Η Κάμπια του Πεύκου

---

Εξάπλωση

Το φυλλοφάγο αυτό έντομο απαντάται κυρίως στις χώρες της μεσογειακής λεκάνης, καθώς και στην Πορτογαλία. Ακόμη, υπάρχει σε περιοχές της Ελβετίας, της Ουγγαρίας και της Βουλγαρίας

Στη χώρα μας το 1983 βρέθηκε σε όλα σχεδόν τα πευκοδάση μέχρι τα 1800 μ. (περιοχή Ολύμπου), με εξαίρεση τις περιοχές Φουρνά, Καρπενησίου και Χίου (Αβτζής 1983).

---

 

Ξενιστές

Στη πρώτη σειρά έρχονται τα είδη του πεύκου και στη δεύτερη τα διάφορα είδη κέδρου (Schwenke 1978). Ανάμεσα σε τρία θερμόφιλα είδη πεύκου (P. brutia, P. pinea και P. radiata) αποδείχθηκε πειραματικά, ότι η P. pinea (κουκουναριά) είναι η πιο ανθεκτική και η P. radiata η πιο ευπαθής (Ανtzis 1986).

---

 

Μορφολογία

Τα μπροστινά φτερά των ακμαίων έχουν χρώμα καφέ-σταχτί με σκοτεινές εγκάρσιες γραμμές, και τα πίσω είναι άσπρα με μία χαρακτηριστική σκοτεινή κηλίδα στην εσωτερική τους γωνία (Εικ. 3). Οι κεραίες του μεγαλύτερου θηλυκού είναι κτενοειδείς και του μικρότερου αρσενικού είναι φτερωτές.
Τα αυγά τοποθετούνται σε κυλίνδρους γύρω από βελόνες, σπάνια γύρω από λεπτούς κλαδίσκους, και καλύπτονται με λέπια, τα οποία υπάρχουν στο πίσω μέρος της κοιλιάς της θηλυκής πεταλούδας (Εικ. 4 επόμενης σελίδας).
'Εχει πέντε προνυμφικά στάδια. Η προνύμφη του πέμπτου σταδίου είναι 30 - 40 χιλ. Το επάνω μέρος του σώματός της είναι σταχτί με φυμάτια με πορτοκαλόχρωμες τρίχες, και το κάτω μέρος καστανοκίτρινο (Εικ. 5 επόμενης σελίδας). Η νύμφη σχηματίζεται στο έδαφος μέσα σε ένα λεπτό βομβύκιο, έχει μήκος 15 - 17 χιλ. και χρώμα καστανό.

---

 

Βιο-Οικολογία

Έχει μια γενιά το χρόνο και τα τέλεια πετούν περίπου τον Αύγουστο. Η πτήση πραγματοποιείται νωρίτερα σε υψηλότερες θέσεις στα βόρεια όρια εξάπλωσης του εντόμου, από ότι σε χαμηλότερες και θερμότερες περιοχές.
Τα αρσενικά κατά κανόνα εμφανίζονται πριν από τα θηλυκά και μπορούν να πετάξουν καλύπτοντας αποστάσεις μέχρι και 2 χιλιομέτρων.
Το θηλυκό ακμαίο αμέσως μετά την έξοδό του από το βομβύκιο παράγει μία φερομόνη, με την οποία προσελκύει το αρσενικό. Μετά τη σύζευξη, ακολουθεί η ωοτοκία σε κυλίνδρους. Κάθε κύλινδρος έχει 70 μέχρι 300 αβγά.
Οι προνύμφες του πρώτου σταδίου τρώγουν τις βελόνες κατά μήκος, οι οποίες στη συνέχεια ξεραίνονται και κυρτώνονται. Μπορούν να κατασκευάσουν μέχρι και 5 φωλιές σε διαφορετικά σημεία πάνω στο δέντρο.
Οι προνύμφες του δεύτερου σταδίου σχηματίζουν πιο μεγάλες και πιο συνεκτικές φωλιές, και αλλάζουν 3-4 φωλιές.

Ζημίες

Η τροφική δραστηριότητα των προνυμφών μπορεί να προκαλέσει απώλεια αύξησης της τάξης του 20-45%. Εκτός όμως από την σοβαρή αυτή απώλεια, η οποία μπορεί να οδηγήσει και στη νέκρωση ακόμη νεαρών δενδρυλλίων, υπάρχει και το πρόβλημα υγείας, το οποίο προέρχεται από τα τριχίδια των προνυμφών. Αυτά μπορούν να προκαλέσουν στον άνθρωπο εκζέματα, διάφορα εξανθήματα, αναπνευστικές διαταραχές και προβλήματα στην όρασή του.^[1]

---

Αντιμετώπιση

1. Προληπτική εφαρμογή ψεκασμών με βιολογικά σκευάσματα (βάκιλος).
Πρέπει να ψεκάζεται όλη η κόμη του πεύκου αργά το σούρουπο (απόγευμα) ώστε όταν οι νεαρές προνύμφες της πιτυοκάμπης βγουν το βράδυ για να τραφούν, να καταπιούν την τοξίνη του βάκιλου και έτσι σε βάθος χρόνου να πεθάνουν. Το πλεονεκτήμα είναι η ευκολία της εφαρμογής (απλός ψεκασμός με ψεκαστήρα ή ψεκαστικό μηχάνημα) και ή υψηλή αποτελεσματικότητα που μπορεί να θανατώσει μέχρι και το 90% από στις νεοεκκολαπτόμενες προνύμφες. Πρέπει όμως να προσέξουμε την χρονική στιγμή του ψεκασμού ώστε η εφαρμογές να γίνουν όταν έχει εκκολαφθεί άνω του 90% των αυγών.

2. Κοπή και κάψιµο κουκουλιών. Στην περίπτωση εµφάνισης ενεργών κουκουλιών, επεµβαίνουµε µηχανικά όπου ακολουθεί κοπή και στη συνέχεια απαραίτητα κάψιµο τους καθώς ελλοχεύει ο κίνδυνος εξάπλωσης των προνυµφών από τους χώρους απόθεσης. 

4. Σεξουαλικές προσελκυστικές ουσίες (φερομόνες). Με τη βοήθεια των ουσιών αυτών, είναι δυνατό, χρησιμοποιώντας ειδικές παγίδες, να προσελκυσθούν και να παγιδευτούν τα αρσενικά μιας περιοχής.
 

---