Φυτοφθορα (σηψη λαιμου και ριζων)

Πληροφορίες για τo παθογόνο Φυτόφθορα (σήψη λαιμού και ριζών)

Φυτόφθορα λαιμού και ριζών (Phytophthora spp.)

Ομάδα παθογόνων: Phytophthora cactorum, Phytophthora fragariae, Phytophthora citrophthora, γενικότερα Phytophthora spp.
Κοινό όνομα: Έλκος ή σήψη λαιμού και ριζών
Φάσμα ξενιστών: Πολλά καλλιεργούμενα και άγρια φυτά, όπως πατάτα, ντομάτα, σόγια, φράουλα, εσπεριδοειδή, δέντρα οπωροφόρα και θάμνοι.
Οικονομική σημασία: Προκαλεί σοβαρές απώλειες στην παραγωγή, ιδιαίτερα σε αρδευόμενες ή υγρές περιοχές, με εκτεταμένες ζημιές στις ρίζες, τον κορμό και τους βλαστούς.

Κύρια χαρακτηριστικά των Phytophthora spp.:
🔹 Παθογόνα φυτών: Προκαλούν σήψεις και έλκη σε ρίζες, λαιμό και κορμό.
🔹 Υδρόφιλα: Χρειάζονται υγρασία για την ανάπτυξη και τη μετάδοση των ζωοσπόρων.
🔹 Επιβίωση στο έδαφος: Το μυκήλιο, οι ζωόσποροι και οι χλαμυδόσποροι επιτρέπουν την παραμονή τους για χρόνια.
🔹 Διάδοση: Μέσω νερού στο έδαφος, μολυσμένων εργαλείων, υποδημάτων, βροχής και άρδευσης.
🔹 Συμπτώματα: Σήψη ριζών, μαλακιά και καστανή περιοχή στον κορμό ή λαιμό, έλκη που περιζώνουν τον κορμό, μαρασμός φυτών, κίτρινα φύλλα, φυλλόπτωση.
🔹 Στα εσπεριδοειδεί το μύκητας προκαλεί κομμίωση μια σοβαρή ασθένεια στην οποία ο φλοιός του κορμού που βρίσκεται κοντά στο έδαφος σχίζεται και εκκρίνει κόλλες.

Ειδικά χαρακτηριστικά ανά είδος:

Όνομα	Συμπτώματα & Ευνοϊκές συνθήκες
Phytophthora cactorum	Σήψη ριζών και έλκη λαιμού σε δέντρα και φράουλες. Μαύρισμα και αποχρωματισμός φλοιού κοντά στη βάση. Ευνοείται από υγρό έδαφος και χαμηλές θερμοκρασίες.
Phytophthora fragariae C.J.Hickman	Κόκκινη σήψη φράουλας, εσωτερικό κόκκινο χρωματισμό ριζών και μαρασμό φυτών. Σημαντική σε ψυχρά, υγρά εδάφη.
Phytophthora fragariae HICKM. var. rubi	Σήψη ριζών βατόμουρου, με μαρασμό και ξήρανση φυτών. Ευνοείται από υγρά και βαριά εδάφη.
Phytophthora citrophthora	Έλκη στον κορμό και λαιμό εσπεριδοειδών, gummosis (ροή ρητίνης), κίτρινα φύλλα, μαρασμός. Ευνοείται από υψηλή υγρασία και μέτριες θερμοκρασίες (18–25°C).
Phytophthora cryptogea Pethybr. & Lafferty	Σήψη ριζών, λαιμού και κονδύλων σε λαχανικά και καλλωπιστικά φυτά. Ευνοείται από υγρά εδάφη και στάσιμο νερό.
Phytophthora ramorum	Sudden Oak Death, έλκη σε δέντρα και θάμνους, μαρασμός φύλλων, νεκρωτικές κηλίδες. Ευνοείται από υγρασία και μέτριες θερμοκρασίες.
Phytophthora nicotianae Breda de Haan var. nicotianae	Σήψη ριζών και λαιμού σε καπνό, τομάτα, πιπεριά. Μαρασμός και καστανές περιοχές στον κορμό. Ευνοείται από υγρό έδαφος.
Phytophthora cinnamomi Rands	Ριζική σήψη σε δέντρα και θάμνους, μαρασμός φυλλώματος, ξήρανση κορμού. Ευνοείται από ζεστά και υγρά εδάφη.
Phytophthora citricola	Έλκη κορμού και λαιμού σε δέντρα, gummosis σε εσπεριδοειδή, μαρασμός. Ευνοείται από υγρά εδάφη και υψηλή υγρασία.
Phytophthora infestans	Προκαλει Περονόσπορο, Καταστροφική σήψη φυλλώματος και κονδύλων πατάτας και ντομάτας. Ευνοείται από ψυχρά και υγρά κλίματα. Θα τον βρείτε στην ασθένεια "Περονόσπορος"
Phytophthora capsici Leonian	Σήψη ριζών, λαιμού και καρπών σε πιπεριές και κολοκυνθοειδή. Ευνοείται από υγρά εδάφη και υψηλή υγρασία.
Phytophthora cambivora & Phytophthora cinnamomi	Θα τον βρείτε στην ασθένεια "Μελάνωση Καστανιάς"
Phytophthora spp. (γενικά)	Σήψη λαιμού, έλκη ριζών, μαρασμός φυτών, καστανές/μαύρες περιοχές στον κορμό. Εξάπλωση κυρίως μέσω νερού και μολυσμένων υπολειμμάτων.

Κύκλος ζωής:
🔹 Ο μύκητας μολύνει τις ρίζες και τον λαιμό του φυτού.
🔹 Στην υγρή ζώνη της ρίζας παράγει ζωοσπόρους που κινούνται στο νερό και μολύνουν γειτονικές ρίζες.
🔹 Προσβλημένοι ιστοί σαπίζουν, το cambium καταστρέφεται και εμφανίζονται έλκη στον κορμό.
🔹 Σε δυσμενείς συνθήκες, επιβιώνει με χλαμυδόσπορους, μυκήλιο ή σποράγγεια στο έδαφος.

Προληπτικά μέτρα:
🔹 Χρήση ανθεκτικού φυτωριακού υλικού και υγιών ριζών.
🔹 Αποφυγή υπερβολικού ποτίσματος και στάσιμου νερού.
🔹 Απομάκρυνση ζιζανίων και τραυματισμένων τμημάτων γύρω από τον κορμό.
🔹 Καθαρισμός και απολύμανση εργαλείων.
🔹 Χημικός έλεγχος με εγκεκριμένα διασυστηματικά μυκητοκτόνα και ψεκασμούς με χαλκούχα για πρόληψη.