Η σφήκα της καστανιάς (Dryocosmus kuriphilus) ο νέος μεγάλος εχθρός της καστανιάς

Η σφήκα της καστανιάς (Dryocosmus kuriphilus Yasumatsu), που είναι παρθενογενετικό έντομο, από την Κορέα. Στην Ευρώπη εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 2002 στην Ιταλία και έκτοτε εξαπλώθηκε και στις γειτονικές χώρες. Στη χώρα μας η παρουσία του εντόμου εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 2014 στην Π.Ε. Πιερίας.

Τι προσβάλλει: Προσβάλει τα διάφορα είδη της καστανιάς.

Τι ζημιά προκαλεί: Μείωση παραγωγής κάστανων (60-85%), μείωση της ανάπτυξης και τελικά εξασθένιση των δένδρων.

Πως εξαπλώνεται: Ο κύριος τρόπος εξάπλωσης του εντόμου σε μεγάλες αποστάσεις είναι μέσω της μετακίνησης φυτών προς φύτευση (νεαρά δενδρύλλια). Σε μικρές αποστάσεις εξαπλώνεται με ενεργή πτήση των ενηλίκων.
 

Πως μοιάζει η προσβολή

Κηκίδες σε νεαρά φύλλα, βλαστούς και οφθαλμούς. Στο αρχικό τους στάδιο οι κηκίδες (καλοκαίρι) δεν είναι ορατές και γίνονται αντιληπτές την επόμενη άνοιξη. Αρχικώς έχουν κοκκινωπό χρώμα ενώ αργότερα αποκτούν πράσινο χρώμα. Μετά την έξοδο των ενηλίκων εμφανίζουν οπές (οπές εξόδου) και αρχίζουν να σκουραίνουν.

Σε περίπτωση εντοπισμού ύποπτου δείγματος: άμεση επικοινωνία με τις κατά τόπους αρμόδιες Υπηρεσίες (Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Περιφερειακών Ενοτήτων για τις καλλιεργούμενες καστανιές και Δασαρχεία, Διευ- θύνσεις Δασών άνευ Δασαρχείων για τις καστανιές σε δάση και δασικές εκτάσεις, και στο Συντονιστικό Κέντρο Δασοπροστασίας Σ.Κ.∆., τηλ.: 1591).
 

Πότε γίνονται έλεγχοι

Στα αρχικά στάδια (τέλος καλοκαιριού – αρχές φθινοπώρου) η προσβολή είναι δύσκολο να εντοπιστεί αφού μπορεί να εντοπιστεί μόνο με εργαστηριακό έλεγχο των οφθαλμών. Αντιθέτως την άνοιξη τα σημεία προσβολής είναι πολύ ευδιάκριτα.
 

Πως αντιμετωπίζεται

Εξαιτίας της βιολογίας του D. kuriphilus, αλλά και άλλων παραγόντων, η αποκλειστική χρήση χημικών έχει περιορισμένα αποτελέσματα. Η εφαρμογή ψεκασμών φυλλώματος (όπου είναι δυνατή) κατά την περίοδο της εμφάνισης των ενηλίκων μπορεί να παρέχει κάποιου είδους προστασία. Η εφαρμογή ψεκασμών εναντίον των κηκίδων δεν εγγυάται την καταπολέμησή του. Στη χώρα μας δεν υπάρχουν εγκεκριμένα σκευάσματα για τον συγκεκριμένο εχθρό. Ειδικότερα σε καστανεώνες μεγάλης ηλικίας είναι πρακτικά αδύνατη η αντιμετώπιση των εντόμων. Σε νεαρούς καστανεώνες προτείνεται η μηχανι- κή αφαίρεση και καταστροφή των κηκίδων πριν την έξοδο των ενηλίκων (από άνοιξη μέχρι αρχές καλοκαιριού). Μετά την έξοδο των ενηλίκων η αφαίρεση και καταστροφή των κηκίδων δεν εξυπηρετεί σε τίποτα. Ως μόνιμη και αποτελεσματική αντιμετώπιση του εντόμου θεωρείται η βιολογική καταπολέμηση με τη χρήση του παρασιτοειδούς εντόμου Torymus sinensis. Σύμφωνα με την διαδικασία που προ- βλέπεται στην αριθμ. 10522/117908/22.9.2014 (Β΄ 2622) Υπουργική Απόφαση όλα τα σκευάσματα που περιέχουν το συγκεκριμένο παρασιτοειδές έντομο θα πρέπει να εγγράφονται στον Εθνικό Κατάλογο Σκευασμάτων Φυτοπροστασίας που περιέχουν Μακρο-οργανισμούς. Βασικό στοιχείο για την πρόληψη της εξάπλωσης του σε νέες περιοχές είναι η αποφυγή της μεταφοράς του εντόμου με τις διάφορες ανθρωπογενείς δραστηριότητες όπως π.χ. τα μολυσμένα δενδρύλλια/εμβόλια.