O ψεκασμός των δέντρων με χαλκό το χειμώνα
Ο χαλκός και η χρησιμότητά του
Η χρήση του χαλκού για ψέκασμα ξεκίνησε στο Μπορντό της Γαλλίας γύρω στα 1880 και ήταν το πρώτο πραγματικό μυκητοκτόνο στην ιστορία της αμπελουργίας και της γεωργίας γενικότερα γιατί υπήρξε το πρώτο χημικό σκεύασμα με πολύ καλό αποτέλεσμα κατά πολλών μυκήτων που προσβάλουν τα φυτά (κυρίως κατά του περονόσπορου).[1]
Ο Χαλκός και φυτά
Στα φυτικά κύτταρα ο χαλκός συμμετέχει στην φωτοσύνθεση με μεταφορά ηλεκτρονίων και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των ενζύμων. Ο χαλκός είναι ένα από τα ιχνοστοιχεία που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη των φυτών.
Η έλλειψη του χαλκού στα φυτά αν και δύσκολο να εντοπιστεί οπτικά προκαλεί τα εξής συμπτώματα, μαρασμό φύλλων με πιο ανοιχτόχρωμο χρώμα (κοντά στο κίτρινο) και νανισμούς.[8]
Ο Χαλκός και έδαφος
Στο έδαφος το pΗ του εδάφους και η οργανική ύλη είναι από τα κυρίαρχα στοιχεία που επηρεάζουν τη διαθεσιμότητα του χαλκού. Η συγκέντρωση της οργανικής ύλης μειώνει την διαθεσιμότητα του χαλκού και την διαθεσιμότητα στις καλλιέργειες.[8]
Ο χαλκός σαν φυτοπροστατευτικό στην γεωργία (βιολογική και συμβατική) χρησιμοποιείται σε τέσσερις μορφές.
(Με βάση τα εγκεκριμένα σκευάσματα του κυκλοφορούν στην αγορά)
Τα πλεονεκτήματα της εφαρμογής με χαλκούχα σκευάσματα είναι η μεγάλη προσκολλητικότητα του στα φύλλα, η μεγάλη περίοδος δράσης του (εκτός και αν ακολουθήσει βροχόπτωση) και το μικρό του κόστος. [6]
Αρχικά προτείνεται η χρήση βορδιγάλειου πολτού, ή υδροξειδίου του χαλκού νωρίς τον Χειμώνα μετά την πτώση των φύλλων και μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου ενώ αργότερα μπορεί να γίνει εφαρμογή του οξυχλωριούχου χαλκού ή πάλι υδροξειδίου του χαλκού που είναι λιγότερο φυτοτοξικοί για να μην κινδυνεύει η νέα βλαστήση την Ανοιξη.
Ο βορδιγάλειος πολτός είναι πιο κατάλληλος για την αντιμετώπιση μυκήτων των γενών Peronospora, Phytopthora, Plasmopara, Phomopsis, Septoria, Monilia, Exoascus, Coryneum, Colletotrichum, Cycloconium, Cladosporium, Cercospora και για τις σκωριάσεις που οφείλονται στα γένη Uromyces, Gymnosporangium και Puccinia. Επίσης είναι πολύ αποτελεσματικός στις σήψεις των ριζών που οφείλονται στους μύκητες Pythium, Verticillium και Sclerotinia. Η σύσταση του βορδιγάλειου πολτού είναι γαλαζόπετρα με ασβέστη σε μορφή υδατοδιαλυτών κόκων ή σκόνης που διαλύονται στο νερό για τον ψεκασμό των φυτών.
Μια άλλη εφαρμογή το πολτού αυτού είναι στο βάψιμο (επάλειψη) του κορμού των δένδρων και των τομών από τα κλαδέματα, το οποίο γίνεται με πολτό μεγάλης συγκέντρωσης και με μια βούρτα. Η επάλειψη προστατέυει τους κορμούς από μολύνσεις ασθενειών του εδάφους. Τέλος θα πρέπει να αναφερθεί ότι ο βορδιγάλειος πολτός χρησιμοποιείται και στην βιολογική γεωργία με μικρές όμως αναλογίες ψεκασμού.
Οταν αρχίσει η νέα βλάστηση και ανθοφορία των φυτών πρέπει να αποφεύγουμε την χρήση βορδιγάλειου πολτού και να χρησιμοποιούμε τον οξυχλωριούχο χαλκό. Ο οξυχλωριούχος χαλκός είναι λιγότερο τοξικός από τον βορδιγάλειο πολτό αλλά έχει μικρότερη προσκολλητική ικανότητα, γι αυτό πρέπει να ψεκάζεται μέχρι απορροής ή με χρήση προσκολητικού. Δεν χρησιμοποιείται στην άνθηση των φυτών και λίγο πριν από αυτή. Εχει μεγάλο εύρος δράσης κατά πολλών μυκήτων σε πυρηνόκαρπα, μηλοειδή, ελιά, ξυνά καλλωπιστικά, κυπαρρισοειδή, ανθοφόρα, λαχανικά φυτά και στο αμπέλι.
Ο χαλκός εκτός από μυκητοκτόνο δράση έχει και σημαντική βακτηριοκτόνο δράση. Χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση και προστασία από βακτήρια όπως το βακτηριακό κάψιμο της αχλαδιάς και το βακτηριακό έλκος των πυρηνοκάρπων. Η δράση του χαλκού εναντίων των βακτηρίων ενισχύει και την άμυνα των φυτών στους παγετούς. [1]
Στα πυρινόκαρπα καλό θα είναι να γίνονται προληπτικές εφαρμογές, με βάση πάντα και τις γεωργικές προειδοποιήσεις, για τις ασθένειες ΕΞΩΑΣΚΟΣ, ΚΟΡΥΝΕΟ, ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΟ ΕΛΚΟΣ, ΦΩΜΟΨΗ (ΕΛΚΟΣ ΚΛΑΔΙΣΚΩΝ).
Στα εσπεριδοειδη, εκτός από την προληπτική του δράση στις διάφορες ασθένειες, η εφαρμογή χαλκού λειτουργεί προληπτικά κατά τις κομμίωσης (κόλλες που βγαίνουν από τον κορμό και στα κλαδιά του φυτού). Η κομμιώσεις σε μεγάλο βαθμό οφείλονται στην έλλειψη χαλκού και είναι σπάνιες όπου εφαρμόζονται χαλκούχα μυκητοκτόνα.
Στην ελιά: Μπορούν να γίνουν προληπτικοί ψεκασμοί στις αρχές του φθινοπώρου καθώς και μετά τη συλλογή του ελαιοκαρπού και το κλάδεμα για την επούλωση των πληγών, δρα κατα του καρκίνου της ελιάς και άλλων μυκητολογικών ασθενειών. Μπορούν να γίνουν μερικοί ψεκασμοί και στις αρχές της άνοιξης. Οι εφαρμογές πρέπει να σταματήσουν πριν την άνθηση. Ο βορδιγάλειος πολτός εφαρμόζετε μόνο μετά τη συγκομιδή. Οι επεμβάσεις με υδροξείδιο ή οξυχλωριούχο χαλκό θα πρέπει να σταματήσουν περίπου ένα μίνα πριν τη συγκομιδή (συμβουλευτείτε την ετικέτα του σκευάσματος)
Συνδιαστικότητα
Βορδιγάλειος πολτός
Δεν συνδυάζεται με σκευάσματα που παρουσιάζουν ισχυρή όξινη και βασική αντίδραση.
Δεν συνδυάζεται με οργανοφωσφορικά και καρβαμιδικά εντομοκτόνα καθώς και με maneb, mancozeb, folpet, captan και thiram. Επίσης δεν συνδυάζεται με ελαιούχα σκευάσματα όταν ο ψεκασμός γίνεται εκτός της εποχής του ληθάργου των δένδρων.
Υδροξείδιο του χαλκού
Δεν συνδυάζεται µε όξινα σκευάσµατα και αλκαλικούς πολτούς. Δεν συνδυάζεται όξινα σκευάσματα και με σκευάσματα που περιέχουν thiram. Σε περίπτωση συνδυασμού του με προσκολλητικά, λάδια, εντομοκτόνα και άλλα μυκητοκτόνα, διαλύεται σε ένα δοχείο και μπαίνει πρώτο στο βυτίο και μετά προστίθενται τα υπόλοιπα σκευάσματα.
Οξυχλωριούχος χαλκός
Δεν συνδυάζεται με αλκαλικά και πολύ όξινα σκευάσματα. Δεν συνδυάζεται με σκευάσματα που περιέχουν thiram, captan.
Φυτοτοξικότητα
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι όλα τα χαλκούχα σκευάσματα δεν είναι ακίνδυνα και η χρήση τους απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή. Δεν ψεκάζουμε τις μέρες που υπάρχει παγετός και αποφεύγονται μεγαλύτερες δόσεις φαρμάκου από τις προτεινόμενες. Δεν είναι ιδιαίτερα τοξικά για τις μέλισσες αλλά αρκετά τοξικά για τα ψάρια και τα παραγωγικά ζώα. Η χρήση τους πρέπει να γίνεται πάντα με τις οδηγίες ειδικού γεωπόνου.[1]
Προβλήματα φυτοτοξικότητας μπορεί να προκύψουν αν έχουμε επανειλημμένους ψεκασμούς ανά εβδομάδα και δεν ποτίσουμε ή δεν βρέξει, οι συγκεντρώσεις του χαλκού θα είναι υψηλές Με το που θα βρέξει θα διαλυτοποιηθεί μεγάλη ποσότητα χαλκού και μπορεί να δημιουργήσει φυτοτοξικότητες.
Αν το ψεκαστικό διάλυμα είναι πολύ όξινο έχουμε υψηλή διαλυτοποίηση του χαλκού, δηλαδή μεγάλες ποσότητες ιόντων του χαλκού θα παράγονται και θα διεισδύσουν στα φυτά μας με φαινόμενα φυτοτοξικότητας. Να κάνετε έλεγχο τις πηγές που παίρνεται νερο [8]
Βορδιγάλειος πολτός:
Είναι φυτοτοξικό στη ροδακινιά, κερασιά και δαμασκηνιά αφού φουσκώσουν τα μάτια. Επίσης μπορεί να παρουσιάσει φυτοτοξικότητα στα κολοκυνθοειδή κάτω από ορισμένες συνθήκες (υψηλή υγρασία). Φυτοτοξικότητα παρουσιάζει επίσης σε ορισμένες ποικιλίες μηλιάς. Στη μηλιά να χρησιμοποιείται πριν την άνθηση. Γενικά να αποφεύγεται η χρήση του κατά την άνθηση.
Υδροξείδιο του χαλκού
Είναι φυτοτοξικό στις ποικιλίες αμπελιού Delaware, Rosette, Niagara και Concord. Είναι φυτοτοξικό στα πυρηνόκαρπα μετά την έκπτυξη των φύλλων. Επαναλαμβανόμενες χρήσεις στα μηλοειδή μπορεί να προκαλέσουν καστανό χρωματισμό. Στην μηλιά οι εφαρμογές να σταματούν όταν η πράσινη κορυφή είναι μήκους 1 εκ. Γενικά να αποφεύγεται η χρήση του κατά την άνθηση.
Γενικά να αποφεύγεται η χρήση του κατά την άνθηση. Στις ευαίσθητες ποικιλίες αμυγδαλιάς όπως Peerless & Mission παρατηρείται ελαφρά φυτοτοξικότητα όταν εφαρμόζεται μετά την άνθηση.
Ο κίνδυνος φυτοτοξικότητας αυξάνεται στις χαμηλές θερμοκρασίες (< 5 οC) και σε υγρασία.
οξυχλωριούχος χαλκός
Είναι φυτοτοξικό στη ροδακινιά, κερασιά και δαμασκηνιά μετά το φούσκωμα των οφθαλμών καθώς και στα κολοκυνθοειδή.
Οι ποικιλίες μηλιάς Golden delicious, Jonathan, Reinette και Staimon είναι ευαίσθητες όταν το σκεύασμα εφαρμόζεται μετά την έναρξη της βλάστησης. Στη μηλιά και αχλαδιά να χρησιμοποιείται πριν την άνθηση.
Γενικά να αποφεύγεται η χρήση του κατά την άνθηση.
Οξείδιο του χαλκού
Στις ετήσιες καλλιέργειες να μη χρησιμοποιείται η μεγάλη δόση στα πρώιμα στάδια ανάπτυξης γιατί παρουσιάζεται φυτοτοξικότητα.
Είναι φυτοτοξικό στη ροδακινιά αφού φουσκώσουν τα μάτια, στα κολοκυνθοειδή και τα σταυρανθή.
Επίσης παρουσιάζει φυτοτοξικότητα σε μερικές ποικιλίες μηλιάς και αχλαδιάς. Στην αχλαδιά να χρησιμοποιείται πριν την άνθηση. Γενικά να αποφεύγεται η χρήση του κατά την άνθηση.
Ο Χαλκός και φυτά
Στα φυτικά κύτταρα ο χαλκός συμμετέχει στην φωτοσύνθεση με μεταφορά ηλεκτρονίων και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των ενζύμων. Ο χαλκός είναι ένα από τα ιχνοστοιχεία που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη των φυτών.
Η έλλειψη του χαλκού στα φυτά αν και δύσκολο να εντοπιστεί οπτικά προκαλεί τα εξής συμπτώματα, μαρασμό φύλλων με πιο ανοιχτόχρωμο χρώμα (κοντά στο κίτρινο) και νανισμούς.[8]
Ο Χαλκός και έδαφος
Στο έδαφος το pΗ του εδάφους και η οργανική ύλη είναι από τα κυρίαρχα στοιχεία που επηρεάζουν τη διαθεσιμότητα του χαλκού. Η συγκέντρωση της οργανικής ύλης μειώνει την διαθεσιμότητα του χαλκού και την διαθεσιμότητα στις καλλιέργειες.[8]
Ο χαλκός σαν φυτοπροστατευτικό στην γεωργία (βιολογική και συμβατική) χρησιμοποιείται σε τέσσερις μορφές.
(Με βάση τα εγκεκριμένα σκευάσματα του κυκλοφορούν στην αγορά)
- Σαν βορδιγάλειος πολτός (Calcium copper sulfate) που είναι θειικός χαλκός σε συνδυασμό με ασβέστη. Είναι ιδιαίτερα φυτοτοξικός και χρησιμοποιείται μόνο το χειμώνα σε φυτά και δέντρα άνω των 2 ετών.
- Το υδροξείδιο του χαλκού (Copper hydroxide) που είναι λιγότερο τοξικό και χρησιμοποιείται και την Ανοιξη σε πολλές καλλιέργειες.
- Ο οξυχλωριούχος χαλκός (Copper oxychloride) που είναι ο λιγότερο τοξικός από τους υπόλοιπους δύο και πλέον χρησιμοποιείται για πλήθος ασθενειών ακόμα και το καλοκαίρι, σε μερικά είδη. Γενικά μπορούμε να αναφέρουμε ότι ο χαλκός δρα κυρίως στο κυτταρικό τοίχωμα των μυκήτων που προσβάλουν τα φυτά και όταν εισέρχεται στο εσωτερικό του κυττάρου προκαλεί ανωμαλίες στην αναπνοή τους. [1]
- Το Οξείδιο του χαλκού (Copper oxide) δεν είναι συνηθισμένη μορφή, αλλά χρησιμοποιείτε σε αρκετές περιπτώσεις.
Τα πλεονεκτήματα της εφαρμογής με χαλκούχα σκευάσματα είναι η μεγάλη προσκολλητικότητα του στα φύλλα, η μεγάλη περίοδος δράσης του (εκτός και αν ακολουθήσει βροχόπτωση) και το μικρό του κόστος. [6]
Αρχικά προτείνεται η χρήση βορδιγάλειου πολτού, ή υδροξειδίου του χαλκού νωρίς τον Χειμώνα μετά την πτώση των φύλλων και μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου ενώ αργότερα μπορεί να γίνει εφαρμογή του οξυχλωριούχου χαλκού ή πάλι υδροξειδίου του χαλκού που είναι λιγότερο φυτοτοξικοί για να μην κινδυνεύει η νέα βλαστήση την Ανοιξη.
Ο βορδιγάλειος πολτός είναι πιο κατάλληλος για την αντιμετώπιση μυκήτων των γενών Peronospora, Phytopthora, Plasmopara, Phomopsis, Septoria, Monilia, Exoascus, Coryneum, Colletotrichum, Cycloconium, Cladosporium, Cercospora και για τις σκωριάσεις που οφείλονται στα γένη Uromyces, Gymnosporangium και Puccinia. Επίσης είναι πολύ αποτελεσματικός στις σήψεις των ριζών που οφείλονται στους μύκητες Pythium, Verticillium και Sclerotinia. Η σύσταση του βορδιγάλειου πολτού είναι γαλαζόπετρα με ασβέστη σε μορφή υδατοδιαλυτών κόκων ή σκόνης που διαλύονται στο νερό για τον ψεκασμό των φυτών.
Μια άλλη εφαρμογή το πολτού αυτού είναι στο βάψιμο (επάλειψη) του κορμού των δένδρων και των τομών από τα κλαδέματα, το οποίο γίνεται με πολτό μεγάλης συγκέντρωσης και με μια βούρτα. Η επάλειψη προστατέυει τους κορμούς από μολύνσεις ασθενειών του εδάφους. Τέλος θα πρέπει να αναφερθεί ότι ο βορδιγάλειος πολτός χρησιμοποιείται και στην βιολογική γεωργία με μικρές όμως αναλογίες ψεκασμού.
Οταν αρχίσει η νέα βλάστηση και ανθοφορία των φυτών πρέπει να αποφεύγουμε την χρήση βορδιγάλειου πολτού και να χρησιμοποιούμε τον οξυχλωριούχο χαλκό. Ο οξυχλωριούχος χαλκός είναι λιγότερο τοξικός από τον βορδιγάλειο πολτό αλλά έχει μικρότερη προσκολλητική ικανότητα, γι αυτό πρέπει να ψεκάζεται μέχρι απορροής ή με χρήση προσκολητικού. Δεν χρησιμοποιείται στην άνθηση των φυτών και λίγο πριν από αυτή. Εχει μεγάλο εύρος δράσης κατά πολλών μυκήτων σε πυρηνόκαρπα, μηλοειδή, ελιά, ξυνά καλλωπιστικά, κυπαρρισοειδή, ανθοφόρα, λαχανικά φυτά και στο αμπέλι.
Ο χαλκός εκτός από μυκητοκτόνο δράση έχει και σημαντική βακτηριοκτόνο δράση. Χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση και προστασία από βακτήρια όπως το βακτηριακό κάψιμο της αχλαδιάς και το βακτηριακό έλκος των πυρηνοκάρπων. Η δράση του χαλκού εναντίων των βακτηρίων ενισχύει και την άμυνα των φυτών στους παγετούς. [1]
Στα πυρινόκαρπα καλό θα είναι να γίνονται προληπτικές εφαρμογές, με βάση πάντα και τις γεωργικές προειδοποιήσεις, για τις ασθένειες ΕΞΩΑΣΚΟΣ, ΚΟΡΥΝΕΟ, ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΟ ΕΛΚΟΣ, ΦΩΜΟΨΗ (ΕΛΚΟΣ ΚΛΑΔΙΣΚΩΝ).
Στα εσπεριδοειδη, εκτός από την προληπτική του δράση στις διάφορες ασθένειες, η εφαρμογή χαλκού λειτουργεί προληπτικά κατά τις κομμίωσης (κόλλες που βγαίνουν από τον κορμό και στα κλαδιά του φυτού). Η κομμιώσεις σε μεγάλο βαθμό οφείλονται στην έλλειψη χαλκού και είναι σπάνιες όπου εφαρμόζονται χαλκούχα μυκητοκτόνα.
Στην ελιά: Μπορούν να γίνουν προληπτικοί ψεκασμοί στις αρχές του φθινοπώρου καθώς και μετά τη συλλογή του ελαιοκαρπού και το κλάδεμα για την επούλωση των πληγών, δρα κατα του καρκίνου της ελιάς και άλλων μυκητολογικών ασθενειών. Μπορούν να γίνουν μερικοί ψεκασμοί και στις αρχές της άνοιξης. Οι εφαρμογές πρέπει να σταματήσουν πριν την άνθηση. Ο βορδιγάλειος πολτός εφαρμόζετε μόνο μετά τη συγκομιδή. Οι επεμβάσεις με υδροξείδιο ή οξυχλωριούχο χαλκό θα πρέπει να σταματήσουν περίπου ένα μίνα πριν τη συγκομιδή (συμβουλευτείτε την ετικέτα του σκευάσματος)
Συνδιαστικότητα
Βορδιγάλειος πολτός
Δεν συνδυάζεται με σκευάσματα που παρουσιάζουν ισχυρή όξινη και βασική αντίδραση.
Δεν συνδυάζεται με οργανοφωσφορικά και καρβαμιδικά εντομοκτόνα καθώς και με maneb, mancozeb, folpet, captan και thiram. Επίσης δεν συνδυάζεται με ελαιούχα σκευάσματα όταν ο ψεκασμός γίνεται εκτός της εποχής του ληθάργου των δένδρων.
Υδροξείδιο του χαλκού
Δεν συνδυάζεται µε όξινα σκευάσµατα και αλκαλικούς πολτούς. Δεν συνδυάζεται όξινα σκευάσματα και με σκευάσματα που περιέχουν thiram. Σε περίπτωση συνδυασμού του με προσκολλητικά, λάδια, εντομοκτόνα και άλλα μυκητοκτόνα, διαλύεται σε ένα δοχείο και μπαίνει πρώτο στο βυτίο και μετά προστίθενται τα υπόλοιπα σκευάσματα.
Οξυχλωριούχος χαλκός
Δεν συνδυάζεται με αλκαλικά και πολύ όξινα σκευάσματα. Δεν συνδυάζεται με σκευάσματα που περιέχουν thiram, captan.
Φυτοτοξικότητα
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι όλα τα χαλκούχα σκευάσματα δεν είναι ακίνδυνα και η χρήση τους απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή. Δεν ψεκάζουμε τις μέρες που υπάρχει παγετός και αποφεύγονται μεγαλύτερες δόσεις φαρμάκου από τις προτεινόμενες. Δεν είναι ιδιαίτερα τοξικά για τις μέλισσες αλλά αρκετά τοξικά για τα ψάρια και τα παραγωγικά ζώα. Η χρήση τους πρέπει να γίνεται πάντα με τις οδηγίες ειδικού γεωπόνου.[1]
Προβλήματα φυτοτοξικότητας μπορεί να προκύψουν αν έχουμε επανειλημμένους ψεκασμούς ανά εβδομάδα και δεν ποτίσουμε ή δεν βρέξει, οι συγκεντρώσεις του χαλκού θα είναι υψηλές Με το που θα βρέξει θα διαλυτοποιηθεί μεγάλη ποσότητα χαλκού και μπορεί να δημιουργήσει φυτοτοξικότητες.
Αν το ψεκαστικό διάλυμα είναι πολύ όξινο έχουμε υψηλή διαλυτοποίηση του χαλκού, δηλαδή μεγάλες ποσότητες ιόντων του χαλκού θα παράγονται και θα διεισδύσουν στα φυτά μας με φαινόμενα φυτοτοξικότητας. Να κάνετε έλεγχο τις πηγές που παίρνεται νερο [8]
Βορδιγάλειος πολτός:
Είναι φυτοτοξικό στη ροδακινιά, κερασιά και δαμασκηνιά αφού φουσκώσουν τα μάτια. Επίσης μπορεί να παρουσιάσει φυτοτοξικότητα στα κολοκυνθοειδή κάτω από ορισμένες συνθήκες (υψηλή υγρασία). Φυτοτοξικότητα παρουσιάζει επίσης σε ορισμένες ποικιλίες μηλιάς. Στη μηλιά να χρησιμοποιείται πριν την άνθηση. Γενικά να αποφεύγεται η χρήση του κατά την άνθηση.
Υδροξείδιο του χαλκού
Είναι φυτοτοξικό στις ποικιλίες αμπελιού Delaware, Rosette, Niagara και Concord. Είναι φυτοτοξικό στα πυρηνόκαρπα μετά την έκπτυξη των φύλλων. Επαναλαμβανόμενες χρήσεις στα μηλοειδή μπορεί να προκαλέσουν καστανό χρωματισμό. Στην μηλιά οι εφαρμογές να σταματούν όταν η πράσινη κορυφή είναι μήκους 1 εκ. Γενικά να αποφεύγεται η χρήση του κατά την άνθηση.
Γενικά να αποφεύγεται η χρήση του κατά την άνθηση. Στις ευαίσθητες ποικιλίες αμυγδαλιάς όπως Peerless & Mission παρατηρείται ελαφρά φυτοτοξικότητα όταν εφαρμόζεται μετά την άνθηση.
Ο κίνδυνος φυτοτοξικότητας αυξάνεται στις χαμηλές θερμοκρασίες (< 5 οC) και σε υγρασία.
οξυχλωριούχος χαλκός
Είναι φυτοτοξικό στη ροδακινιά, κερασιά και δαμασκηνιά μετά το φούσκωμα των οφθαλμών καθώς και στα κολοκυνθοειδή.
Οι ποικιλίες μηλιάς Golden delicious, Jonathan, Reinette και Staimon είναι ευαίσθητες όταν το σκεύασμα εφαρμόζεται μετά την έναρξη της βλάστησης. Στη μηλιά και αχλαδιά να χρησιμοποιείται πριν την άνθηση.
Γενικά να αποφεύγεται η χρήση του κατά την άνθηση.
Οξείδιο του χαλκού
Στις ετήσιες καλλιέργειες να μη χρησιμοποιείται η μεγάλη δόση στα πρώιμα στάδια ανάπτυξης γιατί παρουσιάζεται φυτοτοξικότητα.
Είναι φυτοτοξικό στη ροδακινιά αφού φουσκώσουν τα μάτια, στα κολοκυνθοειδή και τα σταυρανθή.
Επίσης παρουσιάζει φυτοτοξικότητα σε μερικές ποικιλίες μηλιάς και αχλαδιάς. Στην αχλαδιά να χρησιμοποιείται πριν την άνθηση. Γενικά να αποφεύγεται η χρήση του κατά την άνθηση.
Πηγές και βιβλιογραφία:
[1] Αρθρό στο geoponiko-parko[.]gr/menu-agriculture-advices/menu-agriculture-advices-jan/170-psekasmos-dentron-kai-fyton-me-xalko-to-xeimona
[2] Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων
[3] Έντυπα εγκεκριμένων χαλκούχων σκευασμάτων
[4] Περιοδικό: Γεωργική Τεχνολογία, Τευχος Ιούλιος 1992 (με παραπομπές στο ιταλικό περιοδικό 'Edagricole')
[5] Περιοδικό: Γεωργική Τεχνολογία, Τευχος Ιανουάριος 1994
[6] Role of Copper in Plant Culture - www.pthorticulture[.]com/en/training-center/role-of-copper-in-plant-culture/
[7] Δελτία γεωργικών προειδοποιήσεων
[8] Αρθρό στο geoponoi[.]gr/2017/01/21/xalkos-kai-georgia-episkopisi/
[1] Αρθρό στο geoponiko-parko[.]gr/menu-agriculture-advices/menu-agriculture-advices-jan/170-psekasmos-dentron-kai-fyton-me-xalko-to-xeimona
[2] Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων
[3] Έντυπα εγκεκριμένων χαλκούχων σκευασμάτων
[4] Περιοδικό: Γεωργική Τεχνολογία, Τευχος Ιούλιος 1992 (με παραπομπές στο ιταλικό περιοδικό 'Edagricole')
[5] Περιοδικό: Γεωργική Τεχνολογία, Τευχος Ιανουάριος 1994
[6] Role of Copper in Plant Culture - www.pthorticulture[.]com/en/training-center/role-of-copper-in-plant-culture/
[7] Δελτία γεωργικών προειδοποιήσεων
[8] Αρθρό στο geoponoi[.]gr/2017/01/21/xalkos-kai-georgia-episkopisi/
