ανθεκτικότητα στους παγετούς.
• Δεν αναπτύσσονται σε θερμοκρασίες χαμηλότερες των 10°C.
Τα τροπικά μπορούν να διακριθούν από τα υποτροπικά στο γεγονός ότι αφενός είναι πιο ευαίσθητα σε θερμοκρασίες χαμηλότερες των 20°C, αφετέρου χρειάζονται μέσο όρο θερμοκρασιών υψηλότερο των 10°C κατά τη διάρκεια του πιο κρύου μήνα του χρόνου.
Επιπλέον, τα περισσότερα τροπικά φυτά απαιτούν και υψηλή ατμοσφαιρική υγρασία. Κάποια από αυτά μπορούν να καλλιεργηθούν εξίσου καλά σε τροπικά και υποτροπικά κλίματα, όπως για παράδειγμα η μπανάνα και το αβοκάντο.
Ως τροπικό κλίμα χαρακτηρίζεται αυτό στο οποίο η μέση θερμοκρασία βρίσκεται περίπου στους 27°C, με το θερμότερο μήνα να έχει λίγο υψηλότερη θερμοκρασία σε σχέση με τον πιο κρύο μήνα. Η διάρκεια της ημέρας είναι σχεδόν σταθερή καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, ενώ η πιο μεγάλη μέρα έχει διάρκεια 13 ωρών.
Ως υποτροπικό κλίμα χαρακτηρίζεται αυτό το οποίο έχει θερμότερα καλοκαίρια και ψυχρότερους χειμώνες σε σχέση με το τροπικό κλίμα και η σχετική υγρασία είναι χαμηλότερη. Η διάρκεια της ημέρας έχει μεγαλύτερες αυξομειώσεις κατά τη διάρκεια του έτους και η μέση θερμοκρασία του χειμώνα δεν είναι κάτω των 10°C.
Τα τροπικά και υποτροπικά φυτά που καλλιεργούνται σε όλο τον κόσμο χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: τα κύρια, που καλλιεργούνται στις περισσότερες τροπικές και υποτροπικές περιοχές και προορίζονται για εσωτερική κατανάλωση και εξαγωγή, και τα δευτερεύοντα, που καλλιεργούνται σε μικρότερη κλίμακα ενώ η αγορά τους είναι περιορισμένη ποσοτικά και γεωγραφικά.
Ενδεικτικά αναφέρονται ορισμένα από τα κύρια και τα δευτερεύοντα τροπικά και υποτροπικά φυτά.
Κύρια:μπανάνα, εσπεριδοειδή, καρύδα, μάνγκο, ανανάς κ.ά.
Δευτερεύοντα: αβοκάντο, τσεριμόγια, γκουάβα, λίτσι, μακαντάμια, παπάγια, πάσιον, κάσιους κ.ά.
Οι λόγοι που εξηγούν το γεγονός ότι κάποια είδη εξαπλώθηκαν ταχύτατα σε όλο τον κόσμο ενώ αλλά συνεχίζουν να καλλιεργούνται μόνο σε συγκεκριμένες περιοχές είναι πολλοί, πχ. η προσαρμοστικότητα της καλλιέργειας, η ευκολία πολλαπλασιασμού, το μέγεθος του φυτού, η αποδοχή της γεύσης κ.ά.
Τα περισσότερα τροπικά και υποτροπικά φρούτα παίζουν σημαντικό ρόλο στη διατροφή του ανθρώπου διότι έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε ευρεία γκάμα βιταμινών και μεταλλικών στοιχείων.
Διατροφική αξία
ΜΠΑΝΑΝΑ
Συγκεκριμένα, η μπανάνα αποτελεί καλή πηγή βιταμινών Α, Β, C και ριβοφλαβίνης. Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε κάλιο, ενώ είναι πτωχή σε πρωτεΐνη και λιπαρά. Είναι εύπεπτη και για αυτό συστήνεται σε μικρούς και μεγάλους αλλά και σε αθλητές. Έχει πολλές φυτικές ίνες και προμηθεύει τον οργανισμό με τις βιταμίνες, καθώς και με εξίσου απαραίτητα ιχνοστοιχεία όπως το κάλιο (καλύπτει το 25% των ημερησίων αναγκών του σώματος μας σε κάλιο). Καταπολεμάει τις καούρες , Βοηθάει στην δυσκοιλιότητα.
ΑΒΟΚΑΝΤΟ
Το αβοκάντο έχει υψηλή περιεκτικότητα σε έλαιο αποτελούμενο από πολύ εύπεπτα ακόρεστα λιπαρά οξέα και είναι πλούσιο σε φολικό οξύ. Κάποιες ποικιλίες περιέχουν μεγάλες ποσότητες πρωτεΐνης, βιταμίνης Α, ριβοφλαβίνης και φωσφόρου. Τα λιπαρά του (μονοακόρεστα λιπαρα) αποτελούν περίπου τα τρία τέταρτα των θερμίδων ενός αβοκάντο. Τα μονοακόρεστα λιπαρά θεωρούνται καλά λιπαρά, που μειώνουν τα επίπεδα της κακής χοληστερόλης στο αίμα.
ΓΚΟΥΑΒΑ
Η γκουάβα έχει υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C αλλά περιέχει μικρές ποσότητες νιασίνης και σιδήρου. Το φρούτο είναι επίσης πλούσιο σε κάλιο. Ενδεικτικά, μία μόνο γκουάβα περιέχει 4 φορές περισσότερη βιταμίνη C από ένα πορτοκάλι.
ΜΑΝΓΚΟ
Το μάνγκο είναι πλούσιο σε προβιταμίνη Α και υδατάνθρακες. Μόνο ένα μάνγκο παρέχει σχεδόν τις συνολικές ημερήσιες ανάγκες του οργανισμού σε βιταμίνη C, αλλά και βιταμίνη Α (αναγκαία για την υγεία των ματιών). Είναι πλούσιο σε πολλές βιταμίνες του συμπλέγματος Β, ασβέστιο και μαγνήσιο.
ΛΙΤΣΙ
Το λίτσι είναι καλή πηγή υδατανθράκων και βιταμίνης C. Έχει αντιοξειδωτική και αντιγριπική δράση. Βοηθά στη βελτίωση της ροής του αίματος. Διατηρεί υγιή τα επίπεδα της μεταγευματικής γλυκόζης του αίματος και των λιπιδίων. Μειώνει τις ρυτίδες και τις καφέ κηλίδες του δέρματος. Συμβάλει στη μείωση της κούρασης.
ΧΟΥΡΜΑΔΕΣ
Οι χουρμάδες είναι πλούσιοι σε υδατάνθρακες και είναι καλή πηγή βιταμίνης Α, καλίου και σιδήρου αλλά έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε έλαια και νάτριο. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι ο συνδυασμός των ιχνοστοιχείων που περιέχονται στους χουρμάδες καθιστά τους καρπούς αυτούς ωφέλιμους για την υγεία, ενώ οι χουρμάδες επίσης βοηθούν το σώμα να μεταβολίζει τα υψηλά επίπεδα σακχάρου έτσι ώστε να μην μετατραπεί σε λίπος.
ΤΣΕΡΙΜΟΓΙΑ
Η τσεριμόγια είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, κάλιο και βιταμίνη C. η τσεριμόγια περιέχει και αρκετά απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, βιταμίνες, αντιοξειδωτικά και ανόργανα συστατικά. έχει παρόμοιες θερμίδες με εκείνη του μάνγκο. Από φυτοθρεπτικά συστατικά περιέχει λουτεΐνη και ζεαξανθίνη (6 μg/100 γρ.), δύο αντιοξειδωτικά που δρουν ενάντια στον καταρράκτη.
ΠΕΡΚΑΝ
Το πεκάν είναι άριστη πηγή αντιοξειδωτικών, βιταμίνης Ε, ακόρεστων λιπαρών οξέων και βιταμινών του συμπλέγματος Β.
ΦΡΑΓΚΟΣΥΚΟ
Το φραγκόσυκο έχει υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C και φυτικές ίνες ενώ τέλος
ΛΟΤΟΣ
Ο λωτός μάς εφοδιάζει με τα απαραίτητα αυτά στοιχεία, αλλά και με πολύ περισσότερα, όπως βιταμίνες C, Β1, Β2 και Β6, κάλιο, μαγγάνιο, φώσφορο και χαλκό. Περιέχει φυτικές ίνες σε υψηλή περιεκτικότητα, αλλά και μόλις 66 θερμίδες ανά 100 γραμμ. Είναι πλούσιος σε αντιοξειδωτικά, που συμβάλλουν στην ανάπλαση των κυττάρων του δέρματος.
ΑΝΑΝΑΣ
Ο ανανάς περιέχει Βιταμίνη C, Βιταμίνη B6, Βιταμίνη A, Βιταμίνη E, Βιταμίνη K, β- καροτίνη. Βοηθά στην χώνεψη, Είναι ένα είναι ένα καλό διουρητικό, Βοηθά στα ούλα, και στην όραση
Φαρμακευτικές ιδιότητες
Οι φαρμακευτικές ιδιότητες των τροπικών και υποτροπικών φρούτων είναι γνωστές στους κατοίκους των περιοχών καταγωγής τους και γι’ αυτό υπάρχουν πολλές συνταγές για αφεψήματα, σιρόπια, αλοιφές, ζελέδες, χυμούς κ.ά. Ωστόσο, ο κυριότερος τρόπος κατανάλωσης των τροπικών και υποτροπικών φρούτων είναι ως νωπά.
Τα τροπικά και υποτροπικά φρούτα είναι πλούσια σε πηκτίνη, φυτικές ίνες, κυτταρίνη και αντιοξειδωτικά. Επίσης τα περισσότερα έχουν λίγες θερμίδες (με εξαίρεση την
μπανάνα και το αβοκάντο) γεγονός που τα καθιστά ελκυστικά για τον σύγχρονο καταναλωτή.
Plant Protection
Ενημερωτικό Δελτίο Άνοιξη 2024 - Plantpro.gr 
