Φυτόφθορα (σήψη λαιμού και ριζών) - ΑΓΓΟΥΡΙ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ
Η ασθένεια Φυτοφθορίωση (Phytophthora spp.) προκαλείται από είδη του γένους Phytophthora - ψευδομύκητες (Oomycetes) που ανήκουν στα Chromista.
Συχνότερα είδη που απομονώνονται από αγγουριά είναι: Phytophthora capsici, Phytophthora drechsleri, Phytophthora melonis.
Τα παθογόνα αυτά είναι εδαφογενή, αλλά μπορούν να εξαπλωθούν και μέσω σταγονιδίων νερού ή μολυσμένων εργαλείων.
Συμπτώματα:
Νεαρά φυτά - Προφυτρωτικές προσβολές:
🔹 Οι σπόροι σαπίζουν πριν τη βλάστηση, προκαλώντας κενά στις γραμμές σποράς.
🔹 Τα σπορόφυτα εμφανίζουν υδαρείς, σκουροπράσινες κηλίδες στη βάση του βλαστού (υποκοτύλιο).
🔹 Η περιοχή της σήψης μαλακώνει και συρρικνώνεται, με αποτέλεσμα τα φυτά να καταρρέουν στο έδαφος (“damping off”).
🔹 Σε υψηλή υγρασία, σχηματίζεται λευκή εξάνθηση (σποριοφορίες) στην προσβεβλημένη περιοχή.
Αναπτυγμένα φυτά:
🔹 Προσβάλλονται ο λαιμός, οι ρίζες και σε ορισμένες περιπτώσεις και οι καρποί.
🔹 Στον λαιμό του φυτού εμφανίζονται υδαρείς καστανές κηλίδες, που εξελίσσονται σε νεκρωτικές σήψεις.
🔹 Ο βλαστός συρρικνώνεται και το φυτό μαραίνεται απότομα, αρχικά κατά τις θερμές ώρες και στη συνέχεια μόνιμα.
🔹 Σε συνθήκες υγρασίας, τα προσβεβλημένα τμήματα καλύπτονται από λευκό βαμβακώδες μυκήλιο.
🔹 Οι καρποί που ακουμπούν στο έδαφος σαπίζουν από το σημείο επαφής, παρουσιάζοντας υδαρή σήψη με λευκή εξάνθηση.
Συνθήκες ανάπτυξης και εξάπλωσης:
🔹 Θερμοκρασία: 22-28 °C
🔹 Σχετική υγρασία: > 90%
🔹 Υγρασία εδάφους: Υγρό, κακώς στραγγιζόμενο έδαφος
🔹 Ο ρυθμός ανάπτυξης ασθένειας είναι πολύ ταχύς υπό συνθήκες στάσιμου νερού
🔹 Επιβίωση: Ωοσπόρια στο έδαφος για >3 έτη
Η ασθένεια ευνοείται σε υγρά, βαριά ή κακώς στραγγιζόμενα εδάφη, με συχνά ποτίσματα ή κακή αποστράγγιση.
Η διάδοση γίνεται μέσω νερού άρδευσης, επαφής με μολυσμένα υπολείμματα, εργαλείων ή παπουτσιών.
Βιολογικός κύκλος:
🔹 Επιβίωση με μορφή ωοσπορίων ή χλαμυδοσπορίων στο έδαφος και στα φυτικά υπολείμματα.
🔹 Βλάστηση υπό συνθήκες υγρασίας ➨ απελευθέρωση ζωοσπορίων που κινούνται στο νερό.
🔹 Μόλυνση μέσω τραυμάτων ή φυσικών ανοιγμάτων του φυτού (π.χ. ριζικές τρίχες).
🔹 Εξάπλωση μέσω επιφανειακού νερού ή σταγονιδίων άρδευσης.
🔹 Επαναμόλυνση με τη δημιουργία νέων σπορίων που επιστρέφουν στο έδαφος.
Καλλιεργητικά μέτρα:
🔹 Χρήση υγιών σπόρων και σποροφύτων.
🔹 Αποφυγή υπερβολικής υγρασίας - ποτίσματα μόνο όταν το υπόστρωμα στεγνώσει.
🔹 Καλή αποστράγγιση με προσθήκη άμμου ή κοπριάς.
🔹 Υψωμένες γραμμές φύτευσης (bed formation) για απομάκρυνση στάσιμου νερού.
🔹 Απομάκρυνση προσβεβλημένων φυτών μαζί με το ριζικό τους σύστημα.
🔹 Απολύμανση εργαλείων και αποφυγή μετάδοσης με τα πόδια ή το νερό.
🔹 Αποφυγή υπερβολικής αζωτούχου λίπανσης, που καθιστά τα φυτά ευπαθέστερα.
🔹 Ηλιοαπολύμανση το καλοκαίρι, σε εδάφη με ιστορικό προσβολής.
Χημική και βιολογική αντιμετώπιση:
🔹 Οι ψεκασμοί ή εφαρμογές μέσω ποτίσματος πρέπει να συνδυάζονται με καλλιεργητικά μέτρα, απολύμανση εδάφους - ειδικά σε περιοχές με ιστορικό εδαφογενών μυκήτων.
Συχνότερα είδη που απομονώνονται από αγγουριά είναι: Phytophthora capsici, Phytophthora drechsleri, Phytophthora melonis.
Τα παθογόνα αυτά είναι εδαφογενή, αλλά μπορούν να εξαπλωθούν και μέσω σταγονιδίων νερού ή μολυσμένων εργαλείων.
Συμπτώματα:
Νεαρά φυτά - Προφυτρωτικές προσβολές:
🔹 Οι σπόροι σαπίζουν πριν τη βλάστηση, προκαλώντας κενά στις γραμμές σποράς.
🔹 Τα σπορόφυτα εμφανίζουν υδαρείς, σκουροπράσινες κηλίδες στη βάση του βλαστού (υποκοτύλιο).
🔹 Η περιοχή της σήψης μαλακώνει και συρρικνώνεται, με αποτέλεσμα τα φυτά να καταρρέουν στο έδαφος (“damping off”).
🔹 Σε υψηλή υγρασία, σχηματίζεται λευκή εξάνθηση (σποριοφορίες) στην προσβεβλημένη περιοχή.
Αναπτυγμένα φυτά:
🔹 Προσβάλλονται ο λαιμός, οι ρίζες και σε ορισμένες περιπτώσεις και οι καρποί.
🔹 Στον λαιμό του φυτού εμφανίζονται υδαρείς καστανές κηλίδες, που εξελίσσονται σε νεκρωτικές σήψεις.
🔹 Ο βλαστός συρρικνώνεται και το φυτό μαραίνεται απότομα, αρχικά κατά τις θερμές ώρες και στη συνέχεια μόνιμα.
🔹 Σε συνθήκες υγρασίας, τα προσβεβλημένα τμήματα καλύπτονται από λευκό βαμβακώδες μυκήλιο.
🔹 Οι καρποί που ακουμπούν στο έδαφος σαπίζουν από το σημείο επαφής, παρουσιάζοντας υδαρή σήψη με λευκή εξάνθηση.
Συνθήκες ανάπτυξης και εξάπλωσης:
🔹 Θερμοκρασία: 22-28 °C
🔹 Σχετική υγρασία: > 90%
🔹 Υγρασία εδάφους: Υγρό, κακώς στραγγιζόμενο έδαφος
🔹 Ο ρυθμός ανάπτυξης ασθένειας είναι πολύ ταχύς υπό συνθήκες στάσιμου νερού
🔹 Επιβίωση: Ωοσπόρια στο έδαφος για >3 έτη
Η ασθένεια ευνοείται σε υγρά, βαριά ή κακώς στραγγιζόμενα εδάφη, με συχνά ποτίσματα ή κακή αποστράγγιση.
Η διάδοση γίνεται μέσω νερού άρδευσης, επαφής με μολυσμένα υπολείμματα, εργαλείων ή παπουτσιών.
Βιολογικός κύκλος:
🔹 Επιβίωση με μορφή ωοσπορίων ή χλαμυδοσπορίων στο έδαφος και στα φυτικά υπολείμματα.
🔹 Βλάστηση υπό συνθήκες υγρασίας ➨ απελευθέρωση ζωοσπορίων που κινούνται στο νερό.
🔹 Μόλυνση μέσω τραυμάτων ή φυσικών ανοιγμάτων του φυτού (π.χ. ριζικές τρίχες).
🔹 Εξάπλωση μέσω επιφανειακού νερού ή σταγονιδίων άρδευσης.
🔹 Επαναμόλυνση με τη δημιουργία νέων σπορίων που επιστρέφουν στο έδαφος.
Καλλιεργητικά μέτρα:
🔹 Χρήση υγιών σπόρων και σποροφύτων.
🔹 Αποφυγή υπερβολικής υγρασίας - ποτίσματα μόνο όταν το υπόστρωμα στεγνώσει.
🔹 Καλή αποστράγγιση με προσθήκη άμμου ή κοπριάς.
🔹 Υψωμένες γραμμές φύτευσης (bed formation) για απομάκρυνση στάσιμου νερού.
🔹 Απομάκρυνση προσβεβλημένων φυτών μαζί με το ριζικό τους σύστημα.
🔹 Απολύμανση εργαλείων και αποφυγή μετάδοσης με τα πόδια ή το νερό.
🔹 Αποφυγή υπερβολικής αζωτούχου λίπανσης, που καθιστά τα φυτά ευπαθέστερα.
🔹 Ηλιοαπολύμανση το καλοκαίρι, σε εδάφη με ιστορικό προσβολής.
Χημική και βιολογική αντιμετώπιση:
🔹 Οι ψεκασμοί ή εφαρμογές μέσω ποτίσματος πρέπει να συνδυάζονται με καλλιεργητικά μέτρα, απολύμανση εδάφους - ειδικά σε περιοχές με ιστορικό εδαφογενών μυκήτων.
