Plant Protection
Εγκατάσταση της εφαρμογής για Android Εγκατάσταση της εφαρμογής iPhone / iPad Εγκατάσταση της εφαρμογής για Windows PC / Laptop Εφαρμογή για Chrome Βρείτε μας στο Facebook

Μπάνανα: Τρόπος καλλιέργειας

Καλλιεργητική τεχνική

Περιεχόμενα:

Μπανάνα (Musa spp.) Οικ. Musaceae



Η μπανάνα είναι φυτό αειθαλές, ποώδες και πολυετές. Το βολβώδες ρίζωμα είναι το όργανο από το οποίο αναπτύσσονται οι ρίζες, τα φύλλα, τα άνθη και οι παραφυάδες του φυτού.[2]  Η μπανάνα πολλαπλασιάζεται αγενώς με παραφυάδες, τμήματα κορμού μαζί με το ρίζωμα ή τεμάχια κορμού. Το φυτό έχει μεγάλες απαιτήσεις σε θερμοκρασία και υγρασία. Η θερμοκρασία πρέπει να κυμαίνεται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους μεταξύ 20˚C και 35˚C. Σε χαμηλότερες θερμοκρασίες υποβαθμίζεται η ποιότητα και μειώνεται η ποσότητα της παραγωγής. Σε θερμοκρασίες χαμηλότερες από 6˚C τα φύλλα ζημιώνονται, ενώ στους 0˚C καταστρέφονται ολοσχερώς. Για το λόγο αυτό ενδείκνυται η καλλιέργεια της μπανάνας στη χώρα μας υπό κάλυψη. Οι αυξημένες ανάγκες σε νερό πρέπει να καλύπτονται με άρδευση όταν οι βροχοπτώσεις δεν επαρκούν, καθώς ακόμα και σύντομες περίοδοι ανομβρίας υποβαθμίζουν την ποιότητα των καρπών. Η μπανάνα μπορεί να καλλιεργηθεί σε ποικιλία εδαφών αλλά προτιμώνται τα βαθιά, καλοαεριζόμενα εδάφη με περιεκτικότητα αργίλου 30-55%. [2]
  

Θερμοκρασία

Το φυτό έχει μεγάλες απαιτήσεις σε θερμοκρασία και υγρασία. Η θερμοκρασία πρέπει να κυμαίνεται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους μεταξύ 20°C και 35°C. Σε χαμηλότερες θερμοκρασίες υποβαθμίζεται η ποιότητα και μειώνεται η ποσότητα της παραγωγής.[1] Σε περιοχές µε θερµοκρασίες κάτω από 4° C πρέπει να αποφεύγεται η εγκατάσταση µπανανοφυτείας.[2] Σε θερμοκρασίες χαμηλότερες από 6°C τα φύλλα ζημιώνονται, ενώ στους 0°C καταστρέφονται ολοσχερώς. Για το λόγο αυτό ενδείκνυται η καλλιέργεια της μπανάνας στη χώρα μας υπό κάλυψη. Οι αυξημένες ανάγκες σε νερό πρέπει να καλύπτονται με άρδευση όταν οι βροχοπτώσεις δεν επαρκούν, καθώς ακόμα και σύντομες περίοδοι ανομβρίας υποβαθμίζουν την ποιότητα των καρπών.[1]

  

Προετοιμασία εδάφους

Η μπανάνα μπορεί να καλλιεργηθεί σε ποικιλία εδαφών αλλά προτιμώνται τα βαθιά, καλοαεριζόμενα εδάφη με περιεκτικότητα αργίλου 30-55%.[1] Το ριζικό σύστηµα της µπανάνας αναπτύσσεται καλύτερα σε καλά αεριζόµενο έδαφος µε βάθος τουλάχιστον 100 cm. Συστήνεται να αποφεύγονται τα αµµώδη εδάφη λόγω της ανάγκης που προκύπτει για ακόµα συχνότερες αρδεύσεις, όπως και τα βαριά εδάφη λόγω του κακού αερισµού και αποστράγγισης. Το άριστο pH εδάφους κυµαίνεται µεταξύ 5,5 µε 6,5. [2]

Για την επιτυχηµένη εγκατάσταση νέας φυτείας απαιτείται βαθιά άροση του εδάφους, πριν τη φύτευση, για εξασφάλιση καλύτερου αερισµού. Για βελτίωση του εδάφους συστήνεται επιχωµάτωση µε κατάλληλο χώµα, καθώς και φωσφοροκαλιούχα λίπανση. Η φύτευση γίνεται κατά τους µήνες Απρίλιο – Μάιο, όπου oι θερµοκρασίες που επικρατούν ευνοούν την ανάπτυξη του ριζικού συστήµατος. Τα νέα φυτά πρέπει να έχουν µόνο το τελευταίο φύλλο, για περιορισµό της απώλειας νερού. Φυτεύονται σε λάκκους µε διαστάσεις περίπου 35x45 cm. Αναλόγως της ποικιλίας οι αποστάσεις φύτευσης διαφέρουν. Στην Κύπρο, οι µπανάνες φυτεύονται σε τετράγωνα µε 3 µέτρα απόσταση.[2]


  

Φύτευση

Στις υποτροπικές περιοχές, όπου ο χειμώνας είναι πολύ ψυχρός, η φύτευση των φυτών γίνεται την άνοιξη (Μάρτιο). Η άνθιση γίνεται την επόμενη άνοιξη - καλοκαίρι και η συλλογή των καρπών τον Νοέμβριο - Δεκέμβριο. Οι υψηλές ποικιλίες, όπως οι Gros michel και Lacatan απαιτούν μεγαλύτερες αποστάσεις από τις νάνες. Η πυκνότητα συνήθως ποικίλλει μεταξύ 100 και 300 φυτών ανά στρέμμα. Οι συνήθεις αποστάσεις φυτεύσεως των φυτών είναι 3m μεταξύ των γραμμών και 2m επί της γραμμής. Η πυκνή φύτευση αυξάνει το μήκος του κύκλου καρποφορίας, μειώνει το μέγεθος των τσαμπιών και των καρπών, αλλά η παραγωγή κατά μονάδα επιφάνειας είναι αυξημένη λόγω του μεγαλύτερου αριθμού φυτών και κατά συνέπεια τσαμπιών. Σ' αυτή την περίπτωση μεγαλύτερο είναι και το κόστος παραγωγής ανά μονάδα επιφάνειας. Ως σύστημα φύτευσης συνιστάται το ορθογώνιο παραλληλόγραμμα, το οποίο υπερέχει των άλλων συστημάτων (κατά ισόπλευρα τρίγωνα, κ.ά) και σε παραγωγικότητα. Σε μερικές περιοχές ο αριθμός των φυτών κατά μονάδα επιφάνειας εξαρτάται από τις κλιματικές συνθήκες αυτής και είναι μικρότερες στις πιο ψυχρές περιοχές.[1]


  

Άρδευση

Το πότισμα στη μπανανιά είναι αναγκαίο ακόμα και σε περιοχές με βραχεία διάρκεια ανομβρίας. Το πότισμα είναι απαραίτητο ακόμα και όταν η ετήσια βροχόπτωση φθάνει τα 2.750mm. Τα συνήθη συστήματα ποτίσματος είναι με τη κατάκλιση, με αυλάκια, με τεχνητή βροχή πάνω ή κάτω από την κόμη των φυτών. Συνήθως, η απαιτούμενη ποσότητα νερού κυμαίνεται από 50 - 550mm το μήνα, εξαρτώμενου βεβαίως από τις εδαφικές και κλιματικές συνθήκες. Τα ποτίσματα πρέπει να γίνονται κατά μικρά χρονικά διαστήματα, γιατί το ριζικό σύστημα των φυτών της μπανάνας, αναπτύσσεται επιφανειακά στο έδαφος. Το έδαφος που καλλιεργείται η μπανανιά πρέπει να είναι πάντοτε σταθερά υγρό, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το έδαφος δεν πρέπει να αποστραγγίζει καλά. [1]


  

Λίπανση

Αν και η μπανανιά καλλιεργείται σε γόνιμα εδάφη, η λίπανση είναι απαραίτητη. Ο παραγωγός πρέπει να είναι εξοικειωμένος με τα τροφοπενιακά συμπτώματα των φυτών. Η μπανανοφυτεία χρειάζεται μεγάλες ποσότητεςθρεπτικών στοιχείων για τη διατήρηση σε υψηλά επίπεδα της παραγωγικότητάς της. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί είτε με την καλλιέργεια της μπανανιάς σε πολύ γόνιμα εδάφη ή με τον εμπλουτισμό μέτριας γονιμότητας εδαφών με λιπάσματα. Η μπανανιά είναι απαιτητική σε άζωτο και ιδιαίτερα σε κάλιο. Τα πρώτα στάδια βλαστικής αναπτύξεως των φυτών είναι κρίσιμα για την μετέπειτα ανάπτυξη των τσαμπιών. Επομένως τα θρεπτικά στοιχεία πρέπει να είναι διαθέσιμα στα φυτά κατά την εγκατάστασή τους. Το άζωτο παρέχεται κατά τακτά μικρά χρονικά διαστήματα κατά την αύξηση των φυτών, ενώ το κάλιο πρέπει να παρέχεται κατά τη φύτευση και δύο φορές το χρόνο μετά από αυτή. Ο φώσφορος είναι απαραίτητος μόνο κατά τη φύτευση. Μεγάλες ποσότητες θρεπτικών στοιχείων καταναλίσκονται από μια μεγάλη παραγωγή, γι' αυτό οι ποσότητες αυτές πρέπει να δοθούν ξανά στα φυτά, μέσω της λίπανσης προκειμένου να διατηρηθεί η υψηλή παραγωγικότητά τους. Τα τελευταία χρόνια, η λίπανση στηρίζεται στη μέθοδο της φυλλοδιαγνωστικής (χημική ανάλυση φύλλων). Συνήθως το 3ο φύλλο θεωρείται το πιο κατάλληλο για δειγματοληψία. Ως επιθυμητά επίπεδα συνιστούν για το άζωτο 2,6%, το φώσφορο 0,2%, το κάλιο 3%, το ασβέστιο 0,5%, το μαγνήσιο 0,3%, τον ψευδάργυρο 18ppm, τον χαλκό 9ppm, το μαγγάνιο 25ppm, τον σίδηρο 80ppm και το βόριο 11ppm.[1]


  

Πολλαπλασιασμός

Η µπανάνα πολλαπλασιάζετε µε παραφυάδες. Η επιλογή του νέου µητρικού φυτού είναι η εργασία που θα καθορίσει το ύψος της παραγωγής της νέας καλλιεργητικής περιόδου βελτιώνοντας, παράλληλα, και την ποιότητα. Γίνεται την Άνοιξη, µε το πέρας της συγκοµιδής. Η επιλογή γίνεται βάση του ύψους της παραφυάδας, το οποίο είναι γύρω στο 1,5 µέτρο, την ηλικία 9 – 11 µηνών και, γενικά, την κατάσταση της παραφυάδας (π.χ. να µην είναι επηρεασµένα τα φύλλα της από τυχόν παγετό). Σε γενικές γραµµές, η παραφυάδα πρέπει να έχει τον Ιούνιο 5-8 φύλλα. Το προηγούµενο µητρικό φυτό «µάνα» κόβεται σε ύψος ενός µέτρου. Σε κάθε θέση αφήνονται δύο παραφυάδες µε την προϋπόθεση να µην µεταβάλλονται σηµαντικά οι αποστάσεις των φυτών, για να διατηρείται ο καλός αερισµός και ο φωτισµός των φυτών.[2]


  

Κλάδεμα

Το κλάδεμα συνίσταται στην αφαίρεση παραφυάδων με σκοπό να παραμείνει το μητρικό φυτό και ένα θυγατρικό. Για τη διατήρηση της παραπάνω διαμόρφωσης απαιτείται τακτικός έλεγχος και άμεση αφαίρεση των παραφυάδων. Σημαντικό επίσης είναι να απομακρύνονται τα φύλλα που ακουμπούν στους καρπούς προκειμένου να μην δημιουργούν πληγές.[2] Για την καταστροφή των ανεπιθύμητων παραφυάδων χρησιμοποιούνται δύο μέθοδοι. Κατά την πρώτη μέθοδο η παραφυάδα αποκόπτεται και απομακρύνεται από το μητρικό φυτό, κατά δε τη δεύτερη η παραφυάδα κόβεται στην επιφάνεια του εδάφους και το εγκάρσιο τμήμα απομακρύνεται με τη βοήθεια ειδικού μαχαιριού. Όταν αυτό δεν επαρκεί, στην κοιλότητα ρίχνεται φωτιστικό πετρέλαιο. Επιτυχή είναι και τα αποτελέσματα με την εφαρμογή δια ψεκασμού 2,4 - D και 2,4,5 - Τ. Οι παραφυάδες δεν πρέπει να αφήνονται να μεγαλώσουν πολύ πριν αποκοπούν, επομένως τακτικοί έλεγχοι πρέπει να γίνονται κάθε 6-8 εβδομάδες.[1]


  

Αποκοπή άνθεων

Η αποκοπή άνθεων συνιστάται στην απομάκρυνση του μαραμένου στύλου και περιανθίου. Η προστριβή των φύλλων στα τσαμπιά προκαλεί πληγές στους καρπούς. Γι' αυτό τα φυτά πρέπει να ελέγχονται τακτικά και όλα τα φύλλα, που δημιουργούν προστιβές στους καρπούς, πρέπει να απομακρύνονται ή να τους αλλάζεται η κατεύθυνση. Σε μερικές περιοχές συνηθίζεται να απομακρύνονται τα καταρρέοντα παλιά φύλλα, αλλά αυτό δεν είναι αναγκαίο, γιατί μπορεί να αποβεί και επιζήμιο.[1]


 

Απομάκρυνση αρσενικού οφθαλμού

Η απομάκρυνση του αρσενικού οφθαλμού αναφέρεται ότι προάγει την ανάπτυξη των καρπών. Συνιστάται να μην κόβεται ο αρσενικός οφθαλμός, γιατί αποτελεί δείκτη αύξησης του τσαμπιού, αλλά αυτό συχνά γίνεται. Η αποκοπή του περιορίζεται την πιθανότητα μόλυνσης των φυτών από το βακτήριο Pseudomonas solanacearum το οποίο μεταφέρεται από τα έντομα, που επισκέπτονται τα άνθη.[3]


  

Απομάκρυνση 'χεριών'

Ένα παραμορφωμένο ή κακοσχηματισμένο 'χέρι' στο τσαμπί απομακρύνεται, γιατί είναι ακατάλληλο για το εξαγωγικό εμπόριο. Όταν η αποκοπή γίνεται μετά την άνθιση συμβάλλει στην αύξηση του βάρους των άλλων χεριών. Συνήθως το σακούλιασμα, η απομάκρυνση αρσενικού οφθαλμού, καθώς και αυτή η καλλιεργητική πρακτική διενεργούνται συγχρόνως.[3]


 

Υποστήλωση

Απαραίτητη εργασία που πρέπει να εφαρμόζουν οι μπανανοκαλλιεργητές είναι η υποστύλωση των φυτών. Γίνεται νωρίς το φθινόπωρο. Το βάρους του κλώνου και παρουσία ανέμων επιβάλλουν την εργασία αυτή. Χρησιμοποιούνται ειδικοί μεταλλικοί στύλοι. Προσοχή ο στύλος να μην έρχεται σε άμεση επαφή με τον κλώνο γιατί θα προκαλέσει εκδορές.[3] Η χρησιμοποίηση δύο υποστυλωμάτων σε μορφή τριγώνου δίνει ικανοποιητικά αποτελέσματα.[1]


 

Ανάχωμα

Το ανάχωμα των φυτών τα προστατεύει από τους ισχυρούς ανέμους, που μπορεί να προκαλέσουν ζημιά σ΄ αυτά. Η απώλεια των φυτών μπορεί να μειωθεί σε ποσοστό 30 - 50%.[1]


  

Σακούλιασμα

Άλλη καλλιεργητική φροντίδα είναι η κάλυψη των κλώνων με ειδικά μπλε πλαστικά σακούλια. Η κάλυψη αυτή διατηρεί τους κλώνους καθαρούς από σκόνες από περιττώματα των πουλιών και προστατεύει τον καρπό από το χαλάζι. Η σακούλα αφήνεται ανοιχτή στην κάτω πλευρά. Τα αποτελέσματα ακόμα και στις τροπικές χώρες είναι σημαντικά. Μπορεί η επέμβαση αυτή να αυξήσει τη θερμοκρασία και να επισπεύσει την ωρίμανση των καρπών. Αύξηση της θερμοκρασίας κατά 0,5oC επισπεύδει τη συγκομιδή κατά 5 ημέρες.[1]


  

Ωρίμανση

Οι καρποί μπορεί να συγκομιστούν όταν είναι πλήρως ώριμοι για άμεση κατανάλωση στις τοπικές αγορές. Όταν όμως απαιτείται μεταφορά πράσινων καρπών σε μικρή απόσταση, πρέπει οι καρποί αυτοί να έχουν ωριμάσει κατά 90% και για μακρινές μεταφορές (με πλοία), συνήθως απαιτείται ωριμότητα της τάξεως του 75%. Το 75% της ωριμότητας αναφέρεται, όταν οι καρποί είναι στρογγυλοποιημένοι κατά τα 3/4, δεδομένου ότι φέρουν προεξέχουσες ράχες και κυρτές λείες επιφάνειες μεταξύ αυτών. Αφήνοντας τους καρπούς να υπερωριμάσουν κατά τις ζεστές περιόδους, μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρη ωρίμανση κατά τη μεταφορά. Αντίθετα, συγκομίζοντας τους καρπούς πολύ ανώριμους κατά τις ψυχρές περιόδους, μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια τσαμπιών εκφρασμένη σε kg και μεγαλύτερη διάρκεια ωρίμανσης μετά τη συγκομιδή. Ως κριτήρια συγκομιδής επιπλέον, μπορούν να χρησιμοποιηθούν και η σχέση σάρκας/φλοιού αυτών και η συνεκτικότητα του φλοιού των καρπών. Την πιο πρακτική μέθοδο τυποοποίησης της ωριμότητας συγκομιδής, αποτελεί ο συνδυασμός φαινολογικών χαρακτηριστικών (χρονικό διάστημα από της ανθίσεως μέχρι της συγκομιδής), έγχρωμων ραβδώσεων και μετρήσεων της διαμέτρου των καρπών. Η διάμετρος των καρπών πρέπει να κυμαίνεται από 31 - 41mm και μετριέται ο ενδιάμεσος καρπός της εξωτερικής σειράς του δεύτερου χεριού.[1]


  

Συγκομιδή

Όταν το τσαμπί ωριμάσει, ο εργάτης το πιάνει και το κόβει με ειδικό κοπτικό εργαλείο, αλλά μπορεί συγχρόνως να κόψει και φύλλα που βρίσκονται κοντά στο σημείο αποκοπής του στελέχους του τσαμπιού, ως και τα σχοινιά υποστήριξης των φυτών. Στη συνέχεια ο εργάτης αποκόπτει το ψευδοστέλεχος, το οποίο πέφτει σιγά προς αυτόν και κατευθύνει το τσαμπί σε μια υπερυψωμένη μαλακή εξέδρα. Ακολούθως κόβει το στέλεχος του τσαμπιού 300mm πάνω από το τελευταίο 'χέρι' και τεμαχίζει το ψευδοστέλεχος και τα φύλλα πριν μετακινηθεί στο επόμενο φυτό. Ενδιαμέσως ο εργάτης μεταφέρει και το κομμένο τσαμπί σε ρεμούλκα προκειμένου να μεταφερθεί στο χώρο συσκευασίας με τελεφερίκ. Οι δείκτες ωριμότητας και η διαδικασία συγκομιδής του πλαντέϊν υπολείπονται σε οργάνωση έναντι εκείνων της εδώδιμης μπανάνας. Οι καρποί συγκομίζονται όταν είναι πλήρως ώριμοι, γιατί αυτό είναι και απαίτηση του καταναλωτή.[1] Δεν συγκομίζουμε κατά τις βροχερές και ψυχρές μέρες. Άριστη θερμοκρασία συγκομιδής και μεταφοράς θεωρούνται οι 14oC.[3]


  

Εχθροί

Ο κυριότερος εχθρός της µπανάνας είναι οι νηµατώδεις που ανήκουν στα γένη Meloidogyne, Helicotylenthus και Platylenchus.
Προσβάλλει το ριζικό σύστηµα, το οποίο αδυνατεί να τροφοδοτήσει το υπέργειο µέρος µε νερό και θρεπτικά συστατικά, προκαλώντας ξηράνσεις και πτώσεις των φυτών. Για την αντιµετώπιση των νηµατωδών εφαρµόζονται µέσω του συστήµατος άρδευσης σκευάσµατα µε νηµατωδοκτόνο δράση. Η εφαρµογή τους γίνεται στις φυτείες όπου υπήρχε πρόβληµα κατά τους µήνες Απρίλιο και Μάιο. Ενδέχεται να γίνει και επανάληψη της εφαρµογής προς το τέλος του καλοκαιριού, όπου κρίνεται αναγκαίο, τηρώντας πάντοτε τις οδηγίες της ετικέτας. Ένας άλλος σηµαντικός εχθρός είναι η ποντίκα, όπου συστήνεται η χρήση τρωκτικοκτόνου.[3]


Βιβλιογραφία / Πηγές:        

[1] ↑ Ειδική δενδροκομία Τόμος V 'Τροπικά φυτά', Ποντίκη Κων/νου, Καθηγητή Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
[2] Υποτροφικά φυτά. / ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ / ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
[3] Η καλλιέργεια της μπανανιάς / Καλλιέργεια της µπανάνας, Ιωάννης Σταύρου, Λειτουργός Γεωργίας στο Τµήµα Γεωργίας Κύπρου

Νέα / Ενημερώσεις

Οι βασικές αρχές τις νομοθεσίας που πρέπει όλοι οι αγρότες να τηρούν σύμφωνα με τους Κανόνες πολλαπλής συμμόρφωσης Κανόνες πολλαπλής συμμόρφωσης: Γενικές Υποχρεώσεις Γεωργών / Κανονισμοί / Ενημερωτικά δελτία (Κυριακή 24 Μαρτίου 2024)
Εδαφοκάλυψη: πλεονεκτήματα και τρόπος εφαρμογής Τύποι εδαφοκάλυψης και οδηγίες για τη συνθετική εδαφοκάλυψη / Κανονισμοί / Ενημερωτικά δελτία (Πέμπτη 22 Φεβρουαρίου 2024)
Άμεση παύση πώλησης και χρήσης σκευασμάτων με δραστική ουσία CAPTAN Απόσυρση σκευασμάτων / Νέα / Ειδήσεις (Δευτέρα 5 Φεβρουαρίου 2024)
Ενημερωτικό Δελτίο Χειμώνας 2024 - Plantpro.gr / Ενημερώσεις (Τρίτη 9 Ιανουαρίου 2024)
Πρώτη στο διαγωνισμό TASTE ATLAS η πατάτα Κάτω Νευροκοπίου Δράμας Πρώτη στο διαγωνισμό TASTE ATLAS AWARDS 2023-2024 / Νέα / Ειδήσεις (Πέμπτη 4 Ιανουαρίου 2024)
Ασφαλιστικές εισφορές: Τι θα πληρώσουν οι αγρότες με το νέο έτος Η επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας θα ενεργοποιηθεί κατά την έκδοση των εισφορών Ιανουαρίου 2024 / Νέα / Ειδήσεις (Πέμπτη 4 Ιανουαρίου 2024)
Τεχνικές Προδιαγραφές Θερμοκηπίων Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για την κατασκευή και τον εξοπλισμό / Κανονισμοί / Ενημερωτικά δελτία (Σάββατο 2 Δεκεμβρίου 2023)
Ταξινόμηση, Επισήμανση & Συσκευασία Χημικών Ουσιών και Μειγμάτων CLP: Νέα σήμανση / Κανονισμοί / Ενημερωτικά δελτία (Παρασκευή 24 Νοεμβρίου 2023)
Ενημερωτικό Δελτίο Φθινόπωρο 2023 & Εφαρμογή για κινητά / Ενημερώσεις (Τετάρτη 4 Οκτωβρίου 2023)
Λίστα κατάλληλων σκευασμάτων για χρήση στη βιολογική γεωργία Εισροές Εγκεκριμένες για Χρήση στη Βιολογική Γεωργία / Νέα / Ειδήσεις (Τετάρτη 4 Οκτωβρίου 2023)