θερμικό στρες: Οδηγός προστασίας των φυτών κατά τη διάρκεια του καύσωνα
Προστατεύστε τα φυτά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες
Το θερμικό στρες στα φυτά αναφέρεται στις αρνητικές επιδράσεις που προκαλούνται από την έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες για παρατεταμένες χρονικές περιόδους. Για τα περισσότερα φυτά η θερμοκρασία δε θα πρέπει να πέφτει κάτω από 20 οC ή να ξεπερνάει τους 31 οC με ιδανικές τις ενδιάμεσες τιμές, γύρω στους 25 οC. Ένα φυτό που υποφέρει από υψηλές θερμοκρασίες φαίνεται από τα πάνω φύλλα του. Το περίγραμμα του φύλλου αρχίζει να “κατσαρώνει” προς τα πάνω. Επίσεις αν παρατηρηθούν φύλλα θαμπά, σαν ξεβαμμένα, μπορεί να οφίλεται και σε υπερβολικό φως, σκόνη και καυσαέριο.

Τι θα πρέπει να κάνουμε και τι όχι για να προστατεύσουμε τα φυτά μας κατά τη διάρκεια του καύσωνα;

Καλλωπιστικά φυτά: Στα φυτά εσωτερικού ή ακόμα και εξωτερικού χώρου μπορούμε να έχουμε δίπλα από τις γλάστρες 1-2 μικρά δοχεία με παγάκια και να τα αλλάζουμε καθημερινά.
Καλλωπιστικά εσωτερικού χώρου: πρέπει να αερίζετε καλά το χώρος. Καλό είναι να ψεκάζουμε τα φύλλα με νερό. Αυτό δεν θα πρέπει να γίνετε όμως σε φυτά κήπου ιδιαίτερα της μεσημεριανές και απογευματινές ώρες όπου υπάρχουν πολύ υψηλές θερμοκρασίες γιατί όπως γράφουμε και παραπάνω θα υπάρξουν εγκαύματα στα φυτά.


Τι θα πρέπει να κάνουμε και τι όχι για να προστατεύσουμε τα φυτά μας κατά τη διάρκεια του καύσωνα;
Πότισμα
Για όλα τα φυτά, ιδιαίτερα τα κηπευτικά: Ο καύσωνας πρέπει να βρει τα φυτά ποτισμένα. Συνήθως ποτίζουμε απογευματινές ή βραδινές ώρες, διαφορετικά στα κηπευτικά (όπως την τομάτα) μπορεί να καούν οι ανθοταξίες. Σε άλλη περίπτωση φυτά μπορεί να δημιουργηθούν εγκαύματα πάνω στους καρπούς ή άλλα μέρη του φυτού από την υψηλή θερμοκρασία του νερού που ζεσταίνετε επάνω στα φυτά.
Καλλωπιστικά φυτά: Στα φυτά εσωτερικού ή ακόμα και εξωτερικού χώρου μπορούμε να έχουμε δίπλα από τις γλάστρες 1-2 μικρά δοχεία με παγάκια και να τα αλλάζουμε καθημερινά.
Καλλωπιστικά εσωτερικού χώρου: πρέπει να αερίζετε καλά το χώρος. Καλό είναι να ψεκάζουμε τα φύλλα με νερό. Αυτό δεν θα πρέπει να γίνετε όμως σε φυτά κήπου ιδιαίτερα της μεσημεριανές και απογευματινές ώρες όπου υπάρχουν πολύ υψηλές θερμοκρασίες γιατί όπως γράφουμε και παραπάνω θα υπάρξουν εγκαύματα στα φυτά.
Λίπανση
Οι λιπάνσεις κατά την διάρκεια του καύσωνα ΔΕΝ επιτρέπονται, διότι τα φυτά δεν μπορούν να απορροφήσουν θρεπτικά στοιχεία όταν η θερμοκρασία είναι μεγαλύτερη από 35 βαθμούς Κελσίου. Με την προσθήκη λιπασμάτων (π.χ. νιτρικά, ουρία κλπ.) κατά την περίοδο του καύσωνα καίγεται το ριζικό σύστημα των φυτών και δημιουργούνται πύλες εισόδου παθογόνων από το ριζικό σύστημα.[1]Ψεκασμοί και Φυτοπροστασία
- Οι ψεκασμοί να γίνονται απογευματινές ή τις πρώτες πρωινές ώρες της ημέρας.
- Το θειάφι (σε σκόνη) και η θειοχαλκίνη είναι φυτοτοξικα σε υψηλές θερμοκρασίες άνω των 28°C - 30°C και δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται πάνω στα φύλλα γιατί ίσως προκαλέσουν εγκαύματα. Επίσης, δεν λειτουργούν σε θερμοκρασίες κάτω από 18°C, ενώ δρουν καλύτερα σε θερμοκρασίες άνω των 20°C.
![]() Εγκαύματα από θειάφι σε αμπέλι όταν η εφαρμογή του γίνετε με θερμοκρασία άνω των 30°C |
- Πυριτικά σκευάσματα, όπος το Πυριτικό Ασβέστιο και αντηλιακά σκευάσματα βοηθάνε πάρα πολύ στην προστασία απο τον ήλιο, γενικά πυριτικά σκευάσματα "σκληραίνουν" τους καρπούς και τους βλαστους και αυξάνουν την αντοχή στο θερμικό stress.
- Ο Καολινίτης (αργιλοπυριτικό ορυκτό που χρησιμοποιήτε στην βιολογική γεωργία σαν απωθητικό εντόμων) προστατεύει τη καλλιέργεια από ηλιακά εγκαύματα και θερμικές καταπονήσεις (θερμικό στρες). Το επίστρωμα (φιλμ) καολίνη, καλύπτει τα φυτά ενώ επιτρέπει τη φωτοσύνθεση, αντανακλά τις βλαβερές IR και UV ακτινοβολίες αυξάνοντας έτσι τη δέσμευση του άνθρακα και εμποδίζοντας τα ηλιοκαύματα.
- Σχετικά με τους ψεκασμούς με Θερινούς πολτούς( παραφινέλαια/ορυκτέλαια ) όπου γίνονται ψεκασμοί σε δενδρώδεις καλλιέργειες, σε περιόδους καύσωνα καλό είναι να αποφεύγετε. Να μη γίνεται ψεκασμός αν η θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι πάνω από 30°C, ή η σχετική υγρασία είναι κάτω από 30%.

Πηγές και Βιβλιογραφία:
[1] γεωργικες προειδοποιησεις - Τόματα, 27/06/2017 (Περιφερειακό Κέντρο Προστ. Φυτών & Ποιοτικού Ελέγχου Μαγνησίας)
[2] Οδηγός προβλημάτων καλλιέργειας, weed-ellas.blogspot.in/2012/04/blog-post_3984.html#
[3] ΟΔΗΓΙΕΣ ΟΛΟΚΛΗΡΟΜΕΝΗΣ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΑΜΠΕΛΟΥ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
[4] Ετικέτες σκευασμάτων, Θείου και Parafin Oil,
[5] Περιοδικό: Γεωργική Τεχνολογία, Τευχος Ιούλιος 1992 (με παραπομπές στο ιταλικό περιοδικό 'Edagricole')
[1] γεωργικες προειδοποιησεις - Τόματα, 27/06/2017 (Περιφερειακό Κέντρο Προστ. Φυτών & Ποιοτικού Ελέγχου Μαγνησίας)
[2] Οδηγός προβλημάτων καλλιέργειας, weed-ellas.blogspot.in/2012/04/blog-post_3984.html#
[3] ΟΔΗΓΙΕΣ ΟΛΟΚΛΗΡΟΜΕΝΗΣ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΑΜΠΕΛΟΥ, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
[4] Ετικέτες σκευασμάτων, Θείου και Parafin Oil,
[5] Περιοδικό: Γεωργική Τεχνολογία, Τευχος Ιούλιος 1992 (με παραπομπές στο ιταλικό περιοδικό 'Edagricole')